De Uren
door Michael Cunningham
Oorspronkelijke titel : " The Hours "
Uitgeverij : Ooievaar
ISBN 90-5713-801-8, 2006,
***
Het nieuwe boek van de Amerikaan Michael Cunningham is een remake van Mrs. Dalloway van Virginia Woolf. Een riskante onderneming, omdat men geneigd is het originele meesterwerk erbij te pakken en het te vergelijken met deze moderne variant.
Woolf beschrijft een dag uit het leven van Mrs Dalloway. Heel knap verweeft Woolf de overpeinzingen van haar met de gedachten van tal van mensen rondom de hoofdpersoon. Daardoor kom je veel te weten over de manier waarop geliefden en vrienden naar elkaar kijken. In De uren gebruikt Cunningham bijna alle verhaalingrediënten die zijn voorgangster al had toegepast In dit opmerkelijke boek, leunt Cunningham op inventieve wijze op het leven en werk van Virginia Woolf om ons het verhaal te vertellen van een groep personages die worstelen met de tegenstrijdige beweringen van de liefde en successierechten, leven en dood, schepping en vernietiging.
De roman beweegt langs drie afzonderlijke maar parallelle verhalen, elk gericht op de ervaringen van een bijzondere vrouw in de loop van een schijnbaar alledaagse maar in feite cruciale dag.- Virginia Woolf die in de jaren twintig leeft, Laura Brown, die leeft in de jaren zestig en Clarissa die leeft in de jaren negentig. De verhalen van de drie vrouwen worden per hoofdstuk apart verteld.
Maar Cunningham is teveel schrijver om met een gemakkelijke modernisering tevreden te zijn. Naast het verhaal van zijn Mrs. Dalloway, een in New York wonende lesbische vrouw die een party geeft voor een aan aids lijdende vriend, zijn er nog twee verhaallijnen. Virginia Woolf wordt als verhaalfiguur beschreven op het moment dat zij bezig is met het schrijven van Mrs. Dalloway en door hevige onrust en zelfmoordplannen gekweld wordt.
Het verhaal van Virginia begint als ze zelfmoord wil plegen, maar gaat dan verder. Het begint dus bij het einde, en vertelt het verhaal hoe ze er toe gekomen is. *** ----- Virginia woont in een klein dorpje bij Londen, Richmond. Ze is niet gelukkig. Als ze op een morgen op staat, begint ze met het schrijven van een boek. Die morgen verzint ze haar eerste zin van het boek. 's Middags komt haar zus langs, samen met haar drie kinderen. Haar zus is anderhalf uur te vroeg. Virginia heeft zich hierdoor niet gedoucht. Een zoon van haar zus vindt een dode vogel in de tuin. Met z'en vijven leggen ze de vogel op een mooi bedje. Als haar zus weer naar huis is, besluit Virginia een eindje te gaan lopen. Ze loopt naar het station in Richmond en besluit de trein te pakken naar Londen. Ze moet dan nog 25 minuten wachten voordat de trein vertrekt. Richard, haar man, maakt zich ondertussen zorgen en komt haar achterna. Net voordat de trein vertrekt vindt Richard Virginia op het station. Hij belooft haar dat ze terug zullen verhuizen naar Londen. ------
Daarnaast is er nog een verhaal over Mrs. Brown die als jonge, getrouwde vrouw in de jaren vijftig het boek van Woolf leest en door een zelfde rusteloosheid bevangen wordt. Van beiden wordt ook slechts één dag uit het leven beschreven.
----- Laura Brown is een huisvrouw en woont in Los Angeles met haar zoon en haar man. De dag die het boek beschrijft is de verjaardag van haar man, Dan. Als haar man naar het werk vertrokken is, maakt zij samen met haar zoon, Richie, een taart Op de middag komt Kitty, een vriendin, langs. Kitty vraagt Laura of ze voor haar hond wil zorgen, omdat zij naar het ziekenhuis moet. Ze moet haar baarmoeder laten onderzoeken. Laura heeft medelijden met Kitty en kust haar op haar mond. Hier heeft ze later spijt van. Als Kitty weer naar huis is, kiepert Laura de taart in de vuilnisbak en bakt een nieuwe. Later die middag zet ze Richie af bij een oppas en gaat een eindje rijden. Ze besluit een kamer in een hotel te nemen. Ze leest daar verder in het boek Mrs. Dalloway en gaat na anderhalf uur weer naar huis. Ze haalt Richie op en later vieren ze samen met Dan zijn verjaardag.
---- Clarissa woont in New York met haar partner Sally. Clarissa zorgt voor Richard, die aan aids lijdt. Omdat Richard een prijs heeft gekregen voor zijn boek, verzorgt Clarissa een feestje. Ze koopt bloemen en maakt de hapjes klaar. Later die dag komt Louis een gezamenlijke vriend van Clarissa en Richard langs. Ze heeft hem al vijf jaar niet meer gezien. Ze praten wat en later gaat Louis weer naar huis. Hij zal ook op het feestje komen. Als Clarissa naar Richard gaat om hem op te halen, zegt Richard dat hij geen zin heeft in een feestje of in het leven. Hij laat zich uit het raam vallen. Het feestje wordt afgeblazen. Clarissa belt de moeder van Richard, Laura Brown. Laura Brown komt bij Clarissa langs en vertelt waarom ze bepaalde beslissingen heeft genomen. -----
Die verschillende verhaallijnen zorgen voor afwisseling en maken het boek minder beklemmend dan het grote voorbeeld. Daartegenover staat dat het boek op verschillende niveaus interessant wordt. Cunningham laat bijvoorbeeld de autobiografische kant van Woolf zien in haar boek. Haar eigen verwarring geeft ze mee aan haar hoofdpersoon, haar eigen zelfmoordgedachten keren terug bij een bijfiguur.
Ook is De uren te lezen als een emancipatiegeschiedenis van homoseksualiteit. Is er in "Mrs. Dalloway" slechts subtiel een verwijzing te lezen naar een kus die de hoofdpersoon van een jeugdvriendin krijgt, Mrs. Brown weet wat het betekent als zij een vriendin kust. En de moderne Mrs. Dalloway heeft een lesbische relatie, terwijl haar dochter een verhouding heeft met een radicale pot.
Maar bovenal is De uren een spel met de klassieker. Als lezer probeer je steeds te voorspellen en na te gaan hoe Cunningham aan het veranderen is geweest in het plot. Je vraagt je dan ook af of het boek wel gelezen kan worden zonder dat je eerst Woolf leest. De uren is een remake die continu dwingt om te vergelijken. Daarmee wordt het meer een literair interessante exercitie dan een op zichzelf staande roman.
Michaël Cunningham :-1952
*** Michael Cunningham , geboren in Cincinnati (Ohio) ,op 6 nov. 1952 Deze Amerikaanse schrijver, groeide op in Pasaneda(Californië).Hij studeerde Engels aan de Stanford-universiteit en behaalde zijn Mastertitel aan de Universiteit van Iowa. Tijdens zijn studie publiceerde hij al een aantal korte verhalen in de tijdschriften Atlantic Monthly en Paris Review. Zijn debuutroman A Home at the End of the World werd in 1990 gepubliceerd en ontving lovende recensies Zijn bekendste werk is de roman The Hours (1998) die werd bekroond met dePulitzer prijs en in 2002 werd verfilmd met Nicole Kidman, Julianne Moore en Meryl Streep in de hoofdrollen. Dit boek betekende zijn internationale doorbraak en de verfilming van The Hours met uitsluitend steractrices vergrootte zijn naamsbekendheid aanzienlijk.Cunningham doceert bij het Fine Arts Work Center in Provincetown, Massachusetts en aan het Brooklyn College in New York. Bibliografie :
Romans /
A Home at the End of the World (1990)-Huis aan het einde van de wereld Flesh and Blood (1995)- Bloedverwanten The Hours (1998)-De uren Specimen Days (2005)- Stralende dagen
Non-fiction /
Land's End: A Walk Through Provincetown (2002)
|