Zolang grond nog niet bevroren is kunnen loof- en naaldbomen geplant worden
Bladeren van gazon verwijderen
Gras bij droog weer lucht geven door gaatjes te prikken
Pas geplante wintergroene planten, hagen en coniferen extra water geven
Fuchsias en Geraniums snoeien, verpotten en vorstvrij zetten
Hoewel november ons vaak nog een korte nazomer-toegift geeft, is het toch verstandig om uw tuin in deze maand volledig winterklaar te maken. Hoewel de meeste taken best even uitgesteld kunnen worden. Wanneer het weer het toelaat valt er voor de ware tuinliefhebber altijd wel iets te genieten of te doen. De tuin kan er immers nog prachtig bij staan, met die laatste nazomer bloeiers.
Tuin algemeen
Dek de vaste planten af met een laag bladeren, compost of een mengeling van mest en turf.
Rododendron, azalea's en hortensia's aan de voet tegen koude beschermen.
De bodem bij bladhoudende soorten zoveel mogelijk vochtig houden. Denk hierbij ook aan uw groenblijvende haag.
Pak de ent-plaats van uw rozen in met bijvoorbeeld stro of een mix van mest en bladeren, of gebruik een rozenkraag.
Bij stamrozen omwikkelt u de ent-plaats en de takken met stro of minder fraai maar wel effectief, trek een plastic vuilniszak over de kop van de stamroos en bint deze onder de occulatie dicht. Hiervoor zijn ook speciale rozen hoezen te koop.
Hoge grassoorten, zoals pampasgras bindt u bij elkaar; bescherm ook de wortelkluit.
Zet niet-vorstbestendige potten in een vorstvrije ruimte.
Maak potten en kuipen schoon en zet ze op hun kop.
Laat de tuinslang leeglopen.
Sluit de buitenkraan af.
Maak voederplaatsen voor vogels.
Planten Zolang het niet vriest mogen in november nog heesters, rozen en vaste planten geplant worden.
Heeft u uw voorjaarsbollen nog niet geplant; het kan nu nog, mits het niet vriest.
Dek uw pas geplante heesters, rozen en andere planten af met een laag bladeren, verteerde stalmest of ander organisch materiaal. Dit voorkomt uitdroging van de grond, geeft bescherming tegen bevriezen en verbetert de groei.
Geef de nieuwe aanplant extra water.
Wilt u niet-vorstgevoelige bladverliezende struiken en klimplanten verplanten, doe dit dan na de eerste dagen met nachtvorst. Geef ook deze voldoende water.
Snoeien Is uw haag te breed geworden, u kunt hem nu flink terugsnoeien. Dit geldt voor zowel groenblijvende hagen zoals taxus, als voor de meeste bladverliezende hagen. Dit gaat niet op voor coniferen. Deze lopen meestal niet meer uit op het oude hout.
Een schutting of gaaswand begroeid met klimop is eigenlijk net een haag. Knip daarom te lang gegroeide scheuten vrij dicht bij de schutting terug.
De blauwe regen (Wisteria) langs een schutting of pergola kunt u nu ook terugsnoeien. Kies enkele jonge takken uit en bindt deze bij elkaar. Dit geeft meer ruimte om te snoeien. Van de oudere takken snoeit u de zijtakjes terug tot ongeveer 10 cm, vlak boven een knop.
Gazon Verwijder de laatste gevallen bladeren.
Het gras, voor de winter invalt, nog eenmaal maaien en eventueel wat bestrooien met turf en mest.
Voor een extra mooie grasmat volgend seizoen; uw gazon beluchten met een grasprikker.
Zomerbollen oprooien Stonden de dahlia's, begonia's en canna's in oktober nog flink in bloei, en heeft u ze daarom nog niet gerooid, dan is het nu de hoogste tijd. Schudt de aarde eraf en verwijder eventuele beschadigde delen. Laten drogen op een beschutte plaats.
Zodra de zomerbollen en knollen droog zijn, deze in een oude krant wikkelen of in een kistje met turfmolm leggen en vorstvrij bewaren.
Kuipplanten Alle vorstgevoelige kuipplanten behoren nu binnen te staan, wilt u er tenminste volgend jaar weer van genieten.
Zet potten met bijvoorbeeld hosta's bij elkaar tegen de huismuur (vaak het warmste plekje). Geef ze een bladerdek en vul de ruimtes tussen de potten hier ook mee op.
Geef snoeivormen van heesters zoals buxus, regelmatig water.
Moestuin Zodra de fruitstruiken hun blad verloren hebben moet er gesnoeid worden, Een zgn. verjongingssnoei.
Vergeet niet ook de laatste groente en fruit te oogsten.
Sommige koolsoorten kunt u laten staan, sierkool geeft uw wintertuin zelfs wat kleur.
Jonge fruitbomen kunt u het best half november planten in de volle grond. Zitten er nog bladeren aan, verwijder deze dan voor het planten.
Vijver Gevallen blad nog verwijderen.
Oud groen van de vijverplanten zo nodig uitdunnen of weghalen.
Zorg er voor dat uw vijver niet volledig dicht kan vriezen, vissen, kikkers en andere diertjes in uw vijver hebben zuurstof nodig.
Leg een stuk piepschuim of een paar oude tennisballen in het water. Dit voorkomt volledig dichtvriezen. Een bos bij elkaar gebonden riet werkt ook.
Binnenshuis Geef de binnen overwinterende kuipplanten, fuchsia en geranium (pelargonium) spaarzaam water.
Eind november kunt u de eerste (in oktober) voorgetrokken bloembollen al in de huiskamer zetten.
Als u rond de jaarwisseling bloembollen in bloei wilt hebben binnenshuis, plant tulpen- en hyacintenbollen dan zo, dat ze met hun neus gelijk komen met het grondniveau in pot of schaal. Krokussen moeten een paar centimeter onder de grond en narcissen met hun neus juist een paar centimeter erboven. Dek de bollen eens af met een laagje mos, zo ziet de bak of schaal er direct al aantrekkelijker uit.
Bollen voor eenmalig gebruik kunnen zelfs alleen op water gezet worden. Denk hierbij aan hyacinthen op een speciaal glas. Experimenteer ook eens met andere bollen.
Zet de potten of schalen op een donkere en koele plaats (rond de 12° C.). Na gemiddeld een week of acht zullen de meeste bollen scheuten hebben gevormd.