Lunchtijd, zei de ambtenaar. En toen was Brahim weg

"De opvangplaats in Minor Ndako zal uiteindelijk niet nodig zijn. De jongen is verdwenen tijdens zijn registratie bij DVZ. Vriendelijke groeten." 

Met een mail van twee zinnen (plus groet) brengt de Dienst Voogdij het opvangtehuis Minor Ndako in Anderlecht op de hoogte dat ze toch geen noodopvangplaats nodig had. De jongen voor wie de plaats bedoeld was, is namelijk verdwenen. De Dienst Voogdij is een onderdeel van de overheidsdienst Justitie die opvang en een voogd zoekt voor niet-begeleide minderjarige vreemdelingen.

Het is, op het moment van de mail, vrijdagmiddag 15 uur. Brahim Bakali, een Marokkaanse jongen van vermoedelijk negen jaar oud, is op dat moment al een paar uur verdwenen. Hij vertrok spoorloos uit de lokalen van de Dienst Vreemdelingenzaken aan het Brusselse Noordstation, waar hij voor registratie was ondergebracht.

De ambtenaar bij de gespecialiseerde afdeling 'Minteh' die zijn dossier diende te behandelen liet de jongen alleen omdat er lunchpauze was. Na de lunch was de jongen weg.

Om 14.20 uur meldde Vreemdelingenzaken de verdwijning aan de collega's bij Voogdij, ook al in een mail van twee zinnen (plus groet). "De jonge Bakali is gevlucht tijdens de middagpauze. Fiche gestuurd ter informatie. Nog een prettig einde van de werkdag", klinkt het in het Frans.

Hoe er helemaal niks gebeurde

En voorts ... gebeurt er niets. Volgens het protocol is de verdwijning van een niet-begeleid kind van jonger dan dertien per definitie onrustwekkend. Toch verwittigt Vreemdelingenzaken noch de Dienst Voogdij, noch de politie, noch Child Focus.

"Wij gingen er van uit dat dat al gebeurd was", zegt Edward Landtsheere, woordvoerder van de FOD Justitie. "Dat is de verantwoordelijkheid van de dienst die de jongere op dat moment in bewaring heeft. Verdwijnt hij bij DVZ, dan moeten zij actie ondernemen. Verdwijnt hij bij de overbrenging, dan is dat onze verantwoordelijkheid."

"Iedereen hier zat wat naar elkaar te kijken en dacht dat de andere wel zou bellen, waardoor uiteindelijk niemand Child Focus of de politie op de hoogte heeft gebracht", vertelde Freddy Roosemont, directeur van Dienst Vreemdelingenzaken, aan de VRT. "Maar dat kan natuurlijk niet."

Het is uiteindelijk David Lowyck, van het opvangtehuis waar Brahim nooit terechtkwam, die "voor de zekerheid" vrijdagmiddag even met Child Focus belt. Daar weten ze dan nog van niets.

Directeur Heidi De Pauw van Child Focus heeft het over 'een zeer verontrustende situatie': "Dit is geen zeventienjarige die zijn traject voortzet. Er loert gevaar wanneer zo'n jong kind verdwijnt: mensenhandel, prostitutie, orgaanhandel ... Het stoort ons zeer dat de dienst Vreemdelingenzaken die urgentie niet gevoeld heeft."

Vergeten

Child Focus ziet een trend. "Het gaat ons niet om de ene ambtenaar die hier nu in de fout is gegaan", zegt directeur De Pauw. "Het gaat erom dat je achter het dossiernummer van de vreemdeling toch altijd het kind moet blijven zien. Dat raakt vergeten."

Uiteindelijk is het David Lowyck van Minor Ndako die bij de politie in Anderlecht aangifte doet van de verdwijning van een jongen die Anderlecht nooit bereikt heeft. "Ik ken hem niet. De enige informatie en foto die ik kon geven, had ik ook maar uit het dossier van Voogdij."

Ook hij stoort zich aan de 'lakse houding' bij de overheidsdiensten. "Een telefoontje en je hebt je burgerplicht gedaan. Zelfs dat was blijkbaar nog te veel gevraagd."

Vandaag roept bevoegd staatssecretaris Theo Francken (N-VA) de directeurs van de bevoegde diensten bij zich om na te gaan wat beter moet.

Bij het ter perse gaan was Brahim Bakali nog altijd spoorloos. Child Focus: "Er is geen enkel aanknopingspunt. Geen familie, niks."