Om te beginnen bespaart de keten door niet te adverteren, waardoor ze volgens Lister ‘honderden miljoenen’ voorsprong hebben op de concurrentie. Daarnaast koopt Primark slim in: de keten wil geen trendsetter zijn, maar bestelt lang op voorhand en afhankelijk van de markt: op het moment dat niemand truien wil, bestellen zij truien. Daarnaast heeft Primark het voordeel van het getal: door hun omvang kunnen ze heel groot inkopen en daardoor een lage marge krijgen. Tenslotte betaalt Primark zijn leveranciers heel snel, waardoor ze ook weer korting kunnen krijgen.

Volgens Lister is het niet correct om op basis van de prijs te beoordelen of de kleding in goede omstandigheden gemaakt wordt. Hij geeft toe dat Primark afhankelijk is van lage loonlanden, maar benadrukt dat dat voor de hele kledingindustrie geldt: ‘In 98 procent van de fabrieken waar onze kleding vandaan komt, wordt ook kleding voor andere merken geproduceerd, óók voor luxemerken’. Volgens het bedrijf geven zij in totaal meer dan 850.000 mensen werk en werken die in een veilige omstandigheden en voor een eerlijk loon.

‘Overconsumptie stimuleren’

De organisatie Schone Kleren Campagne, die klaarheid wil scheppen over de omstandigheden waarin kleding gemaakt wordt, schrijft op zijn website dat Primark op gebied van ethisch ondernemen misschien niet de slechtste leerling van de klas is, maar dat er toch vragen gesteld kunnen worden bij hun businessmodel. ‘Primark moet groot inkopen om zijn prijzen laag te kunnen houden, maar daardoor gaan ze net de overconsumptie aanmoedigen’, zegt Sara Ceustermans van de Schone Kleren Campagne. ‘Dat heeft een negatieve invloed, onder meer op het milieu: de katoen moet geteeld worden, die kleding wordt wellicht ook sneller weggegooid, ....

Hoewel Primark het ‘Bangladesh Akkoord’ tekende, dat veiligere omstandigheden wil creëren na de instorting van de textielfabrieken in Bangladesh bijna twee jaar geleden, en de keten al stappen zette voor hogere lonen voor hun arbeiders, kan men Volgens de Schone Kleren Campagne nog niet met zekerheid zeggen dat alle Primark-stukken in goede omstandigheden gemaakt wordt. ‘De prijs van een kledingstuk omvat altijd verschillende componenten, zegt Ceustermans. ‘Er is de kost van het materiaal, de BTW, de transportkosten, het personeel in de winkels, .... Met zo’n lage prijzen is de kans groot dat de lonen van de werknemers die de kleding maken, het laagst zijn. Zolang we niet weten hoe die prijs is opgebouwd, weten we niet hoeveel er overblijft voor de werknemers. Voor een bedrijf dat zo groot is en zo goedkoop verkoopt, is toch iets meer bewijs nodig’.