Het sterrenbeeld Dolfijn (Delphinus) 
  
 Nederlandse Naam   Latijnse naam   Afkorting   Genitief   Zichtbaarheid  
Dolfijn   Delphinus   Del   Delphini   Februari - November
(aangegeven zijn de maanden waarin het sterrenbeeld om
22 uur boven de horizon staat) voor waarnemers tussen
de 90-ste en de -70-ste breedtegraad.  
              

 
  
 Grootte: In grootte is Delphinus het 69-ste sterrenbeeld.  
Omgeving: Het sterrenbeeld wordt omringd door Vulpecula,
Sagitta, Aquila, Aquarius, Equuleus en Pegasus.  
Meteorenzwermen: Er zijn geen meteorenzwermen beschreven.  

 
 Gegevens sterren 
 Ster   Naam   Betekenis  Helderheid(magnitude)  Afstand(lichtjaar)  
alpha Del  Sualocin  Suacolin Rotanev = Nicolaus Venator*  3.75  240.7  
beta Del  Rotanev.
In het Hindi wordt de ster Dhanistha genoemd. In het Perzisch: Souut. 3.62  97.5  
epsilon Del  Deneb of Al Dhanab al Dulfin staart of staart van de dolfijn  4.00  360.4  

 
 Afbeeldingen & kaarten 
 Mythologische afbeelding  Afbeelding uit de atlas van Hevelius  
   
Dolfijn   Dolfijn  
   

 
 Mythologie 
 *Nicolaus Venator is de Latijnse naam voor Niccolo Cacciatore,
de assistent van de astronoom Piazzi.
De namen zijn voor het eerst gebruikt in de Palermo Catalogue van 1814.

Delphinus, de Dolfijn is een oud sterrenbeeld ten westen van Pegasus.
Het is één van de 48 klassieke sterrenbeelden van Ptolemeus.

Referenties wijzen naar Arion als inspiratie voor het ontstaan van het
sterrenbeeld maar dit is niet helemaal duidelijk.
In de oudheid waren er twee Arions.
Eén was een dichter die leefde in de achtste eeuw voor Christus.
Deze Arion reisde van Sicilië naar Korinthe maar werd overboord
gegooid door de bemanning tuk op zijn kostbaarheden.
Er wordt gezegd dat een dolfijn hem redde.
De tweede Arion was een zoon van Poseidon (god van de zee) en Demeter
(godin van de landbouw).
Deze Arion was eigenlijk een paard, net zoals zijn halfbroer Pegasus.
In plaats van hoeven had hij voeten en hij kon praten.
Deze Arion heeft waarschijnlijk niets met Delphinus te maken.

Het sterrenbeeld wordt echter wel met Poseidon geassocieerd.
Het is wellicht zijn manier om één van zijn boodschappers te danken
voor een goed bericht.
Als God van de Zee had Poseidon vijftig zee-nimfen in dienst.
Dit waren allemaal afstammelingen van Nereus en staan daarom
bekend als de Nereïden.
Poseidon had verschillende liefdesaffaires op zijn zoektocht naar
een geschikte vrouw die met hem in de zee wilde leven.
De eerste was de Nereïde Thetis.
Een profeet voorspelde echter dat iedere zoon van
Thetis groter zou worden dan zijn vader en dat kon hij niet accepteren.
(Tussensprongetje: Thetis trouwde tenslotte met de sterveling Peleus
en ze kregen samen de beroemde zoon Achilles.
Thetis dompelde Achilles in de rivier de Styx om hem
immuun te maken voor zijn vijanden.
Moeder greep hem vast bij zijn hielen om hem onder te dompelen.
Zijn hielen werden niet ondergedompeld en
vormden dus zijn enige zwakke plek).
Poseidon's volgende keuze was Amphitrite, een zuster van Thetis.
Zij was echter niet gecharmeerd van Poseidon en vluchtte
naar het Atlasgebergte in Marokko.
Poseidon stuurde er een aantal boodschappers achteraan om
haar over te halen met hem te trouwen en naar zijn
onderwaterrijk te verhuizen.
De boodschapper die er in slaagde Amphitrite te
overtuigen was de dolfijn Delphinus.

Delphinus werd later aan de hemel geplaatst door de dankbare Poseidon.

Dubbelsterren
beta Delphinus is een extreem nauwe visuele dubbelster
met een baan van 26,7 jaar.
De helderheid bedraagt 4,0 resp. 4,9 en de sterren staan 0,5" van elkaar.

gamma1 en gamma2 Del met een subtiel kleurverschil
: de hoofdster is geel, de begeleider is groenig.
Helderheid 4,5 en 5,5. Ze staan 9,6" van elkaar.

Struve 2725 staat in hetzelfde gebidd als gamma Del.
De helderheden zijn 7,3 en 8,0 Ze staan 5,7' van elkaar vandaan.

Variabele sterren
R Delphini is een Mira-veranderlijke met een periode van 285 dagen.
De helderheid varieert tussen magnitude 7,6 en 13,8.
Eind augustus 2000 wordt een maximum verwacht.

Deepsky objecten
NGC 7006 is een bolhoop op een afstand van 200 000 lichtjaar.
Vanwege de afstand is NGC 7006 nauwelijks in
afzonderlijke sterren op te lossen.
De bolhoop ligt 15 boogminuten ten oosten van gamma Delphini.