Antibiotica uitnemen? Onzin, zegt nieuwe studie
Kuur afmaken: iedereen kent het advies dat de apotheker inprent bij antibiotica: alle pillen moeten op, ook als de klachten zijn verdwenen. Onzin, schrijft een groep Britse wetenschappers in vakblad The British Medical Journal. "Een gevaarlijke conclusie", meent professor microbiologie Herman Goossens.
Het alombekende advies kan in veel gevallen de prullenbak in, want er is helemaal geen bewijs voor, schrijven de wetenschappers. Sterker: doorgaan met antibiotica als de klachten weg zijn, kan juist leiden tot problemen.
De bron van het advies ligt volgens de Britten bij Alexander Fleming, de ontdekker van het eerste antibioticum, penicilline. Hij toonde in het lab aan dat bacteriën kunnen wennen aan dat bestrijdingsmiddel. Toen hij in 1945 de Nobelprijs kreeg, sprak hij de volgende woorden: "Als je penicilline gebruikt, gebruik dan genoeg." Het werd een mantra dat 70 jaar later wereldwijd nog overeind staat.
'Als je penicilline gebruikt, gebruik dan genoeg'
Maar het is een wijdverbreid misverstand dat bacteriën resistent worden als je een kuur niet afmaakt, schrijven de wetenschappers. Wie nog dagen onnodig doorgaat met antibiotica, zou juist resistentie kunnen veroorzaken. Want de geneesmiddelen verwoesten ook de eigen, gezonde bacteriën in het maag-darmkanaal. En dat zijn nu juist de bacteriën die een goede afweer vormen tegen ziekteverwekkers. Als het aantal goede bacteriën afneemt, krijgen slechte, resistente bacteriën de kans om door te groeien.
Onderzoek heeft de afgelopen jaren al uitgewezen dat een korte kuur bij een aantal infecties net zo effectief is. Patiënten lopen dan niet meer risico op resistentie.
"Gevaarlijke conclusie"
Professor microbiologie aan de Universiteit Antwerpen Herman Goossens plaatst vraagtekens bij de nieuwe studie. "Het is een gevaarlijke conclusie om dit zomaar aan de patiënt over te laten", meent hij. Het genezingsproces zou zo in het gedrang kunnen komen.
Al kan hij niet ontkennen dat de kuren die voorgeschreven worden vaak mogelijk te lang zijn. "Er zouden meer studies moeten gebeuren die korte en lange kuren met elkaar vergelijken", zegt Goossens. "Maar er is natuurlijk niemand in de farmaceutische industrie die erop uit is om dat te financieren. Tot het zover is, raad ik aan het advies van de arts op te volgen."