Protesten tegen regeringen verlopen altijd volgens het scenario van opbod. De regering kan niet terugkomen op de pijlers van het beleid. En de vakbonden kunnen wat voorligt niet zonder slag of stoot laten passeren. Daarna volgt het sociaal overleg, waarin gevijld wordt aan de scherpe kanten, een mogelijkheid die er ook nu in zekere mate is. Beide partijen kunnen dan hun scalp tonen aan hun deel van het publiek en de slogans en spandoeken mogen een tijdje de kast in.

De belangrijkste vraag is of dat ook nu lukt. Het vijandsbeeld dat langs beide partijen is geschetst, is op het groteske af. De polarisatie lijkt nooit zo groot geweest te zijn als nu. Iedereen die staakt ‘onverantwoord’ noemen – het nieuwe stopwoord – en elke verandering als ‘kil en onrechtvaardig’ ­afdoen, helpt echt niet om tot een toenadering te komen. CD&V heeft een wortel voor de neus gehangen van de vakbonden vanuit de overtuiging dat er iets zal moeten gebeuren om uit de impasse te raken. Door te opperen dat de vermogenswinstbelasting ter sprake kan komen bij het sociaal overleg, hoewel het daar hoegenaamd niet past. Of dit voldoende is om het grootste sociaal protest van pakweg de laatste drie decennia te ontmijnen, is twijfelachtig. De eis dat alles terug van tafel moet, leeft echt niet alleen bij ABVV. Of die demarche de goedkeuring krijgt van de coalitiepartners, is even twijfelachtig. Niet alleen omdat niet iedereen de rijkentaks ziet zitten. Van zeker de rechtervleugel van de liberale partijen en N-VA is geweten dat ze inspraak van de zuilen – de ‘straat’ geheten tegenwoordig – in democratische beslissingen maar niks vinden. Als er niemand mee aan tafel schuift, dan zal de regering alle resterende knopen zelf doorhakken. Dan is de traditie van sociaal overleg dood. Nochtans voor elke regering een belangrijk instrument om een breder maatschappelijk draagvlak te hebben voor hun beleid dan alleen maar hun kiezers. En voor elke vakbond een groot deel van hun reden tot bestaan.