Ruimtevaart in de 20ste eeuw

vertrek in 1988 van het ruimteschip Soyuz TM5 (Norad ID: 19204), naar het Soviet ruimtestation MIR.

Op het programma staan astrofysische experimenten, observatie van het aardoppervlak, en studies in de ruimtebiologie en geneeskunde.

De bezoekende cosmonauten Solovev, Savinykh en Aleksandrov bleven 10 dagen, en keerden op 17 juni in Soyuz TM4 terug naar de aarde.

Bij de landing op 7 september brengt Soyuz TM5 de bezoekende cosmonauten Lyakhov en Mohmand mee, die 9 dagen in MIR waren.

De inzittenden bij de lancering zijn:

Anatoliy Y.Solovyov, gezagvoerder,

Viktor P.Savinykh, vluchtingenieur,

Aleksandr Pan. Aleksandrov, wetenschapper - Bulgarije;

Vladimir A.Lyakhov, gezagvoerder,

Abdul A.Mohmand, wetenschapper - Afghanistan.

lancering in 1983 vanaf Baikonur Cosmodrome, van van de Soviet ruimtesonde Venera 16 (4V-2-861) voor de studie van de planeet venus.

Venera 16 was onderdeel van een dubbele missie (samen met Venera 15 – die vertrok op 2 juni)

ontworpen om dmv radar de oppervlakte-eigenschappen van venus te bestuderen.

Elk ruimtevaartuig werd in een bijna polaire baan gebracht en samen brachten ze gedurende 8 maanden een groot deel van de planeet in kaart.

De Venera 15 en 16 ruimtevaartuigen waren identiek en waren aanpassingen van de orbiter gedeelten van de Venera 9 en 14 sondes. Elk ruimtevaartuig bestond uit een 5 meter lange cilinder. Ze waren voorzien van een schotelantenne voor de Synthetic Aperture Radar (SAR) en een schotelantenne voor de radiohoogtemeter. Aan de zijkant van de cilinder waren twee rechthoekige zonnepanelen, alsmede een schotelantenne van 2,6 m diameter voor communicatie, bevestigd.

NSSDC/COSPAR ID: 1983-054A

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1966: de VS geofysische satelliet OGO 3(B);

in 1978: acht SU militaire communicatiesatellieten Strela 1M;

in 1979: de IN aardobservatie satelliet Bhaskara 1/SEO;

in 1983 en 1985: een SU aardobservatie satelliet Resurs F1;

in 1989: een SU militaire navigatiesatelliet Parus;

in 1992: de VS wetenschapssatelliet EUVE;

in 1994: een SU fotoverkenner Oblik.

vertrek in 1971 van het ruimteschip Soyuz 11 (Norad ID: 5283), naar het Soviet ruimtestation Salyut 1.

Soyuz 11 koppelde op 7 juni met succes aan en de kosmonauten bleven 22 dagen aan boord.

Bij het betreden van het station vindt de bemanning een brandgeur, ze verbeteren het ventilatiesysteem en brengen een extra dag in hun Soyuz door.

Op dag 11 van hun verblijf breekt brand uit aan boord, waardoor de missieplanners overwegen het station vroegtijdig te verlaten.

Het geplande hoogtepunt van de missie moest de observatie zijn van een N-1 booster, maar de lancering hiervan werd uitgesteld.

Tijdens de landing op 30 juni ontsnapt de lucht langs een lek uit de capsule en komen de drie cosmonauten door verstikking om het leven.

De inzittenden zijn:

Georgi T.Dobrovolski, gezagvoerder,

Vladislav N.Volkov, vluchtingenieur,

Viktor I.Patsayev, vluchtingenieur.

vertrek in 1979 van het ruimteschip Soyuz 34 (Norad ID: 11387), voor een koppeling aan het Soviet ruimtestation Salyut 6 (zie afbeelding).

Soyuz 34 was oorspronkelijk bedoeld om op 6 juni gelanceerd te worden met een Hongaars/Sovjet-bemanning.

Echter, door de motorstoring tijdens de vlucht in april van Soyuz 33, en het feit dat dezelfde aandrijving stak in Soyuz 32 (reeds aangemeerd aan het ruimtestation), besliste de vluchtleiding een lege Soyuz met verbeterde motor naar het station te sturen om Vladimir Lyakhov en Valery Ryumin, na 175 dagen terug naar de aarde te brengen.

Soyuz 34 werd onbemand gelanceerd op 6 juni, koppelde aan het ruimtestation op 9 juni en landde op 19 augustus.

De inzittenden bij de terugkeer zijn:

Vladimir A.Lyakhov, gezagvoerder,

Valery V.Ryumin, vluchtingenieur.

vertrek in 1985 van het ruimteschip Soyuz T13 (Norad ID: 15804), naar het Soviet ruimtestation

De cosmonauten Dzhanibekov en Savinykh vormen de achtste expeditie naar de orbitale station, dat vanaf eind juli 1984 verlaten was.

Bij de terugkeer op 26 september neemt bezoekende cosmonaut Grechko, na 9 dagen in de ruimte, de plaats in van Savinykh, die op 21 november zal terugkeren in Soyuz T14.

De inzittenden bij de lancering zijn:

Vladimir A.Dzhanibekov, gezagvoerder,

Viktor P.Savinykh, vluchtingenieur;

Vladimir A.Dzhanibekov, gezagvoerder,

Georgiy M.Grechko, vluchtingenieur.

geboorte in 1932 te San–Antonio – Texas, van David Randolph ‘Dave’ Scott.

Amerikaanse piloot/astronaut.

Lid van Nasa 3-1963 groep.

Maakte ruimtevlucht in gemini 8, apollo 9 en 15.

Verbleef 22,79 dagen in de ruimte.

Maakte 3 maanwandelingen en 2 stand-up – samen 20u24’53”.

Bemanningslid bij de eerste ruimtekoppeling op 16 maart 1966.

Zevende mens op de maan – apollo 15.

Eerste bestuurder van de maanwagen in juli/augustus 1971.

Was astronaut tot 1977.

geboorte in 1956 te New York City, van Jay Clark Buckey Jr.

Amerikaanse ladingspecialist/astronaut.

Lid van SLS 2-1991 en Neurolab-1996 ladingspecialisten.

Maakte ruimtevlucht in STS 90.

Verbleef 15,91 dagen in de ruimte.

Was astronaut tot 3 mei 1998.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1964: een SU wetenschapssatelliet DS-MT;

in 1973: een SU fotoverkenner Zenit 4MK

in 1974: een VS fotospion SAMOS en een SU fotoverkenner Zenit 2M;

in 1979: een VS militaire weersatelliet AMS/DMSP 5D;

in 1980: een SU aardobservatie satelliet Resurs F1 en een doelsatelliet Romb;

in 1982: een SU doelsatelliet Lira;

in 1984: een SU militaire waarschuwer Oko;

in 1986: een SU militaire waarnemer Kobal’t en acht militaire communicatiesatellieten Strela 1M.

vertrek in 1980 van het ruimteschip Soyuz T2 (Norad ID: 11825), voor een 4-daags bezoek aan het Soviet ruimtestation Salyut 6 in een baan om de aarde.

De bemanning bracht het tweede bezoek aan de cosmonauten van de lange duur missie van dit ruimte-station.

Het hoofddoel was een bemande test van het nieuwe Sojoez-T ruimtevaartuig.

De inzittenden zijn:

Yuri V.Malyshev, gezagvoerder,

Vladimir V.Aksyonov, vluchtingenieur.

vertrek in 1991 van de ruimtependel Columbia STS 40 (Norad ID: 21399), voor een 9-daags verblijf in de ruimte.

Dit is de vijfde missie van Spacelab Life Sciences, en de eerste die uitsluitend gewijd is aan biowetenschappen, met behulp van de bewoonbare module.

De gelegenheidsproefkonijnen waren de astronauten zelf, 30 knaagdieren en duizenden kleine kwallen.

Andere uitrusting deed experimenten ivm materiaalkunde, plantenbiologie en kosmische straling.

De inzittenden zijn:

Bryan D.O'Connor, bevelhebber,

Sidney M.Gutierrez, piloot,

James P.Bagian, missiespecialist,

Tamara E.Jernigan/Wisoff, missiespecialist,

Rhea M.Seddon/Gibson, missiespecialist,

Andrew F.Gaffney, ladingspecialist,

Millie E.Hughes-Fulford, ladingspecialist.

geboorte in 1956 te Mount Clemens – Michigan, van Richard Alan ‘Rick’ Searfoss.

Amerikaanse piloot/astronaut.

Lid van NASA 13-1990 groep.

Maakte ruimtevlucht in STS 58, 76 en 90.

Verbleef 39,14 dagen in de ruimte.

Was astronaut tot 31 december 1998; bleef aktief als testpiloot.

selektie in 1983 van de Spacelab-3 ladingspecialisten

Lodewijk van den Berg,

selektie in 1987 van de NASA-12 “ The GAFFers”

De bijnaam van de groep is een acroniem voor "George Abbey Final Fifteen".

Van deze groep, zou Mae Jemison de eerste vrouwelijke Afro-Amerikaanse in de ruimte worden. Michael Foale zal uitgebreide missies volbrengen naar zowel Mir, het International Space Station, als de Hubble Ruimtetelescoop.

George Abbey was NASA direkteur vanaf 1964. Voordien was hij luchtmachtpiloot met meer dan 4000 uren in meerdere types vliegtuigen.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1967: een SU wetenschapssatelliet DS-U2-MP;

in 1968: de VS militaire satelliet OPS 5138;

in 1969: wetenschap OGO 6(F) 3986

in 1973: een SU doelsatelliet DS-P1-Yu;

in 1975: de technologiesatelliet MAS 2/Sret 2 en de SU communicatiesatelliet Molniya 1-30;

in 1977: de militaire weersatelliet AMS 2/DMSP;

in 1979: de SU communicatiesatelliet Molniya 3-12;

in 1989: communicatiesatellieten DFS 1/Superbird-A en DFS 2/Kopernikus 1.

geboorte in 1967 te Killeen – Texas, van Robert Shane Kimbrough.

Amerikaanse missiespecialist/astronaut.

Lid van NASA 19-2004 “The Peacocks”.

Maakte ruimtevlucht in STS 126.

Verbleef 15,85 dagen in de ruimte.

Maakte 2 ruimtewandelingen - samen 12u52’.

selektie in 1985 van de NASA-11

Thorne kwam om bij het neerstorten van een privévliegtuig vóór hij aan een ruimtevlucht kon deelnemen.

selektie in 1998 van de NASA-17 “The Penguins”

Christopher Ferguson,

Patricia Hilliard/Robertson,

internationale missiespecialisten:

Léopold Eyharts (Frankrijk),

Paolo Nespoli (Italië),

Marcos Pontes (Brazilië),

Hans Schlegel (Duitsland),

Robert Thirsk (Canada),

Bjarni Tryggvason (Canada),

Roberto Vittori (Italië).

De NASA 17-groep omvat Barbara Morgan, die de back-up "Teacher-in-Space" was van Christa McAuliffe voor de noodlottige Challenger Ramp in 1986. Terwijl vaak aangeduid als een Educator Astronaut, werd Morgan door de NASA geselecteerd als Missie Specialist, voordat het Astronaut Project Educator werd gevormd.

Patricia Robertson (geboren Hilliard) kwam om in de crash van een privé-vliegtuig voordat ze werd toegewezen aan een Shuttle missie.

Oefelein werd in 2007 ontslagen door NASA wegens zijn betrokkenheid bij een liefdesaffaire met collega-astronaute Lisa Nowak.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1964: een VS fotospion KH-4A en een de militaire satelliet Transit 5C-1(9);

in 1967: een VS fotospion KH 7;

in 1968: een SU fotoverkenner Zenit 4;

in 1971: een SU wetenschapssatelliet DS-U2-K;

in 1980: een SU ELINT satelliet Tselina-D;

in 1981: een SU militaire navigatiesatelliet Parus;

in 1987: een SU militaire waarschuwer Oko;

in 1991: de SU oceaanobservatie satelliet Okean 3.

vertrek in 1965 van de 2-mans ruimtecapsule Gemini GT-4 (Norad ID: 1390), voor een 4-daags verblijf in een baan om de aarde.

Gemini 4 was de 98 uren durende tweede bemande missie van de Gemini-serie. Er werden 62 rondjes omheen de aarde afgelegd.

Astronaut Edward White maakte de eerste Amerikaanse ruimtewandeling.

Het verdere doel van de missie was om de prestaties van de astronauten en de capsule te evalueren, met het oog op het langere verblijf in deze capsule tijdens latere vluchten.

De inzittenden zijn:

James A.McDivitt, bevelhebber-piloot,

Edward H.White, co-piloot.

vertrek in 1966 van de 2-mans ruimtecapsule Gemini GT-9 (Norad ID: 2191), voor een 3-daags verblijf in een baan om de aarde.

Gemini 9 was de zevende bemande missie van de Gemini-serie.

De primaire doelstellingen waren rendez-vous en koppeltechnieken oefenen en tijdens een ruimtewandeling door astronaut Cernan de Astronaut Maneuvering Unit (AMU) testen.

Door problemen met de zichtbaarheid doorheen de ruimtehelm werd van deze test afgezien.

De inzittenden zijn:

Thomas P.Stafford, bevelhebber-piloot,

Eugene A.Cernan, co-piloot.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1966: een VS fotospion KH-7 en de militaire satelliet OPS 1856;

in 1969: een SU doelsatelliet DS-P1-Yu en de VS militaire satelliet OPS 1077;

in 1974: de VS wetenschapssatelliet Explorer 52/Hawkeye 1;

in 1975: een SU fotoverkenner Zenit-4MK;

in 1981: een SU militaire waarnemer Feniks;

in 1982: een SU ruimteveer test BOR 4;

in 1992: acht SU militaire communicatiesatellieten Strela 1M;

in 1997: de communicatiesatellieten Inmarsat 3-F4 en Insat 2D.

vertrek in 1998 van de ruimtependel Discovery STS 91 (Norad ID: 25356), voor een 10-daags verblijf in de ruimte, met eerste koppeling van deze pendel op 4 juni aan het Soviet ruimtestation MIR.

Astronaut Thomas keert na een verblijf van 130 dagen in MIR met Discovery terug naar de aarde. Daarmee eindigt de vaste bezetting van in totaal 907 dagen door zeven Amerikaanse astronauten aan boord van het Russische ruimtestation.

Met deze laatste Shuttle-Mir docking missie komt een einde aan Fase 1 van het International Space Station programma (ISS).

De inzittenden zijn bij de lancering:

Charles J.Precourt, bevelhebber,

Dominic L.Pudwill Gorie, piloot,

Wendy B.Lawrence, missiespecialist,

Franklin R.Chang-Diaz, missiespecialist,

Janet L.Kavandi, missiespecialist,

Valery V.Ryumin, missiespecialist – RSA;

bij de terugkeer dezelfde bemanning met daarbij:

lancering in 1983 vanaf Baikonur, de Soviet ruimtesonde Venera 15 (4V-2-860) voor de studie van de planeet venus.

Venera 15 was onderdeel van een dubbele missie (samen met Venera 16) ontworpen om dmv radar de oppervlakte-eigenschappen van venus te bestuderen. Elk ruimtevaartuig werd in een bijna polaire baan gebracht en samen brachten ze gedurende 8 maanden een groot deel van de planeet in kaart.

NSSDC/COSPAR ID: 1983-053A