“Enkel mensen zonder bestaansinkomen en zonder een woning in hun vaderland komen daarvoor in aanmerking. Dat is bepaald in de regelgeving”, zo zegt Homans. “Dat geldt voor iedereen. Niet enkel voor een vluchteling.”

Vera Van der Borght, voorzitter van de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen, bevestigt dat zij niet anders kunnen dan de wet uitvoeren. “Van zodra je een eigen woning bezit in het binnen- of het buitenland, kom je niet in aanmerking voor een sociale woning. Het is natuurlijk maar de vraag hoe je een eigen woning definieert. Het is een zeer complexe situatie die ons nu overkomt.”

Hallucinant

“Dit is hallucinant”, reageert Kamerlid Monica De Coninck (sp.a). “Wat is in vredesnaam de waarde van het hebben van een eigen woning in oorlogsgebied? Denkt Homans nu echt dat ze die gaan verhuren of houden als vakantieverblijf?”

Vlaams minister-president Geert Bourgeois (N-VA) zegt in het Radio 1-programma De Ochtend dat minister Homans binnen de wet moet werken. 'Het decreet bepaalt inderdaad dat mensen met een huis in het buitenland geen sociale woning krijgen. Maar dat is niet het grootste aandachtspunt. We voeren een humaan beleid, maar geen vrijblijvend.'

Wereldvreemdheid

"Dit getuigt van wereldvreemdheid, mensen komen niet zomaar naar hier als ze de keuze hebben om te blijven", reageert Ann Brusseel van Open VLD. "Vluchtelingen zijn mensen die geen uitweg zien. De oorlog in Syrië is ook niet gisteren begonnen, Assad bestookt al jaren burgerdoelen."

Brusseel heeft naar eigen zeggen alle begrip dat huisvesting geen evidentie is. "Maar ik denk dat veel mensen samen een oplossing willen zoeken. Ik denk dat het geen zoden aan de dijk zet om dit soort verklaringen af te leggen. Als parlementslid verwacht ik van onze regering daadkracht en geen boude uitspraken om de kiezer te plezieren."

Nodeloze provocatie

Vlaams Parlementslid Katrien Partyka (CD&V) noemt de uitspraak van viceminister-president Liesbeth Homans over sociale woningen voor vluchtelingen "een nodeloze provocatie". Of iemand al dan niet een woning in een ander land bezit, kan immers niet worden gecontroleerd, dat geldt ook voor niet-oorlogsgebieden."

"Het heeft geen zin om dergelijke straffe uitspraken te doen", vindt Katrien Partyka. "Het bezit van een woning in een ander land wordt enkel nagegaan op basis van een verklaring op eer. Bovendien hebben bijna alle huisvestingsmaatschappijen voorrangsregels voor zij die sociaal ingebed zijn. Vaak wordt een termijn van drie jaar verblijf op het grondgebied van de gemeente als regel gehandhaafd."

Partyka moeten we absoluut het rampscenario vermijden waarbij mensen deze winter op straat zouden moeten slapen. Ze stelt voor om de sociale woningmaatschappijen te laten bekijken welke woningen leegstaan, bijvoorbeeld in afwachting van renovatie. Ook woningen die momenteel niet aan de normen voldoen, kunnen volgens haar in aanmerking komen, zolang er geen probleem met de veiligheid is.

Nuancering

Minister Homans wil haar eerdere uitspraak nuanceren en stelt dat een vluchteling zelf op eer kan verklaren dat hij geen beschikking heeft over zijn eigendom. Homans wijst erop dat de toewijzingsregels voor sociale woningen zijn vastgelegd in het kaderbesluit sociale huur.

"Sinds jaren staat de logische eigendomsvoorwaarde in dat kaderbesluit vermeld. Bij vorige instromen van mensen uit oorlogsgebied is deze eigendomsvoorwaarde ook niet aangepast", stelt ze. "We mogen ook niet vergeten dat erkende vluchtelingen recht hebben op een leefloon of werk zullen vinden en zich dus ook zullen richten op de private huurmarkt."