vertrek in 1990 van de ruimtependel Atlantis STS 38 (Norad ID: 20935), voor de zevende militaire missie.

Deze missie was oorspronkelijk voorzien voor juli, maar door problemen bij de lancering van Columbia STS 35 waren bijkomende tests nodig. Hierbij kwamen mogelijke lekken aan het licht aan de koppeling tussen de uitwendige brandstoftank en de pendel. Na verder oponthoud door moeilijkheden met de geheime lading en lichte beschadiging door hagel, kon Atlantis de 5-daagse ruimtemissie in een baan om de aarde afwerken.

De inzittenden zijn:

Richard O.Covey, bevelhebber,

Frank L.Culbertson, Jr, piloot,

Robert C.Springer, missiespecialist,

Carl J.Meade, missiespecialist,

Charles D.Gemar, missiespecialist.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1961: de VS militaire wetenschapssatelliet Discoverer 35/KH-3 9028, een technologie testsatelliet TRAAC en de navigatiesatelliet Transit 4B;

in 1969: een SU fotoverkenner Zenit-4;

in 1971: de VS wetenschapssatelliet SSS-1/Explorer 45;

in 1972: de VS wetenschapssatelliet Explorer 48/SAS 2;

in 1974: de satelliet voor radio-amateurs Oscar 7/Amsat, de ES astronomiesatelliet Intasat 1 en de NOAA/NASA weersatelliet ITOS G/NOAA 4;

in 1978: een SU fotoverkenner Zenit-4MKM;

in 1980: de telecomsatelliet SBS 1;

in 1984: een SU militaire navigatiesatelliet Parus;

in 1985: een SU doelsatelliet Raduga;

in 1986: de SU communicatiesatelliet Molniya 1-69;

in 1988: de testvlucht van de SU ruimtependel Boeran F1/VKK 1;

in 1992: de SU aardobservatie satelliet Resurs 500 met groeten aan de VS voor hun 500ste verjaring.

vertrek in 1969 van het ruimteschip Apollo 12 (Norad ID: 4225), voor een vlucht naar de maan.                                          

Apollo 12 zal na een vlucht van ongeveer vijf dagen voor de tweede maal twee mensen op de maan brengen. Het zijn Conrad en Bean, terwijl Gordon in de commando module (CSM) 'Yankee Clipper' om de maan blijft cirkelen.

De maanwandelaars inspekteren de ruimtesonde Surveyor 3 die twee en half jaar eerder op de maan landde en nemen delen ervan (oa de camera) voor onderzoek op aarde. Tijdens de twee maanwandelingen van in totaal 2 km verzamelen de astronauten 34 kg bodemmateriaal.

De maanlander (LEM) 'Intrepid' stijgt op 20 november op van de maan en koppelt in maanorbit met de CSM. Na overstap van Conrad en Bean keert de apollo capsule terug naar de aarde en komt op 24 november neer in de Stille Oceaan.

Achtergelaten meetinstrumenten registreren lichte maanbevingen en geizers van waterdamp in de omgeveng van Fra Mauro.

De inzittenden zijn:

Charles P.Conrad, bevelhebber,

Alan L.Bean, LM piloot,

Richard F.Gordon, CM piloot.

geboorte in 1930 te San Antonio – Texas, van Edward Higgins ‘Ed’ White II.

Amerikaanse piloot/astronaut.

Lid van Nasa 2-1962 groep.

Maakte ruimtevlucht in gemini 4.

Verbleef 4,08 dagen in de ruimte.

Volbracht de eerste VS ruimtewandeling van 20’ op 18 maart 1965.

Sterft in de apollo capsulebrand op 27 januari 1967 te Cape Canaveral.

geboorte in 1956 te Portsmouth – Virginia, van Kenneth ‘Ken’ Duane Bowersox.

Amerikaanse piloot/astronaut.

Lid van NASA 12-1987 groep.

Maakte ruimtevlucht in STS 50, 61, 73, 82 en 113(soyuz-TMA1).

Verbleef 212,59 dagen in de ruimte.

Maakte 2 ruimtewandelingen - samen 13u17’.

Was astronaut tot september 2006; bleef aktief in de ruimtevaart .

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1973: de SU communicatiesatelliet Molniya 1-25;

in 1975: de SU communicatiesatelliet Molniya 3-03;

in 1984: de VS/NAVO militaire communicatiesatelliet Nato 3D, een SU fotoverkenner Oblik en

een SU militaire waarnemer Siluet;

in 1986: de VS satelliet voor ionosfeeronderzoek Polar Bear 1;

in 1987: een SU militaire waarnemer Kometa;

in 1990: een SU afluistersatelliet US-PM.

geboorte in 1933 te Biloxi – Mississippi, van Fred Wallace Haise Jr.

Amerikaanse piloot/astronaut.

Geboren op 13 november 1933.

Lid van Nasa 5-1966 groep.

Maakte ruimtevlucht in apollo 13.

Verbleef 5,95 dagen in de ruimte.

Bemanningslid van Enterprise pendel testvluchten in 1977.

Overleefde eerste noodtoestand voorbij aardorbit in apollo 13.

Mede hoogterecordhouder (401056 km) in apollo 13.

Was astronaut tot 1979.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1968: een SU fotoverkenner Zenit-2;

in 1978: de NASA astronomiesatelliet Einstein/HEAO 2;

in 1981: een SU fotoverkenner Zenit-6;

in 1985: een SU fotoverkenner Oblik;

in 1986: een SU militaire waarnemer Kobal’t en een navigatiesatelliet Tsikada;

in 1990: de VS militaire satelliet DSP 15/USA 65;

in 1996: de telecomsatellieten Arabsat 2B en Measat 2 (Binariang MY);

in 1999: de VS telecomsatelliet GE 4.

lancering in 1965 vanaf Baikonur LC31, van de Soviet ruimtesonde 3MV-4 N°4/Venera 2.

Venus 2 wordt vanaf het lanceerplatform (Tyazheliy Sputnik) uit aardorbit naar venus gelanceerd met aan boord een TV systeem en wetenschappelijke apparatuur.

De sonde vliegt op 27 februari 1966 op 24000km aan venus voorbij, wat ook de bedoeling was, maar het radiokontakt wordt verbroken.

Vermoedelijk werkt de apparatuur, maar faalde Venus 2 in het doorseinen van de gegevens.

(afbeelding: model van deze sonde)

Enkele gegevens:

NSSDC ID: 1965-091A

Norad ID: 1730

Andere namen: Venera 2

Lading: venussonde 3MV-4

Lanceertuig: Molniya 8K78M          

Massa: 960kg.

vertrek in 1981 van de ruimtependel Columbia STS 2 (Norad ID: 12953), voor een testvlucht in een baan om de aarde.

Nadat de lancering op 4 november tijdens de aftelling door de computer gestopt werd, bleken bijkomende veiligheidstests bij start en landing nodig. Na aanpassingen aan het lanceerplatform en aan de vaste brandstofraketten, vertrekt Columbia voor een geplande vlucht van 5 dagen.

Door de slechte werking van de brandstofcellen, die voor water en elektriciteit moeten zorgen, wordt de missie ingekort tot amper 2 dagen.

Het goede nieuws betreft de hittetegels, waarvan geen enkele verloren ging en slechts 12 licht beschadigd waren.

De inzittenden zijn:

Joseph H.Engle,bevelhebber,

Richard H.Truly, piloot.

vertrek in 1995 van de ruimtependel Atlantis STS 74 (Norad ID: 23714), voor de tweede koppeling van de pendel aan het Soviet ruimtestation MIR.

De bemanning brengt de Canadese bestuurbare arm “remote manipulator system” (RMS) en het koppel syteem “orbiter docking system” (ODS) naar MIR, alsmede bevoorrading en geschenken.

Na een vlucht van acht dagen keert Atlantis naar de aarde terug met experimenten en stalen van oa bloed en urine van de MIR-cosmonauten.

De inzittenden zijn:

Kenneth D.Cameron, bevelhebber,

James D.Halsell, piloot,

Jerry L.Ross, missiespecialist,

William S.McArthur, Jr, missiespecialist,

Chris A.Hadfield, missiespecialist - CSA.

geboorte in 1937 te Fayette – Mississippi, van Richard Harrison ‘Dick’ Truly.

Amerikaanse piloot/astronaut.

Lid van MOL 1-1965 en Nasa 7-1969 groep.

Maakte ruimtevlucht in STS 2 en 8.

Verbleef 8,31 dagen in de ruimte.

Bemanningslid van Enterprise pendeltestvluchten in 1977.

Was astronaut tot 1983 en bleef bij NASA tot 1992.

selektie in 1965 van de MOL-1 astronauten

Michael J. Adams,

Albert H. Crews Jr.,

John L. Finley,

Richard E. Lawyer,

Lachlan Macleay,

Francis G. Neubeck,

James M. Taylor,

Richard H. Truly.

Deze groep werd geselekteerd om het bemande (militaire) ruimtelabo MOL (Manned Orbiting Laboratory) te bemannen.

Na het schrappen van het MOL-projekt kwam enkel Richard H. Truly naar NASA, en vloog in de ruimtependel. Hij werd later de eerste astronaut NASA-Beheerder.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1960: de VS militaire wetenschapssatelliet Discoverer 17/KH-2 9012;

in 1966: een SU fotoverkenner Zenit-4;

in 1969: een SU fotoverkenner Zenit-2;

in 1980: een SU fotoverkenner Zenit-6;

in 1991: zes SU militaire communicatiesatellieten Strela-3;

in 1997: de telecomsatellieten Indostar 1/Cakrawarta 1 (ID) en Sirius 2 (SES), en de SU ‘Bankir’ communicatiesatelliet Kupon 1.

lancering in 1963 vanaf Baikonur LC1, van de Soviet ruimtesonde 3MV-1 N°1.            

Deze sonde (Spuskaemiyapparat 3MV-1 N°1 SA) heeft vermoedelijk een technologietest van de

Venera-reeks als doel.

Het kan hier ook een poging geweest zijn tot een mars of venus passage, gelijkaardig aan de latere Kosmos 27 (3MV-1 sn 3). Of was het doel toch enkel een aardorbit?

Hoe het ook zij, tijdens het verblijf in de parkeerorbit, wordt de ontsnappingstrap (Blok L) onstabiel en het tuig blijft in aardorbit steken tot de terugval op 14 november.

(afbeelding: een model van dit type sonde)

Enkele gegevens:

NSSDC ID: 1963-044A

Norad ID: 687

Andere namen: Venera 3MV-1-1, Kosmos 21

Lanceertuig: Molniya 8K78

Massa: 890 kg.

vertrek in 1966 van het ruimteschip Gemini GT-12 (Norad ID: 2566), voor een 4-daagse vlucht in een baan om de aarde, als 10de en laatste in de Gemini-reeks.                                        

Het doel is het verder oefenen van de koppeltechnieken met het Gemini-Agena doel (GATV) en van aktiviteiten buiten een ruimteschip (EVA). Zoals gebruikelijk waren ook wetenschappelijke en medische experimenten aan boord.

Tijdens deze vlucht werd ook aandacht besteed aan de totale zonsverduistering van 12 november boven Zuid-Amerika.

De inzittenden zijn:

James A.Lovell, bevelhebber-piloot,

Edwin E.Aldrin, co-piloot.

vertrek in 1982 van de ruimtependel Columbia STS-5 (Norad ID: 13650), voor een 1ste operationele vlucht van 5 dagen in een baan om de aarde.

De astronauten plaatsen de communicatiesatellieten Sits C/SBS 3 (voor rekening van Satellite Business Systems) en Telesat 6/Anik C3 (in opdracht van Telesat Canada) in de ruimte.

Beide satellieten zijn uitgerust met een “lading hulp module” (PAM), die hen in een hoge elliptische baan om de aarde brengt.

De geplande eerste uitstap uit een pendel in de ruimte wordt afgelast door de slechte werking van het ruimtepak.

De inzittenden zijn:

Vance D.Brand, bevelhebber,

Robert F.Overmyer, piloot,

Joseph P.Allen, missiespecialist,

William B.Lenoir, missiespecialist.

geboorte in 1946 te Moskow, van Vladimir Alekseyevich Soloviyov.

Russische ingenieur/cosmonaut.

Lid van Energia Ingenieur 5/NPOE 4(?)-1978 groep.

Maakte ruimtevlucht in soyuz T10(T11) en T15.

Verbleef 361,95 dagen in de ruimte.

Maakte 8 ruimtewandelingen - samen 31u40’.

Bezocht twee ruimtestations tijdens zelfde missie – salyut 7 & MIR.

Was cosmonaut tot februari 1994.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1962: de VS fotospion SAMOS 11/FTV 2405;

in 1970: een SU fotoverkenner Zenit-2M;

in 1976: een SU fotoverkenner Zenit-4MK;

in 1982: een SU militaire communicatiesatelliet Strela-2;

in 1983: een SU doelsatelliet Vektor;

in 1987: een SU fotoverkenner Oblik;

in 1994: het MIR cargoschip Progress-M25;

in 1995: de MIR koppel-module DM tbv Atlantis-pendel.

lancering in 1968 vanaf Baikonur LC81/23, van de Soviet ruimtesonde 7K-L1-12L/Zond 6.

Deze sonde heeft als opdracht via een lusvormige baan omheen de maan te vliegen en naar de aarde terug te keren, als onderdeel van het Soviet bemande maanprogramma. Het ruimtevaartuig heeft wetenschappelijke apparatuur aan boord voor de detektie van oa kosmische stralen en micro-meteoroiden, alsmede fotoapparatuur en biologische specimen.

Zond 6 vloog rond de maan op 14 november 1968, op een minimale afstand van 2420 km.

Foto's van de maan en de aarde werden gemaakt van 11.000 km tot 3300 km boven de maanbodem.

De gecontroleerde terugkeer van het ruimtevaartuig vond plaats op 17 november.

(afbeeldingen: model van de sonde en aarde/maan foto)

Enkele gegevens:

NSSDC ID: 1968-101A

Norad ID: 3535

Lanceertuig: Proton-K/D1E

Massa: 5375 kg.

lancering in 1970 vanaf Baikonur LC81/23, van de Soviet ruimtesonde E-8-203/Luna 17 met het rijdend labo Lunokhod 1.

Dit ruimtevaartuig moet een voertuig na een zachte landing op de maanbodem brengen.

De landing in Mare Imbrium op 38°N – 35°W gebeurt op 17 november, waarna Lunikhod 1 zowat 3 uur later via metalen hellingsplaten op het maanoppervlak bolt.

Lunokhod was uitgerust met een kegelvormige antenne, een sterk gerichte spiraalvormige antenne, vier televisiecamera's, stralingsdetektoren en apparaten om de mechanische eigenschappen van de bodem te testen. Het voertuig werd elektrisch aangedreven door een reeks zonnecellen gemonteerd op het deksel. Lunokhod was bedoeld om te werken gedurende drie “maan” dagen, maar werkte bijna vier maal zolang.

Toen de activiteiten van Lunokhod officieel op 4 oktober 1971 ophielden (de verjaardag van de Spoetnik 1), had het wagentje 10540 m gereden en meer dan 20.000 foto's doorgeseind.

(afbeeldingen: vrije voorstelling van luna 17/lunokhod 1 op de maan en landingsplaats)

Enkele gegevens:

NSSDC ID: 1970-095A

Norad ID: 4691

Lanceertuig: Proton-K/D1E

Mass: 5600 kg.

geboorte in 1933 te St.Francis – Kansas, van Ronald Ellwin ‘Ron’ Evans.

Amerikaanse piloot/astronaut.

Lid van Nasa 5-1966 groep.

Maakte ruimtevlucht in apollo 17.

Verbleef 12,58 dagen in de ruimte.

Maakte 1 ruimtewandeling van 1u05’44”.

Verlaat Nasa in 1977.

Overlijdt aan hartaanval op 7 april 1990 te Scottsdale.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1967: de VS weersatelliet ESSA 6/TOS D;

in 1972: de CA communicatiesatelliet Telesat 1/Anik A1;

in 1973: de VS fotospion SAMOS 96 en een SU fotoverkenner Zenit-4MK;

in 1984: de communicatiesatellieten Marecs 2 (ESA/Inmarsat) en Spacenet 2(GTE-VS).

lancering in 1967 vanaf Cape Canaveral 39A, van de testvlucht Apollo 4.

De Apollo 4 was een onbemande proef in het kader van het Amerikaanse Apollo-programma om oa het hitteschild van de commandomodule (hier CSM-017) te testen.

De vlucht duurde 8u 37 min en de capsule kwam neer in de Atlantische Oceaan op 30°N - 172°W.

Apollo 4 was ook de allereerste vlucht waarbij een Saturnus V gelanceerd werd en de opdracht werd als geslaagd genoteerd.

(afbeeldingen: de berging van de capsule en het missie-embleem)

Enkele gegevens:

NSSDC ID: 1967-113A

Norad ID: 3032

Andere namen: Apollo-Saturn 501

Lanceertuig: Saturn S-IVB-501

Massa: 36656 kg.

selektie in 1984 van de VS Congres waarnemers

Jacob E.Garn,

William C.Nelson.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1970: de NASA wetenschapssatelliet OFO 1;

in 1972: de VS militaire weersatelliet DMSP 5B-F3;

in 1985: een SU militaire waarschuwer Oko;

in 1997: de Iridium netwerk communicatiesatellieten 38, 39, 40, 41 en 43.