Rondvraag verbod op Martijn: 'De PVV heeft ook een ontwrichtend effect'

Bart Swiers, advocaat van Martijn:
'De Hoge Raad laat de veiligheid van jonge kinderen heel zwaar wegen, want zelfs theoretisch gevaar was genoeg om vereniging Martijn te verbieden. Dit is een unieke zaak: ik denk niet dat met dit verbod een precedent wordt geschapen om andere verenigingen te verbieden.

'De uitspraak past in de huidige tijdsgeest. De afgelopen twintig jaar hebben mensen met een pedofiele achtergrond het moeilijker gekregen. Er is geen tolerantie naar deze mensen, dat laat de situatie rond Benno L. zien.

De uitspraak zal invloed hebben op pedofielen die hun voorkeuren niet in de praktijk brengen, maar die daar wel vrijelijk over willen praten. Ik hoor van mensen die verbonden waren aan vereniging Martijn dat zij bang zijn vervolgd te worden. Als ze bij elkaar komen, ook in informele zin, kan daar één jaar gevangenisstraf op staan.'

Wim Voermans, hoogleraar staats- en bestuursrecht aan de Universiteit Leiden:
'Nee, deze uitspraak is geen waterscheiding in het recht. Een vereniging met een verboden doel kan verboden worden, dat staat letterlijk zo in ons burgerlijk wetboek. Het is al eerder voorgekomen: met de extreem rechtse partij CP'86. De rechter is altijd zeer terughoudend om een vereniging te verbieden, ook nu, maar het mag en kan wel.'

'Ik ben niet verrast door deze uitspraak. De vereniging Martijn heeft een doel dat zich niet verhoudt met de openbare orde en goede zeden. Natuurlijk ontwikkelt het besef van de goede zeden zich met de tijd mee. Maar ik weet niet of Martijn in de jaren zeventig nooit zou zijn verboden omdat er in die jaren geen vergelijkbare zaken zijn geweest. Je kunt dus niet zeggen dat de Hoge Raad zich laat meeslepen door de tijdgeest, ik zou eerder zeggen dat de Hoge Raad de tijdgeest toepast.'

'Er is niets nieuws onder de zon. Het heeft geen betekenis voor toekomstige zaken of voor onze rechtsprincipes. Ik verwacht niet dat meer verenigingen verboden zullen worden.'

Gert-Jan Leenknegt, universitair hoofddocent staatsrecht aan de Universiteit van Tilburg:
'Ik vind deze uitspraak verrassend. Ik was het eens met het gerechtshof in Leeuwarden dat eerder oordeelde dat Martijn niet verboden kon worden, omdat van een dreigende maatschappelijke ontwrichting geen sprake was. De invloed van Martijn is beperkt. Het zorgt voor heftige reacties, maar ze halen het land niet overhoop. Nu stelt de Raad dat de activiteiten van de club wel degelijk in strijd zijn met de openbare orde.'

'In Duitsland hebben ze een rijkere traditie in het verbieden van verenigingen. Vaak gaat het om neonazi-groeperingen. Wij hebben dat niet. De rechter komt slechts in uitzonderlijke gevallen tot deze beslissing, je moet echt iets schokkends doen. In dit geval zijn er kinderen in het geding, de zwakkeren van de samenleving, en die moeten beschermd worden.'

'Maatschappelijke opvattingen verschuiven en daar reageert het recht op. Rechters zijn ook mensen die om zich heen kijken. Je moet daar echter niet te losjes mee omspringen. Het fundament van de rechtsstaat is de minderheid te beschermen tegen een toevallige meerderheid. In een democratie beslist de meerderheid en dat is leuk, maar er moet ook bescherming zijn voor andersdenkenden.'

Nederlands rechtsgeleerde en voormalig politicus Erik Jurgens:
'Met de uitspraak van de Hoge Raad dwing je een vereniging ondergronds te gaan, en het is de vraag of dat verstandig is. Toen ik Kamerlid was, begin jaren zeventig, stond deze club vooral in het teken van het helpen van mensen die met deze afwijking zijn geboren.'

'Dit gaat over de grens van de vrijheid van meningstuiting en dan moet je oppassen. Er zijn ook mensen die drastische dingen zeggen over Marokkanen. Dat mag ook, al verfoei ik het.

'De Hoge Raad oordeelt dat er een grens is overschreden omdat deze vereniging seksueel contact met jonge kinderen propageert, wat een misdrijf is. Als ik een vereniging zou oprichten die het plegen van roofmoorden aanmoedigt, zou de overheid ook ingrijpen. We moeten er echter wél voor zorgen dat de discussie over pedofilie open blijft. Als iemand op de opiniepagina van de Volkskrant wil schrijven dat het voor kinderen niet altijd nadelig is, dan moet dat gepubliceerd kunnen worden, met een goed reactiestuk. Je moet het niet in de kiem smoren.

'Morele opvattingen vinden een weg in het recht. Tot 1971 was de minimumleeftijd voor homoseksuele contacten 21 jaar. Pas daarna werd artikel 248-bis afgeschaft en kwam het op 16 jaar zoals bij heteroseksuelen. Ik weet nog dat de homobelangenorganisatie COC in de jaren zeventig geen erkenning als rechtspersoon kon krijgen. Toen waren de opvattingen over homoseksualiteit nog anders dan nu. Nu zie je dat de bescherming van kinderen voorop staat.'

Sidney Smeets, advocaat bij Spong Advocaten:
'Eerder is geprobeerd de Hells Angels te verbieden, maar ondanks dat er toen wapens, munitie en drugs in het clubhuis werd gevonden, is die vereniging niet verboden. Martijn wordt nu wel verboden, al zijn er geen strafbare feiten gepleegd.

'Het verbod komt er in 'het belang van het kind' en vanwege de mogelijke ontwrichtende effecten op de samenleving. Maar de juridische verankering van de bescherming van kinderen is al goed geregeld in het strafrecht. Je beschermt kinderen niet door Martijn te verbieden.

'De Hoge Raad heeft zich laten meeslepen door de tijdgeest. Heel jammer dat hij dat juist in dit geval heeft gedaan. De Amsterdamse zedenrechtszaak heeft hier ongetwijfeld aan bijgedragen. Pedoseksualiteit is daardoor zichtbaarder geworden maar het is de vraag of het ook een groter probleem is dan vroeger.

'Het zou me niets verbazen als nu meer pogingen gedaan worden verenigingen te verbieden. Na de minder-Marokkanen-uitspraak van Geert Wilders zijn er duizenden aangiften gedaan. De PVV is in die zin een stuk ontwrichtender voor de samenleving dan een praatgroepje voor pedofielen zoals Martijn. Ik vind het verbieden van verenigingen geen goed idee, maar ik kan mij voorstellen dat mensen deze uitspraak aangrijpen om ook de PVV te verbieden, terwijl je abjecte meningen juist in het openbare debat moet bestrijden.'