Geloof of godsdiensttoerisme?

Als ik zo tijdens mijn uitstappen kerken of kapelletjes ga bezoeken denk ik niet alleen terug aan het verleden maar stel me soms de vraag of sommigen nu voor het geloof komen of aan godsdiensttoerisme doen.

In Parijs hadden ze mij gezegd van de twee grote kerken te gaan bezoeken, de “Notre Dame” en de “Sacré Coeur” wat ik dan ook heb gedaan.

Het plein voor de Notre Dame zag zwart van het volk en je moest in een rij gaan staan om een ganse tijd aan te schuiven om naar binnen te kunnen.

Bij de ingang hing een bord met een paar verbodstekens dat het verboden was foto’s te nemen, verboden te eten, verboden te drinken, verboden radio’s aan te zetten en nog een paar zaken die helemaal niet bij de stilte van het bidden hoorden.

Eens we binnen waren stond er een massa volk te drummen om een zicht te krijgen door de middengang en tot onze grote verbazing was er juist een eucharistieviering bezig.

De massa verplaatste zich naar de zijbeuken van de kerk en op het ritme van de duizenden slenterende voeten liep je mee voorbij de Heiligen die ons sereen en sommigen vragend bleven aankijken.

Het was al een ganse kunst om uit de rij te ontsnappen om een kaars te doen branden omdat we het zo beloofd hadden aan iemand die de kracht niet meer had verre uitstappen te doen.

Onze Lieve Vrouw, Sint-Antonius en onze Lieve Heer keken al lang niet meer op van de drukte aan hun sokkel en zullen het al moeilijk genoeg gehad hebben om te zien wie nu wel of niet betaalde om een kaars aan te steken.

Anderzijds stelde ik mij de vraag hoelang een noveenkaars hier wel brandde als ik zag dat er plaats te weinig was om de honderden kaarsen te plaatsen.

Volgens mij moeten sommigen gedoofd worden om ’s anderdaags plaats te maken voor de volgende meute die hier binnenstroomt.

Of het nu de “Notre Dame” of “ de Sacré Coeur” is het fenomeen is hetzelfde.

Maar je kunt er de gelovigen wel uithalen, hoewel sommige gelovigen hun ook wel zullen bezondigen aan het nemen van een foto terwijl het verboden is, ontdek je ze op een andere manier.

Natuurlijk moet er een foto genomen worden om in onze moderne maatschappij een bewijs te kunnen voorleggen aan de thuisblijvers dat ze wel ter plaatste zijn geweest.

In aparte zijbeuken kon je even plaats nemen om je te richten tot de Heilige die er waakte en daar zat al veel minder volk.

De massa stroomde verder over de zwarte stenen, halsreikend kijkend naar de middenbeuk waar velen de mis volgden alsof het een uitstervend ras was.

En ik…ik was ontsnapt en had even plaats genomen op één van de houten banken waar je zowel kon zitten als knielen.

En terwijl ik dacht dat knielen uit de mode was zat ik naast een paar mensen die de traditie in ere hielden en hun knieën hadden geplaatst op de harde houten bank.

Steunend met hun armen op het bovenste deel waren hun handen samengevouwen waar de bolletjes van de paternoster de verbinding maakte naar een mooi kruisje.

Ja, dat waren de echte gelovigen die zich niets aantrokken van het voorbijtrekkende godsdiensttoerisme en die stil of fluisterend een gesprek hadden met de Heilige die hier waakzaam zijn Heilig hart toonde.

Ik was het niet gewoon een kerk te betreden met zoveel volk en mijn aandacht werd soms afgeleid door allerhande zaken.

Ik stelde mij de vraag wie die echte gelovigen nu waren en van waar ze nu juist kwamen en met naar de taal te luisteren kon je al veel ontdekken.

Daar waar ik zat leek Spaans de meest gesproken taal en aan het uiterlijk te zien was het een mengeling van Spanjaarden en Mexicanen die van veel verder gekomen waren dan ons landelijke Lierde.

Maar ook Italianen en Filippijnen maakten hier deel uit van de biddende gelovigen.

Natuurlijk zullen er wel gelovigen zijn die niet uit de rij ontsnapten en verder slenterden om hun plaats of tijd niet te verliezen.

Er komt zoveel volk langs dat we zelfs onze buren zouden mislopen indien ze hier aanwezig zouden zijn.

Ja, sinds ze daar de eerste steen van Notre Dame hebben gelegd in 1163 is er blijkbaar al heel wat veranderd en maakt het toerisme nu deel uit van deze plaats.

Waarschijnlijk zullen velen meer weten over het boek dat Victor Hugo schreef in 1831 over de “Klokkenluider van Notre Dame” dan over de Relikwieën van Christus die hier bewaard zijn zoals de doornkroon een stuk uit het kruis en één van de nagels waar hij mee gekruisigd is.

En ook als je naar de “Sacré Coeur” klimt heb je eerst 237 treden achter de rug waar onze kapel van “den oudenberg” maar klein bier tegen is.

Buiten adem flitsen de fototoestellen dan tegen de maagdelijke witte gevel en ook hier komt het erop aan een souvenir mee naar huis te nemen zonder echt te weten dat de bouw van dit mooie monumentale gebouw werd gestart naar aanleiding van de 58.000 doden die vielen tijdens de Frans –Duitse oorlog (1870-1871).

Ja, de bouw duurde tot 1914 en dan was het potverdekke terug oorlog ppfff!

Vandaag liggen de Notre Dame en de Sacré Coeur er vredig bij hoewel de concurrentie bij de souvenirverkopers welig tiert.

De doodgewone toerist probeert nog af te bieden op een sleutelhanger bij één van de straatverkopers terwijl de gelovige op geen Euro kijkt om een paternoster of een “schapulierke” of ander aandenken te kopen die hij thuis zal koesteren.

En ik…ik heb er ook een paar zaken gekocht omdat een persoon die slecht te been was het had gevraagd.

Ze zal niet moeten aanschuiven in de massa van het godsdiensttoerisme en ik laat het haar ook niet betalen omdat we toch al dachten van een souvenir te kopen omdat ook dit grote mode geworden is van iets mee te brengen.

Wie weet zal het geschenk haar sterkte, moed en kracht geven en zal ze de oude paternosterbolletjes nu wisselen voor de nieuwe die haar op de weg van haar geloof vergezellen.

Ja, wie weet zal ze zelfs aan ons denken tijdens haar bidden.

Terug thuis weg van de toeristische massa stop ik straks misschien wel aan den oudenberg of ga ik wel eens kijken naar de renovatie van de kapel aan “ten muizenhole”.

Och…ik weet wel, het is ook een soort van godsdiensttoerisme,alhoewel ik het eerder uit ongerustheid doe en met schrik dat iets zou verdwijnen.

Groetjes chauffeurke

Hello evrybody,

Met een paar kletsen op mijn billen ben ik wakker geworden in de stamboom van mijn leven.

Moeder had afgezien om mij daar aan één van die takken van de stamboom te hangen maar zoals alle echte moeders had ze het er voor over.

En daar liep ze dan met mij in de armen en vertroetelde mij een leven lang.

Als een kuiken liep ik onder haar vleugels en zelfs als ik al eens wet verder vooruit liep keek ik steeds achter mij om te zien of moeke wel volgde.

Aan haar hand stapte ik door het leven en de plaats in haar handpalm werd steeds kleiner naarmate ik groeide.

Ja, op zeker moment waren onze handen even groot!

Moeke was er steeds, ze was er toen ik ging vervellen en mijn babyvel ruilde voor dat van een kind.

Moeke hielp mij door de kinderziektes en sommige nam ze zelfs van mij over.

Moeke gidste mij van mijn puberteitsjaren naar mijn publiciteitsjaren.

Moeke vocht aan mijn zijde tijdens mijn legerdienst.

Moeke stond mij zelfs af tijdens mijnen trouw en moeke nam mij daarna terug binnen.

Moeder hielp mij aan werk.

Moeder gaf mij een leven zoals ik het niet anders kon dromen.

Zelfs met de allernieuwste wekker stond ze onderaan de trap om mij te wekken en dagelijks op de goede weg te zetten.

Vandaag sta ik onderaan de trap en roep dat ze nog wat mag blijven liggen omdat het moederdag is.

Ze hoeft niet op te staan in de drukte van het leven, nee, ik stap straks wel zelf naar haar toe.

Rustig slaapt ze verder onder een deken van zwarte graniet.

Een bed naast andere moeders die er vandaag rustig maar sommigen eenzaam zullen bijliggen.

En ik…ik weerspiegel straks mijn tranen in haar glimlach van vroeger.

Mijn boeket witte rozen zal klein zijn tegenover de kleurrijke herinneringen die ze mijn schenkt.

Duizend vragen zal ik mij weer stellen voor haar graf.

Negenhonderd keer zal ik al vragen “waarom” en de honderd anderen zijn persoonlijk van kind tot moeder.

Een gesprek dat ik elk jaar opnieuw voor haar grafsteen voer en waar ik vandaag zoveel te zeggen heb, daar waar ik vroeger zweeg.

Soms een twistgesprek tussen mijn geweten en mijn moeke.

Slenterend stap ik over de kiezels naar haar graf en tuur ik in de verte om te zien of alles nog goed is zoals ook zij vroeger al van in de verte naar mijn thuiskomst keek.

Sneller en sneller stap ik dan om terug bij haar te zijn.

En daar sta ik dan met die eerste minuut van stilte waarna ik mijn gesprek met haar aanvat.

-Dag ma.

-Dag jongen.

-Hoe is dat hier nog?

Bij mijn eerste vragen krijg ik niet altijd antwoord omdat ik de antwoorden in haar plaats moet geven en de krop in mijn keel het verhindert.

-’t Is schoon weer hé ma.

-Ja jongen.

-Euh…ma ik heb wat bloemen mee voor uwe moederkesdag.

-Dat had ge niet moeten doen, ik ben al blij dat ge gekomen zijt.

-Och…’t is een kleine moeite en de bloemen die er nog liggen moesten toch vervangen worden hé.

Het mandje met verslenste bloemen verwijder ik van het graf en met mijn zakdoek wrijf ik de steen schoon daar waar het regenwater een paar bruine ringen op de zwarte graniet heeft nagelaten.

Met mijn hoofd naar beneden en met gevouwen handen zoek ik verder achter mijn woorden en vooral naar haar antwoorden om niet om de vijf minuten in tranen uit te barsten.

Ik had al zo graag gehad dat ze mij zelf een paar vragen zou stellen, maar waarschijnlijk had ze dat vroeger gedaan en heb ik er ook niet direct op geantwoord.

Ja, het kan stil zijn naast die tak van mijn stamboom die hier afgebroken ligt.

Och…de zon schittert ondertussen op haar zwarte steen alsof ze nog eens haar schoonheid in het spotlicht wil zetten en een zwarte schaduw onderstreept het jaar 2000 dat dat van haar overlijden was.

Ppfff…herinneringen vliegen voor mijn ogen alsof het gisteren was en af en toe stoppen ze even bij haar graf om er mij aan te herinneren waar ik vandaag sta.

Het is een afwisseling van lachen en tranen.

En plots zal het gesprek veranderen en zullen de vragen van haar komen zoals het de laatste jaren het geval is.

Zij zal mij de vragen stellen zoals ze ze vroeger stelde.

-Hoe is het nog met uwe pa jongen?

-Euh…veel beter van als ze hem geopereerd hebben, ze hebben er iets ingestoken van een jong veulen denk ik want hij hinnikt weer als vroeger.

Ja, moeke sinds hij in jouw tijd zijn haar verloren heeft is hij vandaag nog geen haar veranderd.

Moeder wist dat ze vroeger op niet teveel ernstige antwoorden moest rekenen omdat de ernst makkelijker te aanvaarden is met een ludiek tintje.

-En hoe is het nog met uw lief jongen?

-Euh…awel daar ga ik u nu ne keer serieus op antwoorden zie, wreed goed met de nadruk op wreed omdat we ons vandaag nog liever zien dan gisteren.

-En hoe is het met de kinderen?

-Euh…ook wreed goed, ge kent dat wel ’t is met zijn vallen en opstaan zoals in mijnen tijd hé ma.

Naarmate ik het gesprek voer tussen moeder en mezelf met mijn eigen woorden is het de stilte die ondraaglijk is als ik zelf te lang wacht met antwoorden.

Mijn tranen vallen lauw op de zwarte graniet waar ze als kwik uit elkaar spatten.

Ze banen zich een weg door de stoflaag om de grafzerk naar beneden te rollen en aan mijn voeten te drogen.

Nog twee woorden wil ik haar zeggen maar het wordt moeilijker omdat de krop in mijn keel toeneemt en zelfs in mijn borst een klemmend gevoel brengt.

Ik sta hier terug als een klein kind van 49 jaar dat staat te huilen op zoek naar de hand van zijn moeder.

Op zoek naar de rok waar mijn kleine handjes aan trokken telkens ik iets nodig had.

Op zoek naar haar ogen die mij zoveel rust brachten.

Op zoek naar haar stem die vandaag de mijne is geworden.

Nog twee woorden wil ik haar zeggen en mijn stem stokt en schokt tussen de tranen.

Acht jaar al, achtervolgt het zelfde fenomeen mij.

Het zou een dag van feest moeten zijn maar ja…

Nog even diep adem halen en mijn tranen vegen aan mijn mouw om toch die twee woorden gezegd te krijgen waarvoor ik gekomen ben.

-“Gelukkige moederdag”

Het blijft stil…geen antwoord.

Moeder zal niet thuis zijn denk ik dan voor mezelf, ik kom volgend jaar nog wel eens terug.

Langzaam keer ik terug met mijn schoenen die de kerkhofkiezels doen kraken.

Links en rechts van mij de graven van andere moeders en af en toe zie ik een kind staan.

De bloemen liggen op het graf en de tranen vegen ze aan hun mouw.

Ja, moederdag is blijkbaar voor iedereen gelijk.

Ik wil via deze weg een gelukkige moederdag wensen aan al de moeders en vooral aan deze die het vandaag wat moeilijker hebben!

Groetjes chauffeurke