10. "Catulli Carmina"

10.1. Een modern en merkwaardig voorbeeld van schouwspel vinden we in "Catulli Carmina", een werk van Carl Orff (1895-1982). In dit "scenisch spel" uit 1943, op teksten van C. Valerius Catullus (ca. 84-54 v. Chr.), voert de componist twee groepen jonge mensen ("iuvenes" en "iuvenculae") ten tonele. Als het stuk begint, zingen ze dat ze erg verliefd zijn op elkaar en zweren ze elkaar voor altijd (in het Grieks : "eis aiona") trouw. Hun zang beantwoordt volledig aan de stijl die we van Orff gwoon zijn (Carmina Burana!), d.w.z. een zeer eenvoudige, maar sterk geritmeerde melodie.

10. 2. In bovenstaande video hoorden we, op het ogenblik dat de jongeren onder voortdurend "eis aiona"-geroep hun opperste geluk uitzongen, een spottende reactie van een groep oude mannen ("senes").  Om hun woorden kracht bij te zetten stellen ze voor de ongelukkige liefdesgeschiedenis van Catullus tot voorbeeld te nemen. Bij het beluisteren van zijn gedichten zal voldoende moeten blijken hoe broos en vergankelijk de liefde is, ook al was ze aanvankelijk nog zo sterk.

10. 3. Carmen 85

Voetnoten
1. requirere : vragen
2. excruciare : kwellen


10.4. Carmen 5

Vivamus, mea Lesbia, atque amemus,
rumoresque senum severiorum
omnes unius aestimemus assis.

Soles occidere et redire possunt :
nobis cum semel occidit brevis lux,
nox est perpetua una dormienda.

Da mi basia mille, deinde centum,
dein mille altera, dein secunda centum,
dein usque altera mille, deinde centum.

Dein, cum milia multa fecerimus,
conturbabimus illa, ne sciamus,
aut ne quis malus invidere possit,
cum tantum sciat esse basiorum.

Voetnoten
3. as, assis : as (Romeinse munt van geringe waarde)
11. conturbare : in de war brengen; de tel kwijt raken

Addendum :
Voor ontcijfering van de tekst aan de hand van "magistro iuvante vinces" (C. Van de Weerd) klik hier.


10. 5. Carmen 51

Ille mi par esse deo videtur,
ille, si fas est, superare divos,
qui sedens adversus identidem te
         spectat et audit

dulce ridentem, misero quod omnis
eripit sensus mihi : nam simul te,
Lesbia, aspexi, nihil est super mi
         vocis in ore,

lingua sed torpet, tenuis sub artus
flamma demanat, sonitu suopte
tintinant aures, gemina teguntur
          lumina nocte.

Otium, Catulle, tibi molestum est :
otio exultas nimiumque gestis.
Otium et reges prius et beatas
         perdidit urbes.

Voetnoten
1. omnis : acc. meervoud !
6. simul : zodra
8. vocis in ore : dit vers ontbreekt in de manuscripten; het is door de Duitse uitgever Döring toegevoegd op grond van het Griekse gedicht van Sappho, dat Catullus hier vertaalt
9. torpere : verstijven / tenuis, is, e : fijn / artus, us : lidmaat
10 demanare : (hier) sijpelen / sonitu suopte : door een inwendig geruis
11. tintinare : suizen
14. exultare : uitgelaten zijn / gestire : hunkeren

Addendum :
Voor ontcijfering van de tekst aan de hand van "magistro iuvante vinces" (C. Van de Weerd) klik hier.

 

Veel plezier en succes met je nieuwe blog, mocht je vragen hebben over het invullen hiervan stem eens af op het blog Vraagjes klik op het plaatje, wij helpen je graag.
Groetjes, Katrien