De kans dat je met het vogelgriepvirus besmet raakt is uiterst klein. Bij intensief contact met besmet pluimvee is het mogelijk om het virus op te lopen. Dit gebeurt dan met name via besmette ontlasting van pluimvee en via kleine deeltjes ontlasting in de lucht. Vooral pluimveehouders en –ruimers lopen een verhoogd risico. Besmetting van mens op mens heeft tot op heden (voor zover bekend) nog niet plaatsgevonden.

Het vogelgriepvirus kan in het water terecht komen via besmette vogels. -Onderzoekers van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) hebben onderzocht hoe groot het risico is dat mensen en dieren via het drinken van water besmet kunnen raken. Ook hebben zij gekeken welk risico watersporters lopen, die op deze 'besmette' plassen recreëren.

Besmetting via water
De mogelijkheid dat mens of dier via drinkwater of water in recreatieplassen besmet raakt met het vogelgriepvirus wordt onwaarschijnlijk geacht. Dat concluderen onderzoekers van het RIVM. Toch blijft efficiënte drinkwaterzuivering van groot belangrijk.

Eten van kip en eieren
Het H5N1-virus is niet hittebestendig en gaat dood als het temperaturen van boven de 70 graden bereikt. In gebieden waar geen vogelgriep heerst, kan men pluimvee en pluimveeproducten bereiden en consumeren zoals men gewend is. Los van de vogelgriep adviseren de Voedsel en Waren Autoriteit en het Voedingscentrum al jaren om geen rauwe kip en rauwe eieren te eten om besmetting met Salmonella en Campylobacter te voorkomen.
In gebieden die getroffen zijn door vogelgriep kan men eveneens pluimvee en eieren eten, mits door en door gaar. Zachtgekookte eieren, of producten waar rauwe eieren in verwerkt zijn, zoals zelfgemaakte mayonaise, moet men er zeker niet eten. Bij het verwerken van het rauwe vlees, mag dit niet in aanraking komen met andere etenswaren. Degenen die het pluimvee bereiden moeten in die gebieden de hygiëne dus zeer goed in acht nemen.

Inenten
Er zijn wereldwijd slechts enkele miljoenen kuren beschikbaar. In Nederland heeft men voor 1,4 procent van de inwoners een kuur. Deze voorraad is voldoende om in het geval van een uitbraak van vogelgriep in de pluimveesector de ruimers en betrokkenen te beschermen, dus u kunt zich voorstellen dat er voor de gewone burger niets overblijft.
De Gezondheidsraad heeft een advies uitgebracht waarin is aangegeven op welke manier de schaarse voorraad kan worden aangewend wanneer dat nodig is. Nederland is momenteel bezig de voorraad virusremmers uit te breiden naar ongeveer vijf miljoen kuren.

Er zijn meer dan honderd verschillende vormen van vogelgriep. De meeste typen zijn niet bedreigend voor de gezondheid van mensen. Het gaat dan met name om de H7 en H9-subtypen. De variant die wel degelijk een risico voor de gezondheid op kan leveren is de H5N1 variant.
Hieronder staat kort beschreven wat de symptomen van het vogelgriepvirus zijn bij mensen.

Klassieke vogelgriep
De symptomen van vogelgriep bij de mens verschillen van licht tot zeer ernstig. Dit is afhankelijk van het soort virus waar de patiënt mee besmet is.
Concrete symptomen van de klassieke vogelgriep, zoals het H7N7-virus (Nederland 2003) zijn snel opkomende koorts, spierpijn, rillerigheid, keelpijn, hoesten en een uitgeput gevoel. De infectie openbaart zich heel plotseling. In korte tijd (binnen 2 tot 3 uur) voelt de patiënt zich echt ziek. De klachten houden meestal ongeveer 5 dagen aan. Daarna voelt de patiënt zich nog allerminst beter. De nasleep, die ook nog eens enkele dagen in beslag kan nemen, kenmerkt zich door slapheid, verlies van uithoudingsvermogen en vermoeidheid.

De symptomen van de klassieke vogelgriep bij vogels zijn onder andere: zwellingen aan kop en hals, sufheid en vooral onverwachte, snelle sterfte.

De gevaarlijke variant
Het nu zo bekende H5N1-virus is veel ernstiger dan het hierboven beschreven virus. Het veroorzaakt naast keelpijn, hoesten of hoofdpijn vaak hoge koorts en longontsteking. Ook kan de functie van bepaalde organen uitvallen. Het is daarom van groot belang dat de verspreiding onder pluimvee wordt gestopt om zo de kans op besmetting bij mensen te verkleinen.

Bij de vogelgriep ligt de incubatietijd tussen de drie en zeven dagen. De incubatietijd is de tijd die tussen de besmetting en de ziekteverschijnselen ligt.