Waarom de bladeren nu al vallen en de paddenstoelen al schieten

© Kevin Feytons

Lanen met gevallen bladeren. Paddenstoelen in de graskanten en het bos. Wie even buitenkomt, merkt het meteen: het lijkt wel herfst, maar toch is het nog volop zomer. ‘De natuur reageert op het actuele natte en donkere herfstklimaat’, zegt Hendrik Moeremans van Natuurpunt. ‘Maar het valt al langer op: de natuur ligt dit jaar voor op schema.’

pom

‘Die verkleurde en gevallen bladeren, zijn een onmiddellijke reactie van de bomen om de donkere dagen’, zegt Hendrik Moeremans. ‘Wanneer bomen te weinig licht krijgen en daardoor niet genoeg energie, gaan ze in een soort besparingsmodus. Dan laten ze een deel van hun bladeren verkleuren om ze dan te laten vallen. Zo moeten ze daar hun schaarse energie al niet meer instoppen.Ook zieke bomen zullen nu sneller hun bladeren laten vallen.’

De paddenstoelen die nu al plots overal opduiken, is dan weer een reactie van de natuur op de aanhoudende regen van de voorbije dagen en weken. Net onder het aardoppervlakte zitten heel het jaar door zwamvlokken klaar, wachtend op de combinatie van aangename temperaturen en voldoende regen. Dat hebben we nu. Dus schieten overal paddenstoelen uit de grond.’

De uitdrukking ‘als paddenstoelen uit de grond schieten’, kan je deze dagen letterlijk waarnemen. Een plaats in je tuin waar vandaag nog niets staat, kan morgenavond al vol paddenstoelen staan.

Deze dagen schieten vooral boleten naar boven. Eekhoorntjesbrood bijvoorbeeld. Van die kleine paddenstoelletjes, ook wel bekend als cèpe of porcini. Zeer eetbaar, trouwens. Ook de kastanjeboleten - ook die mag je opeten - steken deze dagen de kop op.

De tijd vooruit

Hendrik Moeremans van Natuurpunt zegt dat zijn organisatie dit jaar al tweemaal vaststelde dat de natuur voor is op de tijd van het haar.

‘We hebben dat zeer goed gemerkt het eerste weekend van augustus, toen we onze jaarlijkse vlindertelling deden. Er waren er dit jaar merkelijk minder dan vorige jaren. Terwijl de totale vlinderpopulatie niet daalt. Het vlinderseizoen piekt wel vroeger dan andere jaren.’

Hetzelfde stelde Natuurpunt vast toen ze in het begin van de zomer de koninginnen van de bijen telden. Ook daar waren er minder van. ‘Ze waren dit jaar twee weken vroeger dan normaal beginnen rondvliegen.’

Hendrik Moeremans zegt dat we de opvallende natuurfenomenen niet moeten dramatiseren. ‘Het is gewoon een reactie van de natuur op de weersomstandigheden.’