Zo ging het precies met Gert-Jan en Jeanette uit Waalwijk. Toen Gert-Jan eenmaal was overtuigd door zijn Jeanette dat een hondje prima in hun leven zou passen, moest de pup er meteen komen. ,,We wisten ergens van een nestje bij iemand thuis, maar daar konden we niet terecht. Dus ik zeg: kijk maar even op Marktplaats.”
In Diessen konden ze gelijk komen. Daar kreeg Jeanette een wat suf hondje in haar handen gedrukt, Gert-Jan kreeg Miss Tickle; een glanzende black tan teckel die meteen dolenthousiast werd. ,,Ik zeg tegen haar: hier zit tenminste leven in. Ik zeg het eerlijk, dan ben je gewoon verkocht", geeft Gert-Jan aan.
In zijn autobedrijf in Kaatsheuvel ligt Miss Tickle boven op de buik van Gert-Jan met haar neus in zijn oksel. Als het gezegde klopt dat een hond op zijn baasje lijkt, dan was een stevige boerenboel passender bij de Waalwijker. ,,Je verwacht zo'n teckeltje misschien niet bij een gast van twee meter groot vol tatoeages", geeft ie toe terwijl hij zijn hondje aait. ,,Gelukkig hebben wij een kerngezond beestje meegekregen. Pas toen we thuis kwamen, heb ik het adres van de hondenkennel gegoogeld. Toen werd ik spierwit volgens Jeanette. Wat je dan leest over de bacterie parvo, valse paspoortjes, slecht ingeënt, doodzieke beestjes. Verschrikkelijk.”
Meldingen zeggen op zich nog niks. Het is nu eenmaal een levend dier, die kunnen ziek worden
Leeftijden lijken vaak niet te kloppen
Bij het echtpaar ging het gewoon goed met Miss Tickle, hoewel een dierenarts gelijk zei dat de teckel weken jonger was dan in het paspoort stond aangegeven. Het ging niet goed bij onder meer Priscilla van Ewijk die een pup mee naar huis nam die een dag later bloed bij de ontlasting had. Volgens de dierenarts kon de geboortedatum in het Hongaarse paspoort niet kloppen en met een antibioticakuur zou haar hondje geholpen zijn. Haar waarschuwing op Facebook tegen de hondenkennel waar ze de pup heeft aangeschaft, is bijna negenhonderd keer gedeeld. ,,Ik heb een klacht ingediend bij de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA, red). Daar hebben ze laten weten dat ze wel alle klachten verzamelen, maar nu niet veel meer kunnen doen. Belachelijk dat de wet zo in elkaar zit.”
Inderdaad krijgt de NVWA op het moment meer klachten over hondenfokkers, zeker in Brabant. In deze coronatijd worden meer pups verkocht, geeft de NVWA aan, hoewel precieze cijfers ontbreken. En meer verkoop betekent meer klachten. Zogenoemde broodfokkers halen de pups veelal uit Hongarije. Daar liggen honden als broedmachines in een schuur, vrijwel continue zwanger, pups worden te jong bij de moeder vandaan gehaald en dan in kratten vervoerd naar Nederland. Vaak zijn ze slecht ingeënt en dus worden de hondjes vaak ziek. De zeer besmettelijke parvo-infectie tiert welig. ,,Meldingen zeggen op zich nog niks. Het feit dat een hond ziek wordt, daar kunnen we niet zo heel veel mee. Het is nu eenmaal een levend dier, die kunnen ziek worden", aldus een woordvoerder van de NVWA.
Ongeveer dertig procent van de meldingen over illegale hondenhandel leidt tot directe actie
Hoewel dat niet wil zeggen dat de NVWA niets doet met klachten. ,,We willen juist zoveel mogelijk meldingen om een dossier op te bouwen. Elke klacht wordt onderzocht door een inspecteur. Ongeveer dertig procent van de meldingen over illegale hondenhandel leidt tot directe actie. We bewaren ze in elk geval altijd zodat we een zaak kunnen opbouwen. En dan nog is zo'n bedrijf pas schuldig, als de rechter dat zegt.”
Juist omdat de hondenhandel steeds grotere proporties aanneemt, verdubbelt de NVWA de opsporingscapaciteit. Vorig jaar waren er in totaal vijf fte als inspecteur op pad door het hele land, in 2020 groeit dit naar tien fte. ,,Het grootste risico bij illegale hondenhandel is de import van niet of niet goed gevaccineerde, vaak jonge honden uit landen waar hondsdolheid voorkomt. Rabiës is een dodelijke infectieziekte die over kan gaan op de mens.”
Liever een Fair Dog
Inmiddels weten hondenhandelaren precies wanneer ze binnen de wettelijke grenzen opereren, merken ze ook bij de Dierenbescherming. Deze belangenbehartiger voor dieren blijft hameren op het melden van zaken waarbij dierenwelzijn in gevaar is via telefoonnummer 144, maar bewandelt ook andere wegen. Zo is er het keurmerk Fair Dog waarbij handelaren zijn aangesloten die gesocialiseerde, goed ingeënte honden aanbieden. Op Europees niveau wordt gelobbyd om in Oost-Europa strengere wetten in te voeren die dieren beschermen.
En dan nog: ,, Deze handel bestaat bij de gratie van de kopers zelf. Wij blijven waarschuwen en raden mensen aan: Google voordat je naar een hondenkennel gaat eerst het adres. De namen willen nog weleens veranderen, het adres veelal niet. Dan zie je heel snel recensies staan", zegt Dick Nagtegaal van de Dierenbescherming.
Zodra de plek van een pup vrij is, staat weer een krat vol nieuwe hondjes te wachten
Tamara uit Zevenbergen had inderdaad wel de recensies gecheckt. Er waren goede en slechte te vinden. ,,Toen zei ik tegen mijn moeder: we gaan kijken en als het niet bevalt, dan gaan we zonder hond weg. Toen we onze golden retriever zagen, waren we verkocht. Bedenktijd krijg je eigenlijk niet want ze zeggen gelijk: je moet het zelf weten, maar er staan nog vier gezinnen te wachten achter jullie.”
De golden retriever ging mee voor ruim 1150 euro. Een week later kwam daar een factuur van een dierenarts van duizend euro bij. Het hondje bleek een darmpje te hebben dat klem zat. Het moest worden geopereerd. Dan kun je terug gaan naar de handelaar want je hebt volgens de wet garantie. ,,Nee, dat zou ik echt niet kunnen. Ik heb hier ook geen spijt van hoor. Ik heb dit hondje gered.”
En daarmee houd je dus de handel zelf mee in stand, zegt Nagtegaal. ,,Zodra de plek van die pup vrij is, staat weer een krat vol nieuwe hondjes te wachten. Met een moeder die alleen maar als broedmachine fungeert. Het tij moet keren.”
Het is daarom dat Gert-Jan en Jeanette hun verhaal doen. Uit schuldgevoel, geven ze eerlijk toe. Ze hadden nooit hun ongeduld voor dierenwelzijn moeten laten gaan. Toen hun Miss Tickle zelf drie kleine pups kreeg, Guus, Max en Saartje genaamd, ging het wel anders. ,,Ik heb hier sollicitatiegesprekken gevoerd en ben bij de mensen thuis gaan kijken waar de pups terecht zouden komen. Ik heb een paar mensen afgewezen. En ik hou een vinger aan de pols. Als je een hondje in huis neemt, doe het dan goed.”
Checklist bij de aanschaf van een pup
De Dierenbescherming en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit benadrukken: de aanschaf van een huisdier is geen impulsaankoop. Mocht je dan inderdaad zeker weten dat je voor de komende pakweg, tien tot vijftien jaar inderdaad een hond wilt, volg dan minstens onderstaande checklist:
- Ga langs bij de handelaar of fokker van wie je de hond koopt.
- Is de moederhond aanwezig en let dan goed op haar gedrag. Dat zegt iets over de pup.
- Een pup die gewend is aan mensen, reageert niet angstig. Als het hondje wegduikt dan is dat geen goed teken.
- Geeft de fokker duidelijke informatie en stelt die ook vragen? Een goede fokker wil dat het diertje goed terechtkomt.
- Kun je rustig kijken en vragen stellen? Een opmerking al: je moet nu beslissen, want anders is het hondje straks misschien verkocht, duidt niet op een verantwoorde fokker.
- Controleer of de hond is gechipt én of de verkoper van de hond het dier heeft geregistreerd. Dat is belangrijk omdat anders niet is vastgelegd bij welke eigenaar het dier geboren is en waar. Is de hond niet gechipt en geregistreerd? Dan is degene die de hond koopt in overtreding en kan er sprake zijn van illegale hondenhandel.
- Ook voor de aanschaf van een hond geldt: aanbiedingen die te mooi zijn om waar te zijn, zijn dat meestal ook.