Wat in de buur­landen al jaren de logica zelve is, staat niet meteen te gebeuren in Vlaanderen: de invoering van een uniform en gecentraliseerd eindexamen voor alle leerlingen. De onderwijsnetten zeggen in koor ‘neen’ tegen het voorstel, zoals­ ­gisteren in deze krant voorgesteld.

Vanwaar de scepsis? ‘Een ­dergelijke toets peilt niet naar de volledige ontplooiing van een ­jongere’, zegt GO-topvrouw ­Raymonda Verdyck, ‘alleen naar de cognitieve kwaliteiten’. ‘Dat ­levert een beperkt beeld op van ­iemand. Wat met iemands culturele en persoonlijke ontwikkeling tijdens de opleiding?’

‘Bovendien is een dergelijke centrale toets een momentopname, terwijl het gemeenschaps­onderwijs inzet op een continue sturing en evaluatie.’

Verdyck blijft vertrouwen op de capaciteiten van de leerkrachten, die volgens haar een beter zicht bewaren op elke leerling ­afzonderlijk.

Lieven Boeve, de topman van het katholiek onderwijs, staat op dezelfde lijn als Verdyck. ‘Een ­centraal examen staat haaks op de vrijheid van onderwijs. Het ­gevaar bestaat ook dat scholen de lessen en de leerstof zo inrichten dat ze alleen voorbereiden op de testen. Dat betekent een verschraling. Ik voel me totaal niet aan­gesproken door het voorstel.’

Het katholieke net maakt reeds gebruik van interdiocesane ­proeven ‘en dat werkt zeer goed’, zegt Boeve nog.

Volgens ­Raymonda Verdyck kan een ­centraal examen wel dienen als algemeen instrument om de ­kwaliteit te meten. ‘Maar dan op het niveau van de school. Die proeven komen dan boven op de normale examens.’