Met de glimlach: Pepa en Rosi, te koop als bruid voor enkele duizenden euro's
Poseren voor selfies, met lipstick en een kamerbrede glimlach: Pepa en Rosi lijken doodnormale tienermeisjes, maar toch kunnen ze zomaar gekocht worden op een zogenaamde 'bruidsmarkt'. Het duo behoort tot de Kalaidzhi, een zigeunergroep van voornamelijk orthodoxe christenen in Bulgarije.
Vier keer per jaar trekken de jongedames hun mooiste jurk aan om indruk te maken op potentieel toekomstige echtgenoten. Als het klikt, spreken de families een bruidsschat af en klaar is Kees.
Alexey Pamporov heeft de Roma gedurende twee decennia bestudeerd, dus hij spreekt met de nodige kennis van zaken. "Jonge meisjes moeten er soms verplicht de schoolbanken verlaten van zodra ze hun eerste maandstonden krijgen", klinkt het.
Of de meisjes dat zelf wel zo leuk vinden? "Sommigen onder hen zijn wat meer geëmancipeerd, maar de meesten willen gewoon een deftig huwelijk. En daar heb je nu eenmaal steun van de familie voor nodig. Natuurlijk zal er hier en daar gemor zijn. Maar wat kunnen ze eraan doen als ze in die cultuur opgroeien?"
Milene Larsson trok voor de documentaire 'Young Brides for Sale' naar Stara Zagora om het fenomeen met eigen ogen te aanschouwen. Ze pikte er één familie uit en volgde de voorbereidingen van de twee dochters op hun grote dag. Zo ziet u onder meer hoe ze op jacht gaan naar de ideale jurk en hun gezicht enkele tinten bleker maken om knapper voor de dag te komen.
"Vrouwen die anno 2016 openlijk verkocht worden in een Europees land, het klinkt belachelijk. Ik wil uitzoeken hoe iets dat zo middeleeuws klinkt kan bestaan in de moderne samenleving", aldus de presentatrice.
Een van de vragen die Milene zich daarbij stelde: hoeveel wordt er zoal op tafel gelegd? "Gemiddeld spreken we over bedragen tussen 500 en 600 Bulgaarse lev (250 en 300 euro; nvdr), maar voor Pepa heeft een familie me al ruim 3.000 euro geboden", antwoordt moeder Vera. Voor arme gezinnen is dat natuurlijk de oplossing bij uitstek om er weer bovenop te komen.
Maagdelijkheid blijkt een grote rol te spelen. "Als het meisje geen maagd is op het moment dat ze verkocht wordt, zullen ze ons hoeren, sletten en onfatsoenlijke vrouwen noemen", stelt Vera. Een standpunt waar dochter Pepa het volkomen mee eens is. "Vrouwen moeten hier maagd zijn als ze trouwen. Dat is zeer belangrijk, want er wordt veel geld voor geboden."
Toch is er ook een eng kantje aan verbonden, geven de meisjes in het bijzijn van hun nicht Mima toe. "Het risico bestaat dat de ouders hun dochter wegschenken aan diegene die het meest biedt, zelfs als dat meisje zelf verliefd is op een arme jongen. Of het kan ook omgekeerd: de ouders van een rijke jongen kunnen zijn droomliefje weigeren omdat ze haar niet knap genoeg vinden."
Pepa en Rosi zouden hun ware deze keer nog niet tegen het lijf lopen, maar dat vinden ze zelf niet erg. Ook Vera ziet er de humor van in. "Het is nu beter dan in mijn tijd. De kinderen kunnen elkaar rustig leren kennen, ik heb die kans nooit gekregen."
Slotsom? "Maak er geen halszaak van, dit is gewoon een aparte manier om elkaar voor het eerst te ontmoeten", besluit Pamporov. "Het meisje heeft het recht om te weigeren. Als man moet ik eerst langs mijn ouders en dan haar ouders passeren, daarna wordt een prijs afgesproken. Bij echt arme gezinnen zal het wel eens de spuigaten uitlopen, in de vorm van een gedwongen huwelijk. Daarvoor moet je het hele principe echter nog niet afbranden. Er bestaan ook families die zich bijvoorbeeld helemaal niets aantrekken van het feit of het meisje nog maagd is of niet."