Direct naar artikelinhoud

Fox News roept zichzelf voor het eerst tot de orde: geen complottheorieën meer over doodgeschoten Democraat

De Amerikaanse tv-zender Fox News heeft dinsdag eerdere berichtgeving herroepen over de dood van Seth Rich, een medewerker van de Democratische partij. De in rechtse kringen populaire complottheorie zou niet aan de standaarden hebben voldaan. Ook opiniemaker Sean Hannity haalde 's avonds bakzeil, en zal (voorlopig) ophouden met het suggereren van een samenzwering.

Opiniemaker Sean Hannity of Fox NewsBeeld ap

Het is een manoeuvre zonder weerga van Fox en Hannity, die niet bekend staan om het erkennen van hun fouten. Het is de eerste keer dat de zender, die de afgelopen jaren steeds vrijer met de feiten is omgegaan, zichzelf tot de journalistieke orde roept.

Net als bij het ontslag van kijkcijferkanon Bill O'Reilly wegens seksuele intimidatie, speelde een dreigende adverteerdersboycot daarbij een rol. Ook de familie van Rich, die Fox dinsdag smeekte de complottheorie niet verder te voeden, is gehoord.

Fox meldde het zo, woensdagmiddag: 'Op 16 mei heeft Fox News een bericht op de website geplaatst over het onderzoek naar de moord op DNC-medewerker Seth Rich. Het artikel was aanvankelijk niet onderworpen aan het hoge niveau van zorgvuldigheid dat we gewoonlijk van al onze verslaggeving eisen. Na herlezing bleek het artikel niet aan die standaarden te voldoen.'

Waarom had hij zijn portemonnee en horloge en telefoon dan nog?

Seth Rich, een twintiger die werkte bij de Democratische partij in Washington, werd vorig jaar in juli 's nachts in Washington doodgeschoten. In de weken daarna lekten e-mails van de Democratische partij via Wikileaks uit. Hoewel de Amerikaanse inlichtingendiensten en private cyberonderzoekers de schuld voor de hack hebben gelegd bij de Russen (iets wat na lang aarzelen ook door Donald Trump is erkend), denken/vinden/hopen Trump-aanhangers dat Rich er iets mee te maken had - en daarom is doodgeschoten.

De theorie was meteen al te verleidelijk om te laten lopen: in rechtse complotkringen zijn de Clintons in verband gebracht met zo'n 48 sterfgevallen, dus deze paste daar perfect bij. Theorie: Rich, een medewerker die iets met kiezersdata deed, zou de Democratische e-mails hebben doorgesluisd naar Wikileaks, en als vergelding zou hij zijn doodgeschoten. Ja, de politie in Washington zegt dat het een mislukte roofoverval was, zoals er al veel in de buurt waren geweest, maar waarom had hij zijn portemonnee en horloge en telefoon dan nog?

Complotsite Infowars pikte het op, en Wikileaks-oprichter Julian Assange gaf de theorie enig statuur in een interview met het Nederlandse Nieuwsuur. Sindsdien bleef het verhaal sudderen, tot een privédetective een week geleden via Fox-dochter Fox 5 in Washington ineens met nieuwe aanwijzingen kwam: Rich zou voor zijn dood contact hebben gehad met Wikileaks. Daar. Het bewijs.

Dat vond enorme weerklank, via rechtse kanalen als Fox en Breitbart. De Russische ambassade in Londen twitterde erover, en elke journalist die in deze periode over iets anders schreef (over de problemen van Trump en het ontslag van FBI-directeur Comey bijvoorbeeld) kreeg uit de hoek van Trump-fans te horen: wanneer schrijf je eens iets over Seth Rich?

Kim Dotcom

Al snel bleek dat de privédetective het verhaal over het contact tussen Rich en Wikileaks niet van een betrouwbare bron had gehoord, maar van een Fox 5-medewerker. Waarna hij het aan Fox 5-medewerkers had verteld, en het werd uitgezonden, en groot complotnieuws werd - dat dus nergens op gebaseerd was.

Moederbedrijf Fox News, dat de afgelopen maanden al te kampen had met dalende kijkcijfers, koos eieren voor zijn geld en publiceerde een rectificatie. Vervolgens was de vraag wat Hannity ging doen (de nieuws- en opinieafdeling kunnen bij Fox hun eigen weg kiezen), die had aangekondigd een interview uit te zenden met Kim Dotcom, de internetanarchist en hacker die vanuit Nieuw-Zeeland had beloofd met bewijzen te komen over Seth Rich.

De druk op Hannity werd opgevoerd met een brief van Rich' broer, gericht aan de producent van Hannity. Daarin smeekte hij om 'het fatsoen en de welwillendheid' om te stoppen met het verspreiden van 'ongefundeerde geruchten'.

Intussen riep Media Matters, de actiegroep die met een adverteerdersboycot de terugtocht van Bill O'Reilly had afgedwongen, op tot het mijden van Hannity-adverteerders. Hannity vond dat 'liberal fascism', twitterde hij.

Maar tijdens zijn programma gaf hij toe aan de druk. 'Hecht geen betekenis aan wat ik zeg, maar uit respect voor de familie zal ik de kwestie [van Seth Rich, red.] op dit moment niet verder behandelen', zei hij. 'Er worden pogingen gedaan me het zwijgen op te leggen', voegde hij er nog aan toe.

Het complot is in de ogen van complotdenkers alleen maar groter geworden.