Venezuela, slachtoffer van een politieke, economische en humanitaire crisis

Al maanden komen de Venezolanen op straat, maar met de helikopteraanval op enkele overheidsgebouwen lijkt de toestand er te escaleren. Wat is er aan de hand in Venezuela?

Al maandenlang is het zeer onrustig in Venezuela. Hoe meer president Maduro de macht naar zich toe probeert te trekken, hoe meer de burgers de straat op lijken te komen. De demonstraties zijn stelselmatig grimmiger geworden, de betogers roekelozer, de ordetroepen repressiever.

Maar de onvrede is lang niet louter politiek. Venezuela verkeert in een zware economische recessie, die des te meer een voedingsbodem vormt voor protest. Wie honger heeft laat zich niet zo snel intimideren. Wie uren in de rij moet staan om -in het beste geval- wat voedsel of medicijnen te kunnen kopen, heeft weinig te verliezen.

Politieke crisis

Nicolas Maduro, de opvolger van Hugo Chavez, is sinds 2013 president van Venezuela. In 2015 verloor zijn socialistische partij de meerderheid in het parlement. Nog voor het nieuwe parlement aantrad, wees de partij van Maduro nieuwe rechters aan om hun invloed in het hooggerechtshof veilig te stellen. 

Volgens het hof functioneerde het parlement slecht en hielden parlementariërs zich niet aan de regels. In maart van dit jaar nam het hooggerechtshof de wetgevende taken van het parlement over, waardoor de oppositie monddood werd gemaakt. 

Het besluit werd enkele dagen later teruggedraaid, maar was al op grote protesten uitgedraaid. Niet veel later kreeg de belangrijkste oppositieleider Henrique Capriles een beroepsverbod van 15 jaar. Daardoor mag hij volgend jaar niet meedoen aan de presidentsverkiezingen.

Op 1 mei ging Maduro nog een stap verder. Hij lanceerde een voorstel van grondwetshervorming, dat de gemoederen nog meer verhitte. De president wil een volksvergadering bijeenroepen: 500 burgers, en dus niet de vertegenwoordigers van politieke partijen, moeten de grondwet aanpassen.

Tegenstanders zien het voorstel als een nieuw manoeuvre om het door de oppositie gecontroleerde parlement te omzeilen en verkiezingen op de lange baan te schuiven. "Een frauduleus intitiatief om de grondwet te vermoorden”, noemde oppositieleider Henrique Capriles het voorstel. Ook binnen Maduro's eigen partij kwam er kritiek. Een van Hugo Chavez' medestanders van het eerste uur noemde die stap een "verraad van Chavez' erfenis".

Economische en humanitaire crisis

De oppositie komt al maandenlang op straat om te protesteren tegen het autoritaire optreden van Maduro. Toch is politiek niet de grootste zorg van de Venezolanen. De meesten hebben wel wat anders aan hun hoofd: in het land heerst al jarenlang grote schaarste.  

De socialistische economische koers en een lage olieprijs hebben geleid tot die enorme tekorten. Volgens het Internationaal Monetair Fonds (IMF) kromp de Venezolaanse economie vorig jaar met liefst 18 procent. Tegelijk wordt geld in sneltempo minder waard. Om een brood te kopen zijn geen muntstukken nodig, maar een stapel bankbiljetten. Volgens het IMF zal de inflatie dit jaar uitkomen op 720 procent.

Veel Venezolanen lijden honger. Ook medicijnen kunnen ze amper krijgen, net als alledaagse producten, zoals toiletpapier en zeep. In veel steden worden supermarkten en andere winkels geplunderd.

Terwijl de economie de dieperik is ingegaan, zijn de criminaliteitscijfers in Venezuela gigantisch toegenomen. Ook de gezondheidscijfers zijn zorgwekkend. Zo is de kindersterfte in Venezuela in de de laatste twee jaar enorm gestegen. 

Meest gelezen