Wie een bouwvergunning aanvraagt, moet sinds midden 2016 in bepaalde gevallen verplicht een archeologisch vooronderzoek laten uitvoeren. De Vlaamse overheid wil op die manier het archeologisch erfgoed beter beschermen, maar volgens Unizo gaan de regels te ver.

Maandelijks zijn tot 450 bouwheren verplicht een archeologienota in te dienen, en zij moeten die ook betalen. Sinds dit jaar zijn de regels aangepast om de nota sneller en goedkoper te maken, maar Unizo vindt ze nog te vaak verplicht.

Sinds de invoering van de nieuwe regels hakt het agentschap Onroerend Erfgoed maandelijks de knoop door over meer dan 300 nota’s. Ongeveer een vijfde wordt door het agentschap geweigerd omdat ze niet aan de vereisten voldoen.

Unizo stelt een verdere hervorming voor. Of een archeologisch vooronderzoek nodig is, hangt onder meer af van de vraag of ‘een ingreep in de bodem’ nodig is voor de werken. Unizo pleit voor een duidelijke definitie, waarbij pas vanaf een bepaalde diepte sprake is van een ‘ingreep’. Daarnaast vraagt de zelfstandigenorganisatie om de kaart met gebieden waar geen archeologische vondsten verwacht worden snel aan te passen. Vandaag is die kaart beperkt waardoor “de kosten voor het onderzoek naar erfgoed de facto worden doorgeschoven naar wie initiatief neemt in Vlaanderen”.