Hongersnood

Tijdens de hongersnood

Komt alles open en bloot

Mensen zijn de rem kwijt

En zo sturen ze anderen

naar de eeuwigheid

Niemand heeft spijt

Dat men op het verkeerde paard rijdt

En wel het paard van dood

Wind

Vandaag veel wind

Soms even een rukwind hier

en dan weer daar

Maar het was even droog

Zodat je even in de wind

kon vertoeven

Je ziet de zomer voorbij zoeven

Nog even en dan zijn we weer

aangekomen bij de herfst

Waar al het opgekomen groen weer sterft

Dan wordt het vroeger donker

En toch zitten we nog steeds

Naar de zomer te lonken

Zou het nog even komen

Die heerlijk temperatuur

In plaats van zoveel uur

Herfst te moeten beleven

Ja, het weer wordt aan ons gegeven

Dus heb je er eigenlijk niets op tegen

Of is dit een wereldlijk sterven?

Gezien de gebeurtenissen om ons heen!

Maar toch,  het zou wel fijn zijn

Als we eens heel blij konden zijn!

Zoals een blij kind

Dat vroeger in de zon buiten speelde

En ’s avonds weer verzadigd van de zon

Ging slapen en uitkeek naar de volgende speeldag

Ja, tegenwoordig is alles een hard gelach

De dagen vliegen voorbij

En eigenlijk was of is er niemand meer blij!

Zomervakantie

We hebben vakantie

Of anders gezegd vrij van werken

Maar wat is zomervakantie?

Ik heb geen vakantie

Mijn werk gaat altijd door

En met vakantie gaan

Dat vind ik meer een slavenbestaan

Je moet dit en je moet dat

Nee, vakantie hebben is niet goed

op waarde geschat

Men heeft zich in de afgelopen jaren

steeds maar op laten naaien

Je moet hier heen

Je moet daar eens kijken

Soms kom je ze tegen in de vakantie

dat komt dan door ongelukken

Want dan zie je veel lijken

Nee, vakantie daarin moet je jezelf kunnen zijn

Maar toch vraag ik me af

Of een mens dat ooit eens kan zijn!

Tussen al het gehaast

Is men een beetje verdwaasd

Zomervakantie zie ik alleen met mooi weer

En nu gaan de plasregens op en neer

Gewone regen gaat over in stortregen

Vakantie is dan bepaald op een camping geen zegen

En toch zoeken we allerlei wegen

Om dan maar snel naar de zon te gaan

We gaan achter vakantieveilingen aan

Of we boeken snel een last minute reis

Dan heb je soms een goede prijs

Maar kom je daar aan

Dan was de vakantiedroom ijdele waan

Ja, de mens is op hol geslagen

Nergens vind men rust of behagen

Men moet, men moet en men moet

Oh…wat was de zomer zoet

Zonder een zonnesproet

Vind men het leven niet goed

Maar na twee weken werken

Kun je niets meer van de vakantie merken

Alles is weer over gegaan in de waan van de dag

En dat was dan het vakantiegelach

De portemonnee is rijkelijk lichter

Dat we steeds voor zoiets zwichten

Overal wordt het aangeprezen

Dat je hier of daar eens moet wezen

Maar ach het leven gaat als een sneltrein voort

En later weet je er niet veel meer van

Behalve als je er foto’s van hebt gemaakt

Maar die zijn soms ook zoek geraakt

Dus waar doet men het voor?

Het is de vicieuze cirkel

Waarin men draait en draait

En men is later geheel bekaaid

Want je hebt niemand meer om er over te kletsen

Niemand weet nog van jou reizen af

Ach, ik vind het geen straf

Als ik gewoon in mijn huis of tuin kan verkeren

Niet dat ik het erg vind om eens ergens lekker te kunnen genieten

Maar dat kan je ook al ben je dicht bij huis

De mens is op zoek maar vind zichzelf niet

Dat is nu het slavenverdriet

En dat doet geen mens teniet

Want men denkt dat men geniet!

Afscheid

Men nam afscheid

Van een wat bijzonder mens

Wonderlijk in de literatuur

Hij vulde daarin menig uur

In gedichten en verhalen

en commentaren

Zo’n mens was in de geest

niet aan het verschralen

Het was een bijzonder talent

Maar wel een natuurlijk talent

Er bestaat ook nog een geestelijk talent

Heb je één van beiden

Dan komt toch aan alles een end

Hoe men ook in het leven

opgaat in dit speciale

Eens komt de dood je halen

Dan worden geest en lichaam uitgeblust

Maar het hart van de geest leeft verder

Wel of niet met een Redder!

De dichter des vaderlands

Kreeg op deze bijeenkomst zijn kans

Om de schrijver te bedanken

En hij was zo ontroerd

Dat hij bijna moest janken

Ja, ik begrijp het wel

Je zegt een persoon vaarwel

Die je een vaderland gaf

Een vaderland in de literatuur

Maar dat vaderland ligt

ook altijd onder vuur

Want het moet verbonden

worden met het eeuwige vuur!

Dan is een uur literatuur

niet voor eeuwig zuur

Maar de zoetheid wordt benaderd

Als je tot Gods kinderen wordt vergaderd!

Ja, dat we zo innerlijk worden geaderd

Dat het schrijven poëzie

Niet gaat zonder die ene knie

Die gebogen wordt voor de Vader

Dan krijgt de poëzie

een krans van bloemen

Dan ga je een gedicht zoenen

En hoef je niets meer te verbloemen

Dan kun je open en oprecht

Daar…

Daar gaan ze

Niet te paard

Maar in de wagen

Ze keken heel gelukkig

Maar het is wel surrogaat

Want men weet toch dat

Twee van hetzelfde geslacht niet gaat!

Daarom is het een domme daad

Er is geen gezond verstand dat mee gaat

Een huwelijk is voor man en vrouw

Niet dat je niet van een vrouw kan houden

Maar op deze wijze is een mens dodelijk verkouden!

Het knaapje in het bos

Het knaapje had gelopen
De ganse dag in 't bos;
De slaap heeft hem bekropen
Daar op het groene mos.

Toen daalden uit de bomen
De eekhorens naar beneên;
De hazen zijn gekomen
En dansten om hem heen;

De dartle reetjes speelden
Om hem in struik en riet;
De lieve vogels kweelden
Hun allerzoetste lied.

Maar niemand stoorde 't knaapje
En niemand deed hem leed,
Tot hij, verkwikt door 't slaapje,
Weer de ogen open deed.

Toen zijn ze op eens verdwenen
In 't allerdichtste geboomt;
En 't heeft de knaap geschenen,
Dat hij 't al had gedroomd.

Prettige tijdkorting (1857)

VERVAL

Gedwee laat de verbrokkelde muur
met zijn ronde ingevallen toren
zich door harde wingerdranken doorboren.
Dat grijpgrage lover bewaart liefdesvuur!

Over verweerde stenen zing het uur
van drifig minnende vogelkoren.
Kleine holtes doen licht getrippel horen;
krioelend leven heeft groot avontuur.

Nachtwind fluistert om de schimmige bouwval.
Zuchtende takken, droeve uilenkreten
gedenken de tijd die dit oord roem ontstal.

Want nog mag het wijze duister weten
hoe vlammen hier laaiden bij kasteelbal,
waar feestangst steeds "trots der burcht" zou heten.

Een voorjaar

Eindelijk voorjaar, juichte de vlier in de bloei
van zijn leven nadat zijn verkankerde stamvader
die winteravond in stilte verast was

omhoog kijkend door zijn meelevende uitwas
zag hij zijn bestaansgrond de hemel de hemel aanraken
met onwennige tuilen, bleek als zijn merg

hij bloeide wat mij ontgroeid was, aan duivelsbrood
had hij geen boodschap, kindersneeuw gaf hem voorsmaak
van engelkruid manna bloedmarmelade

's avonds bij aanlicht omlaaghield zag hij vertederd
hoe achter zijn dunne luizige nakroost de wit
beschimmelde klompvoet zijns vaders, totaal
des geestes, er blijvend geweest was -

-------------------------------------
uit: 'Totaal witte kamer', 2002.

Veel

Veel mensen

Mensen met gedachten

Die eens een gedicht bedachten

Het is fijn om te schrijven

Want schrijven doet blijven

Maar het gaat erom wat we schrijven

Behoor je tot de oude wijven

Dan kan je niet als een kind of een

jong mens schrijven

Maar er is zoveel te schrijven

Over stilte, oorlog en leed

Ja, er is nog weinig wat men

van een ander weet

Een gedicht wil iets zeggen

Maar je kunt je niet bij alle neerleggen

Heeft het een boodschap

Dan kun je het wel lezen

Maar anders wordt een mens

naar iets anders of hogers verwezen…

De dood

Hij is niet meer

Zet niets meer op papier

Het geschrevene wordt bewaard

Alles is in dit leven geklaard

De weg voor mensen met liefde voor gedichten

Die zullen wel voor een bundel zwichten

Het leven trekt uit de mens

Had hij nu ook die ene wens,

om voor eeuwig gelukkig te mogen zijn?

Hij ging voort in de levenstrein

Waar niet alle juistheden in werden verteld

Maar hij heeft toch veel op papier gesteld

Het ware diepzinnige manieren

Om een mens te proeven

Hij was een eenling in zijn gaan

En nu is het met hem gedaan!

De dood daar ontkomen we niet aan

Het vlees verteerd in de groeve

De ziel en geest zijn gescheiden

Het is over met het vleselijke lijden

Ja, elk mens zal om zijn of haar zonde lijden

En wat een feest als er Eén is geweest

Die alle schuld van je heeft overgenomen

Dan is de dood wel een ontkomen

Aan de eeuwige duisternis

Banderheren *

Wij banderheren, in getale veel,
Vlieden het vaderland, ons aards priëel,
Meest al om weldoen, buiten enig schuld.
Laat ons de Here bidden om geduld,
En meer ons zonden dan Gods straffe haten;
Des Heren goedheid zal ons niet verlaten.

Om `t lijf te houden men rijkdom begeeft
Met alle daar ons herte zeer aan kleeft.
Om d' edel ziele, daar God zelf in rust,
Mijden wij niet ons herten minste lust,
Maar volgen die plat tegen Gods geboden,
Daardoor wij arme zielen doden.

In `t vlieden van de tyrannië fel
Ontzien wij arbeid, moeite noch gekwel.
Maar om `t ontkomen `s duivels bloedigheid
Verdriet ons `t bidden met ootmoedigheid.
Wat baat de vrijheid van der mensen banden,
Als onze zielen staan in Mammons handen.

Om vijands vijanden dragen wij haat,
Die `t snode vlees temmen tot onzer baat.
Daartegen minnen wij onze vijand,
Dat is de zondelijke middelwand.*
Daardoor wij Godes troost in druk ontberen,
Zolang wij `t hert willig van Gode keren.

Wij vluchten `t land, maar niemand boosheid vliedt.
Mensen betrouwen wij ende God niet.
Meer men na huis dan na de hemel hoopt.
Elk `d ongevangens beren huid verkoopt.
Wij klappen niet dan van ons leed te wreken.
Hoe derren wij God om genade smeken?

Vergeven wij niet mensen, ons gelijk,
Zal God vergeven zijn maaksel van slijk?
Neen Hij, voorwaar! Dus doet Hij u de wraak,
Bid God, dat Hij uw vijand beter maak'
En zeg dan vrij, zonder u te vervaren:
"Vergeef ons, als wij onze schuldenaren".

God die toont ons zijn liefde in zijn roe.
Blijft gij hardnekkig, zo ziet wel toe,
Dat Hij de roede niet verscherpe meer,
Of dat Hij zijn straffe niet van ons keer'
En ons in `t wilde moedwillig laat zwerven
Om in de weelden eeuwig te bederven.

Prinsen, banderheren, tot Gode keert,
Belijd uw zonde, uw herten ook verneert
Onder Gods hand end' Hem gelaten staat.*
Staat na Gods liefd', verlaat des duivels haat.
God zal ons door die van der Maagd geboren werd
Ontfermen en minnen als zijn verkoren hert.

----------------------------------------------
* Banderheren = edelen.
* Middelwand = scheidsmuur der zonde, die van troost scheidt
* Hem gelaten staat = Hem onderworpen

Het Geuzenliedboek (1570)

Casa del poeta tragico

De slaaf ligt in zijn schrik gestold.
Uit marmer lees ik keizers en de rijken.
De lavapaden langs omhoog gestold,
wil ik jouw naam op de hemel vergelijken.

Er zijn slechts dieptes in dit gruis,
fragmenten van verbannen muren,
contouren van een kaartenhuis:
de dood is zichtbaar in kwetsuren.

Je bent er tóch. Bij het forum op de trap,
dicht aan een kratertrap waar zwavel suist
of in de wanden waar een weemoed huist.

Er is een nacht, een landschap
waar geschiedenis werd ongelegen.
Zij liet de droefheid achterwege.


---------------------------------------------
uit: In gedichten, 2004

Laat stilte spreken

Als woorden te vaak
gezegd zijn
zal zwijgen
de juiste toon raken

laat stilte spreken
tot onze harten weer
dezelfde taal verstaan.

Zonneblom

Hoogopstrevende zonneblom,
Uw sterke stralenschijven
Wendt gij naar de hemel om,
Weet zon en bloem te blijven.
Zonneblom in zonneschijn,
Zal mijn ziel ooit anders zijn?

De Noodhoorn (1932)

Uit grijze hemel

Uit grijze hemel valt de regen,
De vogels dempen nu hun lied,
Maar nimmer weifelt, draalt de zegen,
Die rust op heel dit schoon gebied.

De grond is arm, als menig hart,
En zo gebaat bij malse regen,
En ginder, achter wolken, mart
De goede zon met al haar zegen.

O somber, toch zinrijk verleden,
Dat immer ver en verder wijkt,
Gezegend is het zonnig heden,
Waarover nooit een schaduw strijkt.

De Gids jaargang 1936

Vrome raad

Neem álles aan; dat’s ’t beste deel –
Ook financiëel.

Leekedichtjes