Bij de aanleg van een ondergrondse parking moest het standbeeld van Margareta van Oostenrijk wijken van de Grote Markt. Maar na een grondige opknapbeurt is het sinds 2005 weer prominent aanwezig in het straatbeeld en pronkt het op een nieuwe locatie : de nabijgelegen Schoenmarkt . Een historisch verantwoorde keuze, want van daar kijkt de Mechelse landvoogdes uit op de drie stadhuizen die Mechelen heeft gekend : het Schepenhuis, het huidige postgebouw en het huidige stadhuis.
We lopen verder en verlaten de Botermarkt. We draaien rechts de Korte Bruul in.
Zo komen we op de Grote Markt.
Stadhuis
Lakenhal uit begin 14de eeuw met onafgewerkt belfort. De handel in textielproducten vond plaats op de gelijkvloerse verdieping. Het belfort staat op de UNESCO-lijst van werelderfgoed. Ook het "Paleis voor de Grote Raad" in flamboyante gotiek maakt deel uit van het stadhuis. Het interieur kan met een gids bezocht worden (geleide bezoeken) Hierbij ontdekt u de rijke trouw-, raad- en kolommenzaal en een bijzonder 16de-eeuwse wandtapijt over de slag van Tunis.
De foto hieronder toont de huizen van nr. 1, het postgebouw, tot nr. 6, het huis 'In den Boer à la Mode', dat in de Befferstraat na 1900 plaats moest maken voor de vervollediging van de lakenhallen. De rococogevels ertussen dateren uit 1773.
Mechelen in vrouwenhanden, ge moogt gerust zijn. Al eens op de Grote Markt het KBC-kantoor bekeken?
We slaan links af en houden links aan. De Grote Markt gaat over in de Schoenmarkt.
We verlaten de Sint-Pieter enPaulkerk en steken de Keizerstraat over. We slaan de Sint-Pietersberg in. Vervolgens nemen we de eerste straat rechts de Leegheid. Hier staat een traditionel larbeidershuisje dat dateert uit de 16de-17de eeuw
Aan het einde van de Leegheid slaan we links af en onmiddellijk weer rechts de Zakstraat in. Waar de benaming van de Zakbrug vandaan komt, is niet geweten. Mogelijk verwijst het naar een lichte glooiing in de straat, die ervoor zorgde dat het water van de Grote Markt en omgeving kon weglopen in een verzakking ('zak'). De houten brug uit 1311 is al in 1369 vervangen door een stenen exemplaar. Het opschrift "Baden. N° 26" op het huis aan de linkerzijde verwijst naar het badhuis in de Zakstraat dat in 1883 door Albert Hippé uit Keulen werd geopend. Men kon er zich gaan wassen, maar er was ook een mogelijkheid tot 'levering aan huis'. De uitbater begaf zich daarbij naar de woning van de klant met een stootkar waarop grote tobben met heet water stonden.
We nemen de eerste straat links de Désiré Boucherystraat. De eerste straat rechts is de Botermarkt. De overdekte groentenmarkt op de Botermarkt is ingehuldigd in 1871 en afgebroken in 1969. We bevinden ons in het commerciële centrum van Mechelen waar in 1651 een felle volksopstand uitbrak, aangevoerd door de furieuze Magdaleen Robert.
We keren op onzen stappen terug. Op de hoek van de Keizerstraat met de Veemarkt staat de barokke Sint-Pieter en Paulkerk.
We gaan naar binnen om het zeer mooie beeld van Maria met het kind te aanschouwen. Het werd in 1630 gebeeldhouwd door één van de grootste vroegbarokke kunstenaars : Maria Fayd'herbe.
De kerk zelf is een harmonieuze 17de-eeuwse barokke jezuïetenkerk, vandaag parochiekerk. Rijk versierd interieur, 14 in de muur ingebouwde houten biechtstoelen en preekstoel die de missionering in de vier werelddelen symboliseert
Met de rug naar het klooster, gaan we links de Voochtstraat uit. We slaan de eerste straat rechts in, de Korte Maagdenstraat. Vervolgens draaien we rechts de Keizerstraat in. Vijftig meter verder zien we aan de overkant van de Keizerstraat het Onze-Lieve-Vrouwgasthuis. Gesticht rond 1200 was het oorspronkelijk gelegen naast de Onze-Lieve-Vrouwekerk aan de Dijle.
In 1854 verhuisde het naar de terreinen van het voormalige paleis van Margareta van York. In 2000 verlieten de laatste gasthuiszusters hun klooster, dat op de kapel en enkele aanpalende vleugels na, werd afgebroken.
De derde wandeling heeft als titel : Vrouwen met passie, vrouwen met een missie
Deze wandeling start op de hoek van de Voochtstraat met de Bleekstraat. Hier bevindt zich het negentiende-eeuwse klooster van de zwartzusters, die sinds 1350 in Mechelen zijn.
We nemen de derde straat rechts aan de Onze-Lieve-Vrouwekerk : de Grebroeders Verhaegenstraat. Rechts, tussen de Ziekenliedenstraat en de Moenstraat, staat een neo-renaissancegebouw in zand- en baksteenstijl. Op deze plek verbleef ooit Janus Secundus, de Mechelse Romeo. In mei 1530 ontmoette de achttienjarige Janus de Mechelse Julia en werd op slag stapelverliefd. Julia was echter een 'los' meisje, die echter genoot van zijn aandacht. De poëzie borrelde in hem op en ze werd de muze voor zijn eerste liefdesgedichten. Maar mooie liedjes duren niet lang en in 1532 trouwde Julia met een andere man.
Met deze tragische noot eindigt hier blijkbaar de eerste wandeling.
We keren op onze passen terug en slaan rechts opnieuw de Guldenstraat in. De eerste straat links is de Onze-Lieve-Vrouwestraat en komen zo aan de Onze-Lieve-Vrouwekerk
Kerk van Onze-Lieve-Vrouw-over-de-Dijle
Gotische kerk met uitzonderlijke kunstschatten: drieluik rond De wonderbare visvangst van P.P.Rubens in de kapel van de Mechelse visverkopersgilde en een beroemd 14de-eeuws Lieve-Vrouwebeeld.
We verlaten het Schepenhuis en slaan links af. We bevinden ons nu op de Ijzerlaan. We lopen rechtdoor en steken via de Hoogbrug de Dijle over. In de Guldenstraat nemen we de eerste straat rechts. De Van Beethovenstraat brengt ons aan de Lamotsite, genoemd naar de voormalige brouwerij.
Het brouwgebouw met zijn congres- en erfgoedcentrum ligt centraal op de Lamot-site en ze herbergt ook een horecazaak, een tentoonstellingsruimte en een auditorium. Maar de Lamot-site is veel meer dan dat. De site werd eerst en vooral bekroond met de "Thuis in de stad"-prijs 2003 voor reïntegratie van verloren stadsdelen binnen de stad. In de aanpalende blokken is het aangenaam wonen in moderne lofts met zicht op het water en de torens van Mechelen;
Op de site vindt u naast het brouwgebouw ook een hotel (Novotel), een warenhuis (Match), meerdere kleine shops, een wellness-center, bureauruimten en 44 luxe-appartementen. Ondergronds vindt u een parking voor ongeveer 220 wagens.
De site zal in 2006 ook verbonden worden met de Vismarkt, de meest trendy plek in Mechelen via een voetgangersbrug. Lamot is tevens het centrale punt van het Dijlepad. Dit pad loopt langs de Dijle van oost naar west, dwars door Mechelen. Een ideale wandeling of fietstocht met LamotTM als perfecte stopplaats voor een koffie, een pintje of een lekker hapje.
We lopen recht op het imposnte beeld van Margareta van Oostenrijk op de Schoenmarkt. Naast het beeld staat het Schepenhiis. Het is onze volgende halte. Vandaag is dit Schepenhuis een Stedelijk Museum. Langs de trapjes gaan we naar binnen. De de toegang is gratis tijdens tentoonstellingen. We komen onmiddellijk in de zaal waar de vierschaar zetelde en lopen naar rechts tot aan de haard.
Schepenhuis
Het oudste stenen stadhuis van België uit de 13de-14de eeuw werd vanaf 1473 de zetel van het Parlement van Mechelen, later de Grote Raad genoemd. Het gedeelte aan de Schoenmarkt (met de aangebouwde hoedenwinkel) is het oudste. Vandaag museum Schepenhuis.
Het Museum Schepenhuis staat midden de drukte van de levendige Mechelse stadskern. Het vormt een knooppunt tussen Grote Markt, IJzerenleen en kathedraal/cultuurcentrum. Het gebouw stamt uit de periode dat Mechelen politiek aan belang won en getuigt als toenmalige vestigingsplaats van de Grote Raad van het grote bestuurlijke en juridische belang van de stad in de 15e en vooral 16e eeuw.
Het Schepenhuis wordt voor het eerst vermeld in 1288. Dankzij de grote economische bloei, vooral door de lakenhandel, werden te Mechelen in de 13e eeuw enkele belangrijke stenen gebouwen opgericht. De schepenbank, die tot dan in openlucht vergaderde, kreeg zo een stenen gebouw. Door zijn vroege datum mag dit Schepenhuis als het oudste stenen ''stadhuis'' van Vlaanderen beschouwd worden. Later, in 1374- 1375, werd het gebouw aanzienlijk uitgebreid onder leiding van bouwmeester Mys uten Anker die onder andere ook aan de Sint-Gummaruskerk in Lier werkte.
Voor de decoratie van dit nieuwe gebouw werden gerenommeerde kunstenaars aangesproken zoals André Beauneveu uit Valenciennes die de -verdwenen- beelden voor de nissen produceerde, en Jan Keldermans, de stamvader van het bekende bouwmeestersgeslacht, die de consoles in de zaal van de vierschaar beeldhouwde.
Tijdens de Bourgondische periode was het gebouw een tijdlang zetel van het hoogste gerechtshof van de Nederlanden. Op 8 december 1473 installeerde Karel de Stoute zijn Parlement van Mechelen en vestigde het in dit huis. Deze stichtingsvergadering is uitgebeeld op een schilderij van Jan Coussaet. Afgeschaft in 1477 werd de gerechtelijke instelling opnieuw in Mechelen gevestigd in 1504 onder de naam van Grote Raad. De pleidooienzaal op de bovenverdieping bewaart twee zeldzame 16e eeuwse muurschilderingen.
Vanaf 1616 zetelde de Grote Raad in het paleis van Margareta van Oostenrijk en kreeg het Schepenhuis doorheen de geschiedenis verschillende bestemmingen die hun sporen hebben nagelaten in het gebouw. De laatste functie was die van stadsarchief. Na de verhuis van het archief begin jaren 1990 bleef het gebouw achter zonder functie. Sinds 2000 doet het dienst als museum.
De collectie
De zalen van het Schepenhuis vormen het kader voor de presentatie van hoogtepunten uit de Mechelse artistieke productie tijdens de 16e eeuw. In die periode ziet men de overgang van laat-gotiek naar renaissancekunst. Drie reeksen kunstwerken worden centraal geplaatst.
De legende van Sint Victor is een prachtige cyclus van 16 panelen. De reeks is een pareltje van vroeg-renaissance kunst. Hij werd geschilderd voor het klooster van de Victorinnen van Blijdenberg in Mechelen. Een uiterst zeldzame groep wordt gevormd door de Besloten Hofjes uit de collectie van de Mechelse Gasthuiszusters. In die retabels komen schilderkunst, sculptuur - laat gotische Mechelse poppetjes - en ambachtelijk werk tot een rustige eenheid. Het centrale thema is de besloten hof waar volgens het bijbelse Hooglied geliefden bij elkaar verwijlen. Dit thema verbeeldt de mystieke eenheid die kloosterzusters, hier de augustinessen-gasthuiszusters, met hun hemelse bruidegom zoeken.
Ten derde worden een aantal polychrome houten heiligenbeelden belicht. Ze bewijzen dat de houtsculptuur in Mechelen belangrijk bleef tijdens die periode. Getuigen daarvan zijn de beelden van Thomas Hazart. De vormgeving was echter wel traditioneler dan de hoog verfijnde en fantasierijke albasten reliëfs waarvoor Mechelen zeer bekend was.
We begeven ons naar de grote zaal op de tweede verdieping. Dit was de plaats waar de Grote Raad zetelde. We nemen even plaats op de banken en komen meer te weten over de processen die hier gevoerd zijn.
We keren terug op onze passen. We vervolgen de Sint-Katelijnestraat richting centrum. We lopen voorbij het Sint-Romboutskerkhof en passeren de Sint-Romboutskathedraal aan onze linkerkant.
Sint-Romboutskathedraal
Gedurende 3 eeuwen werd aan de kathedraal gebouwd, van de 13de tot de 16de eeuw. De onvoltooide toren, als kenmerk van Mechelen, is 97,28 m hoog en bevat twee beiaarden van 49 klokken. De toren staat als belfort op de UNESCO-lijst van werelderfgoed. De kerk bevat bijzondere kunstwerken zoals het schilderij Kruisdood van Christus door Antoon Van Dijck, 25 originele panelen uit de 15de en 16de eeuw die de legende van Sint-Rombout uitbeelden en een prachtige preekstoel met expressieve dierenfiguurtjes.
We vervolgen de Keizerstraat links, richting centrum. Voorbij het plein met de bushaltes (Veemarkt), slaan we rechts af de Varkensstraat in. Deze geeft uit op de Frederik de Merodestraat. Neem rechts en sla onmiddellijk het eerste pleintje links in (Sint-Jans-kerkhof). We vervolgen onze weg en komen zo in een smalle doorgang : het Klapgat. Opdit plaatsje wisselden de vrouwen graag de laatste nieuwsjes uit.
Klapgat
In dit gangeteje tegenover de Sint-Janskerk verzamelden na de mis de vrouwen om wat te klappen.
We slaan links de Goswin de Stassaertstraat in en lopen rechtdoor naar de Oude Begaardenstraat. Die volgen we zodat we uitkomen in de Sint-Katelijnestraat. We gaan naar rechts. Het huis 't Vliegend Peert (nr 22) aan de rechterkant is, onze volgende halte. Dit pand herbergt nu het
museum
museum
In de historische ruimten van 't Vliegend Peert is tevens een museum gehuisvest dat gebouwd is rond een vaste collectie met langdurige bruiklenen van schilderijen uit de zestiende eeuw. De naam van het museum, Het Zotte Kunstkabinet verwijst naar het specifieke thema van de schilderijen, namelijk satirisch-moraliserend, in de zestiende eeuw ook wel Sot genoemd. Jheronymus Bosch heeft als één der eersten geput uit een beeldentaal die enkele generaties van kunstenaars als Bruegel en Brouwer zal voorzien van metaforen om verwerpelijk gedrag en de bijhorende bestraffing uit te beelden.
In het museum wordt duidelijk gemaakt dat deze zotte schilders hun vormentaal niet zelf moesten uitvinden maar te rade konden gaan bij de Middelnederlandse literatuur en teksten uit de rederijkerskamers.
Tijdens zijn rondgang langs originele schilderijen ontstaan tussen 1500 en 1650 ontmoet de bezoeker een groot aantal monstertjes en zeer rare mensen.
Recht tegenover de stadsschouwburg bevindt zich het gerechtsgebouw. Het is het voormalige Hof van Savoyen, het paleis van Margareta van Oostenrijk. We steken de straat over en via de imposante toe gangspoort van architect Keldermans, in vroege renaissancestijl, betreden we de binnentuin.
'HOFVAN SAVOYE' of Voormalig PALEIS VANMARGARETAVANOOSTENRIJK Heden Gerechtshof Keizerstraat 20 en Voochtstraat 1-3
Beschrijving: Margareta, landvoogdes van de Nederlanden en weduwe van Filibert van Savoye, vestigde zich in 1507 in Mechelen, waardoor het de politieke en culturele hoofdstad van de Nederlanden werd. Het stadsbestuur liet voor haar deze residentie oprichten door de bouwmeesters Antoon II en Rombout II Keldermans. Haar paleis wordt tussen 1507 en 1530 in twee bouwcampagnes vernieuwd. Tussen 1561 en 1565 verbleef kardinaal Granvelle in deze gebouwen. Van 1616 tot 1795 zetelde hier de Grote Raad, het hoogste rechtscollege van de (Zuidelijke) Nederlanden. Ook nadien, vanaf het begin van de 19de eeuw tot vandaag behield dit gebouwencomplex zijn juridische functie, nl. als gerechtsgebouw. De gebouwen ondergingen in 1876-1882 een grote historiserende restauratie met een uitbreiding langs de Keizerstraat in neo-renaissancestijl (op de foto : het gedeelte rechts van de centrale geveltop). In 1984-1985 en in 1987 werd het Hofvan Savoye nogmaals gerestaureerd. Het poortgebouw met trap bevatten opmerkelijke renaissance-elementen, zoals de balustrades en de geveltop, naar een ontwerp van Rombout II Keldermans. Dit gedeelte wordt algemeen beschouwd als het oudst bekende voorbeeld van renaissancebouwkunst in de Nederlanden.
Paleis van Margareta van Oostenrijk
Laat-gotisch paleis met renaissance voorgevel en prachtige binnentuin. Van 1616 tot 1796 zetelde hier de Grote Raad, vandaag weer gerechtshof.
Hierna volgen dus nog twee andere historische wandelingen, zoals ze in de zeer mooie brochure "Vorstelijk Vrouwelijk" zeer uitgebreid worden beschreven. Een productie van Mechelen 2005 in het kader van Stad in Vrouwenhanden.
Wandeling 1 : Van Margareta's tot straatmadeliefjes
Het startpunt is de stadsschouwburg in de Keizerstraat nr 3
Knuffels, ze bestaan letterlijk in alle maten en vormen. Nam jij geen vast knuffelmaatje mee naar bed toen je klein was? Kom er maar voor uit! Knuffeldieren nemen een belangrijke plaats in de kinderwereld in.
Onze collectie teddyberen toont de evolutie van de oorspronkelijke teddybeer (genoemd naar de Amerikaanse president Theodore 'Teddy' Roosevelt) tot de 'BB's (bekende beren) van nu. In zeer decoratieve displays vind je de meest uiteenlopende knuffeldieren van vroeger en nu.
Optisch & geluidsgevend speelgoed
Het Speelgoedmuseum reserveert in deze afdeling een plaatsje voor alle soorten speelgoed die geluiden of beelden voortbrengen. Bekijk oude toverlantaarns, de voorlopers van het dia-apparaat, zie hoe de stereokijkers evolueerden tot de bekende Viewmaster.
Wie al eens een fluitje of trompet aan zoon- of dochterlief cadeau deed, zal er van kunnen meespreken. Kinderen houden van alles waar geluid uit komt. Rammelaars, harmonica's en zelfs speelgoedgrammofonen zijn hier gepresenteerd. Gelukkig alleen maar om naar te kijken!
Speelgoed van overal
Speelgoed is universeel. Terwijl kinderen hier garages vol met miniatuurvoertuigen bezitten, moeten ze in Afrika vaak tevreden zijn met zelfgemaakte voertuigen uit ijzerdraad. Maar wie beleeft het meeste plezier aan zijn speelgoed?
Je zult ongetwijfeld versteld staan van de creativiteit van kinderen.
Kastelen, cowboys & indianen en de legendarische tinnen soldaatjes zijn goed vertegenwoordigd. Bekijk originele 'doe-het-zelf kits' waarmee kinderen en verzamelaars zelf hun soldaatjes goten en daarna beschilderden.
Het pronkstuk van de afdeling is zonder twijfel de maquette van de 'Slag van Waterloo'. Deze maquette met maar liefst 8007 minuscule soldaatjes toont alle hoogtepunten van de laatste veldslag van Napoleon en werd gerealiseerd door de familie Alen uit Borgerhout (België).
Vervoer in miniatuur
Wanneer we spreken over vervoer in miniatuur denk je spontaan aan Matchbox- en Dinky Toy autootjes. In het Speelgoedmuseum komen behalve autootjes ook andere voertuigen aan bod.
Het speelgoed volgde de technische ontwikkelingen van de vorige eeuw op de voet: boten, zeppelins, vliegtuigen, motoren al dan niet met sidecar deden het allemaal goed. De populairste telg onder de miniatuurvoertuigen is en blijft de trein, maar die verdiende een aparte afdeling.
Treinen
Miniatuurtreinen bestaan in alle schalen. In het museum staan de meest voorkomende op een rijtje: van de piepkleine 1/220 schaal (6,5 mm spoorbreedte) tot de 1/22,5 schaal (45 mm). Vanuit de treinafdeling kijk je uit op het Nekkerspoelstation, dus met een beetje geluk zie je zelfs een trein in schaal 1/1 voorbijrijden.
De treinafdeling is meer dan een verzameling treinen in kastjes. Dankzij het aangepaste decor voel je je daadwerkelijk een miniatuurfiguur die door een ouderwets treinlandschap wandelt. Topstuk is een Märklin-treintafel van 17,8m lang met 162m spoor en 150 huisjes. Eén druk op de knop en de treinen razen door het landschap.
'Mobiliteit in Vlaanderen'
Nog een pronkstuk is de treinmaquette 'Mobiliteit in Vlaanderen'. Deze stond in 1992 op de wereldtentoonstelling in Sevilla. Met sporen en treintjes in de kleinste schaal krijg je een overzicht van het treinnetwerk van Vlaanderen.Via een interactief computerscherm krijg je meer informatie over modeltreinen en het bouwen van treinbanen.
De treincollectie is één van de meest uitgebreide afdelingen van het museum.
Circus & Kermis
Zowel het circus als de kermis oefenen al meer dan honderdvijftig jaar een enorme aantrekkingskracht uit op kinderen. Speelgoedfabrikanten speelden daar natuurlijk gretig op in. In 1903 verschijnen de eerste beweegbare houten miniatuurclowns en diertjes van het Amerikaanse 'Humpty Dumpty Circus'.
Ook in Europa verschijnt heel wat blikken circusspeelgoed. Naast de klassieke molentjes lenen talloze andere kermisattracties zich perfect tot het maken van miniatuurversies. Beweging en modelbouw worden op een unieke wijze gecombineerd in spookhuizen, botsautootjes, rupsen en nog veel meer.
Hoewel deze kunstwerkjes niet altijd speelgoed waren, behoren ze toch tot de speel- en leefwereld van het kind. Daarom kregen ze in het Speelgoedmuseum dan ook terecht een plaats.
Na de middag plannen we een bezoek aan het Speelgoedmuseum om er één van de meest uitgebreide speelgoedcollecties te bewonderen. Verspreid over een oppervlakte van maar liefst 7000m² vind je speelgoed van over de hele wereld, van vroeger en nu. De charme ervan wordt nog extra in de verf gezet door aangepaste decors.
Een bezoek aan het museum is bovendien meer dan alleen maar kijken: één druk op de knop en treinen, clowns en kermisattracties in miniatuur komen tot leven. Stap letterlijk in het schilderij van Pieter Bruegel, bewonder treinen van schaal 1/220 tot schaal 1/1 en herbeleef samen met Napoleon de Slag van Waterloo. Als dat nog niet genoeg is, kun je verschillende traditionele spellen en puzzels ter plaatse uitproberen.
Onze speelgoedcollectie boeit zowel jong als oud. Kinderen kunnen zich verwonderen over de eenvoud van het speelgoed van hun grootouders en volwassenen zullen zich even opnieuw een kind wanen bij het herkennen van speelgoed uit hun jeugd.
Traditionele kinderspelen & Pieter Bruegel
Stap letterlijk het schilderij "de kinderspelen" van Pieter Bruegel binnen en ga terug in de tijd. Het schilderij werd helemaal in 3D uitgewerkt en je ziet er het speelgoed waarmee kinderen vroeger buiten speelden.
Van de eerste knikkers en bikkels tot een paar schaatsen gemaakt uit de beenderen van een paard. Ook boogschieten, het kegelspel, vogelpik, de pietjesbak en andere traditionele volksspelen vind je in de deze afdeling.
De categorie 'beentjeskracht' omvat een bonte verzameling van twee-, drie- of vierwielers die in beweging gebracht worden door kinderbeentjes. De autoped verdween lange tijd uit het straatbeeld maar begon enkele jaren geleden aan zijn comeback. Je vindt hier zelfs de fiets van Leopold III.
Poppen
Poppen behoren tot het oudste speelgoed ter wereld. Over heel de wereld en in alle tijden hadden jonge meisjes hun eigen kinderpoppen. In onze poppenafdeling vind je dan ook een groot aantal scènes met de meest uiteenlopende exemplaren. Bewonder Griekse poppen uit terracotta, artistieke Franse poppen uit porcelein, Duitse poppen in celluloid en Barbiepoppen uit vinyl.
De spiegel van de maatschappij
Poppen zijn de spiegel van de maatschappij. De elitaire mode met hoepelrok uit de 19de eeuw, de pracht en praal uit de jaren 20, de extravagante mode uit de jaren 60. Dat alles wordt, naast de vaak armtierige poppen van kinderen uit de lagere klassen, weerspiegeld in onze uitgebreide poppenafdeling.
Poppenkast & Theater
Al in 1000 v.C. werd er poppenkast gespeeld. Dat gaf mensen de kans hun mening te uiten over een aantal onderwerpen die normaal taboe waren. Poppen konden zelfs tegenover keizers en koningen ongestraft hun zegje doen.
Hoewel de eerste poppenkasten duidelijk bedoeld waren voor volwassenen, wijden we een gedeelte van onze poppenafdeling aan marionetten en het theater. Natuurlijk komen ook de poppenkastpoppen voor kinderen uitgebreid aan bod.
Creatief & leerzaam speelgoed
Behalve voor het plezier kan speelgoed ook een hulpmiddel zijn om kinderen op een plezierige manier iets bij te brengen. Sommige speelgoedsets zijn zelfs een ideale voorbereiding op hun toekomstige carrière. Dit speelgoed was vaak erg duur. In de eerste helft van de 20 ste eeuw moest een arbeider wel twee weken loon neertellen om voor zoon- of dochterlief een leerzaam stuk speelgoed te kopen.
In het museum vind je naast houten telramen, de electro uit 1950, timmerdozen voor de jongens en breidozen voor de meisjes ook merkwaardigere speelgoedsets. Dozen met alles wat je nodig hebt om postbediende of conducteurtje te spelen. Of wat dacht je van de priesterset uit 1920, compleet met kelk, kandelaars, wierrookvaten en een gewaad in kindermaat?
Mechanisch & blikken speelgoed
Kort nadat in 1812 conservendozen in blik op de markt kwamen, verscheen ook het eerste speelgoed in blik. Blik en mechaniek vormden de ideale combinatie. Speelgoed bewoog uit zichzelf en kinderen konden leren typen op miniatuur typemachines.
Door het opleggen van strengere veiligheidsnormen voor speelgoed, is het gebruik van blik bijna volledig verdwenen. Toch hebben we aan deze periode enkele van de meest originele en vernieuwende stukken speelgoed te danken: van mechanische tollen tot de robot.
Constructiespeelgoed
Bij constructiespeelgoed denk je onmiddellijk aan Lego. Niet onterecht want sinds het verschijnen van hun eerste sets in 1955 gaan er jaarlijks nog steeds miljoenen bouwsteentjes over de toonbank. Zelfs moderne concurrenten zoals K'nex hebben Lego nog steeds niet van de troon kunnen stoten. Maar de fabrikant van de felgekleurde plastic blokjes was niet de eerste om met constructiespeelgoed te beginnen.
In het Speelgoedmuseum tref je naast Lego ook oudere maar zeker niet minder interessante bouwsystemen aan. Anker (namaakstenen uit geperst zand, krijt en lijnolie), Matador (houten bouwelementen met staafjes) en metershoge ijzeren creaties met Meccano zijn slechts een greep uit enkele van de vele soorten constructiespeelgoed.
Puzzels & gezelschapsspellen
Gezelschapsspellen bestaan van in de verre oudheid. De Oude Grieken waagden zich al aan dobbelsteenspelletjes en van klassiekers zoals het ganzenbord bestaan talloze varianten. Het Speelgoedmuseum wijdt een aparte afdeling aan deze spellen.
Je kunt er naast puzzels, kaartspellen en mechanische handspelletjes ook klassieke versies bewonderen van schaken, lotto, het hengelspel en het paardjesspel (mens-erger-je-niet).
Zelfs in deze tijden van computerspellen en Internet maken zowel kinderen als volwassenen graag tijd voor een gezelschapsspel. Er gaat immers niets boven een leuk spel in goed gezelschap.
Ann Labordery is kok en eigenaar van De Carrillon in Mechelen. Koken was haar passie van kindsbeen af. En omdat ze haar eigen baas wou zijn is ze samen met haar man een restaurant begonnen. De ondernemingszin kreeg ze van thuis uit meegekregen en de drang om creatief te zijn van haar overgrootvader; hij was schilder. Ze vermijdt borden met teveel ingrediënten of ingewikkelde combinaties. De seizoenen zijn haar leidraad. Wild in de winter, asperges in het voorjaar en een zuiderse keuken in de zomerperiode.
We hebben, na het apéritief en een fazantencrèmesoep, de wildschotel geproefd en de maaltijd afgerond met een crème brulée. Een goede fles rode Chardonnay erbij, heerlijk....
Ook Elly, die vegetarisch heeft gegeten - een geitenkaasje in een korstje met een salade, een groente wokschotel en een ananastaartje, had blijkbaar ook geen opmerkingen te formuleren.