FONDSEN

Sedert enkele jaren herbergt het Stadsarchief  niet meer uitsluitend documenten van de stedelijke administratie. Zeker nu het over voldoende ruimte beschikt, vinden ook allerhande verenigingen er een onderdak voor hun materiaal.

Het overgrote deel van de afdeling ‘fondsen’ wordt ingenomen door twee verenigingen, die hun verzameling voor onbepaalde duur hebben afgestaan.  1. Het Heemkundig Genootschap van het Meetjesland (HGM) verrijkte het archief met een uitgebreide reeks tijdschriften  (ca. 25 meter) uit de hele provincie, en een nog omvangrijkere bibliotheek met historische werken. Om het opzoekwerk te vereenvoudigen werd deze samengesmolten met de bescheiden boekencollectie waarover het Stadsarchief voorheen beschikte.

2. De VVV-Eeklo bleek wonderwel complementair: zij leverde haar letterkundige bibliotheek van het Meetjesland, de bijzonder rijke verzameling lokale weekbladen plus een overweldigend aantal themamappen met foto’s, documenten, bidprentjes en krantenknipsels.

Een derde grote “leverancier” is de in 2006 ontbonden genealogische vereniging De Eik, niet alleen goed voor zo’n 7.500 pagina’s familiekundige studies, maar ook voor zowat twintig meter werknotities gerangschikt per familie, plus 400 documentatiemappen over graven op het geklasseerde deel van het kerkhof. Met deze drie fondsen kan het Stadsarchief op praktisch alle terreinen aan de vragen en verzuchtingen van de bezoekers tegemoetkomen.

Maar er is meer. Vooral de laatste jaren gaan de depots steeds vaker open voor merkwaardige kleinere collecties. Ons archiefteam mocht van het College O.-L.-Vr.-ten-Doorn opruimen in wat de zusters van liefde na het opdoeken van het klooster had achtergelaten . Cyriel Van De Bouchaute liet zijn verzameling foto’s en fotonegatieven aan de stad na, en van stadsgenoot Lucien Lampaert kwam met jaren vertraging een belangrijk deel van zijn boeken en documenten in dezelfde kast te staan. Van de stoffenhandel Marcel De Vreese (destijds op het Kerkplein) werd bij een verbouwing tussen de gebinten een reeks kasboeken uit de jaren zestig aangetroffen; ook die vonden de weg naar het archief. Recent maakte ook de Gezinsbond zijn ouder archief over.

Vanzelfsprekend kan de stad niet alle privé-archieven een onderkomen bieden. Zo verhuisde de uiterst volledige boekhouding van de voormalige naaimachinehandel Gabriël (in de Boelare)  naar het Rijksarchief, en dat na een tip van onzentwege. Plaatsgebrek is zeker nog niet aan de orde, maar bij omvangrijke collecties moet toch altijd de toekomstige instroom mee worden afgewogen.

Van Guido De Coeyer kreeg ik deze foto van de Eeklose voetbalploeg halverwege de jaren '50. Het is in ieder geval een zeldzame foto, niet alleen omdat hij ingekleurd is (indertijd door studio Van Overberghe in de Stationsstraat te Eeklo), maar omdat het de kampioenenploeg is die in 1956 in de voor de Fece gouden jaren '50 doorstootte naar 3de Nationale. Voor Fece-supporters vanaf onze generatie en ouder, spelers en namen om nooit te vergeten...

Aan het nieuwe Gemeenschapshuis (parochiaal secretariaat) op het Kerkplein lijken de ruwbouwwerken ver gedaan te zijn. Deze week was het hier een beetje stil.

Roger Verplaetse

Net als Eeklo kan ook het naburige Maldegem zich beroemen op een rijke wielerhistorie. Lange tijd geleden beschikte men zelfs over een drukbezochte velodroom. De meer recentere geschiedenis wordt geschreven door de organisatie van het Belgisch kampioenschap tijdrijden of de start van een rit in de Enecotour. Dit alles heeft veel te maken met het feit dat Maldegem ook altijd enkele gerenommeerde wielervedetten binnen zijn grenzen heeft gehuisvest.

Eén van de meest beroemde onder hen is ontegensprekelijk Roger Verplaetse. Toen deze stoere bonk in 1955 profrenner werd had hij reeds een succesrijke erelijst als jeugdrenner bijeen gefietst. Het was dan ook niet zonder enige ambitie dat hij de stap naar de ‘grote jongens’ zette.

En die brandende ambitie werd ook al meteen waargemaakt : getooid in de trui van de Gentse rijwielfabrikant Plume Vainqueur kon hij tijdens zijn debuutjaar al onmiddellijk driemaal met de overwinningsruiker naar huis komen. Waren het aanvankelijk nog kermiswedstrijden dat hij won, in 1956 schakelde hij reeds over naar het zwaardere werk. Overwinningen in de vijfde etappe van de Ronde van Nederland, in Aalter-Brussel-Aalter, in de Omloop der Vlaamse Gewesten en in de Sluitingsprijs van Putte-Kapellen zorgden voor de nodige interesse in deze sterke bonk uit Maldegem, die wel in Sijsele geboren werd. De gereputeerde sportbestuurder Lomme Driessens had hem intussen weggehaald uit de Plume-Vainqueurploeg en bood hem een contract aan bij de beter gestructureerde Faemaploeg. Waar hij aan de zijde streed van Rik Van Looy. Rik werd al vlug zijn betere vriend en door zijn hulpvaardigheid groeide Roger Verplaetse uit tot luitenant van de keizer van Herentals. Het knechtenlivrei weerhield Verplaetse er niet van om op tijd en stond zelf met de zegebloemen te kunnen zwaaien. Pech weerhield hem echter van een klinkende grote overwinning : zowel in het Belgisch kampioenschap 1957 te Kortrijk, waar hij tweede eindigde op enkele centimeters van de winnaar André Vlayen, als in Parijs-Roubaix 1958 was hij zeer dicht bij de zege.

In 1958 trok hij dan ook met volle moed naar de Ronde van Spanje. En alles verliep naar wens : hij kon met veel verve de sprint aantrekken voor Van Looy zodat die als het ware met de vingers in de neus enkele ritten kon winnen. Maar in de zevende rit van die Vuelta sloeg het noodlot toe voor Roger. In de afdaling van een col kon hij een overstekend meisje niet ontwijken en kwam zwaar ten val. Het kostte hem meer dan drie maanden hospitalisatie. Nadien is Roger nooit meer de renner van voordien geworden. De successen beperkten zich nu tot enkele regionale kermiswedstrijden en in 1960 sloot hij bij Wiel’s-Flandria zijn wielerloopbaan af. In totaal won hij tijdens zijn zes profseizoenen 23 wegwedstrijden. Ook op de piste kon Roger Verplaetse meer dan zijn mannetje staan.

Na zijn wielerloopbaan werd Roger Verplaetse in Maldegem een graag geziene herbergier. Ondanks zijn drukke beroepsbezigheden bleef hij de sport op de voet volgen. Niet alleen zijn geliefde wielersport maar jarenlang was hij ook een trouw supporter van KFC Eeklo. De nu 80-jarige Roger Verplaetse zal altijd een belangrijke plaats in de rijke Maldegemse wielergeschiedenis blijven innemen.

(Mark Van Hamme)

Ondanks het slechte weer is er vandaag doorgewerkt in de Boelare en op Blommekens. In de Boelare is men bezig met de hoofdleiding van de riolering te leggen. Men moet een dijk(je) maken, zie aan de groene machine, om het water achter zich te houden. Dit lukt vooralsnog maar de voorspellingen van het weer voor de komende dagen horen er niet zo goed uit.

Ook de Snuifmolenstraat, hier beter bekend onder de naam 't Snuifmeuleken,  ontsnapte niet aan het bouwen en verbouwen van huizen. Zo werden ook bij deze twee huizen de nodige veranderingen aangebracht. Zoals men ziet is er hier nog een heel stuk niet bebouwd.

Het was Van Der Bouwhede Irené die op 29 april van het jaar 1970 een bouwaanvraag indiende om het verbouwen van een duplexwoning in de Snuifmolenstraat.

Vandaag ziet het er zo uit. Het gaat hier over het middelste huis met de dubbele poort welke de veranderingen onderging. Ook hier is alles toegebouwd op één perceel na, men kan het zien naast het witte huis, dat daar nu al vele jaren ligt zonder dat er iets aan gedaan wordt.

Ook deze foto kreeg ik van Robert Mercy en toont de eerste ploeg van Balgerhoeke in de jaren '70.

Staand: Claeys Robert, Kets Georges, De Wilde Roger, Mercy Robert, Spittael Roland, De Metsenaere Gerard, De Coeyer Valere, Blomee Georges, De Smet Lionel, Bert Robert.

Zittend: Verstraete Lionel, Van Heule Gilbert, Ghijssels Noël, De Coster, De Craene Marc, Staelens Rudy, Cassijn Paul.

We waren gekomen eind de jaren '70  waar de verkoop van naaimachines sterk achteruit ging. Maar Edith, Roger zijn vrouw, en begon naast de naaimachines een handel in exotische producten. Dit bleek een schot in de roos want de interesse voor zuiderse kruiden, juwelen, meubels, beeldjes en kledij leek groot.

Zowel in Eeklo als in Gent gingen de zaken goed en Roger hield samen met zijn dochter de winkel in Eeklo open en zijn vrouw bouwde de zaak in Gent verder uit.

Toen jaren geleden het echtpaar met pensioen ging plaatste Roger zijn collectie oude naaimachines in zijn winkel in de Boelare. Er zijn zeldzame stukken bij en zo heeft Roger er een klein museum van gemaakt.

Roger ziet men hier tussen zijn oude naaimachines. Hij is een graag geziene figuur hier in Eeklo en altijd te vinden voor een gezellige babbel. Na een leven van hard werken geniet hij nu rustig van het leven.

Vijf Duitse tanks op een rij in Blommekens. Boven de huizen ziet men nog een tipje van de watertoren.

Het was op 27 juni 1970 dat Willy Bonte een aanvraag indiende om het verbouwen van zijn winkel. Deze in de tijd druk bezochte fietshandel was gelegen in de Oostveldstraat nr.72.

Als de huisnummering nog klopt zou de winkel van Willy Bonte geweest zijn waar nu een parfumerie is. Deze kant van de Oostveldstraat is bijna over de ganse lengte van de straat helemaal anders geworden.

Gisteren zijn de werken aangevat voor de opwaardering van het Van Hoorebekeplein dat er de laatste jaren maar belabberd bijlag. Nu het eigendom geworden is van de Stad Eeklo heeft men besloten het niet langer te laten verkommeren en er direct werk van te maken. Ondanks alle negatieve geruchten dat de oude fontein, die vroeger op de Eeklose Markt stond, niet meer zou bestaan en volledig vernield zou zijn wordt die hier (waarschijnlijk in februari) op het pleintje teruggeplaatst. Wie zich de fontein niet meer kan voorstellen kijkt best eens op de foto hieronder waar ze duidelijk op te zien is.

We blijven nog even op de hoek van de Zuidmoerstraat maar dan een de kant van de Gentsesteenweg. Vroeger stond daar een Hotel - Sanatorium zoals op de voorgevel staat. Volgens hetgeen ik mij nog herinner was dat een soort revalidatie huis waar zieken terug op krachten konden komen. Later kon men daar ook terecht voor bepaalde medische onderzoeken dacht ik, maar ben dat niet helemaal zeker. Dit gebouw werd later dan afgebroken al ziet dat er nog een mooi gebouw uit. Het moet ongeveer eind de jaren '60 zijn geweest dat het afgebroken is.

Nu ziet deze straathoek er zo uit. Helemaal anders en van vroeger is er niets meer te herkennen. Ook bij de brandweer, waar men links nog een stukje van de oprit ziet, zouden er in de loop der jaren veel veranderingen komen.

We waren in het gedeelte gekomen waar de naaimachine, weliswaar in aangepaste vorm, ook de industrie bereikte. Zo was ook aardappelgroothandel Immesoete uit Eeklo een klant van Roger Ryckaert. Hij leverde machines die met een speciale kettingsteek de aardappelzakken terug dicht maakten. Ook konden de machines aangepast worden aan het soort werk dat moest gedaan worden.

Ook de eenvoudige modellen kregen steeds meer mogelijkheden: knoopsgaten maken, ritsen innaaien, borduren met talrijke siersteken enz. Met al de nieuwigheden moest ook Roger bijscholing volgen en moest hij meer tijd spenderen als hij een nieuwe machine ging leveren om alles aan de klant te kunnen uitleggen. Het goed floreren van de naaimachines werkte ook concurentie op en in Eeklo kwamen ook winkels van de merken Singer en Pfaff.

Maar Roger nam deel aan verschillende kermissen in het Meetjesland en de Gentse handelsbeurs was altijd een voltreffer voor de verkoop. In 1965 opende hij een bijhuis in Gent op de Vrijdagsmarkt. In het Tooghuus, dat dateerde uit 1535, bouwde Roger die zaak uit tot een echte galerij in de jaren '70. In die jaren veranderde het leven van vele vrouwen die nu ook gingen werken. Een job met het huishouden en de zorg om de kinderen combineren was voor velen al een hele klus, laat staan dat ze nog tijd hadden om kleren te naaien. De confectie veroverde met haar lage prijzen de markt en de tijd dat patronen op maat gemaakt werden, de naaister nauwgezet de breedte van de schouders controleerde, behoorde tot het verleden. De verkoop van naaimachines ging snel achteruit maar wij zagen het gevaar tijdig in zegt Roger.

(wordt vervolgd)

Bij de afbraak van het oude ACV gebouw in de Oostveldstraat gaat men heel voorzichtig te werk en zal het meer dan een week geduurd hebben voor de afbraak. De bovenste foto is van gisteren, de onderste van vandaag.

                            (foto Willy Roesbeke)

Dit is het brugje op het einde van de Zandstraat die over het Leiken loopt en de verbinding maakt met de Leikensweg. Tijdens de oorlog was de brug vernield geweest en dit was een noodbrug die men aangelegd had. Zoals het op de foto staat is het blijven liggen tot 1973.

De 'nieuwe' brug ziet er nu zo uit. Het noodbrugje zou het drukke huidige verkeer niet meer kunnen dragen. Er passeren hier per dag heel wat auto's.

Het achterste gedeelte van Blommekens wordt stilaan terug een straat. Hier lijken de grootste problemen opgelost en zal men trachten tegen het einde van het jaar de voetpaden volledig te leggen en de straat berijdbaar te maken voor de auto's zodat de bewoners tot aan hun huis kunnen.

Duitse soldaten trachten hun materiaal aan de overkant van het Schipdonkkanaal te krijgen. De kwaliteit van de foto is niet zo best maar men ziet aan de overkant dat daar toch redelijk veel volk stond naar te kijken of waren dat mensen die door de Duitsers waren aangehouden?

Archiefhoekje (2): FACILITEITEN

Op het stadhuis moesten  de medewerkers in bijna middeleeuwse omstandigheden aan de slag: een onverwarmde, niet-geïsoleerde archiefzolder,

stoffige en nooit onderhouden houten rekken, een werkruimte waar iedereen naar binnen kon lopen, en anderhalve computer zonder internet.

Wie met dit beeld in zijn hoofd het nieuwe archief in de Industrielaan 2 binnenloopt, weet gewoonweg niet wat hij of zij (meestal hij) ziet: vier leeszalen en twee depots, uitgerust met een heel arsenaal moderne techniek.

Hij wordt ontvangen in de grote leeszaal Erik De Smet, genoemd naar de betreurde tweede stadsarchivaris, die anderhalf jaar geleden plots overleed.

Daar staan drie computers, waarvan één met internetverbinding, een grote scanner en een dia- en negatievenkopieerder. Tegen de lange zijden twee reusachtige kasten met bijna alles wat een genealoog nodig kan hebben: de tienjaarlijkse registers natuurlijk, maar ook fotokopieën van de oude parochieregisters en klappers op alle bronnen van de burgerlijke stand.

Bijkomende service vormen de klappers van alle gemeenten in de omgeving waar genealogen de bevolking in kaart hebben gebracht. Wie moeite heeft met de oude handschriften, kan dus gewoon met de klappers werken of de gezochte namen in één van de computers opvragen. Of de hulp inroepen van iemand van het vijfkoppige vrijwilligersteam, waarvan altijd twee of drie leden aanwezig zijn.

Is het gezochte stuk gevonden, dan gaat een waaier van mogelijkheid open. De bezoek(st)er kan het in zijn laptop intypen, er een foto van maken, het laten fotokopiëren, het laten inscannen en op zijn USB-stick zetten of zelfs via e-mail naar zijn thuisadres doorsturen.

Niet-genealogen voelen zich dan weer meer thuis in de leeszaal August Van Acker, waarin de uitgebreidste collectie Eeklose weekbladen bewaard wordt die nog bestaat ( Het overgrote deel daarvan behoort tot het fonds VVV-Eeklo, dat sinds de verhuizing ook in het archief is ondergebracht ).  De lezer kan er niet alleen terecht voor meer dan honderd  jaargangen van ‘De Eecloonaar’, maar ook voor lang verdwenen uitgaven zoals de ‘Gazette van Eecloo en het District’ en ‘Recht voor allen’.

Kleinere collecties staan in de leeszaal Eduard Neelemans (letterkundige bibliotheek van het Meetjesland – eveneens fonds VVV) en in het genealogisch bureau Willy Hamerlynck (genealogische administratie van het kerkhof).

De depots Achiel De Vos (1050 meter rekken) en Luc Stockman (320 meter) zijn niet toegankelijk voor het publiek: wat daarin verkeerd zou worden teruggeplaatst, zou maandenlang onvindbaar kunnen zijn.

Het was hier dat de oude Broedersschool was. Dit is maar een stuk van de volledige ruimte die hier nu ontstaan is. Ook achteraan zal alles vol gebouwd worden.

Het was op 3 november 1970 dat Jozef Blondeel een aanvraag indiende om 'het verbouwen van begane grond van bestaande woning'. De formulering begrijp ik niet echt goed maar zo staat het op de bouwaanvraag. Dit pand is gelegen op de hoek van de Zuidmoerstraat en de Gentsesteenweg. Rechts ziet men nog een stukje van het gebouw van Sogeta, hier in Eeklo beter bekend als de 'vêllefabrieke', dat al een tijd geleden werd afgebroken en waar een nieuwe wijk moet komen.

Dit is een gebouw dat de trend des tijds goed doorstaan heeft. De grootste verandering is aan de garage waar de siergevel is verdwenen en alleen de tipgevel is overgebleven. De haag op de hoek is nu weg want daar is, ook al een hele tijd geleden, een nieuwe toonzaal gezet.