Kasteelmoord niet voor assisenjury

Dat het proces van de kasteelmoord zal gevoerd worden voor de correctionele rechtbank in Brugge, is een verrassing. In beroep is een heel andere beslissing genomen dan vooraf door de raadkamer (zie kaderstuk).

In totaal worden vier verdachten - dokter André Gyselbrecht, Pierre Serry en twee Nederlanders - berecht. Peter Gyselbrecht, schoonbroer van slachtoffer Stijn Saelens, is buiten vervolging gesteld. "De vier verdachten kunnen geen levenslang krijgen, want die straf kan enkel worden uitgesproken door een assisenjury", legt gerechtsjournalist Philip Heymans uit. "Bijkomend voordeel voor de verdachten is dat ze tegen de uitspraak in beroep kunnen gaan."

Wanneer het dossier, dat meer dan 60.000 pagina's telt, voor de rechtbank komt, is nog niet duidelijk. "Het proces kan in principe volgende maand worden opgestart, maar waarschijnlijk zal er pas na de zomer gepleit worden", aldus nog Heymans.

Martin Minnaert, persraadsheer bij het Gentse hof van beroep, bevestigt dat de KI rekening heeft gehouden met verzachtende omstandigheden. "Geen van de vier verdachten is ooit tot criminele straffen veroordeeld", bevestigt Minnaert. "Het misdrijf wordt daarom gedenatureerd tot een wanbedrijf. En daarvoor kan je alleen correctionele straffen uitspreken."

In het arrest antwoordt de KI ook op een aantal opmerkingen van de verdediging, die liever een assisenproces zagen. "Het is niet omdat er een verwijzing is naar een correctionele rechter, dat de procedure minder grondig gevoerd kan worden", aldus Minnaert. Zo hebben de verdachten het recht om conclusies neer te leggen voor alle betwiste punten, terwijl die voor assisen sneller afgewezen kunnen worden."

Ook is er een recht om in beroep te gaan, er is volgens de KI dus geen ongelijkheid. Voorts wijst de persraadsheer er nog op dat in een correctionele procedure drie rechters het dossier zullen lezen, terwijl in een assisenproces de jury het hele onderzoek mondeling te horen krijgt.

De buitenvervolgingstelling van Peter Gyselbrecht komt er omdat er te weinige bezwarende elementen zijn om hem door te verwijzen. Zijn advocaat reageert dat zijn cliënt "zeer opgelucht" is. "Eindelijk is duidelijk dat hij niets te maken heeft met de dood van Stijn Saelens."

Dat Gyselbrecht 7 maanden onschuldig opgesloten heeft gezeten, heeft zijn leven overhoop gegooid, zegt zijn advocaat. "Die man is gestopt met werken, zijn relatie is spaak gelopen. Hij was alleen nog bezig met deze zaak."

Peter Gyselbrecht en zijn advocaat hebben er nog niet over nagedacht dat ze een schadevergoeding zullen vragen voor de 209 dagen dat de man opgesloten heeft gezeten. "Een schadevergoeding in ons land is een habbekrats. Als je leven bijna vijf jaar stilstaat, is dat bijna niet te vergoeden."

Over de verlenging van de aanhouding van vader André Gyselbrecht verwijst het arrest naar "weinig normbesef" en een "gevaarlijke persoonlijke ingesteldheid". Uit het onderzoek blijkt dat er ernstige aanwijzingen zijn dat hij de opdrachtgever was voor de huurmoord.

"In hoofde van alle verdachten zijn verzachtende omstandigheden aanvaard, nl. de afwezigheid van een vroeger criminele straf", zegt advocaat Jan Leysen, namens de familie Saelens. "Het is leuk als men ziet dat het hof grondig werk levert en de wet toepast zonder zich onder druk te laten zetten door enkele mensen uit de straat."

Walter Damen, advocaat van Pierre Serry, had het liever anders gezien, al vindt hij het arrest wel goed gemotiveerd. "Na een assisenproces heb je iets afgerond, nu blijft alles open. Ik denk dat de uiteindelijke uitspraak nog een tijd in beslag gaat nemen. Er is dan wel een dubbele aanleg mogelijk, maar tegelijk is dit ook een langere lijdensweg voor de kinderen en de beklaagden die al meer dan vijf jaar in voorlopige hechtenis zitten."

Eerder was door de Brugse raadkamer beslist dat vier verdachten zich voor het hof van assisen moesten verantwoorden voor hun aandeel in de kasteelmoord. Peter Gyselbrecht, schoonbroer van slachtoffer Stijn Saelens, werd buiten vervolging gesteld.

Het parket van West-Vlaanderen ging tegen die uitspraak in beroep. Het parket-generaal volgde hen daarin en wilde Peter Gyselbrecht, net als de andere vier verdachten, berechten, maar voor de correctionele rechtbank. Daarop moest de Kamer van Inbeschuldigingstelling de knoop definitief doorhakken. Die koos vandaag definitief voor een correctioneel proces met beroepsrechters in plaats van een volksjury.

De familie van slachtoffer Stijn Saelens wou liever geen assisenproces. De burgerlijke partijen gaven de voorkeur aan een correctioneel proces. Alle hoofdverdachten hoopten wél op een proces voor een volksjury, omdat het langer duurt en uitgebreider is.