vertrek in 1990 van de ruimtependel Discovery STS 31 (Norad ID: 20579), voor een 5-daagse vlucht in een baan om de aarde.

De bemanning brengt tijdens deze missie de ruimteteleskoop HST (Hubble Space Telescope) in een 400 km hoge baan om de aarde.

Ook waren aanwezig: een draagbare camera en een vaste in de laadruimte, apparatuur voor studie van kristalaangroei en vlambooggedrag in micro-zwaartekracht, meetinstrumenten voor oa straling.

De inzittenden zijn:

Loren J.Shriver, bevelhebber,

Charles F.Bolden, Jr, piloot,

Steven A.Hawley, missiespecialist,

Bruce McCandless II, missiespecialist,

Kathryn D.Sullivan, missiespecialist.

overlijden in 1967 te Orenburg, van Vladimir Mikhaylovich Komarov

Soviet ingenieur/cosmonaut

Geboren op 16 maart 1927, te Moscow

Rang: Polkovnik (Kolonel), Soviet Luchtmacht

Selectie: Luchtmacht Groep 1-1960

Missies: Voskhod 1 en Soyuz 1

Verbleef 2d 3h 4m (2,13d) in de ruimte

Kwam om bij het neerstorten van Soyuz 1

Kreeg meerdere onderscheidingen, oa Held van de Soviet Unie, hier afgebeeld.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1962: de SU technologietest 2MS-1/Kosmos 3;

in 1968: een SU doelsatelliet I2M;     

in 1970: de wetenschapssatellieten China 1/DFH 1/Mao 1 (China) en DS-U1-R-1 (Oekraïne);

in 1971: een SU doelsatelliet DS-P1-Yu en de IT wetenschapssatelliet San Marco 3;

in 1974: de SU weersatelliet Meteor 1-17;

in 1975: een SU fotoverkenner Zenit-4MK;

in 1981: de JP militaire communicatiesatelliet SDS 7;

in 1987: de SU wetenschapssatelliet Foton-3L en drie SU GLONASS navigatiesatellieten Uragan;

in 1991: de SU weerssatelliet Meteor 3-04;

in 1996: de VS militaire satellieten MSX en USA 118, en een SU doelsatelliet Taifun-1B;

in 1998: vier SU communicatiesatellieten Globalstar.

lancering in 1962 vanaf Cape Canaveral LC12, van de VS ruimtesonde Ranger 4.

Ranger 4 wordt de ruimte ingestuurd met als doel een landing op de maan. Hiertoe zou op de

gepaste hoogte boven de maanbodem een capsule (Ranger capsule 14 – A00114) loskomen en met

de hulp van retro-raketten min of meer zacht landen.

De sonde bereikt de parkeerbaan om de aarde en wordt door de herstart van de Agena B 2de trap in de richting van de maan geschoten.

Na een reis van 64 uur valt Ranger 4 echter te pletter op de ‘achterzijde’ (229°O-15,5°Z) van de maan, en is daarmee het 1ste VS ruimtetuig op het maanoppervlak. Een storing in het elektronisch brein maakte van het kostbare tuig een stom projectiel.

De zo naar uitgekeken foto’s van het maanoppervlak worden niet bekomen.

(afbeelding: een model van dit type sonde)

Enkele gegevens:

NSSDC ID: 1962-012A (mu 1)

Norad ID: 280

Lading: ranger Block 2

Lanceertuig: Atlas LV-3A Agena B133D / Agena B6004

Massa: 330 kg.

vertrek in 1967 van het ruimteschip Soyuz 1 (Norad ID: 2759), voor een verblijf in een baan om de aarde.

Sojoez 1 is de eerste bemande vlucht van de eerste generatie Sojoez 7K-OK ruimtevaartuigen, ontworpen als onderdeel van de Sovjet maanprogramma, met het oog op een rendez-vous met een daama te lanceren ruimteschip.

Komarov werd gelanceerd ondanks mislukkingen van de vorige onbemande testen en meldde vrijwel onmiddellijk stabilisatiemoeilijkheden en extreme temperatuurschommelingen. Hierop viel het radiocontact met Sojoez l uit, maar het kon daama weer worden hersteld.

Sojoez l werd na achttien omwentelingen naar een landingsplaats in de USSR teruggeroepen. Alles geschiedde normaal, maar volgens de Sovjets geraakten de lijnen van de valschermen in elkaar en rolden ze zich rond de capsule, zodat de cabine oncontroleerbaar als een tollende kei vanop 7.000 m naar beneden stortte en cosmonaut Vladimir Komarov om het leven komt.

(lees ook "in de rand")

vertrek in 1971 van het ruimteschip Soyuz 10 (Norad ID: 5172), naar het Soviet ruimtestation

Salyut 1.

Het is het eerste geplande verblijf in Salyut 1, na de lancering van het station op 19 april. De koppeling bleek echter niet veilig genoeg om over te stappen in Salyut 1 en ook het terug loskomen van het station gaf problemen.

Nadat tijdens de landing op 25 april de capsule zich ook nog vult met giftige damp, komen de cosmonauten na de bewogen vlucht toch nog behouden op de grond.

De inzittenden zijn:

Vladimir A.Shatalov, gezagvoerder,

Aleksei T.Yeliseyev, vluchtingenieur,

Nikolai N.Rukavishnikov, vluchtingenieur.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1964: een VS fotospion KH 7;

in 1965: de SU weersatelliet test Meteor-1-01(1A);

in 1969: een SU fotoverkenner Zenit-4M;

in 1970: een SU doelsatelliet DS-P1-Yu;

in 1970: de communicatie satelliet Intelsat III-F7;

in 1971: een SU militaire communicatiesatelliet Strela-2;

in 1974: acht SU militaire communicatiesatellieten Strela-1M;

in 1982: een SU fotoverkenner Fram;

in 1983: een SU ELINT satelliet Tselina-D;

in 1986: het MIR-cargoschip Progress 26;

in 1994: een SU ELINT satelliet Tselina-2;

in 1996: de MIR uitbreidingsmodule Priroda.

experimenten met dieren:

- In 1958 is er het hoogteschot te Cape Canaveral van een Thor Able (VS) met de muis ‘Mia’ in de neuskegel, voor een biomedisch experiment en bergingstest. De neuskegel werd echter niet teruggevonden.

- Bij het herzien van het Ranger-programma bleek dat de mislukking van oa Ranger 4 een oververhitting tijdens het ‘ontsmettingsproces’ als oorzaak had. Deze ontsmetting moest aanvoer van aardse micro-organismen op de maan voorkomen.

(B30152)

- Terwijl Soyuz 1 eindigde in een ramp werd er vernomen dat de USSR overwogen had om een tweede Sojoez te lanceren en Komarov te laten overstappen, dit terwijl de geruchten over Komarovs dood al urenlang de ronde deden, maar de autoriteiten weigerden inlichtingen te verstrekken.

Kolonel Vladimir Komarov was de eerste Sovjet kosmonaut die commandant van een ander ruimteschip, de driezits Woskhod 1, was geweest (12 oktober 1964). Komarovs as werd met nationaal huldebetoon in een urn bijgezet in de Kremlinmuur, nadat de kosmonaut postuum tot 'Held van de Sovjet-Unie' was verheven.

Julius Epstein van de Stanford Universiteit verklaarde naar aanleiding van Komarovs dood dat de Amerikaanse autoriteiten de namen van elf Soviet cosmonauten kennen, die in de ruimte om het leven kwamen.

Voorafgaand aan de lancering, zouden ingenieurs 200 ontwerpfouten gemeld hebben, maar hun zorgen werden weggeveegd door politieke druk om de verjaardag van Lenin te vieren. Ook cosmonaut Gagarin waarschuwde voor een mogelijke mislukking. Deze druk was zeker ook het gevolg van de noodzaak om de Verenigde Staten bij te blijven in de race naar de maan.

lancering in 1968 vanaf Baikonur LC81/24, van het Soviet ruimtetuig Zond 7K-L1 N°7.

Zond 7K-L1-7 moest in een circumlunaire baan nieuwe systemen en apparatuur testen. De sonde bestond uit een aandrijfmodule, service module en terugkeer module; ontworpen om twee cosmonauten omheen de maan en terug te vliegen. Deze missie was een onbemande test en een voorloper voor bemande maanmissies en had oa een landschildpad aan boord.

Bij de lancering gaat het echter na een paar minuten mis, de terugkeer module wordt automatisch van het lanceertuig gescheiden en komt 520 km verder behouden op de grond.

Dit was de derde gelijkaardige mislukking en bewees enkel dat het SAS-ontsnappingssysteem naar behoren werkte.

(afbeelding: tekening van dit type ruimtetuig)

Enkele gegevens:

NSSDC ID: -

Norad ID: -

Lanceertuig:Proton K/D 232-01

Massa: 5390 kg.

geboorte in 1976 te Vozdvizhenka – Ussuriysk, van Yelena Olegovna Serova.

Russische ingenieur/cosmonaute.

Huwde cosmonaut Mark Serov.

Lid van Energia RKKE 15-2006 ingenieurs.

Maakte al ruimtevlucht als ISS expeditielid in Soyuz TMA14M.

Verbleef al 167,24 dagen in de ruimte.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1963: een SU fotoverkenner Zenit-2;

in 1966: een VS militaire satelliet OV3;

in 1971: de VS militaire satelliet OPS 7899/SAMOS 82;

in 1975: een SU navigatiesatelliet Tsiklon;

in 1976: de militaire communicatiesatelliet NATO 3A;

in 1983: een SU militaire waarnemer Feniks;

in 1984: de SU communicatiesatelliet Gorizont 9;

in 1987: een SU fotoverkenner Oblik.

geboorte in 1951 te Moskow, van Aleksandr Ivanovich Laveykin.

Russische ingenieur/cosmonaut.

Lid van Energia Ingenieur 5-1978 / NPOE 4 groep.

Maakte ruimtevlucht als vluchtingenieur in Soyuz TM2.

Verbleef 174,14 dagen in de ruimte.

Maakte 3 ruimtewandelingen - samen 8u48’.

Was cosmonaut tot maart 1994.

geboorte in 1962 te Shchyokino – Tula, van Sergey Viktorovich Zalyotin.

Russische piloot/cosmonaut.

Lid van TsPK 11-1990 selektie.

Maakte ruimtevlucht als gezagvoerder in Soyuz TM30 en Soyuz TMA1(TM34).

Verbleef 83,69 dagen in de ruimte.

Maakte 1 ruimtewandeling van 4u52’.

Was cosmonaut tot 1 mei 2014.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1968: de SU communicatiesatelliet Molniya 1-08(H);

in 1972: een SU doelsatelliet DS-P1-Yu;

in 1981: een SU technologiesatelliet US-A;

in 1982: een SU zwerm doelsatellieten Romb en een fotoverkenner Zenit-6;

in 1987: het MIR cargoschip Progress 29;

in 1993: de SU communicatiesatelliet Molniya 3-44;

in 1995: de ESA aardobservatie satelliet ERS 2;

in 1997: de VS technologiesatelliet Minisat 1;

in 1999: de UK technologiesatelliet SSTLminisat-400/UoSat 12.

lancering in 1964 vanaf Baikonur LC1, van de ruimtesonde E-6 N°5.

Maansonde E-6-5 wordt gelanceerd met de bedoeling een camera-module (ALS E-6 N°5 SA)zacht neer te laten op de maanbodem.

De beoogde lage aardorbit wordt niet bereikt door motoruitval bij T+340sec en de combinatie

verbrandt in de atmosfeer.

(afbeelding: model van een gelijkaardige sonde)

Enkele gegevens:

NSSDC ID: -

Norad ID: -

Andere namen: Luna

Lanceertuig: Molniya 8K78M / T15000-21

Massa: 1500 kg(?).

vertrek in 1983 van het ruimteschip Soyuz T8 (Norad ID: 14014), naar het Soviet ruimtestation

Salyut 7.

Door beschadiging van het schip tijdens de lancering, slaagt de bemanning er niet in om op een veilige manier te koppelen met Salyut 7. De landing volgt na 2 dagen.

De inzittenden zijn:

Vladimir G.Titov, gezagvoerder,

Gennady M.Strekalov, vluchtingenieur,

Alexander A.Serebrov, wetenschapper.

geboorte in 1945 te Brooklyn - New York, van Gregory Hammond 'Greg' Olsen.

Amerikaanse wetenschapper/astronaut.

Maakte ruimtevlucht als tourist in Soyuz TMA7(TMA6).

Verbleef 9,89 dagen in de ruimte.

Derde ruimtetourist.

geboorte in 1955 te Silverton – Oregon, van Donald Roy Pettit.

Amerikaanse missiespecialist/astronaut.

Lid van NASA 16-1996 “The Sardines”.

Maakte ruimtevlucht als

ISS expeditielid in STS 113(Soyuz TMA1) en Soyuz TMA03M, en

missiespecialist in STS 126.

Verbleef al 369,70 dagen in de ruimte.

Maakte al 2 ruimtewandelingen - samen 13u17’.

Keerde als NASA astronaut naar de aarde terug in een Soyuz.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1966 en 1968: een SU fotoverkenner Zenit-2;

in 1967: de VS technologiesatelliet ESSA 5;

in 1973: de NASA/Telesat telecomsatelliet Anik A2;

in 1974: de SU communicatiesatelliet Molniya 1-27;

in 1977: de ESA wetenschapssatelliet GEOS 1 en een SU fotoverkenner Zenit-2M;

in 1978: een SU fotoverkenner Zenit-4MKM;

in 1979: een SU fotoverkenner Zenit-6;

in 1988: de SU aardobservatiesatelliet Resurs-01-2L;

in 1989: een SU militaire waarnemer Kobal't;

in 1990: een SU militaire navigatiesatelliet Parus;

in 1996: de CA communicatiesatelliet TMI MSat 1.

lancering in 1971 vanaf Baikonur LC1, van het Soviet ruimtestation Salyut 1.

Het aangekondigde doel van Salyut 1 was de systemen van een ruimtestation te testen en om wetenschappelijk onderzoek en experimenten uit te voeren. In feite was het overwegend militair van opzet.

Van de verschillende compartimenten werden er drie onder druk gezet. Twee ervan konden cosmonauten ontvangen. Er was voldoende ruimte voor acht grote stoelen, diverse bedieningspanelen en 20 patrijspoorten. Het derde onder druk staande compartiment bevatte de controle en communicatie-apparatuur, de voeding en het life support systeem.

Extern gemonteerd waren twee zonnepanelen, radiatoren voor de warmteregulatie en diverse apparatuur.

Op 23 april meerde Soyuz 10 gedurende 5,5 uren aan, zonder dat de bemanning in Salyut 1 ging. De bemanning van Soyuz 11 ging op 6 juni voor ongeveer 22 dagen in het ruimtestation, met de volgende opdrachten:

- het testen van het ontwerp en de uitrusting aan boord;

- het uitproberen van de methoden tot oriëntatie en navigatie van het station;

- het bestuderen van geologische- en geografische objecten op het aardoppervlak;

- het bestuderen van fysieke kenmerken, processen en fenomenen in de atmosfeer en de ruimte;

- het uitvoeren van medisch-biologische studies aangaande de invloed van een verblijf in de ruimte op het menselijk organisme.

Op 11 oktober werden de Salyut 1 motoren ontstoken om de baan te verlagen en te zorgen voor snelle terugval boven de Stille Oceaan.

Na 175 dagen in de ruimte was de eerste echte ruimtestation verleden tijd.

De bemanning van Soyuz 11 was al op 29 juni omgekomen tijdens de landing.

(afbeelding: vrije voorstelling van het station)

Enkele gegevens:

NSSDC ID: 1971-032A

Norad ID: 5160

Andere naam: DOS 1 17K N°121

Lanceertuig: Proton-K 254-01

Massa: 18425 kg.

lancering in 1982 vanaf Baikonur LC200/40, van het Soviet ruimtestation Salyut 7/DOS 6.

Salyut 7 is een tweede generatie Sovjet ruimtestation vergelijkbaar met salyut 6.

Het had twee aanmeerpoorten, enerzijds om de koppeling met Progress cargo-schepen mogelijk te maken, en anderzijds voor de latere uitbreiding met een Kosmos module.

Het station had drie zonnepanelen met de mogelijkheid om er nog bij te plaatsen. Twee patrijspoorten zijn ontworpen om ultraviolet licht binnen laten, voor het bestrijden van infecties. Verder waren verbeteringen aangebracht op medisch- en biologisch gebied om een ​​lang verblijf in het station mogelijk te maken.

Salyut 7 had zes lange termijn bemanningen:

- Anatoli Berezovoi en Valentin Lebedev, van 13 mei 1982 tot 10 december 1982,

- Vladimir Lyakhov en Alexander Alexandrov, van 27 juni 1983 tot 23 november 1983,

- Leonid Kizim, Vladimir Solovyov, en Oleg Atkov, van 8 februari 1984 tot 2 oktober 1984 (langste verblijf met een 237 dagen),

- Op 6 juni 1985 komen Vladimir Dzhanibekov (tot 26 september) en Victor Savinyikh (tot 21 november)

- Op 17 september 1985 komen Vladimir Vasyutin en Alexander Volkov (beiden tot 21 november), en Georgi Grechko (tot 26 september),

- Leonid Kizim en Vladimir Solovjov, van 6 mei tot 26 juni 1986 (deze komen van MIR er keren er nadien terug)

Er waren ook vier missies en bemanningen die voorraden brachten en een bezoek brachten aan de lange termijn bewoners.

Samen met Salyut werden ook de satellieten Astrozond en Iskra 2 en 3 gelanceerd.

(afbeelding: het station in de ruimte)

Enkele gegevens:

NSSDC ID: 1982-033A

Norad ID: 13138

Andere naam: DOS 6 (17K N°125-02)

Lanceertuig: Proton-K 306-02

Massa: 18900 kg.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1966: een VS fotospion KH 7;

in 1972: de Apollo 16 subsatelliet 2    omheen de maan en de VS technologiesatelliet SESP 71-3;

in 1973: de SU wetenschapssatelliet Copernicus/Interkosmos 9 en een fotoverkenner Zenit-4MK;

in 1975: de SU/IN wetenschapssatelliet Arayabhata 1;

in 1983: een SU doelsatelliet Romb;

in 1984: een SU fotoverkenner Zenit-6;

in 1985: een SU militaire waarnemer Kobal't;

in 1992: het MIR cargoschip Progress-M12;

in 1995: de DE wetenschapssatelliet GFZ 1.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1962: de VS militaire wetenschapssatelliet Discoverer 39;

in 1968: een SU wetenschapssatelliet DS-U1-A en een fotoverkenner Zenit-4;

in 1975: een SU fotoverkenner Zenit-2M;

in 1979: een SU oceaanobservatie satelliet US-P;

in 1980: een SU satellietonderschepper IS en de communicatiesatelliet Molniya-3-26;

in 1985: een SU spionagesatelliet US-PM;

in 1986: de SU communicatiesatelliet Molniya 3-28.

experimenten met dieren:

- In 1951 is er het hoogteschot van Aerobee USAF-12 (VS) met een aap in de neuskegel.

De raket bereikt 61 km hoogte, maar het dier komt om bij de harde landing.