Koen Van De Sype
6/07/17 - 15u01 Bron: Univerity of Toronto, Daily Mail

De vier linkse gezichten hebben een rijke achtergrond, de vier rechtse een armere. © University of Toronto.

Een onderzoekster van de universiteit van Toronto heeft een studie gepubliceerd die stelt dat het mogelijke is om de economische achtergrond van mensen te raden op basis van hun gezicht. Volgens Thora Bjornsdottir is wel alleen een neutrale gezichtsuitdrukking een betrouwbare indicator. Lachen of andere uitdrukkingen van emoties kunnen je achtergrond maskeren.

Voor haar onderzoek vroegen Bjornsdottir en haar team eerst aan een groep vrijwilligers om met een neutraal gezicht te poseren. Vervolgens werden de foto's verdeeld in twee groepen: gezichten uit een familie met een jaarlijks inkomen van meer dan 100.000 dollar en gezichten uit een familie met een jaarlijks inkomen van minder dan 60.000 dollar.

Lees ook

Thora Bjornsdottir © University of Toronto.

Daarna werden de foto's in een willekeurige volgorde voorgelegd aan een tweede groep vrijwilligers, die moesten zeggen of ze dachten dat de gezichten uit een rijke of een minder gegoede familie kwamen. Op basis van hun intuïtie. En wat bleek? De testpersonen konden de gezichten in de juiste groepen plaatsen met een accuraatheid van 53 procent, wat hoger is dan als je het random zou doen.

Verklaring
De onderzoekers slaagden er ook in om daar een verklaring voor te geven: de gezichtsuitdrukkingen die je vaakst gebruikt, worden als het ware op je gezicht gebeiteld. "In de loop van de tijd reflecteert je gezicht permanent wat je al hebt meegemaakt in het leven", volgens professor Nicholas Rule, die Bjornsdottir bijstond. "Zelfs als we denken dat ons gezicht uitdrukkingsloos is, kan je nog altijd overblijfselen van die ervaringen zien. En dat is al zo op jonge leeftijd. Studenten tussen 18 en 22 kunnen al dingen hebben meegemaakt die hun gezicht hebben veranderd."

Bepaalde emoties - zoals regelmatig gelukkig zijn - worden met rijkdom geassocieerd, anderen met armoede. En het (voor)oordeel dat op die manier over iemand gemaakt wordt, kan verregaande gevolgen hebben. "Mensen zijn zich er vaak niet van bewust", aldus Bjornsdottir. "Maar dat maakt het niet minder reëel. Zo zouden 'rijke gezichten' meer kansen hebben bij een sollicitatie dan 'arme gezichten', wat de cyclus van armoede mee in stand houdt. Het kan ook een 'self-fulfilling prophesy' worden, als het je handelen mee gaat bepalen."

Achterpoortje
Maar er is een achterpoortje. Want de studie toonde aan dat de these niet opgaat als je emotie toont op je gezicht, zoals lachen. Dan wordt het moeilijker om je economische achtergrond te raden.

gerelateerd nieuws

Deze 400 jaar oude haai zou sleutel kunnen hebben voor langer leven
"Bedrijfswagen inruilen voor cash loon zal voor veel bestuurders nadelig zijn"
Noordelijke IJszee zal binnenkort in de zomer ijsvrij zijn

Meer over

Wetenschap , Armoede

Het aantal 100-jarigen zal verviervoudigen tot bijna zevenduizend. Ruim tweederde van hen zijn vrouwen © Marcel van den Bergh / de Volkskrant

Dikker, eenzamer, maar wel ouder en langer gezond: zo ziet het RIVM onze toekomst

Hoe gezond zijn we in 2040? Dit zijn zeven voorspellingen

Over 25 jaar worden we gemiddeld bijna vijf jaar ouder, blijven we jaren langer gezond, roken we een stuk minder en bewegen we meer. Dat is de optimistische boodschap uit de Volksgezondheid Toekomstverkenning die het RIVM woensdag heeft gepubliceerd. Het rapport bevat ook een donkere kant: we worden de komende decennia almaar dikker, we raken steeds eenzamer en het aantal ouderen dat overlijdt aan de gevolgen van dementie zal rap stijgen.

Door: Ellen de Visser 5 juli 2017, 11:30

Blijf op de hoogte

Iedere dag rond lunchtijd het belangrijkste nieuws van de ochtend, de mooiste fotografie en het gesprek van de dag? Schrijf u in voor onze gratis nieuwsbrief.

Iedere vier jaar verkent het RIVM de toekomst om duidelijk te maken welke grote maatschappelijke opgaven er straks liggen, zodat beleidsmakers zich kunnen voorbereiden. Het toekomstscenario werd dan ook aangeboden aan demissionair minister Schippers en staatssecretaris Van Rijn.

'Het is geen toekomstvoorspelling', benadrukken projectleiders Henk Hilderink en Marieke Verschuuren: veranderingen in toekomstig beleid kunnen in de verkenningen uiteraard niet worden meegenomen. Als het antirookbeleid nog strenger wordt bijvoorbeeld, zal dat effect hebben op het aantal rokers. En als de darmkankerscreening succesvol blijkt, neemt het aantal sterfgevallen af. De RIVM-onderzoekers baseren zich op gegevens van de afgelopen jaren, van onder meer het CBS, het Sociaal en Cultureel Planbureau en de Nederlandse Kankerregistratie, en hebben de trends die ze daarin ontdekten doorgetrokken. 'Om 25 jaar vooruit te kunnen kijken, kijken we 25 jaar terug', vat Hilderink de onderzoeksmethode samen.

_{Tekst gaat verder onder de grafiek}

Hoe staan we ervoor in 2040? De zeven belangrijkste boodschappen uit het rapport.

We worden ouder en we blijven langer gezond

Van de kinderen die in 2040 worden geboren, zal 20 procent ouder worden dan 95 jaar

De levensverwachting stijgt van 81,5 jaar naar bijna 86 jaar. Het komt erop neer dat we er de komende 25 iedere week ruim een dag bij krijgen. En bijna alle jaren die we erbij krijgen, ervaren we een goede gezondheid. De kans om heel oud te worden neemt fors toe. Van de kinderen die in 2040 worden geboren, zal 20 procent ouder worden dan 95 jaar, nu geldt dat nog voor 10 procent van de pasgeborenen. Het aantal 100-jarigen zal verviervoudigen tot bijna zevenduizend. Ruim twee derde van hen is van het vrouwelijk geslacht.

_{Tekst gaat verder onder de grafiek}

Kanker blijft de belangrijkste doodsoorzaak - maar dementie komt in de buurt

In 2040 overlijden nog steeds de meeste Nederlanders aan kanker, dat zijn er naar schatting 53 duizend, zevenduizend meer dan nu. Dat heeft te maken met de vergrijzing: kanker is vooral een ouderdomsziekte. De sterfte aan hart- en vaatziekten daalt. Dat komt door betere medicijnen en behandelingen, zegt Hilderink, maar ook door de toegenomen aandacht voor een gezonde leefstijl. Maar als ouderen door betere medische zorg ernstige ziekten overleven, overlijden ze uiteraard ergens anders aan. Dat verklaart voor een deel de flinke stijging van het aantal sterfgevallen ten gevolge van dementie: dat aantal verdriedubbelt bijna, tot 40 duizend in 2040.

_{Tekst gaat verder onder de grafiek}

Opmerkelijke stijger: privé-ongevallen

Over 25 jaar overlijden er veel meer mensen aan privé-ongevallen (negenduizend) dan bijvoorbeeld aan een beroerte of aan darmkanker. Ook dat heeft te maken met de vergrijzing, zegt Verschuuren: er komen steeds meer ouderen, ze wonen langer zelfstandig, ze hebben ziektes of aandoeningen die hen minder mobiel maken of ze slikken medicijnen die hun reactievermogen beïnvloeden.

We voelen ons steeds eenzamer

Nu is het aantal eenzame Nederlanders met 5,2 miljoen ook al hoog maar dat aantal stijgt de komende jaren door

Het is een onwerkelijk cijfer: in 2040 zullen bijna zes miljoen Nederlanders van 19 jaar en ouder zich eenzaam voelen. Dat is 40 procent van alle volwassenen. Nu is het aantal eenzame Nederlanders met 5,2 miljoen ook al hoog, maar dat aantal stijgt de komende jaren door. Het is 'een subjectieve maat', benadrukt Verschuuren. Het cijfer komt uit een vragenlijst die aan een grote groep mensen is voorgelegd. De stijging valt te verklaren, zegt ze: het aantal 75-plussers en het aantal alleenstaanden neemt de komende decennia toe en de eenzaamheid manifesteert zich vooral in die groepen.

We worden steeds dikker, maar we roken minder en bewegen meer

De overgewicht-epidemie leek de afgelopen jaren even te stabiliseren, maar nieuwe gegevens wijzen uit dat de komende jaren het aantal te dikke Nederlanders (boven de 25 jaar) de overhand krijgt. Van de 25- tot 64-jarigen is in 2040 62 procent te dik; bij de ouderen is dat zelfs 70 procent. De extra kilo's komen er op steeds jongere leeftijd bij, aldus Hilderink.

Hoewel Nederlanders dikker worden, gaan ze wel meer bewegen. Over 25 jaar voldoet 68 procent van de Nederlanders boven de 20 jaar aan de Nederlandse Norm Gezond Bewegen, 6 procentpunt meer dan nu. Dat lijkt tegenstrijdig, zegt Verschuuren, maar bewegen is slechts 'een onderdeel van het plaatje', zegt ze. Wie een half uur per dag matig intensief beweegt voldoet aan de norm, maar wie de rest van de dag stilzit kan evengoed te dik zijn.

De komende 25 jaar zal het aantal rokers halveren, naar 2 miljoen in 2040. De afname verloopt het snelst onder jongeren. Dat zou een gevolg kunnen zijn, zegt Verschuuren, van het anti-rookbeleid en van een andere sociaal-culturele norm: 'Roken op een publieke plek wordt steeds minder geaccepteerd.'

_{Tekst gaat verder onder de grafieken}

De zorguitgaven verdubbelen

Uitgaven aan zorgkosten stijgen tot 174 miljard euro in 2040. Dat komt neer op 9600 euro per Nederlander

Uitgaven aan zorgkosten stijgen tot 174 miljard euro in 2040. Dat komt neer op 9600 euro per Nederlander. Ook hier speelt de vergrijzing een rol: ouderen zijn vaker ziek. Maar ook de bevolkingsgroei en de vooruitgang in de medische technologie zijn verantwoordelijk, aldus Hilderink. De kosten voor kankerbehandelingen stijgen het snelst: in 2040 wordt daaraan ruim vier keer zoveel uitgegeven als nu.

Laagopgeleiden zijn ongezonder

De gezondheidsverschillen tussen Nederlanders met een lage en een hoge opleiding nemen toe. Zo stijgt het aantal mensen met ernstig overgewicht sneller in de groep mensen met een laag opleidingsniveau. Onder laagopgeleiden daalt het aantal rokers bovendien een stuk minder hard dan onder hoogopgeleiden: in 2040 is het percentage rokers onder mensen met een lage opleiding bijna drie keer zo hoog dan onder hoogopgeleiden.