vertrek in 1985 van de ruimtependel Discovery STS 15/51C (Norad ID: 15496), voor een 3-daags verblijf in een baan om de aarde.

Deze missie is de eerste opdracht van het Ministerie van Landsverdediging van de VS.

De bemanning zette de geheime USA 8 in de ruimte; vermoedelijk een Magnum/Orion ELINT satelliet.

De inzittenden zijn

Thomas K.Mattingly II, bevelhebber,

Loren J.Shriver, piloot,

Ellison S.Onizuka, missiespecialist,

James F.Buchli, missiespecialist,

Gary E.Payton, ladingspecialist.

lancering in 1990 vanaf KASC M1 Uchinoura Space Center, van de Japanse ruimtesonde Hiten.

De sonde (oorspronkelijk Muses-A genaamd) die in een sterk elliptische baan om de aarde wordt gebracht, is een ISAS (Japanse Ruimtevaart Agentschap) project.

Ze is in de eerste plaats ontworpen voor het testen en verifiëren van technologieën voor toekomstige maan en planetaire missies.

De sonde passeerde 10 keer de maan tijdens de missie, welke op 10 april 1993 eindigde, toen Hiten opzettelijk op de Maan crashte. Het ruimtevaartuig droeg een kleine satelliet genaamd Hagoromo die werd uitgezet in de nabijheid van de Maan.

Hiten werd genoemd naar een vliegende, muziek makende Boedhistische engel; Hagoromo naar de sluier gedragen door Hiten.

Deze missie was de allereerste maan flyby, maan orbiter en maan inslag van Japan.

(afbeelding: een model van deze sonde)

Enkele gegevens:

NSSDC ID: 1990-007A

Norad ID: 20448

Lanceertuig: Mu-3S-II

Massa: 143 kg.

vertrek in 1993 van het ruimteschip Soyuz TM16 (Norad ID: 22319) voor een koppeling aan het Soviet ruimtestation MIR.

Het is de eerste vlucht met het APAS-89 koppelsysteem, als test ter voorbereiding van de geplande aanmering van VS pendels aan MIR.

Cosmonauten Manakov en Polishchuk worden lid van de 13^de permanente bezetting en zullen er 179 dagen verblijven. ESA-astronaut Haigneré keert na 21 dagen van MIR terug.

De inzittenden bij de lancering zijn

Gennadi M.Manakov, gezagvoerder,

Alexander F.Polishchuk, vluchtingenieur;

bij de landing

Gennadi M.Manakov, gezagvoerder,

Alexander F.Polishchuk, vluchtingenieur,

Jean-Pierre Haigneré, wetenschapper – ESA.

geboorte in 1952 te Quonset Point - Rhode Island, van William Francis ‘Bill’ Readdy.

Amerikaanse piloot/astronaut.

Lid van Nasa 12-1987 groep.

Maakte ruimtevlucht als

missiespecialist in STS 42,

piloot in STS 51, en

bevelhebber in STS 79.

Verbleef 28,03 dagen in de ruimte.

Was astronaut tot oktober 2005.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1962: de VS militair wetenschapssatellieten GRAB 4, Injun 2, LOFTI 2, SECOR en Surcal;

in 1968: een VS fotospion KH 4;

in 1973: een SU doelsatelliet DS-PU-Yu;

in 1974: een SU navigatiesatelliet Tsiklon;

in 1978: de SU communicatiesatelliet Molniya 3-09 en een fotoverkenner Zenit-4MKM;

in 1980: een SU militaire waarnemer Feniks;

in 1981: het Saljut-6 cargoschip Progress 12;

in 1985: een SU ELINT satelliet Tselina-D;

in 1990: de VS militaire satelliet USA 50;

in 1992: een SU militaire waarschuwer OKO;

in 1995: de CH/FI/DE/VS/CA astronomie micro-satelliet Astrid 1, de VS testsatelliet Faisat 1 en een SU navigatiesatelliet Tsikada.

vertrek in 1998 van de ruimtependel Endeavour STS 89 (Norad ID: 25143), voor een 9-daagse verblijf in de ruimte met koppeling aan het Soviet ruimtestation MIR.

Thomas wordt lid van de 25^de permanente bezetting en zal er 140 dagen verblijven, terwijl Wolf na 128 dagen in de ruimte, waarvan 119 dagen in MIR, op 31 januari terugkeert.

Een probleem met het Russische SOKOL ruimtepak van Wolf kon door hem zelf verholpen worden. Een onberispelijk ruimtepak was een absolute voorwaarde om een verblijf in MIR toe te laten, omdat dit nodig is bij een noodevacuatie via een aangekoppeld Soyuz ruimteschip.

De inzittenden bij de lancering zijn

Terrence W.Wilcutt, bevelhebber,

Joe F.Edwards, Jr, piloot,

Bonnie J.Dunbar/Sega, ladinggezagvoerder,

Michael P.Anderson, missiespecialist,

James F.Reilly II, missiespecialist,

Salizhan S.Sharipov, missiespecialist – Uzbekistan,

Andrew S.W.Thomas, MIR EO-25 bemanningslid;

bij de landing

de hoofdbemanning met

David A.Wolf terug van MIR.

geboorte in 1930 te Okemah – Oklahoma, van William Reid ‘Bill’ Pogue.

Amerikaanse piloot/astronaut.

Lid van Nasa 5-1966 groep.

Maakte ruimtevlucht als piloot in Skylab 3.

Verbleef 84,05 dagen in de ruimte.

Maakte 2 ruimtewandelingen - samen 13u34’.

Verlaat USAF op 1 september 1975.

geboorte in 1949 te Mineapolis – Minnesota, van Robert ‘Bob’ Donald Cabana.

Amerikaanse piloot/astronaut.

Lid van Nasa 11-1985 groep.

Maakte ruimtevlucht als

piloot in STS 41 en STS 53, en

bevelhebber in STS 65 en STS 88.

Verbleef 37,95 dagen in de ruimte.

Was astronaut tot april 2004 en bleef aktief als ruimtevaartmedewerker.

geboorte in 1973 te Taipei – Taiwan, van Kjell Norwood Lindgren.

Amerikaanse wetenschapper/astronaut.

Lid van NASA 20-2009 “The Chumps”.

Maakte ruimtevlucht als vluchtingenieur in Soyuz TMA17M.

Verbleef al 141,67 dagen in de ruimte als lid van ISS Expeditie 44/45.

Maakte al 2 ruimtewandelingen - samen 15u04’.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1965: een VS fotospion KH 7;

in 1969: een SU fotoverkenner Zenit 4M;

in 1970: de VS weersatelliet ITOS 1 en de satelliet voor radioamateurs OSCAR 5;

in 1972: de communicatiesatelliet Intelsat IV-F4;

in 1975: een SU fotoverkenner Zenit 4MK;

in 1980: een SU satelliet voor oceaanstudie Okean-E;

in 1984: de NASDA communicatiesatelliet Yuri 2A/BS-2A;

in 1985: een SU militaire satelliet US-PM;

in 1986: een SU navigatiesatelliet Tsikada;

in 1990: de SU communicatiesatelliet Molniya 3-37.

- STS 89 zou oorspronkelijk Wendy Lawrence, na een verblijf van vier maanden in MIR, terugbrengen. Zij bezocht het ruimtestation wel in STS 86 en STS 91, maar keerde steeds na een kort verblijf met dezelfde pendel terug naar de aarde. Andrew Thomas wordt de laatste VS astronaut die langdurig in MIR zal verblijven.

- William Pogue wordt ook als CM-piloot vermeld bij de in vraag gestelde Apollo 19 maanmissie.

lancering in 1968 vanaf Cape Canaveral LC-37B, van de VS ruimtecapsule Apollo 5.

De onbemande Saturn/Apollo 5 is de eerste testvlucht van de Lunar Module (LM-1) en maanlandingstrap ter voorbereiding van de latere bemande missies, met het testen van de herstart- en aandrijfsystemen als hoofddoel.

De LM ging in een 167 x 222 km baan met een periode van 88,4 min en een inclinatie van 31,63 graden. Een geplande afdaling werd voortijdig gestopt door problemen met de daartoe voorziene aandrijving. Een alternatief testplan trad in werking en na 7 omwentelingen, in totaal 11 uur en 10 minuten, verbrandde de LM in de aardatmosfeer.

Het welslagen van de tests gaven vertrouwen voor de toekomst.

Enkele gegevens:

NSSDC ID: 1968-007B

Norad ID: 3107

Andere namen: Apollo-Saturn 204

Lanceertuig: Saturn IB

Massa: 14360 kg.

vertrek in 1992 van de ruimtependel Discovery STS 42 (Norad ID: 21846), voor een 8-daags verblijf in een baan om de aarde.

Aan boord is het IML-1 (International Microgravity Laboratory), waarin de bemanning in twee ploegen de klok rond werkt. Onderzoek werd gedaan naar de invloed van gewichtloosheid op oa het menselijk zenuwstelsel en allerlei bio-specimen zoals zaden, eitjes en bacteries.

Wegens voldoende voorraad werd de duur van de missie, oorspronkelijk 7 dagen, met één dag verlengd.

De inzittenden zijn

Ronald J.Grabe, bevelhebber,

Stephen S.Oswald, piloot,

Norman E.Thagard, missiespecialist,

David C.Hilmers, missiespecialist,

William F.Readdy, missiespecialist,

Roberta L.Bondar, lading specialist - CSA,

Ulf D.Merbold, ladingspecialist - ESA.

geboorte in 1955 te Baltimore – Maryland, van Thomas David ‘Tom’ Jones.

Amerikaanse missiespecialist/astronaut.

Lid van NASA 13-1990 groep.

Maakte ruimtevlucht als

missiespecialist in STS 59, STS 80 en STS 98; en

ladingsgezagvoerder in STS 68.

Verbleef 53,03 dagen in de ruimte.

Maakte 3 ruimtewandelingen - samen 19u49’.

Was astronaut tot september 2001.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1965: de VS weersatelliet TIROS 9;

in 1966: een SU fotoverkenner Zenit-2;

in 1969: de VS militaire satelliet OPS 7585 en de wetenschapssatelliet OSO 5;

in 1975: de NASA aardobservatie satelliet LandSat 2/ERTS 2;

in 1976: de SU communicatiesatelliet Molniya 1-32 en een ELINT satelliet Tselina-O;

in 1987: de SU communicatiesatelliet Molniya 3-31 en een zwerm Romb doelsatellieten;

in 1990: de satellieten voor radio-amateurs OSCAR 14 t/m 19 en de CNES(FR) aardobservatiesatelliet SPOT 2.

testlancering in 1960 vanaf Wallops Eiland LA1, van de VS ruimtecapsule Mercury LJ-1B.

Little Joe 1B (LJ-1B) is de vierde succesvolle lancering in een reeks van hoogteschoten voor het testen van het Mercury concept.

Het specifieke doel bestaat in de verdere studie van oa: het ontsnappingssysteem bij de lancering, de optredende belastingen, het parachutesysteem en de bergingsoperatie.

Bij deze vlucht valt de eer van “bemanning” te beurt aan het vrouwelijk resusaapje Miss Sam. Deze gedraagt zich voorbeeldig en voert de geleerde opdrachten uit tijdens de 8 min 35 sec durende vlucht (waarvan 28 sec gewichtloos), tot 14,5 km hoog.

De capsule met de gezonde inzittende wordt zowat 30 min na de lancering door een marinehelicopter terug naar Wallops Eiland gebracht. Dit succes droeg bij tot het bewijs van betrouwbaarheid van het ontsnappings- en terugval concept.

(afbeeldingen: de “bemanning” wordt in de capsule geplaatst)

Enkele gegevens:

NSSDC ID: -

Norad ID: -

Lading: Mercury model

Lanceertuig: Little Joe 1/2P

Massa: 1250 kg.

geboorte in 1950 te Danville – Illinois, van Joseph Richard ‘Joe’ Tanner.

Amerikaanse missiespecialist/astronaut.

Lid van NASA 14-1992 groep.

Maakte ruimtevlucht als missiespecialist in STS 66, STS 82, STS 97 en STS 115.

Verbleef 43,55 dagen in de ruimte.

Maakte 7 ruimtewandelingen - samen 45u29’.

Was astronaut tot september 2008.

selektie in 1991 van de VVS cosmonaut

Toktar O.Aubakirov.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1964: de NASA communicatiesatelliet Relay 2;

in 1970: een SU fotoverkenner Zenit-2M;

in 1971: de VS fotospion SAMOS 81 en een SU fotoverkenner Zenit-2M;

in 1975: een SU doelsatelliet DS-P1-Yu;

in 1981: een SU doelsatelliet Lira;

in 1982: de VS fotospion KH8-52 GAMBIT;

in 1987: een SU militaire communicatiesatelliet Strela-2;

in 1991: de satelliet voor radio-amateurs Amsat-Oscar 21;

in 1992: een SU militaire waarnemer Kobal’t.

in de rand:

- Naast resusaapjes werden begin 1960 zes chimpanzees opgenomen in een trainingsprogramma

voor latere Mercury-Redstone en Mercury-Atlas vluchten.

Een vroeger idee om ook varkens te gebruiken als “proefkonijn”, werd in mei 1959 verworpen

omdat bleek dat deze dieren niet geschikt zijn om gedurende een zekere tijd op de rug te liggen.

lancering in 1969 vanaf Baikonur LC81/23, van de Soviet ruimtecapsule Soyuz 7K-L1 N°13L/Zond 1969A.

Deze vlucht moest nog een test worden van de sonde, ontworpen om twee cosmonauten tot omheen de maan te brengen zonder landing erop.

Bij de lancering loopt het echter na 510 seconden fout bij de tweede trap van de draagraket.

Het SAS-systeem voor de redding van de capsule functioneert perfekt en er volgt een veilige landing op 3000m hoogte in de bergen ten zuid-westen van Irkutsk in Mongolië.

De capsule in deze L1 N°13 lancering was al gebruikt in de eerdere 7L lancering, waarbij het SAS-systeem ook gewerkt had, en kon voor de tweede maal ingezet worden.

(afbeelding: bouw van dit type sonde)

Enkele gegevens:

NSSDC ID: -

Norad ID: -

Lanceertuig: Proton-K/D 237-01

Massa: 5390 kg.

geboorte in 1930 te Montclair – New York, van Edwin Eugene ‘Buzz’ Aldrin Jr.

Amerikaanse piloot/astronaut.

Lid van Nasa 3-1963 groep.

Maakte ruimtevlucht als

co-piloot in Gemini 12 en

LM piloot in Apollo 11.

Verbleef 12,08 dagen in de ruimte.

Maakte 2 stand-up, 1 ruimte- en 1 maanwandeling – samen 8u1’40”.

Eerste handgestuurd ruimte rendez-vous op 11 november 1966.      

Tweede mens op de maan - apollo 11.

Was astronaut tot 1971.

geboorte in 1948 te Crown Point – Indiana, van Jerry Lynn Ross.

Amerikaanse missiespecialist/astronaut.

Lid van Nasa 9-1980 groep.

Maakte ruimtevlucht als missiespecialist in STS 23/61B, STS 27, STS 37, STS 55, STS 74, STS 88 en STS 110.

Verbleef 58,04 dagen in de ruimte.

Maakte 9 ruimtewandelingen - samen 57u55’.

Was astronaut tot januari 2012 en bleef aktief als ruimtevaartmedewerker.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1970: een SU wetenschapssatelliet DS-U2-MG;

in 1971: de SU weersatelliet Meteor 1-07;

in 1972: de VS fotospion SAMOS 86;

in 1973: een SU ELINT satelliet Tselina-O;

in 1976: een SU militaire navigatiesatelliet Parus;

in 1977: een SU navigatiesatelliet Tsiklon en een fotoverkenner Zenit-2M;

in 1978: het Saljut-6 cargoschip Progress 1;

in 1981: een SU militaire waarnemer Feniks;

in 1982: een SU fotoverkenner Zenit-6;

in 1983: een SU ELINT satelliet Tselina-D;

in 1988: het MIR cargoschip Progress 34;

in 1994: de SU telecomsatelliet GALS 1.

- Na de mislukking met de Soyuz 7K-L1 N°13L, hadden de ontwerpers Smirnov en Ustinov er genoeg van en wilden het L1-maanprogramma sluiten. In de ogen van Kamanin zou dit echter het imago schaden en de VS nog meer voorsprong geven.

De Amerikanen waren er toch niet gerust in en maakten in december 1968 een circumlunaire bemande vlucht met Apollo 8, nog vóór de eigenlijke uitrusting voor een maanlanding op punt stond.

- Edwin Aldrin liet na zijn loopbaan als astronaut nog meermaals van zich horen in de media. Hij was steeds bereid tot interviews en voordrachten, vooral om zich in te zetten voor de ruimtevaart.

Zo zou het initiatief van Radio Shack en Luna Corps om dmv een robotmissie ijs te zoeken op de maan, gepromoot worden door Aldrin.

Wat hij niet verdroeg was het in vraag stellen van de bemande maanlandingen. Op 11 september 2002 maakte hij nog ruzie met een man die hierover een dokumentaire maakte.

lancering in 1965 vanaf Cape Canaveral LC19, van de VS ruimtecapsule Gemini GT-2, voor een korte sub-orbitale testvlucht.

Dit is de tweede onbemande vlucht in het Gemini-programma, hoofdzakelijk bedoeld voor het beproeven van het hitteschild en de stevigheid van het geheel bij lancering en terugval vanaf 171 km hoogte. Ook de communicatie, koeling en brandstofcellen werden onderzocht.

De vlucht duurde 18min 16sec, waarna de capsule neerkwam in de Atlantische Oceaan, 3400 km van het vertrekpunt.

Alle testen gaven voldoening, met uitzondering van de brandstofcellen die al vanaf de start defekt waren.

(afbeelding: lancering en foto vanaf de capsule)

Enkele gegevens:

NSSDC ID: -

Norad ID: -

Andere naam: Gemini Titan 2

Lanceertuig: Titan 2/GLV GT-2

Massa: 3122 kg.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1964: twee VS militaire weersatellieten P35;

in 1965: de VS militaire wetenschapssatelliet DAPP 10;

in 1966: een VS fotospion KH-7 en een Agena Pickaback test;

in 1967: een SU fotoverkenner Zenit-2;

in 1968: een SU ELINT satelliet Tselina-O;

in 1983: acht SU militaire communicatiesatellieten Strela-1M;

in 1993: een SU militaire waarnemer Kobal’t.

- De brandstofcellen zullen nog problemen bezorgen aan toekomstige Gemini bemanningen. Zo werden Cooper en Conrad bijna tot een vroege terugkeer verplicht, toen deze cellen te weinig elektriciteit produceerden in Gemini GT-5.

geboorte in 1958, te Superior – Wisconsin, van Jeffrey Nels Williams.

Amerikaanse missiespecialist/astronaut.

Lid van NASA 16-1996 “The Sardines”.

Maakte ruimtevlucht als

missiespecialist in STS 101, en

ISS expeditielid in Soyuz TMA8 en Soyuz TMA16.

Verbleef al 361,90 dagen in de ruimte.

Maakte al 3 ruimtewandelingen - samen 19u09’.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1967: acht VS militaire satellieten IDCSP en Transtage 9;

in 1968: de VS militaire satelliet OPS 5028;

in 1979: de SU communicatiesatelliet Molniya 3-11;

in 1980: de VS militaire communicatiesatelliet Fleetsatcom 3;

in 1985: de SU communicatiesatelliet Gorizont 11;

in 1989: een SU fotoverkenner Oblik;

in 1990: een SU militaire communicatiesatelliet Strela-2;

in 1991: een SU spionnagesatelliet US-PU.

- Astronaut Jeffrey Williams zal vermoedelijk op 18 maart 2016 in Soyuz TMA20M nogmaals vertrekken naar het internationaal ruimtestation ISS.