Heeft Britse regering indirect smartengeld gegeven aan IS?
Heeft de Britse regering indirect de terreur van Islamitische Staat gefinancierd? Deze vraag stond vandaag centraal tijdens een spoeddebat in het Lagerhuis. Aanleiding was de dood van Jamal al-Harith (50), die zichzelf mogelijk onlangs heeft opgeblazen in Mosoel. Hij was een van de zeventien Britse burgers die smartengeld hebben gekregen van Downing Street 10 na te hebben vastgezeten in Guantánamo Bay.
In totaal keerde de Britse regering 24 miljoen euro uit aan de voormalige gevangenen. Nu is dus de vraag of een deel van dat geld terechtgekomen is bij IS. Premier Theresa May wilde het gisteren ontkennen noch bevestigen. Deze zaak kan schadelijk voor haar zijn, omdat ze als minister van Binnenlandse Zaken indertijd verantwoordelijk was voor de uitbetalingen.
Na een lobby van toenmalig premier Tony Blair bij zijn Amerikaanse collega George Bush kwamen al-Harith en zijn lotgenoten na drie jaar vrij. Ze besloten de Britse staat aan te klagen, omdat Britse geheim agenten medeschuldig zouden zijn geweest aan mishandeling door Amerikaanse collega's.
Twintig miljoen pond
Londen ontkende, maar liet het niet tot een rechtszaak komen, bang dat het openbaren van informatie over de werkwijze van de geheime dienst de strijd tegen terreur zou hinderen. In plaats daarvan kregen de ex-gedetineerden in 2010, van de net aangetreden Conservatief-Liberale coalitie, smartengeld van in totaal 20 miljoen pond. Rond dezelfde tijd werd het toezicht op van terreur verdachte personen sterk verminderd, dit onder druk van mensenrechtenactivisten.
In plaats daarvan kregen de ex-gedetineerden in 2010, van de net aangetreden Conservatief-Liberale coalitie, smartengeld van in totaal 20 miljoen pond
Bekend is dat al-Harith een miljoen ontving. Daarvan kocht hij een huis nabij Manchester, de stad waar deze bekeerde moslim was opgegroeid onder de naam Ronald Fiddler.
Al-Harith hield zich lang koest, maar verried zijn onvoorwaardelijke liefde voor de radicale islam door in 2014 naar Syrië af te reizen. Drie andere Guantánamo-veteranen zouden ook banden hebben met IS. Een van hen reisde zelf samen met 'Jihadi John' naar Syrië.
"Vertrouwelijke informatie"
Volgens Chris Phillips, hoofd van de National Counter Terrorism Security Office, is vrijwel zeker een deel van het smartengeld naar IS gevloeid. Dat heeft tot commotie geleid. May kreeg gisteren de vraag, die ze niet beantwoordde, hoe het kan dat al-Harith naar Syrië kon vertrekken.
In het Lagerhuis ontweek veiligheidsminister Ben Wallace vragen door te zeggen dat het gaat om 'vertrouwelijke informatie'
In het Lagerhuis ontweek veiligheidsminister Ben Wallace vragen door te zeggen dat het gaat om "vertrouwelijke informatie". De druk neemt toe om minder coulant te zijn met personen die verdacht worden van terroristische activiteiten. Zo heeft de advocaat Alex Carlile, veiligheidsadviseur van de regering, gezegd dat de affaire rondom al-Harith bewijst dat de staat zich het recht moet voorbehouden paspoorten in beslag te nemen. Ex-minister David Blunkett, thans Hogerhuislid, heeft voorgeteld om weer meer controle uit te oefenen op personen als al-Harith.