Direct naar artikelinhoud
De passie van Devos

Beke heeft de meerwaardebelasting mentaal gelost

Carl Devos.

De politieke actualiteit volgens Carl Devos

Het is stil in de Wetstraat, als media zich verliezen in de studie van de handgebaren van de Amerikaanse first lady. De opgefokte verslaggeving over het blitzbezoek van Trump duwde geen binnenlandse politiek naar achter. Die was er in de hete vakantiedagen niet. Maar de luwte is soms de ideale plek om, tussen de regels, een belangwekkend signaal te sturen.

Afgelopen weekend verdedigde Wouter Beke zich in De Tijd en Le Soir, zoals eerder in De Zondag (21/5), tegen linkse en Rerum Novarum-kritiek dat regeringen waaraan hij deelneemt asociaal beleid voeren. Volgens Beke is dat beleid centrumrechts en zorgt CD&V zorgt voor het centrum, voor het evenwicht. Socialisten kijken enkel hoe ze meer geld kunnen uitgeven, rechtse partijen willen vooral besparen, aldus de CD&V-voorman: zijn partij hervormt waar het kan, bespaart waar het moet en investeert om ons sociaal model overeind te houden.

Geen sociale kaalslag

Het moedige midden. Een offensief midden, dat energie haalt uit de overwinning van het centrum tegen radicale uitdagers in het buitenland. Van een sociale kaalslag is hier volgens Beke geen sprake, integendeel. De stijging van het beschikbare inkomen en de leeflonen, de daling van mensen met armoederisico, betaalbaarheid van pensioenen en de groei van het budget van de gezondheidszorg en welzijn, dat is er dankzij de christendemocraten, aldus Beke.

Dat hij die sociale flank benadrukt, moet niet enkel het profiel van de christendemocraten verscherpen. De voorbije maanden was vaker te horen dat dat profiel verwaterde. De linkse kritiek komt bij de enige regeringspartij met een linkervleugel ook wel aan. Maar te midden deze sociale nadruk wordt en passant ook zachtjes afstand genomen van een heikel dossier dat de partij al sinds het begin van deze legislatuur met zich meesleept: de meerwaardebelasting.

Beke heeft de meerwaardebelasting mentaal gelost. Dat maakt de weg vrij voor de hervormde vennootschapsbelasting

Bij de eerste besparingsmaatregelen van Bourgeois I en Michel I introduceerde CD&V een ‘rechtvaardigheidsagenda’. De partij benoemde zich tot ‘het sociaal geweten’ van de regering, tot ergernis van haar coalitiepartners. Gewone burgers hadden al genoeg bijgedragen: al sinds het eerste regeringsjaar pleitte CD&V voor een vorm van vermogenswinstbelasting. Nadat de eerste taxshift zonder die belasting werd beslist, kondigde CD&V aan dat op de agenda te blijven zetten, tot ze werd ingevoerd. 

Enkele jaren later en na de crisis van oktober vorig jaar staat CD&V nog altijd zonder. Die crisis kwam er omdat CD&V geen hervorming van de vennootschapsbelasting toeliet zonder meerwaardebelasting. De partij speelde toen hoog spel, maar sindsdien liggen broodnodige fiscale hervormingen in een lade van de premier. Ook de cruciale hervorming van de vennootschapsbelasting. CD&V is daar groot voorstander van, maar vreest de budgettaire gevolgen. Die zijn op te vangen.

Blijf je vasthouden aan een meerwaardebelasting die je er toch nooit door krijgt, zeker als je nog graag iets anders in ruil krijgt? Neen. Dan zet je de landing in.

Kumbaya

Natuurlijk is voor CD&V fiscale rechtvaardigheid prioritair – voor wie niet? – maar Beke zoekt naar eigen zeggen geen trofeeën, wel een fiscaal rechtvaardiger systeem. Zijn partij deed een voorstel ter zake, als anderen dat niet zien zitten moeten ze zelf met voorstellen komen. Dat van CD&V was immers niet te nemen of te laten. Hij geeft aan dat de meerwaardebelasting, die al meegaat sinds het eerste regeringsjaar, mogelijk niet meer voor deze bestuursperiode zal zijn.

Die opening past netjes op de mededeling van Bart De Wever, een maand geleden net na hun Kumbaya-moment, in Van Gils en gasten (19/4). Een meerwaardebelasting ziet N-VA niet zitten, maar over andere vormen van fiscale rechtvaardigheid kan binnen een algemeen compromis gepraat worden. Het idee van fiscale rechtvaardigheid noemde De Wever toen een heel legitiem idee: "Heel veel mensen vinden dat het niet eerlijk verdeeld is, en daar zijn veel oplossingen voor mogelijk."

Als CD&V en Open Vld elkaar vinden rond een vorm van fiscale rechtvaardigheid kan deze hypotheek gelicht worden. Het wordt tijd dat de vluchtroutes naar deze landing opgesteld worden. Beke heeft de meerwaardebelasting mentaal gelost. Dat maakt de weg vrij voor de hervormde vennootschapsbelasting, ook Open Vld moet dan nog iets krijgen.

Nog enkele interviews en het pad is vrij. Voor een landing of een crash

Daarmee is de laatste bergrit van Michel I niet gereden. Maar het maakt de voorziene begrotingsoperatie van vele miljarden al niet vooraf onmogelijk. Gewoon erg lastig. Nadat De Wever eerder in De Tijd liet weten dat taboes moeten sneuvelen – hij verwees toen naar de sociale zekerheid, bijvoorbeeld naar hoge pensioenen – herhaalt Beke zijn woorden op dezelfde plaats. 

Voor de CD&V-voorzitter moeten inderdaad taboes sneuvelen, maar dan op alle banken. Hij verwijst – al evenzeer bij wijze van voorbeeld – naar subsidies voor bedrijven. Die staan voor 3 procent van het bbp, ze afschaffen zou meteen het begrotingsprobleem oplossen. Maar ze zijn nuttig, ze afschaffen is niet realistisch, aldus Beke. Zoals volgens hem ook besparingen in de sociale zekerheid – bij werkingsuitgaven van de mutualiteiten en vakbonden of lerarenpensioenen – niet realistisch zijn. Zo worden de grenzen van de landingsbaan steeds scherper afgebakend. Nog enkele interviews en het pad is vrij. Voor een landing of een crash.