lancering in 1972 vanaf Baikonur LC81/24, van de Soviet ruimtesonde E-8-5 N°408/Luna 20.

Luna 20 werd in een aardparkeerbaan geplaatst en van daaruit naar de Maan gestuurd.

De sonde bereikte de maan op 18 februari 1972. Op 21 februari maakte Luna 20 een zachte landing op de maan in een bergachtig gebied – 3,5°N-56,5°O - dat bekend staat als de Apollonius hooglanden, 120 km verwijderd van waar Luna 16 was neergestort.

Op het maanoppervlak werd het panoramische televisiesysteem geactiveerd en werden bodemmonsters genomen door middel van uitschuifbare boorapparatuur.

De terugkeermodule van Luna 20 vertrok op 22 februari van het maanoppervlak met 30 gram materiaal in een afgesloten capsule, en landde in de Sovjet-Unie op 25 februari.

(afbeeldingen: een model van deze sonde en de terugkeercapsule)

Enkele gegevens:

NSSDC ID: 1972-007A

Norad ID: 5835

Lading: lander met terugkeer module

Lanceertuig: Proton-K/D(UR-500)

Massa: 5600 kg.

geboorte in 1947 te Thai Binh, van Pham Tuan.

Vietnamese piloot/cosmonaut.

Lid van Interkosmos 1979 groep.

Maakte ruimtevlucht als wetenschapper in Soyuz 37(36).

Verbleef 7,86 dagen in de ruimte.

Eerste Vietnamees in de ruimte - 23 juli 1980.

Was cosmonaut tot 1980.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1963: de VS experimentele communicatiesatelliet Syncom 1;

in 1967: de FR wetenschapssatelliet Diadème 2/D1D en een SU militaire wetenschapssatelliet

DS-U2-I;

in 1978: een SU fotoverkenner Zenit-4MKM;

in 1980: de VS wetenschapssatelliet SMM(Solar Maximum Mission);

in 1984: de JP satelliet voor atmosfeeronderzoek Ohzora/Exos C en een SU doelsatelliet Raduga;

in 1987: de SU militaire satelliet EPN 3.695;

in 1989: een SU doelsatelliet Duga-K en een militaire waarschuwer Oko, en de VS militaire satelliet USA 35/Navstar 2-01;

in 1990: de VS militaire satellieten USA 51/SDI 5/LACE en USA 52/SDI 6/RME;

in 1991: een SU aardobservatie satelliet Prognoz US-KMO;

in 1996: de telecomsatelliet Intelsat 708;

in 1997: de SU militaire communicatiesatellieten Gonets D1-4, D1-5, D1-6 en drie Strela-3;

in 1998: de SU communicatiesatellieten Globalstar L1, L2, U1 en U2.

geboorte in 1937 te Saxony, van Sigmund Werner Paul Jähn.

Duitse piloot/cosmonaut.

Lid van Interkosmos 1976 groep.

Maakte ruimtevlucht als wetenschapper in Soyuz 31(29).

Verbleef 7,87 dagen in de ruimte.

Eerste (Oost)Duitser in de ruimte - 26 augustus 1978.

Was cosmonaut tot 1978.

geboorte in 1939 te Leningrad, van Valeri Illyich Rozhdestvensky.

Russische ingenieur/cosmonaut.

Lid van Luchtmacht 3-1965 groep.

Maakte ruimtevlucht als vluchtingenieur in Soyuz 23.

Verbleef 2,00 dagen in de ruimte.

Overlijdt op 31 augustus 2011.

geboorte in 1942 te Lafaiyette - Indiana, van Donald Edward Williams.

Amerikaanse piloot/astronaut.

Lid van Nasa 8-1978 groep.

Maakte ruimtevlucht als

piloot in STS 16/51D en

bevelhebber in STS 34.

Verbleef 11,98 dagen in de ruimte.

Was astronaut tot februari 1990.

geboorte in 1964 te Cohasset - Massachusetts, van Stephen Gerard Bowen.

Amerikaanse ingenieur/astronaut.

Lid van NASA 18-2000 “The Bugs”.

Maakte ruimtevlucht als missiespecialist in STS 126, STS 132 en STS 133.

Verbleef al 40,42 dagen in de ruimte.

Maakte al 7 ruimtewandelingen - samen 47u18’

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1974: de VS fotospion SAMOS 97;

in 1979: een SU ELINT satelliet Tselina-D;

in 1981: een SU fotoverkenner Zenit-6.

lancering in 1961 vanaf Baikonur LC1, van de Soviet ruimtesonde MV-1VA N°2/Venera 1.

De venussonde 1VA s/n 2 wordt in een baan om de aarde geschoten op de “zware drager” Tyazheliy

Spunik 5 (VS aanduiding Sputnik 8), om vandaar naar venus gelanceerd te worden en er een capsule op neer te laten.

De lancering slaagt, maar op 19 mei vliegt de sonde, als eerste aards tuig, aan venus voorbij op 100000 km en komt vervolgens in een heliocentrische baan. Op 19 februari, zowat twee miljoen km van de aarde, wordt het radiokontakt verloren. Uit de ontvangen gegevens konden de wetenschappers afleiden, dat de zonnewind (voor het eerst opgemerkt door Loena 1 en 3) ook aanwezig was in de interplanetaire ruimte.

(afbeelding: een model van dit type sonde)

Enkele gegevens:

NSSDC ID: 1961-003A/C (gamma 1/3)

Norad ID: 77/80

Andere namen: AMS Sputnik 8

Lading: mars/venussonde 1VA

Lanceertuig: Molniya 8K78 L1-6B

Massa: 6475/643 kg.

selektie in 1988 van de OS „Mir” Afghanistan cosmonauten

Mohammad Masum Dauran Ghulam,

Abdul Ahad Mohmand.

Alleen Mohmand zal in de ruimte vertoeven.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1965: een SU doelsatelliet DS-P1-Yu;

in 1974: een SU fotoverkenner Zenit-4M;

in 1975: een SU aardobservatie satelliet Sfera en een fotoverkenner Zenit-4MK;

in 1976: een SU doelsatelliet Lira;

in 1979: een SU oceaanobservatie satelliet Okean-E;

in 1980: een SU militaire waarschuwer Oko;

in 1981: een SU militaire navigatiesatelliet Parus;

in 1986: de NASDA communicatiesatelliet BS 2b/Yuri 2B;

in 1987: de VS militaire satelliet SDS 11/USA 21;

in 1991: acht SU militaire communicatiesatellieten Strela-1M;

in 1994: zes SU militaire communicatiesatellieten Strela-3;

in 1997: de JP astronomie satelliet Haruka/Muses-B.

- In de westerse wereld ging het gerucht dat de zware drager van Venera 1 een cosmonaut aan boord had.

Italiaanse radio-amateurs zouden menselijke stemmen afkomstig uit dit tuig opgevangen hebben.

De Soviet vluchtleider Kamanin noemt dit louter speculatie.

vertrek in 1990 van het ruimteschip Soyuz TM9 (Norad ID: 20494), naar het Soviet ruimtestation MIR.

De cosmonauten vormen de zesde permanente bezetting en zullen er 179 dagen verblijven.

De vertrekkende Soyuz TM8 bemanning bemerkt beschadigingen aan de gekoppelde Soyuz TM9, waardoor buitenwerkzaamheden (EVA) nodig worden. Het speciaal gereedschap hiervoor werd op 10 juni aangevoerd in de Kristall module.

De inzittenden zijn:

Anatoly Y.Solovyev, gezagvoerder,

Aleksandr M.Balandin, vluchtingenieur.

vertrek in 1997 van de ruimtependel Discovery STS 82 (Norad ID: 24719), voor een 10-daags verblijf in de ruimte.

Deze missie heeft de tweede onderhoudsbeurt van HST als doel, waarvoor vijf maal twee astronauten aan het werk moeten. Hiertoe wordt de ruimtetelescoop op 13 februari dmv de mechanische arm, bediend door Hawley, gegrepen. Op 19 februari wordt HST hoger dan voorheen terug in de ruimte geplaatst.

De inzittenden zijn:

Kenneth D.Bowersox, bevelhebber,

Scott J.Horowitz, piloot,

Mark C.Lee, missiespecialist,

Steven A.Hawley, missiespecialist,

Gregory J.Harbaugh, missiespecialist,

Steven L.Smith, missiespecialist,

Joseph R.Tanner, missiespecialist.

geboorte in 1960 te Waterburg – Connecticut, van Richard Alan (Rick) Mastracchio.

Amerikaanse missiespecialist/astronaut.

Lid van NASA 16-1996 “The Sardines”.

Maakte ruimtevlucht als

missiespecialist in STS 106, STS 118 en STS 131; en

ISS expeditielid in Soyuz TMA11M.

Verbleef 227,60 dagen in de ruimte.

Maakte 9 ruimtewandelingen - samen 53u04’.

Was astronaut tot juli 2015.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1965: de VS militaire experimentele satellieten LES 1 en Transtage 3;

in 1966: een SU militaire wetenschapssatelliet DS-U1-G;

in 1970: de JP technologiesatelliet LASS/Ohsumi en de VS militaire satelliet DMSP 5A-F1;

in 1976: een SU fotoverkenner Zenit-4MK;

in 1977: de SU communicatiesatelliet Molniya 2-17;

in 1980: acht SU militaire communicatiesatellieten Strela-1M;

in 1981: de NASDA testsatelliet ETS 4/Kiku 3;

in 1982: een SU spionage satelliet US-P;

in 1986: de SU wetenschapssatelliet Musson-16;

in 1992: de JP aardobservatie satelliet JERS 1/Fuyo 1.

vertrek in 1997 van het ruimteschip Soyuz TM25 (Norad ID: 24717), naar het Soviet ruimtestation MIR.

De cosmonauten Tsibliyev en Lazutkin worden lid van de 23^ste permanente bezetting en zullen er 185 dagen verblijven.

ESA astronaut Reinhold zal experimenten uitvoeren in de Kristall module en keert na 20 dagen in Soyuz TM24 terug naar de aarde.

Problemen waren er op 24 februari door brand in een zuurstofpatroon en op 24 juni door beschadiging van een zonnepaneel van de Spektr module, bij een slecht aflopende manuele koppeltest met Progress M34.

De inzittenden bij de lancering zijn:

Vasili V.Tsibliyev, gezagvoerder,

Aleksandr I.Lazutkin, vluchtingenieur,

Ewald Reinhold, wetenschapper - ESA MIR97;

bij de landing:

Vasili V.Tsibliyev, gezagvoerder,

Aleksandr I.Lazutkin, vluchtingenieur.

geboorte in 1968 te Morristown - New Jersey, van Garrett Erin Reisman.

Amerikaanse missiespecialist/astronaut.

Lid van NASA 17-1998 “The Penguins”.

Maakte ruimtevlucht als

ISS expeditielid in STS 123(124) en

missiespecialist in STS 132.

Verbleef 107,05 dagen in de ruimte.

Maakte 3 ruimtewandelingen – samen 21u12’.

Was astronaut tot maart 2011.

selectie in 1999 van de NASDA-4 astronauten

Satoshi Furukawa,

Akihiko Hoshide,

Naoko Sumino/Yamazaki.

Alleen Furukawa en Hoshide vertoefden in de ruimte.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1966: een SU fotoverkenner Zenit-2;

in 1970: een SU fotoverkenner Zenit-4;

in 1983: een SU aardobservatie satelliet Resurs-F1;

in 1989: een SU fotoverkenner Oblik, het MIR cargoschip Progress 40 en zes militaire communicatiesatellieten Strela-3;

in 1992: de VS militaire satelliet USA 78;

in 1998: de VS militaire aardobservatie satelliet GFO en de telecomsatellieten Orbcomm-FM3 en FM4.

geboorte in 1954 te Iserlohn, van Dr Ulrich Hans Walter.

Duitse ladingspecialist/astronaut.

Lid van DLR 1-1987 groep.

Maakte ruimtevlucht als ladingspecialist in STS 55.

Verbleef 9,99 dagen in de ruimte.

Was astronaut tot mei 1993.

geboorte in 1960 te Mt.Ayr – Iowa, van Peggy Annette Whitson.

Amerikaanse missiespecialist/astronaute – Biochemist.

Lid van NASA 16-1996 “The Sardines”.

Maakte ruimtevlucht als ISS expeditielid in STS 111(113) en Soyuz TMA11.

Verbleef al 376,70 dagen in de ruimte.

Maakte al 6 ruimtewandelingen - samen 39u46’.

selectie in 1996 van

de MKS/ISS cosmonauten

Oleg Kotov (A457),

Yuri Shargin (A439); en

Konstantin Kozeyev (A410),

Sergei Revin (A527).

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1966: een VS SIGINT satelliet Ferret 9;

in 1969: een VS militaire communicatiesatelliet TacSat;

in 1971: een SU ASAT satelliet DS-P1-M;

in 1977: een SU fotoverkenner     Zenit-4MK;

in 1978: de VS militaire communicatiesatelliet Fleetsatcom F1;

in 1980: de VS militaire navigatiesatelliet Navstar 05/NDS 5;

in 1983: de VS afluistersatelliet PARCAE 5/NOSS 4 en vier satellieten SS;

in 1986: de VS militaire satellieten USA 15/NOSS 7, USA 16/NOSS 9a, USA 17/NOSS 9b en

USA 18/NOSS 9c;

in 1993: een SU militaire navigatiesatelliet Parus, de VS milieu/meteo satellieten SCD 1 en OXP 1;

in 1999: de SU communicatiesatellieten Globalstar FM23, FM36, FM38 en FM40.

vertrek in 1984 van het ruimteschip Soyuz T10 (Norad ID: 14701), naar het Soviet ruimtestation

Salyut 7.

De drie vertrekkende cosmonauten worden de derde permanente bezetting van het station, en zullen na 237 dagen verblijf in de ruimte op 2 oktober landen in Soyuz T11.

Ze moeten Salyut 7 binnengaan bijgelicht door zaklampen en nemen de geur waar van verbrand metaal.

Op 17 februari kunnen ze beginnen met hun routine opdrachten. Deze omvatten oa het opvolgen door fysicus Atkov van hun lichamelijke toestand.

Met Soyuz T10 keren drie bezoekende cosmonauten, die vertrokken in Soyuz T11, na 8 dagen terug naar de aarde.

De inzittenden bij de lancering zijn:

Leonid D.Kizim, gezagvoerder,

Vladimir A.Soloviyov, vluchtingenieur,

Oleg Y.Atkov, wetenschapper;

bij de landing:

Yuri V.Malyshev, gezagvoerder,

Gennady M.Strekalov, vluchtingenieur,

Rakesh Sharma, wetenschapper - India.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1962: de VS weersatelliet TIROS 4;

in 1967: de FR wetenschapssatelliet Diadème D1C, de VS militaire satelliet DMSP 4A-F2/DAPP 2418 en een SU fotoverkenner Zenit-4;

in 1973: een SU fotoverkenner Zenit-4M;

in 1978: een SU fotoverkenner Orion;

in 1979: een SU doelsatelliet Vektor;

in 1984: een SU ELINT satelliet Tselina-D;

in 1985: de communicatiesatellieten Arabsat-F1 en Brasilsat 1/SBTS 1, en de VS militaire satellieten SDS 10/USA 9 en Delta 181/USA 30;

in 1994: de CN wetenschapssatelliet Practice 4/Shijian 4/SJ 4 en de testsatelliet Shijian 4-2/SJ 4-2.

in de rand:

- Een tekening van de koppeling van Soyuz T10 aan Salyut 7 werd gebruikt in een versie van het computerspel Tetris.