Mona Keijzer: ‘Vreedzaam samenleven vergt dat je af en toe ook even nadenkt over hoe je dingen zegt’
Bovendien gaat deze zomer de kabinetsformatie door, en dat betekent vaak vergaderen met het formatieteam van haar partij. Bij de verkiezingen wist ze haar positie als nummer twee van het CDA te versterken. Maar ze blijft kritisch. ‘Als iedereen zegt dat iets goed is gegaan, weet ik altijd een puntje waarover ik niet tevreden was.’ Dan moet ze soms wel even denken aan wat bij haar ouders langs de trap hing: ‘Al wie naar volmaaktheid zoekt, die tast gelijk een blinde. Want volmaaktheid is in deze wereld niet te vinden.’
In welke winkel komt u het liefst?
‘Bij de slager in Volendam. Daar hebben ze de lekkerste leverworst; met veel peper. Ik noem geen naam, want dan heb ik ruzie met de ándere slager. En ’s ochtends kom ik ook graag bij de bakker, voor verse tompoucen. Mijn kinderen willen niet meer mee als ik boodschappen ga doen, het duurt ze veel te lang. Vroeger, toen we in Ilpendam woonden en ik de boodschappen ging doen in Purmerend waar ik wethouder was, werd ik al veel aangesproken. Maar in Volendam naar de winkel ... daar komt nooit een eind aan. Laatst kwam ik bij de slager binnen, en daar stond Karin ineens achter de toonbank. Ik ben opgegroeid aan een pleintje in Volendam; wij woonden op nummer 2, zij op nummer 15. Bleek dat Karin op een kantoor had gewerkt, en nu bij de slager een baan had gekregen. Ja, dan duurt het even, voordat je de winkel weer uit bent.’
Welke slechte eigenschap van uzelf vraagt het meeste aandacht om die te bestrijden?
‘Ik ben een te laatkomer, en dat kost veel energie – ik moet me altijd haasten. Ik denk dat het erfelijk is: mijn moeder komt ook altijd te laat, en mijn kinderen hebben er eveneens last van. Ze zijn ook allemaal te laat geboren. Het probleem is: ik wil altijd méér doen dan er past in een bepaalde tijd. Als ik langs de wasmachine kom terwijl ik de deur uit ga, moet de was tóch eerst even worden opgehangen. Dan ben je zo weer tien minuten verder, en kom je dus te laat. Ik werk eraan om het te verbeteren. Dat ik een groot gezin heb, helpt daar niet bij. De oudste woont op kamers, maar met nog vier jongens thuis heb ik dus nog vier keer de mogelijkheid schoenen op te ruimen, kleding netjes in de kast te stapelen, noem maar op.’
Op welke manier speelt de liefde een rol in uw leven?
‘Tja, hier heb je zo snel het risico dat je een klef antwoord geeft. Als het over liefde gaat, denk ik aan m’n ouders, m’n broer en m’n zus, m’n man, m’n kinderen. Ik vind het moeilijk daarin een rangorde aan te geven, want je hebt het over verschillende soorten liefde. Natuurlijk staan m’n man en de jongens bovenaan. Wijlen mijn schoonvader – God hebbe zijn ziel – zei altijd met een knipoog tegen mijn schoonmoeder: “Bloed is sterker dan liefde”. Dan ging het natuurlijk over mijn man en zijn broers. Dus die grap maken wij thuis ook weleens. Ik ben al 32 jaar samen met Ton, als ik onze verkeringstijd meereken. Ik ken hem dus al sinds dat ik zestien jaar was, en ik kan me geen ander leven voorstellen. Wij zijn bij wijze van spreken samen opgegroeid, samen volwassen geworden. Hij heeft ook een drukke baan, als uroloog. Sinds ik als Tweede Kamerlid vaak van huis ben, ben ik meer de momenten gaan koesteren dat ik wél thuis ben. Mensen vragen vaak automatisch: “Wat heb je gedaan dit weekeinde?” Dan zeg ik: niets, helemaal niets. Gewoon lekker thuis, met m’n man en de kinderen – koffie drinken, was draaien, eten koken. Ik ben me steeds meer gaan realiseren hoe belangrijk het is dat er een fijne, huiselijke sfeer is.’
Wat is het lekkerste eten dat u zelf kunt bereiden?
‘Op vrijdagavond – na een paar dagen eten in Den Haag – heb ik altijd enorme trek in de Hollandse hap. Of beter gezegd, de Volendamse hap. Gekookte aardappels, gekookte, geraspte bietjes, jus van boter, azijn en veel peper, en natuurlijk vis. Als ik tijd heb, zijn het rolletjes gestoofde scholfilet, en anders halen we gebakken kabeljauw in de viswinkel.’
Welke vriendin staat qua levensinvulling het verst van u af?
‘Ik heb een van oorsprong Griekse vriendin die moeder is van drie kinderen, lid is van de Grieks-Orthodoxe Kerk en zich heeft aangesloten bij GroenLinks. Daar hebben we mooie gesprekken over. In een vriendschap doet het er niet toe van welke partij je bent, of wat voor werk je hebt. Vriendschap gaat erom of je van binnen een klik voelt. Dat heb ik met al mijn vriendinnen. Wij steunen elkaar als er iets verdrietigs gebeurt, en we zijn blij voor elkaar als er leuke dingen gebeuren. En vooral: gezellig aan tafel zitten met een paar glazen wijn; lachen om niks. Heerlijk! Al mijn vriendinnen doen totaal iets anders dan ik. De een werkt in een groothandel in kantoorartikelen, een ander verzorgt gehandicapten, een derde maakt interieurtijdschriften ... Dat juist ik in de politiek zit? “Ach ja, dat hoort bij Mona”, zeggen mijn vriendinnen. Ik word door hen niet gewaardeerd omdat ik in de Tweede Kamer zit, maar om wie ik ben als Mona. Maar als ik op tv ben geweest, is er altijd wel iemand die een foto van het tv-scherm heeft gemaakt en appt dat ik er mooi uitzag. Dat is leuk, want je krijgt ook altijd berichten van mensen die daar anders over denken.’
Welk kledingstuk uit uw kast draagt u het liefst?
‘Mijn uggs. Dat zijn pantoffellaarzen. Ik beken: ze zien er niet uit, maar sinds ik ze ’s winters draag heb ik geen koude voeten meer. Ik reis veel met het openbaar vervoer, en daar word je soms zo koud dat het haast niet meer lukt warm te worden. Dus handen af van mijn uggs! Ik houd wel van mooie kleren; dat is echt een hobby van me. Ik ken overigens maar weinig vrouwen die dat niet interesseert.
We hebben vijf jongens gekregen. Netjes en schoon ben ik altijd; dat is ook Volendams. Maar na de geboorte van de jongste in 2003, ben ik weer meer met mijn kleding bezig. Het is simpel: als je in verwachting bent, groei je nogal uit. Dan heeft het niet zoveel zin dure kleren te kopen. Dus in de tien jaar dat ik mijn kinderen kreeg, verdween mijn belangstelling voor mooie kleding wat meer naar de achtergrond. Maar mooie jasjes zijn vaak de investering waard; ik draag nog steeds duurdere jasjes die ik tien jaar geleden ook al had, toen ik wethouder was.’
Wanneer was u het meest trots op uzelf, en waarom was dat?
‘Ik was ongelooflijk blij met het aantal voorkeurstemmen dat ik in maart bij de verkiezingen heb gehaald: ruim 165.000. Onvoorstelbaar. Ontroerend ook. Dat zo veel mensen hun vertrouwen aan je geven, blijft heel bijzonder. Ik zie het ook als waardering voor vierenhalf jaar hard werken. De kers op de taart was dat het CDA weer de grootste partij is in Volendam. Maar of ik dan alleen trots voel? Dan lijkt het een beetje alsof het allemaal mijn eigen verdienste is. Misschien is het dat ook wel; ik weet het niet hoor. Ik heb wel tegen mijzelf gezegd: dit is niet niks, meid.’
Wat is uw grootste verdriet?
‘Zo’n vraag emotioneert mij meteen. Dat is het overlijden van mensen van wie ik veel houd. M’n schoonvader, m’n oma, m’n ooms. Ik kan geen afscheid nemen: het grootste verdriet is dat ze er niet meer zijn. Mijn oma is zeventien jaar geleden overleden. Hoe vaak ik in het begin niet de weg naar het bejaardenhuis insloeg, en dan dacht: oh ja, ze is er niet meer ... Ik weet haar telefoonnummer nog. Een sterke band wordt doorgesneden. Zoals ook die met m’n oom. Maar dat is te recent om over te vertellen, dan ga ik huilen.’
In welke hobby kunt u zich het beste verliezen?
‘Ik heb hardgelopen; door een hamstringblessure ben ik overgestapt op de crosstrainer. Maar dat hardlopen kon ik wel hoor. Ik baal er een beetje van dat het niet meer gaat, vooral omdat je met hardlopen zo lekker buiten kunt zijn. Als ik nu veel loop, gaat die hamstring weer opspelen en krijg ik last van m’n rug. Tja, en op mijn leeftijd wil het lichaam niet altijd meer wat het hoofd wil. Het fijne van hardlopen is kilometers maken: in cadans komen, het gevoel krijgen dat je tot het eind van de wereld kunt doorlopen. Daar kon ik mezelf echt in verliezen. Maar dat kan ook in een goed boek. Als meisje zat ik weleens op de bank te lezen, en vroeg ik m’n moeder om tegen vriendinnen te zeggen dat ik niet thuis was.’
Bent u bevriend geraakt met uw ouders? Zo ja, zo nee, waarom?
‘Dat vind ik echt zo’n new-age-vraag. Ik houd van m’n ouders, ik respecteer mijn ouders, en ik vertrouw mijn ouders.’
Welke zorgen heeft u over de toekomst van Nederland?
‘Die zorgen gaan over migratie en ouderenzorg. Maar er is ook nog iets anders, en dat is de verharding in de manier waarop we met elkaar omgaan. Ahmed Marcouch is door de gemeenteraad van Arnhem gekozen als nieuwe burgemeester. Wat de PVV daar dan vervolgens over zegt, en dan – potjandorie – nog gaan demonstreren ook: een vertoning is het! Is het niet erg dat wij er problemen mee hebben dat iemand als Ahmed Marcouch burgemeester wordt van Arnhem?
Ik wil best een debat voeren over dubbele paspoorten, maar daar gaat het nu niet om. Een beschaving waarin mensen vreedzaam samenleven, vergt dat je af en toe ook even nadenkt over hoe je dingen zegt. En dat je met elkaar in gesprek blijft, elkaar in de waarde laat. Een samenleving waarin we alleen nog maar met elkaar botsen, houdt geen stand.’
