Direct naar artikelinhoud
Opvoeding

Vaders focussen op emoties bij dochters en op prestaties bij zonen

Vaders hebben het met hun jonge dochters veel vaker over emoties en over het lichaam dan met hun zonen. Zelfs al op één en twee jaar is dat verschil merkbaar.

Nieuw onderzoek toont dat vaders zich erg verschillend gedragen tegenover zonen en dochters. Bij dochters zijn ze meer empathisch en aandachtig, bij zonen meer gericht op prestaties en veel minder op emotie. ‘Het idee dat genderverschillen aangeboren zijn wankelt.’

Vaders besteden 60 procent meer van de interactie met dochters aan aandachtig antwoorden op de vragen en noden van hun kind in vergelijking met de interactie met zonen. Ook slaan ze vijf keer meer aan het zingen en hebben ze het met dochters beduidend vaker over emoties en over het lichaam.

Tegenover hun dochters gebruiken vaders bijvoorbeeld veel vaker woorden als ‘wenen’, ‘eenzaam’, ‘wang’, ‘buik’, ‘dik’ of ‘voeten’.

Met zoontjes spenderen ze drie keer zoveel tijd aan stoeien en gaat de interactie veel meer dan bij meisjes over ‘doelen bereiken’, ‘winnen’ en ‘trots zijn’.

Dat blijkt uit een studie van de Amerikaanse Emory Universiteit, gepubliceerd in Behavioral Neuroscience, die kijkt naar de interactie tussen 69 vaders en hun kinderen van één of twee jaar.

Hersengebieden

Achterhalen hoe ‘stereotiep’ ouders omgaan met hun kinderen is niet makkelijk, omdat mensen zich doorgaans te bewust zijn van het onderzoek en vooral omdat ouders het erg moeilijk hebben met het idee dat ze hun kinderen anders benaderen.

Maar hier kregen de vaders een kleine digitale recorder opgespeld die 48 uur de interactie met hun kinderen opnam. “Het was opmerkelijk hoe snel ze vergaten ze dat recordertje droegen”, zegt Jennifer Mascaro, die het onderzoek leidde.

De resultaten suggereren dat ouders onbewust genderstereotypen op hun kinderen projecteren en zo enkele van meest karakteristieke eigenschappen van hun kind vormen

En hoe de vaders met dochters omgaan verschilt dus danig van hoe ze met zonen omgaan. Dat blijkt bovendien niet alleen uit hun taal en gedrag.

De studie keek ook naar reacties in de hersenen wanneer de vaders verschillende foto’s te zien kregen. Zo is er een sterkere reactie in de hersengebieden van vaders die instaan voor emoties verwerken en beloning wanneer ze hun dochters zien lachen. In de interactie met hun zonen gebeurt dat net meer wanneer de kinderen een ‘neutraal’ gezicht laten zien. 

De resultaten suggereren dat ouders onbewust genderstereotypen op hun kinderen projecteren en zo enkele van meest karakteristieke eigenschappen van hun kind vormen.

Zijn vrouwen ‘beter’ in communicatie en emoties omdat hun ouders dat van jongs af meer aangescherpt hebben bij hen, omdat ze dachten dat meisjes nu eenmaal communicatiever en emotioneler zijn? En zijn mannen om diezelfde reden vaak meer gesloten en competitief?

De onderzoekers kunnen niet volledig hard maken dat alles enkel in die ene richting verloopt, want het kan ook dat de vaders tegelijk ook reageren op de noden en vragen van hun kinderen.

Maar omdat het hier zulke jonge kinderen zijn die dat soort noden nog niet zo expliciet verwoorden en omdat de verschillen zo groot zijn, zijn Mascaro en co. en ook collega’s die het onderzoek lazen geneigd te concluderen dat de opvatting over meisjes en jongens bij de vaders minstens voor een deel kleurt hoe ze omgaan met hun zonen en dochters.

Verband met depressie

Eerder is ook al vastgesteld dat ouders op nog veel jongere leeftijd anders omgaan met dochters dan met zonen: babyjongens laten ze langer liggen en troosten ze minder snel wanneer ze huilen dan meisjes

De belangrijkste les die experts uit het onderzoek van Mascaro trekken, is dat ouders zich maar beter bewust zijn van hun stereotiep gekleurd de communicatie met hun kinderen is.

'Vanaf de geboorte maken we deel uit van een maatschappij die grote vooroordelen heeft over mannen en vrouwen en dat speelt al mee in onze interactie met heel jonge kinderen. Het is nodig dat ouders zich daar bewust van worden'
Jennifer Mascaro, onderzoekster Emory University, Atlanta

“Het gebeurt dan wel onbewust, maar het zou goed zijn dat ouders ook aandacht besteden aan communiceren over emoties bij jongens, want een gebrek daaraan is in verband gebracht met depressie en een gebrek aan intimiteit later in het leven”, zegt Mascaro.

Wat de omgang met meisjes betreft wijzen de onderzoekers er dan weer op dat de grotere aandacht naar het lichaam mogelijk de basis legt voor problemen met lichaamsbeeld later. “Vanaf de geboorte maken we deel uit van een maatschappij die grote vooroordelen heeft over mannen en vrouwen en dat speelt al mee in onze interactie met heel jonge kinderen. Het is nodig dat in te zien”, aldus nog de onderzoekster.