De Amerikaanse psycholoog Christopher Boyle en onderzoeker Kathy McKay betwijfelen dat liegen over de Kerstman, maar dat geldt ook voor kindervriend Sinterklaas en zelfs de Paashaas, goed is voor kinderen. Ze stellen dat het de vertrouwensband met je kinderen kan verstoren. “Als ouders kunnen liegen over het bestaan van een sprookjesfiguur, hoe kunnen kinderen hen dan nog vertrouwen?”, vragen ze zich af. Ze voegen er in de publicatie aan toe dat leugens niet altijd slecht zijn. Bijvoorbeeld: als je na de dood van een dier aan een kind zegt dat het in de dierenhemel vertoeft, kwestie van de pijn te verzachten. Liegen zonder dat het hoeft, kan volgens hen niet.

De Limburgse mama Kim Smets (32) deelt die mening. Ze kwam onlangs in het nieuws omdat ze zich schuldig voelt voor de leugentjes over Sinterklaas die ze de voorbije jaren tegen haar kinderen heeft verteld. Haar zoontje van elf weet nu dat de goedheilig man uit Spanje niet echt bestaat. Nu wil ze haar zoon van vijf jaar op de hoogte brengen. “Ik ga nu met de juf bespreken hoe ik dit het best kan zeggen”, zei ze in een interview in Het Belang van Limburg.

Normale leugen

Pedro De Bruyckere, pedagoog en onderzoeker aan de Arteveldehogeschool in Gent, vindt dat het effect van liegen best met een korrel zout mag worden genomen. “Dat artikel in The Lancet is amper twee bladzijden lang. Het zijn argumenten van tweemensen die zich focussen op de psychiatrische kant van het hele kerstgebeuren en dergelijke meningen krijgen om de zoveel tijd aandacht. Ze waarschuwen vooral ouders die hun kinderen bang maken door te zeggen dat ze misschien wel in de zak van de Kerstman zullen belanden. Het is die gecreëerde angst die heel misschien vertrouwensbreuk kan veroorzaken, maar dat is bijzonder moeilijk in te schatten”, klinkt het.De pedagoog voegt eraan toe dat leugentjes van dit elan normaal zijn en over het algemeen wellicht niet slecht zijn voor je kinderen. “Je formuleert informatie anders of je verzwijgt bepaalde dingen. Het zijn niet alleen ouders die hun kinderen iets voorliegen, maar een hele gemeenschap. Als het oudste kind het te weten komt, dan wordt het in het beste geval een deel van de zogenaamde samenzwering om het niet te verknallen voor de jongere kind.”

Geruchten checkenHoe en wanneer vertel je dan de waarheid aan je kroost? “Als je kind zelf vraagt of Sinterklaas, de Kerstman, de Paashaas en hun vriendjes echt bestaan, kan je altijd vragen waarom je oogappel dat denkt. Misschien heeft je kind het gehoord op school. Daarna kan je vragen of je kind de geruchten gelooft. Twijfelt het aan het bestaan van de figuren, dan kan je voorzichtig uitleggen dat het een traditie is. Vertel er ook bij dat het belangrijk is om de traditie in ere te houden voor jongere kinderen. Als je merkt dat je kroost te oud wordt of te veel opgaat in de traditie, dan kan je het nieuws meedelen."