25 tot 31 mei 1916: zware confrontatie op de Noordzee

Op de Noordzee is een veldslag begonnen tussen de Britse en de Duitse vloot. Het is de eerste grote confrontatie op zee tussen de twee landen sinds het begin van de oorlog.

Op 31 mei verliet voor het eerst sinds de oorlog de volledige Duitse Hochseeflotte de thuishaven Wilhelmshaven, onder bevel van admiraal Von Scheer. Het ging om 99 schepen, waarvan 16 slagschepen (dreadnoughts), de zwaarst bewapende schepen die er zijn, en 5 slagkruisers.

De Britse admiraliteit bleek verwittigd te zijn en stuurde de hele Grand Fleet, met in totaal 151 schepen, waaronder 28 slagschepen en 9 slagkruiser, onder admiraal Jellicoe.

De dag daarop kwamen de vloten met elkaar in contact ter hoogte van het Deense schiereiland Jutland. Vooral tussen de snelle slagkruisers kwam het tot zware gevechten.

Daarbij bleken de Britse slagkruisers opvallen kwetsbaar. Liefst drie onder hen explodeerden, waarbij telkens vrijwel de hele bemanning (zo’n duizend man) omkwam.

In de avond blies admiraal Von Scheer de aftocht. De Britten zetten echter de achtervolging in en de gevechten duurden voort bij nacht.

'De laatse fase van de slag', tekening uit het Britse tijdschrift 'The Sphere'

Centralen bezetten Grieks fort

Bulgaarse en Duitse troepen hebben het fort Roupel in het Griekse deel van Macedonië zonder slag of stoot bezet.

Het fort ligt tegen de Bulgaarse grens aan de rivier de Strymon (of Stroema). Ook andere strategische posten aan deze rivier zouden zijn bezet.

Het Griekse garnizoen van het fort had van de regering opdracht gekregen zich niet te verzetten. De bezetters van hun kant raken niet aan de burgerlijke autoriteiten in het gebied.

De bezetting lijkt een reactie op de aanwezigheid van de Geallieerde legers in de Griekse havenstad Saloniki, zo’n honderd kilometer verder. De vraag is of de Duitsers en de Bulgaren verder zullen oprukken naar Saloniki.

Kaart van Noord-Griekenland en buurlanden, Rupel ligt rechts in het midden boven

Veel Grieken wantrouwen de Bulgaren. Amper drie jaar geleden hebben Bulgarije en Griekenland oorlog tegen elkaar gevoerd, onder meer over het bezit van Macedonië.

In Griekenland wordt gedemonstreerd tegen deze invasie, vooral door aanhangers van ex-premier Venizelos. Ze verwijten de regering dat ze onder één hoedje speelt met de Centralen. Deze regering is immers gewild door de pro-Duitse koning Constantijn.

De protesten doen de interne spanningen in Griekenland nog toenemen.

De voorbije maanden hebben zich overal in het land milities gevormd, bestaande uit gedemobiliseerde militairen, die de steun krijgen van de generale staf. Deze vallen op verscheidene plaatsen aanhangers van Venizelos aan.

De Geallieerden protesteren intussen hevig bij de regering in Athene.

Britse troepen leggen een spoorweg aan in de omgeving van Saloniki, het grote Geallieerde leger in Griekenland is nog niet in actie gekomen. Foto erboven koning Constantijn.

Generaal Gallieni overleden

De Franse generaal Joseph Gallieni is in een ziekenhuis in Versailles overleden. Hij was 77 jaar oud en leed aan kanker.

Nog geen drie maanden geleden was hij afgetreden als minister van Oorlog.

Generaal Gallieni werd beroemd toen hij in augustus 1914 uit zijn pensioen werd teruggeroepen om militair gouverneur van Parijs de worden. Zijn inzicht en zijn inzet op dat moment waren essentieel voor de Geallieerde overwinning aan de Marne.

De begrafenisstoet in Parijs werd door duizenden mensen gevolgd

Velen geloven dan ook dat Gallieni daardoor diegene is die het groot Duits offensief van 1914 heeft doen mislukken. Oud-premier Clemenceau noemt hen “De ware redder van Parijs”.

Deze zoon van een Italiaanse immigrant was een intellectueel die vier talen sprak. Gallieni had oorspronkelijk carrière gemaakt in het koloniale leger.

Voor de oorlog was hij vooral bekend omdat hij van Madagaskar een Franse kolonie had gemaakt. Het verzet van de inlandse bevolking aldaar werd door hem zeer hardhandig gebroken, met minstens honderdduizend doden.

President Poincaré en andere hoogwaardigheidsbekleders tijdens de plechtigheid (Collection Valois, BDIC)

Opnieuw executies in België

Nu in Luik, zijn opnieuw twee mannen gefusilleerd wegens bespieden van de bewegingen van de Duitse troepen.

Een jonge vrouw, die ook ter dood was veroordeeld, heeft gratie gekregen.

De moeder van de jonge vrouw en een van de gefusilleerden, is veroordeeld tot 10 jaar dwangarbeid wegens medeplichtigheid.

Meest gelezen