Top van Nobelprijswinnaars afgelast wegens Tibet

Het ging om de 14e bijeenkomst van Nobelprijswinnaars voor de Vrede die moest doorgaan van 13 tot 15 oktober in de Zuid-Afrikaanse stad Kaapstad.

Een van die Nobelprijswinnaars is de Tibetaanse boeddhistische leider dalai lama, maar die kreeg geen visum van de Zuid-Afrikaanse regering. Het is al de derde keer onder het presidentschap van Jacob Zuma dat de dalai lama "ongewenst" is in Zuid-Afrika. Dat heeft veel te maken met de nauwe economische banden met China, dat de dalai lama "separatisme" verwijt.

De andere Nobelprijswinnaars pikten dat echter niet en een groot aantal van hen weigerde te komen als de dalai lama niet aanwezig kon zijn. Onder meer de bekende anti-apartheidsstrijder Desmond Tutu (links), zelf ook een laureaat van de prijs, had zich gisteren behoorlijk boos gemaakt op president Zuma.

Vandaag heeft het stadsbestuur van Kaapstad beslist om de bijeenkomst af te lasten. Die zal mogelijk wel in een ander land plaatsvinden, waar de Tibetaanse leider wel welkom is. Burgemeester Patricia De Lille van Kaapstad -lid van de oppositiepartij Democratische Aliantie- is hevig uitgevallen naar het ANC dat de Zuid-Afrikaanse regering beheerst. Hoe dan brengt de kwestie veel schade toe aan het diplomatieke imago van Zuid-Afrika.

Net vandaag heeft de dalai lama aan het Franse persagentschap AFP gemeld dat er "informele contacten" zijn met Chinese over een mogelijke pelgrimstocht na meer dan een halve eeuw ballingschap.

De geestelijke leider zou een pelgrimstocht willen maken naar Wutai Shan, een berg die als heilig wordt beschouwd door boeddhisten.

Er zijn al langer geruchten over een "stille toenadering" tussen de dalai lama en de nieuwe Chinese leider Xi Jinping. Die heeft onlangs het "belang van het boeddhisme voor de Chinese maatschappij" beklemtoond. Klein detail: in de jaren 50 zou de dalai lama een vrije goede relatie gehad hebben met de vader van Xi Jinping. Die was in de jaren 50 voorstander van een erg gematigde houding van China tegenover Tibet en de Turkse bevolking in Xinjiang.

Een bezoek aan China of Tibet zou hoe dan ook historisch zijn. De dalai lama is in 1959 uit Tibet gevlucht na een mislukte opstand tegen de Chinese bezetting. Al jaren ijvert hij voor een verregaande autonomie van Tibet binnen China, maar Peking hield tot nu toe de boot af.

Wutai Shan ligt niet in Tibet, maar wel in de Chinese provincie Shanxi en is een van de vier heilige bergen voor boeddhisten in China. Boven op de berg staat onder andere ook een Tibetaans heiligdom. 

De berg is gewijd aan de boddhisattva Manjushri die in het boeddhisme staat voor wijsheid en erg belangrijk is voor de Tibetanen. Wellicht is het dan ook niet helemaal toevallig dat de gesprekken over een pelgrimstocht nu net over Wutai Shan gaan.