Demir: "Unia integreren in grotere instelling voor mensenrechten"
Ons land telt een aantal instellingen die op de een of andere manier de naleving van de mensenrechten controleren, zoals Comité P, Comité I, de privacycommissie, het gelijkekansencentrum Unia, het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen en het federale migratiecentrum Myria.
"Veel van de maatschappelijke discussies die vandaag worden gevoerd, over het dragen van een boerka of een hoofddoek bijvoorbeeld, hebben zowel met vrouwenrechten als religieuze rechten te maken", zegt Demir in Knack. "Toch moeten twee aparte instellingen zich daarover uitspreken: Unia en het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen. Het zou dus een goed idee kunnen zijn om één instelling te hebben die voor álle mensenrechten verantwoordelijk is. In Nederland is dat nu al zo, en je kunt moeilijk beweren dat de mensenrechten daar met de voeten worden getreden."
Dat ze zich zo meteen zou ontdoen van Unia, de instelling waarop ze eerder al felle kritiek heeft geuit, ontkent ze. Maar tegelijkertijd haalt ze in Knack nog eens fel uit naar Unia, dat zich volgens haar bezighoudt met non-problemen, zoals het boerkiniverbod. "Weet u hoeveel meldingen daar vorig jaar over zijn binnengelopen? Elf! En daar zaten dan nog mensen tussen die vóór het verbod waren. Maar doordat Unia zich geroepen voelde om in een advies van twaalf pagina's te schrijven dat het boerkiniverbod juridisch ongegrond is, werd een non-probleem plots een echt probleem."
"Bovendien kan ik alleen vaststellen dat Unia de wet altijd op een heel eigenzinnige manier interpreteert. Steeds vaker stappen internationale en buitenlandse instellingen af van het principe van blijheid, vrijheid. Alleen Unia mist die boot. Hun beslissingen zijn niet onafhankelijk maar politiek. En soms ook nog ronduit wereldvreemd."
"Mensenrechten zijn geen non-probleem"
"Wij zijn vragende partij voor zo'n instituut", reageert Els Keytsman in Knack, maar ze heeft ook bedenkingen. "Hoe komt het dat naast Unia ook nog het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen en het federaal migratiecentrum Myria bestaan? Doordat de politiek die structuur drie jaar geleden eigenhandig heeft opgezet."
Bovendien vergelijkt Demir appelen met peren als ze het heeft over een eengemaakt mensenrechteninstituut. "Het Nederlandse college waarnaar ze verwijst, heeft een heel andere opdracht dan wij: het is een soort rechtbank dat uitspraken doet in disputen. In werkelijkheid zijn er in Nederland dertig Unia's: lokale bureaus die meldingen over discriminatie behandelen. En daarnaast hebben ze ook nog een instelling voor internetdiscriminatie en hate speech, en een kenniscentrum dat onderzoek doet naar discriminatie en gelijke kansen."
De kritiek van Demir als zou Unia zich bezighouden met non-problemen, wijst Keytsman af. "Mensenrechten zijn geen non-probleem. Integendeel. Als wij advies uitbrengen over het boerkiniverbod in zwembaden, doen we dat in de eerste plaats omdat de betrokken vrouwen maar ook gemeentebesturen ons daarnaar vragen. Het is onze job om zo'n vraag dan af te toetsen aan de wetgeving en vervolgens een objectief en duidelijk advies op te stellen. Maar door alle meldingen die bij ons binnenlopen, zien wij ook het grotere plaatje. Meer en meer zwembaden verbieden het dragen van een boerkini, en dus is het heel belangrijk dat we nú de grens aangeven."