AUTEURSRECHTEN?

Nu de markt en ook het internet overspoeld worden met foto's en documenten uit de Eerste Wereldoorlog,
ontstaat hier en daar wrevel over eigendomsrechten.
Sommige verzamelaars hebben – soms voor flinke sommen – privéstukken aangekocht,
die ze daarna tot hun ongenoegen op allerlei websites en in publicaties zien verschijnen.
Mag dat eigenlijk wel?

Wat de affiches betreft is het antwoord vrij eenvoudig: het zijn bestuurs-documenten die in min of meer grote oplagen werden verspreid,
en dus de gemeenschap toebehoren.
Zelfs als de auteur bekend zou zijn (wat zeer uitzonderlijk is),
valt met de wet op het auteursrecht (vijftig jaar na het overlijden van de auteur) weinig te oogsten.
Het gebruik is dus vrij, al getuigt een vermelding van de bron van een goede opvoeding ...

Nieuwe Eeklose ansichtkaarten werden er tijdens W.O. I niet uitgebracht.
Van de vóóroorlogse waren er echter nog voldoende in voorraad:
de Duitse soldaten gebruikten ze geregeld om berichten naar het thuisfront te sturen.
De uitgevers ervan zijn al generaties geleden van de markt verdwenen, net als de oorspronkelijke glasplaten.
Het is dus zeer onwaarschijnlijk dat hier nog iemand rechten op zou kunnen laten gelden.

Meer discussie ontstaat er over privéfoto's.
Er circuleren van Eeklo vele tientallen opnamen, voor het overgrote deel gemaakt door Duitse soldaten die hier ingekwartierd lagen.
Het verwarrende is dat de toenmalige fotografen ze afdrukten op wat voor ons een postkaartformaat is,
en ze bovendien op de achterzijde voorzagen van de gebruikelijke adres-stippellijnen zoals op de commerciële kaarten.

In principe is het mogelijk dat een twintigjarige soldaat zo'n foto heeft gemaakt en daarna nog zestig jaar heeft geleefd.
In dit geval zouden nabestaanden aanspraak kunnen maken op een publicatievergoeding,
maar hoe bewijs je dat een foto gemaakt is door één bepaalde voorouder?
Alleen van beroemde beroepsfotografen staan privéfoto's geregistreerd,
de oorspronkelijke glasnegatieven zijn natuurlijk al lang spoorloos, en het bezit van een afdruk is uiteraard geen argument.

Globaal gezien mogen we dus besluiten dat op documenten uit W.O. I geen rechten meer zitten.
Al wordt het wel uitkijken met foto's e.d. die door een commercieel bedrijf zijn gepubliceerd:
dat kunnen zeldzame stukken uit privécollecties zijn, waarvoor dat bedrijf zelf heeft betaald.
Als zo'n foto dan bijvoorbeeld door een vakman is bewerkt, kunnen de juristen eindeloos aan de slag ...

(Freddy Pille)

Onder : René Verstraete, Guy Messiaen, Franki De Smet, Guido Van Rie, Piet Colpaert, Michel Boute,
Superior Herman Vereecke, klastitularis Urbain Scheire, Eddy Van Lantschoot, Jackie De Zutter,
Fréderic Verstraete, Paul Meyvaert, Eric De Witte, Daniel D’hoore

Midden : Jan Teirlinck, Luc Reychler, Patrick Peeters, Joris Ransschaert, Rik De Wildeman,
Christiaan Tack, Rolan Horvath, William Depraet, Freddy Van Zandycke, Marc Van Kerkvoorde,
Wilfried De Bruyne, Hedwig Proot, Carlos Verweire, Clément De Vreeze

Boven : Marc Windey, Guido Vereecke, Fons Verbiest, Johan Overmeire, Boudewijn Kindts,
Patrick Van Hecke, Wim De Bondt, Jan Willems, Hubert De Vogelaere, Marc De Craene,
Armand Van de Velde, Chris Van Daele, Eddy Van Vooren, Roland Stockman.