LUXE EN GEZOND VERSTAND
Op de Nederlandse tv gaan af en toe bekende figuren op zoek naar hun voorouders. Hun speurtocht eindigt onveranderlijk in een archief: grote, ruime gebouwen, waarin een bediende met witte handschoentjes de documenten – stuk voor stuk verpakt in zuurvrije mappen – op tafel komt leggen. In veel gevallen zijn ook handschoenen voor de raadplegers verplicht.
Wij Vlamingen zien dat altijd met enige bevreemding aan. Archiefstukken worden hier in het beste geval in de voorgeschreven dozen naar de leeszaal gebracht, maar even vaak in stoffige pakketten in pakpapier, dichtgeknoopt met een touwtje ...
De Vlaamse "achterstand" heeft alles te maken met geld. Onze archiefbudgetten zijn doorgaans een fractie van de Nederlandse, en dit vertaalt zich in minder personeel, minder dienstverlening én een soberder uitrusting. De aan de gang zijnde besparingsronden zullen dit zeker niet verhelpen, al hebben de Rijksarchieven van Gent en Brugge een gigantische inhaalbeweging gemaakt.
Een bescheiden provinciestadsarchief als dat van Eeklo moet zijn ambities uiteraard temperen. Er is een flink stuk weg afgelegd sinds het verbannen van het inpakpapier en de touwtjes vijftien jaar geleden. Zuurvrije mappen en dozen beschermen nu ons oude archief, maar voor de documenten van de laatste tweehonderd jaar is dit alsnog niet haalbaar: op een factuur voor meer dan tienduizend dozen zit de rekendienst zeker niet te wachten. Alleen kostbare stukken worden uit de handen van de bezoekers gehouden door middel van fotokopieën en scans, deze laatste op cd's en op de beschikbare computers. Een beperkt aantal groot-formaatdozen beschermt affiches, kaarten, kranten en andere uitzonderlijk grote documenten.
Het Eeklose archief heeft daarbij het geluk dat de kosten uiterst beperkt blijven door het elfkoppige vrijwilligersteam. Dat beheert de stukken met veel realiteitszin en vindingrijkheid. Zo zijn de tientallen bakjes voor de bidprentjes vervaardigd met verpakkingen uit de supermarkt … De fantast die destijds verkondigde dat alle etiketten op de dozen genaaid moesten worden om schadelijke lijmeffecten te vermijden, maakt in Eeklo geen schijn van kans!
(Freddy Pille)
|