Lightroom biedt de mogelijkheid een HDR-foto samen te stellen.
Als test van de mogelijkehden heb ik het volgende gedaan;
Een serie van vijf foto’s (met bracketing) gemaakt met telkens 2 stops verschil en op de geberuikelike manier verwerkt tot een HDR-foto.
Idem met een serie van 7 foto’s, maar nu met telkens 1 stop verschil. Ook hiervan via LR een HDR foto gemaakt.
De middelste (beste belichte) foto gebruikt en LR een automatische belichtingscorrectie laten toepassen. Niets meer.
Dezelfde best belichte foto (zonder auto correctie) eenvoudig handmatig bewerkt met correcties op hooglichten (-100), schaduwen (+80), en een beetje meer helderheid (+23).
Hoe wordt een HDR-foto gemaakt in Lightroom?
Importeer de reeks foto’s
Markeer al deze foto’s uit de reeks
Nog steeds in module Bibliotheek klik op Foto -> Foto samenvoegen -> HDR (shortcut CTRL-H)
Lightroom gaat nu een HDR-voorvertoning maken
Klik op knop Samenvoegen voor het werkelijk maken van de HDR-foto (helemaal linksboven ziet u de voortgangsbalk)
Als het proces klaar is, verschijnt er een nieuwe foto met de oude naam en –HDR. De extensie is dng. Het is dus nog steeds een foto in het RAW formaat en kan verder uitgebreid bewerkt worden.
Houd er wel rekening mee dat deze HDR foto buitengewoon groot is. Bij mij kwam de reeks van vijf foto’s uit op een HDR foto van 86.000 kB. Als u hierna de foto wil gaat eporteren als JPG file, zal dat misschien door LR geweigerd worden als er in het exportscherm belemmeringen inzake de omvang zijn ingesteld.
Er zijn vele voorinstellingen voor Lightroom te vinden op internet. Deze voorinstellingen (presets) voeren een bepaalde bewerking uit op de foto. Nadien kunt u dit zelf nog verder aanpassen. Zie LR 35.
Zo zijn er ook HDR-voorinstellingen. Ze maken van een enkele foto een zogenaamde HDR-foto.
Ik laat u een enkele voorbeelden zien. De eerlijkheid gebiedt mij te zeggen dat ik vrijwel nooit gebruik maak van voorinstellingen en evenmin liefhebber van van HDR-foto’s. Laat u echter niet weerhouden door mijn persoonlijke voorkeuren.
Gelieve me een mail te sturen, indien u belangstelling mocht hebben voor deze voorinstellingen.
In een volgende aflevering laat ik u zien hoe Lightroom zelf een HDR-foto maakt van een serie opnames.
Het begrip airbrushen is bekend bij de Photoshoppers. Het werkt als eens verfspuitbus. Je kunt er een dunne laag “verf” mee spuiten en als je er nog een keer overheen gaat, wordt de “verf” dikker en beter zichtbaar.
Bij Lightroom is zoiets ook mogelijk. Ik ga het verduidelijken met het aanpassingspenseel.
De onderste blauwe lijn is Stroom (Flow) 100 en Dichtheid (Density) 100. De blauwe lijn daarboven is Stroom 100 en Dichtheid 35. Het effect is een lichtere kleur. | Als ik er nog een keer overheen ga, wordt de kleur niet donkerder.
De bovenste lijn is met Stroom 35 en Dichtheid 100. Ook hier is de kleur lichter. Maar als ik er opnieuw overheen ga, wordt de kleur wel donkerder, net als bij een verfspuit. Met name in met middendeel ben ik er enkele keren opnieuw overheen gegaan. Daar is de blauwe kleur duidelijk donkerder dan aan de zijkanten.
P.S. De blauwe kleur is ontstaan door de Temperatuur op -100 te zetten.
Met het radiaalfilter is het mogelijk om snel accenten te leggen in een foto.
Als uitgangspunt neem ik een verkeerd belichte foto. Verkeerd, omdat het hoofdonderwerp te donker is.
Gewoonlijk geeft de automatische belichtingscorrectie al een bevredigend resultaat.
Hier kies ik voor een andere weg om de kracht van het radiaalfilter te tonen.
Klik op de cirkel van radiaalfilter
Als u met de muis over de foto beweegt, ziet u een kruisje
Klik op het (voor u) linkeroog, houdt de linkermuisknop ingedrukt en trek een cirkel door de muis te bewegen
De cirkel kan ook ovaal zijn en u kunt de corkel verplaatsen door het “oog”te verschuiven. De vorm aanpassen doet u door een van de vier witte blokjes aan de rand te verschuiven.
Ik wil het gezicht lichter hebben en verschuif belichting van het filter sterk naar rechts (tot ongeveer 2.60). Het gezicht wordt veel lichter. Als het bij u net anders om is, moet u even Masker omkeren aanvinken.
Vervolgens gaan we nog een andere aanpassing maken. We maken eerste de hele foto donkerder: Belichting (bij Standaard) zetten we op ong. -1.70
Het gezicht is natuurlijk ook weer donkerder geworden. Daarom het radiaalfilter verder aanpassen tot (maximaal) 4.00
Zelfs nu krijgt het gezicht nog iets te weinig licht. Dat passen we verder aan met de Doezelaar.
Met de Doezelaar op ong.68 concentreren we het belichte deel meer binnen de cirkel. Stoei maar even met de Doezelaar om de effecten te zien.
Het resultaat is een foto met duidelijk meer accent op het gezicht.
Eerder gaf ik al aan dat u met de letter J heel gemakkelijk de overbelichte (gemarkeerd met rood) en onderbelichte (gemarkeerd met blauw) plekken in een foto kunt zien.
Minder bekend, maar nog veel preciezer te controleren, is de informatie die u te zien krijgt door het gelijktijdig indrukken van de ALT-toets en bijvoorbeeld de druppel van Belichting te verschuiven.
In een grafisch contrast worden heel nauwkeurig de plekken aangegeven die nadere aandacht verdienen.
Probeer maar eens:
ALT-toets ingedrukt houden en veranderen Belichting
ALT-toets ingedrukt houden en veranderen Hooglichten
ALT-toets ingedrukt houden en veranderen Schaduwen
ALT-toets ingedrukt houden en veranderen Witte tinten
ALT-toets ingedrukt houden en veranderen Zwarte tinten
Hiermee zijn de extra mogelijkheden van de ALT-toets nog niet uitgeput.
U kunt de ALT-toets onder andere ook nog gebruiken in combinatie met Details (handig bij verscherping).
Neem als uitgangspunt een foto die past bij de komende bewerking, dus zeker geen foto overdag in de volle zon
Kies gegradueerd filter, zet kleurtemperatuur op + 50 en trek van boven helemaal naar beneden. Dit maakt de foto al wat warmer van toon.
We aan dit versterken door een gegradueerd filter toe te passen met een zelfgekozen kleur. Klik daartoe bij Effect op de driehoekjes naast het woord (meestal Belichting) en kies Kleur. Vervolgens kunt u in het kleurenpalet zelf de kleur en (zie percentage onder het palet) de intensiteit aanpassen.
Omdat de lucht er nu wel heel erg oranje uitziet, corrigeren we met een nieuw gegradueerd filter het bovenste deel van de lucht. Dat doen we met Temperatuur op ongeveer – 0.97.
De laatste bewerking is het wat donkerder maken van de lucht door te kiezen voor belichting en ongeveer -0.70.
Een en ander kan ook op heel andere manieren, maar hier heb ik uitsluitend gebruik gemaakt van het gegradueerd filter om de foto een aangenamer avondsfeer te geven.
Het maken van een panorama is tegenwoordig kinderlijk eenvoudig. Omdat ik dit vrijwel nooit doe, ben ik even naar buiten gelopen en heb snel een viertal foto’s uit de hand genomen met een zwaai van ongeveer 150 graden.
Opmerking: zowel straat als hek lopen in feite kaarsrecht, maar door de zwaai lijkt het geheel een bocht te vertonen.
De werkwijze is daarna als volgt;
Importeer de foto’s in LR
In de moduleBibliotheek: selekteer de foto’s
Klik op Foto -> Foto’s samenvoegen -> Panorama
Er verschijnt een nieuw scherm. U kunt kiezen uit Bolvormig, Cilindrisch (meestal de voorkeur) of Perspectief. Bij het klikken op een van dexze drie opties, ziet u meteen het resultaat in beeld. Gewoon proberen kan dus ook.
Op dezelfde manier kunt u ook het resultaat zien van Automatisch utisnijden of Grens verdraaien.
Als u tevreden bent, klikt u onderaan op Samenvoegen. De computer gaat nu aan het werk. Het hangt een beetje van uw hardware af hoe lang dit duurt.
Als resultaat ziet u nu niet alleen de vier start-foto’s, maar ook de gemaakte panoramafoto. Die kunt u nu verder gaan bewerken.
Opmerking 1: Nooit eerst de startfoto’s bewerken en dan een panorame maken.
Opmerking 2: de panoramafoto is enorm groot. Houdt daar rekening mee.
Soms kan het handig zijn om wat meer informatie te hebben bij de foto’s die je in het raster. Het rasteroverzicht vind je in de module Bibliotheek of direct door te klikken op CTRL-G (van Grid). Eerder kwam naar voren dat je bij de foto bijv. kunt zien hoeveel sterren of welke kleurcode je gegeven hebt.
Bekend zijn vermoedelijk ook de tekentjes die je rechtsonder in de foto van het raster ziet:
Het vierkantje duidt op een uitsnede.
Het plus-minnetje geeft aan dat de foto al bewerkt is.
Indien u niets ziet, kan het zijn dat enkele instellingen aangepast moeten worden.
Ga naar Weergave à Rasterweergavestijl en klik aan:
- Extra’s tonen
- Badges tonen
- Uitgebreide cellen
Als alternatief kunt u ook Weergave à Weergaveopties aanklikken en vervolgens bij Rasterweergave een vinkje zeten bij de eerste regel: Rasteropties tonen.
Misschien is het lastig te zien als de foto’s van het grid wat kleiner zijn, maar ik neem er nu één foto uit, zodat u kunt zien dat er nog veel meer informatie bij de foto in het grid staat.
Nu ga ik hier niet alles voorkauwen, want er moet ook zelf wat te ontdekken zijn. Maar ik geef u enkele ideetjes bij het scherm Weergaveopties Bibliotheek:
Als u met kleurlabels werkt, kunt u deze meer of minder diepere kleuren geven bij de regel Rastercellen kleuren
Boven de foto ziet u in de eerste regel links de bestandsnaam en rechts datum en tijd: dat kunt u veranderen bij Opties uitgebreide cellen
Op dezelfde manier kunt u ook de tweede regel informatie boven de foto aanpassen. Nu staat er aan de linkerkant een serie algemene foto-instellingen. Maar rechts staat er niets. Hier kunt u bijvoorbeeld zelf nog andere info toevoegen. Klik daarvoor op het “pijltje” rechts naast het woord Geen.
Ten overvloede wijs ik er u op, dat in ditzelfde scherm helemaal ook een knop is met Loepweergave. Ook van die weergave kunt u allerlei informatie aanpassen. Ik laat het graag aan uw eigen fantasie en voorkeur over.
Voorinstellingen zijn standaardbewerkingen die u in één keer kunt toepassen op een foto.
We werken in de module Ontwikkelen.
De voorinstellingen vindt u in het linkerscherm.
Op de gebruikelijke manier kunt u een uitklaprijtje krijgen door te klikken op het driehoekje naast het woord Voorinstellingen.
Als u de Navigator (bovenaan in het linkerscherm) uitgeklapt hebt, ziet u de foto van het middenscherm in het klein.
Bij voorinstellingen is er nog een extra voordeel: door in het linkerscherm te bewegen (indrukken hoeft niet) over de namen van de voorinstellingen, ziet u in de kleine foto meteen het effekt
Pas als u daadwerkelijk indrukt met de linkermuisknop, wordt de voorinstelling echt toegepast op de foto
U kunt hierna de voorinstelling naar believen nog verder aanpassen. Dat laat ik u hieronder zien.
Aanpassen voorinstelling
Als voorbeeld neem ik (zie foto) de “Afgeronde hoeken, zwart”
Door klikken met de muis wordt deze voorinstelling toegepast op de foto
Nu moet u in het rechterscherm gaan zoeken wat Lightroom gedaan heeft. Dat is sterk afhankelijk van het soort voorinstelling. Het bekijken daarvan kan heel leerzaam zijn.
Hier moeten we zoeken bij Effecten: - de oorspronkelijke waarden stonden allemaal in het midden en de hooglichten helemaal links op nul
De nieuwe waarden zijn -100, 44, -100, 0 en 0
Nu gaan we desgewenst de voorinstelling aanpassen: - Middelpunt zetten we op 0 - Ronding op -70 - Doezelaar op 25
Voorinstelling bewaren Als de zelf gemaakte of aangepaste voorinstelling u bevalt, kunt u deze bewaren om snel toe te kunnen passen op andere foto’s.
Klik op het plusteken rechts naast heet woord Voorstellingen
Er verschijnt een nieuw scherm
Geef uw voorinstelling een nieuwe naam
Kies voor De map Lightroom presets of Gebruikers voorinstellingen ik heb voor de eerste gekozen omdat mijn eigen instellingen bij het linkerscherm dan meer bovenaan komen
Laat in principe aangekruist staan wat nu aangekrusit staat
Klik onderaan op de knop Maken
In het linkerscherm ziet u nu de naam van uw eigengemaakte voorinstelling
Behalve de presets van Lightroom zijn er op internet nog veel meer (gratis) voorinstellingen te vinden. Die kunt u dan inladen in Lighroom. Mochten daar veel vragen over zijn, dan schenk ik daar een andere keer aandacht aan.
In Lightroom kunt u op meerdere manieren foto’s classificeren. We werken in de module Biblotheek en in de rasterweergave (G van grid).
Vlaggetjes
De eerste classificering is het gebruik van de vlaggetjes.
Een wit vlaggetje betekent dat de foto mag blijven, een zwart vlaggetje wil zeggen dat u de foto wilt weggooien. In plaats van telkens op de deleteknop te drukken (en daarna de keuze verwijderen uit LR of fysiek van de schijf), is het handiger om met de vlaggetjes te werken.
U hoeft de vlaggetjes niet eens aan te klikken met de muis, maar gebruikt handiger de shortcuts P (Pick) voor blijven en X (eXit) voor weg. Handig daarbij is om de Capslock aan te hebben (dus de toets voor alleen hoofdletters, en meestal brandt er dan een lampje op het toetsenbord). In dat geval gaat Lightroom na het indrukken van de letter automatisch naar de volgende foto. Die capslock werkt op dezelfde manier als u gebruik wil maken van de sterren of kleuren (zie hieronder).
Sterren
Met sterren kunt u de foto’s markeren voor diverse groepen. Nu heb ik het nooit zo zinvol gevonden om vijf sterren te gebruiken voor zeer goed, vier voor goed enz. Dat vond ik onnodig ingewikkeld, want je gebruikt de foto wel of niet, maar niet half of bijna. Toch heb ik laatst een toepassing gevonden. Ik plaats mijn foto’s op enkele sites. Met het aantal sterren geef ik aan bij wlke site de foto thuishoort. Zo kan ik (na sortering op sterren) snel tellen hoeveel foto’s ik nog beschikbaar heb voor een bepaalde site. Het had natuurlijk ook zonder Lightroom gekund met plaatsing in verschillende mappen.
U hoeft overigens niet iedere keer het aantal sterren onderaan aan te klikken. Het indrukken van het betreffende cijfer (nul staat voor geen ster) werkt veel sneller.
Kleuren
Op eenzelfde manier kunt u ook foto’s markeren met een bepaalde kleur. Of daar een zinnige toepassing voor is, laat ik aan uw fantasie over.
Een combinatie van sterren en kleuren kan ook nog. Persoonlijk acht ik het een prima manier om door de bomen het bos niet meer te zien.
⦁ Als je klikt op het cropteken (shortcut letter R), in het Nederlands met een moeilijk woord uitsnijdbedekking genoemd, krijg je in het rechterscherm enkele mogelijkheden te zien. ⦁ Verhoud (staat onder Gereedschap): daarmee kun je zelf een uitsnede trekken. Gebruik ik nooit, omdat in het hoofdscherm gewoon de lijn naar binnen getrokken kan worden. Dat is veel gemakkelijker. ⦁ Meer naar rechts staat Origineel. Gebruik ik ook vrijwel nooit, maar kan handig zijn als je bijv. een precies vierkante foto wil. Dan klik je op de driehoekjes naar het woord Origineel en kies je voor 1 x 1. Andere bekende formaten zijn ook beschikbaar. ⦁ Nog meer naar rechts staat een hangslot. Als het dicht is, verandert met de lange zijde evenredig ook de korte zijde. De verhoudingen blijven dus ongewijzigd. Bij mij staat het slotll altijd open, want ik wil zelf helemaal vrij mijn uitsnede kiezen. Lees eventueel nog eens LR 13 over de hulplijnen bij het bepalen van de compositie. ⦁ Naast het woord “Hoek” staat links een klein liniaaltje. Klik op de liniaal, je ziet een kruisje met een liniaal. Met het kruisje kun je nu precies de horizontale lijn trekken die je hebben wil. De foto draait daarna vanzelf. ⦁ In plaats van de liniaal kun je ook de muis buiten naast de rand van de foto brengen. Je ziet dan twee pijltjes in een hoek van 90 graden. Die kun je met de muis heen en weer schuiven om de foto te draaien. ⦁ Tenslotte kun je ook nog de druppel van de liniaal verschuiven om de foto te draaien of zelfs het aantal graden precies intikken.
Voor een vervolg op de vorige tip maak ik bij uitzondering gebruik van een extra programma: het (oorspronkelijk Duitse) Nik software. Vroeger moest je dat kopen voor een paar honderd dollar, maar het programma is overgenomen door Google en sinds dit voorjaar gratis verkrijgbaar voor Windwos en Mac. Eigenlijk is het geen zelfstandig programma, maar een zevental plug-ins (hulpprogramma’s) bij Lightroom en Photoshop. Van die plug-ins is Silver Efex Pro al die jaren het meest populair geweest. Dat gaan we hier gebruiken.
Open het gedownloade programma en installeer het in Lightroom. Zorg dat Lightroom uit staat.
Bij het Welcome-scherm klikt u op Next
Bij Licence Agreement klikt u op I Agree
Bij de location (lokatie) hoeft u niets te kiezen, alleen kliken op Next
Hier moet u wel kiezen. Wijs de versie van Lightroom aan die u hebt. Mocht u ook Photoshop hebben, dan kunt u dat later ook voor Photoshop installeren, tegelijk kan niet. Klik vervolgens op Install
Het installeren duurt even; geduld ook al lijkt het niet verder te gaan. Als de installatie klaar is ziet u het laatste scherm en klikt u op Finish.
De Nik software gebruiken
We gaan hier alleen heel kort uitleg geven voor Silver Efex Pro (SEP).
In de module Ontwiikkelen kiezen we helemaal linksboven Foto, dan Bewerken in, dan Bewerken in Silver Efex Pro 2.exe
Er komt een nieuw scherm. Kies voor: Een kopie bewerken met Lightroom-aanpassingen Klik vervolgens op bewerken.
Nu komt er een groot nieuw scherm van Silver Efex Pro 2 Links staan allemaal voorinstellingen die u kant en klaar kunt gebruiken.
Kies om hier te oefenen voor 005 High Structure (harsh) en sluit af met rechtsonder Save
U gaat automatisch terug naar LR met de veranderingen van SEP 2.
In LR staan de schuifjes weer allemaal in het midden.. Ik kan dus vervolgens i LR opnieuw een verdere aanpassing maken.
Dat resultat laat ik u ook zien.
In Silver Efex Pro en de andere programma’s van Nik software is nog veel meer mogelijk, maar dat valt buiten het kader van deze LR-tips.
Wees niet bang om zelf dingen uit te proberen. Zelf heb ik nog nooit een cursus fotografie gevolgd (behalve de lessenreeks hier), maar dat had u al gemerkt aan mijn eigen foto’s.
Als uitgangspunt neem ik dit keer een foto van een Braziliaanse schone dame.
De omzetting naar zwart-wit is heel eenvoudig.
Maak met uw camera de foto altijd in kleur, want dan hebt u de meeste informatie opgeslagen. Omzetten naar ZW kan beter later gebeuren.
Open de foto in LR
Klik bij het scherm rechts op Zwart-wit (naast Kleur). Over het algemeen maakt LR automatisch een heel charmante conversie naar ZW
Voor verdere bewerking kunnen we natuurlijk gebruik maken van het Standaardmenu met Belichting, Contrast enz. Maar bij een kleurenfoto, ook al is deze omgezet naar ZW, zijn er nog andere mogelijkheden:
We kunnen hier aanpassingen maken voor diverse kleuren. Ga naar onderdeel “HSL / Kleur / Zwart-wit”. Dat laatste is al gemarkeerd omdat u eerder koos voor ZW. U had in plaats daarvan ook hier kunnen kliken op Zwart-wit met uiteraard eenzelfde resultaat.
Onder die tekst Zwart-wit ziet u de (automatische) Zwart-wit mix. Mocht u dat niet zien, klik dan op het driehoekje naast“ Zwart-wit”.
Ik ga nu wat overdreven verschuivingen laten zien om aan te tonen dat kleur nog heel wat mogelijkheden biedt in een geconverteerde ZW foto.
Als eerste ga ik de tint van het gezicht lichter maken door Oranje te verschuiven tot 70.
Als tweede stap ga ik de kleur rood verschuiven naar -45 om met name de lippen donkerder te maken. Ook het deel van de kleding waar rood in zit, wordt iets donderder.
Het derde voorbeeld dat ik geef, is het verschuiven van de kleur blauw naar -40. Ziet u de kleurverschillen in de kleding?
Nu is het aan u om verder te experimenteren met andere kleuren. En u weet nog: dubbelklikken op de druppel zet de kleur weer in de originele stand.
U kunt zich wellicht nog herinneren dat ik (op 12 aug) bij een foto de vraag stelde waar de foto genomen was. Op de meest creatieve manieren kreeg ik de (soms) goede antwoorden binnen.
Als de GPS-gegevens in de foto zitten, is het antwoord bij LR heel eenvoudig.
In het rechterscherm staan bij Metagegevens de GPS-coördinaten.
Als u klikt op het piijltje echts bij de GPS-gegevens, verschijnt er een nieuw scherm.
In de hoofdscherm ziet u daar precies de lokatie.
In het linkerscherm bij de Navigator idem, maar dan op kleienre schaal zodat ook de omgeving erbij te zien is.
Ook in het hoofdscherm is de foto groter of kleiner te maken door de druppel tussen min en plus te verschuiven
Het type kaart staat nu op hybride,maar u kunt ook bijv. Wegenkaart kiezen via de bekende driehoekjes naast het woord Hybride.
Overigens heeft mijn Nikon geen GPS mogelijkheid. Ik heb de GPS-gegevens met de hand ingebracht. De kaarten komen dan vanzelf te voorschijn. Ook dat kan in LR, maar dat is aan u om zelf te ontdekken.
In de module Bibliotheek kun je je foto’s op vele manieren filteren. Daar zijn meerdere toepassingen voor te bedenken. Ik zet je op weg met een filtering van wat mijn foto’s van het jaar 2016.
Klik in het linkerscherm op de folder waarvan je de foto’s wilt filteren
Klik in het hoofdscherm om de filterbalk te voorschijn te halen
Ik heb nergens aparte kenmerken (zoals kleuren, tekst of tekst toegevoegd), dus ik kies hier voor Metagegevens
Er verschijnen diverse kolommen. Je kunt nu twee dingen doen: a. Kolommen toevoegen of weghalen Dat doen we door de muis over de titel van de kolom te bewegen en dan aan de rechterkant van de titel te rechtsklikken met de muis b. De inhoud van de kolom te veranderen. Daartoe klik te op de driehoekjes naast de titel. Er verschijnt een lijst met andere sorteerkeuzes.
Als ik nu klik in één van de kolommen, bijvoorbeeld in de kolom Shutter Speed op 20 seconden (dat zijn 9 foto’s), dan wordt meteen in de andere kolommen een aanpassing gemaakt. Je ziet alleen nog de gegevens van die selektie en ook onderaan komen alleen die foto’s te staan.
Klik op Geen als je wilt stoppen met de filtering.
Het is een leuke mogelijkheid om eens te kijken waar je accenten liggen bij het fotograferen. Op deze manier ontdekte ik tot mijn verbazing dat ik veel meer de groothoeklens gebruikte dan ik dacht.
De processor (ik beperk me hier tot Windows) Het is leuk om te weten dat een quad core CPU zeer van nut is bij vooral het maken van previews of het exporteren van foto’s, maar laten we het simpel houden: hoe hoger de getallen hoe beter. Een i7 is beter dan een i3 en een kloksnelheid van 3 GHz is beter dan eentje van 2 GHZ. Let overigens ook op de leeftijd van de computer: 2 GHZ van 2016 is veel sneller dan 2 GHZ van 2008.
Geheugen (RAM) Omdat Lightroom met veel data werkt, wordt allereerst het geheugen gebruikt en vervolgens de harde schijf. Minder dan 8 GB is niet aan te bevelen, maar meer is natuurlijk beter (en kost meer).
Harde schijf Vooral de catalog en de preview hebben voordeel bij een snelle harde schijf. Het is duidelijk dat een SSD daarbij ruimschoots in het voordeel is, alhoewel een schijf met 7200 rpm prima werkt. Natuurlijk zorg je ervoor dat je minstens 20% vrije ruimte hebt op je harde schijf. Dat werkt beter.
Maak je veel gebruik van een externe harde schijf, dan is de verbindingssnelheid uitermate belangrijk. USB3 is tien keer zo snel als USB 2. Koop dus geen externe schijf met USB 2 meer. Het nog snellere Thunderbolt of USB-C laat ik even buiten beschouwing.
De grafische kaart Een goede grafische kaart kan heel pretig zijn, alhoewel je bij laptops vaak nauwelijks keuze hebt. Houdt ook rekening met eisen die de resolutie van je scherm stelt. Een gewoon HD scherm (1920 * 1080) is 2 MP, maar als je een 4K scherm hebt, praat je al over 8 MP en dat vraagt van Lightroom dus heel wat meer rekenwerk om alles goed op het scherm te krijgen.
Ik stipte het hierboven al even aan: over het algemeen ben je met een desktop en alle mogelijkheden beter uit dan met een laptop als het Lightroom beteft. Zelf werk ik op beiden en tot nu toe gaat het naar tevredenheid.
Werkt Lightroom vervelend traag, dan zou het zinvol kunnen zijn om een upgrade te doen, maar vaak is een totaal nieuwe computer nog een betere optie omdat ook hier de ontwikkelingen hard gaan. Laat je goed voorlichten (en niet uitsluitend door de verkoper in de winkel).
Mocht u geen idee hebben wat uw computer herbergt, klik dan in LR op Help en daarna op Systeeminfo.
Als je een tijdje bezig bent geweest om wijzigingen aan te brengen in je foto, wil je soms wel even zien wat het verschil is met het origineel.
In de module Ontwikkelen klik je daartoe op YY in de werkbalk.
Je kunt de twee variaties naast, maar ook onder elkaar zetten en nog wat meer. Klik daarvoor op het driehoekje naaast YY.
Zie je de werkbalk met o.a. YY helemaal niet, dan is vermoedelijk je werkbalk verdwenen. Klik op de toets T van je toetsenbord en je werkbalk is weer terug.
Helemaal rechts in de werkbalk zie je ook een driehoekje. Daarmee kun je meer of minder opties laten zien in de werkbalk.
Er is nog een alternatieve mogelijkheid om voor en na te tonen. Als je de hele foto ziet (loepweergave of letter D), klik dan op de backslash toets ( ) om te schakelen tussen voor en na. De loepweergave is het vakje links naast YY.
Omdat een raw-bestand, in tegenstelling tot een jpeg-foto, nog niet door de processor van je camera verscherpt is, staat in Lightroom de verscherping standaard op 25. Bij een jpeg-opname staat hij op nul.
De betekenis van de schuifregelaars is niet altijd erg duidelijk.
Ik gebruik overwegend de schuif Hoeveelheid.
Te veel verscherping kan tot halo’s leiden: lichte randen rondom sscherp afgetekende randen. Lage waardes voor de Detail-schuifregelaar geven de hoogste halo-onderdrukking. Hogere waardes benadrukken de details meer, maar verhogen het risico op halo’s.
Om de werking van de schuifregelaars te leren kennen kan je de Alt-toets indrukken terwijl je de schuifregelaar bedient. Je ziet dan een grijsweergave van het effect van die specifieke schuifregelaar. Dat is vooral handig bij Masker: Wat wit is, wordt verscherpt, wat zwart is, wordt niet verscherpt.
Bij de foto’s:
Voor de “originele” foto heb ik een flinke crop genomen, om het efect van het verscherpen beter te kunnen laten zien Linksonder die foto zie je de gebruikte instellingen
De tweede afbeelding is maximaal verscherpt. Zie de instellingen eronder
Bij de derde foto is naast de verscherping ook de detaillering maximaal ingesteld. De gevolgen laten zich zien. De instellingen staan er weer onder
Op de tweede rij links is de detaillering weer terug naar de eerste instelling, maar nu is de straal maximaal. De straal regelt hoe ver aan weerskanten van de randen de respectievelijke verlichting / verdonkering doorgaat. Voor landschappen kun je wat lager gaan, voor portretten eventueel iets hoger. Ik gebruik het weinig. De gegevens staan er rechtsboven
Op de tweede foto van de tweede rij is het masker maximaal toegepast. Bij het indrukken van de ALT-toets zie je dat het beeld van wit tot bijna volledig zwart wordt. Zwart wordt niet verscherpt, dus is er hier heel weinig verscherpt.
De laatste foto van de tweede rij toont wat je ziet bij het tegelijk indrukken van de ALT-toets als je het masker verschuift. Hier is de waarde 69.
Opmerking:
Bij een goede verscherping mag je in de 1:1-weergave geen zichtbare halo’s zien.
scherpte en ruis verhouden zich als water en vuur; verscherping maakt aanwezige ruis meer zichtbaar en ruisreductie leidt tot minder scherpte.
Als uitgangspunt neem ik een nachtelijke foto (ISO 8000), een beetje opgehelderd en ook nog eens flink gecropt, waardoor de ruis overduidelijk te zien is.
Er zijn boeken volgeschreven over vermindering van ruis. Ook zijn er vele alternatieve programma’s voor ruisvermindering. Met dat alles ga ik u niet lastig vallen.
LR kent twee soorten ruisvermindering:
Luminantie: als je dit verhoogt, vloeien de korrels meer in elkaar over en wordt alles “gladder”, wat bijv. bij haren zeker niet mooi is.
Kleurtint: als je dit verhoogt, vloeien de kleuren meer in elkaar over.
Het beste is om gewoon uit te proberen.
Begin met Ruisreductie -> Luminantie Laat de schuifjes Details en Contrast/Vloeiendheid voorlopig maar even rusten.
Dubbelklik op Luminantie om deze weer terug te zetten op beginwaarde en probeer nu Ruisreductie -> Kleurtint
Vaak heb je hierna de neiging op te gaan verscherpen, omdat ruisreductie een minder scherp beeld oplevert. Wees daar echter heel voorzichtig in, want voor je het weet is de remedie erger dan de kwaal.
Heb je een bloedhekel aan ruis?
Gebruik dan een zo laag mogelijke ISO-waarde en vermijd donkere delen in je foto die opgehelderd moeten worden.
Het rechterscherm bestaat uit een aantal deelschermen (Standaard, Kleurtintcurve, enz.) die u al of niet uit kunt klappen door te klikken op het driehoekje helemaal rechts in de regel.
Soms hebt u zoveel schermen uitgeklapt staan, dat u de weg een beetje kwijtraakt.
Op twee manieren kunt u dit vereenvoudigen.
Rechtsklik in de lege ruimte onderaan het rechterscherm. Er verschijnt een nieuw wit scherm.
Als u kiest voor Solomodus, dan staat er nooit meer dan één deelscherm uitgeklapt.
Misschien zijn er ook deelschermen die u eigenlijk nooit gebruikt. U kunt die laten verdwijnen (of later weer terughalen) door te klikken op het vinkje in het witte scherm (zie 1).
Eén van de meest interessante bewerkingen waardoor ik vanaf de eerste kennismaking “verliefd” raakte op Lightroom was de bewerking Clarity, in het Nederlands met een onhandig woord Helderheid genoemd. Het heeft echter weinig te maken met een lichtere of donkere foto, maar wel een foto die op deze manier veel meer “pit” kan krijgen. Veel effektiever dan het toevoegen van Contrast, want de bewerking Helderheid bettreft meer de middentonen en geeft een veel subtieler en aangenamer effekt.
In de voorbeelden ziet u hopelijk het verschil tussen Helderheid en Contrast.
Het naar rechts schuiven ven Helderheid geeft dus meer pit. Het verminderen van de Helderheid maakt het beeld juist heel vlak. Ook daar zijn toepassingen voor te bedenken. Wellicht kom ik er later nog eens op terug.
Levendigheid
Zoals Helderheid en Contrast beiden hun mogeljkheden hebben om meer accent in een foto te krijgen, zo zijn Levendigheid en Verzadiging een vergelijkbare tweeling om meer kleur in het beeld te kunnen brengen.
Hierboven heb ik verteld dat ik vaak een voorkeur heb voor Helderheid boven Contrast.
Mijn voorkeur voor Levendigheid boven Verzadiging is nog veel sterker.
Verzadiging leidt snel tot een foto met overdreven kleuren, terwijl Levendigheid, omdat het net als Helderheid vooral de middentonen betreft, op veel subtielere wijze meer charme aan een foto kan geven.
Ook hier laat ik het bij een enkele voorbeeld foto (verschuiven tot +60).
Opmerking:
Verzadiging gebruik ik eerder de andere kant op: juist minder verzadiging. Soms geeft dat een heel aparte sfeer aan een foto.
Omdat Helderheid ook de donkere delen meer accent geeft, combineer ik Helderheid vaak met meer Schaduwen om dit te verzachten
Een gebruik opnieuw een foto van een van onze collega’s met de vraag hoe de foto het beste rechtgezet kan worden.
Ook hier kan Lightroom helpen. Voor LR 6 of 5 gaat u naar Lenscorrecteis in de module Ontwikkelen
De aanwijzing hier betreft LR CC.
Ik neem de originele foto en plaats deze in LR.
Aanbevolen wordt om in de module Ontwikkelen eerste te gaan naar Lenscorrecties
Vink daar de eerste twee regels aan.
Probleem: er is geen lensprofiel. U weet natuurlijk welke camera u gebruikt, hier een Nikon.
Bij Merk klik ik op de driehoekjes rechts en zoek naar Nikon
Nu komt ook meteen een bepaalde lens naar voren. Gewoonlijk klopt dat; hier is het verkeerd, want er is een ander elens gebruikt, maar dat is niet zo erg.
Vervolgens gaan we naar de belangrijke stap: Transformatie
Klik daar op Automatisch (maar probeer eventueel ook even de andere opties uit voor een best resultaat)
De foto staat netjes recht. Eventueel nog wat restrandjes wegcroppen.
In LR 16 gaf ik nog de raad om liever af te blijven van de knop Kleurtint, want je kunt er de foto aardig mee verpesten.
In dit geval is het gebruik wel heel zinvol, omdat de foto genomen is onder een gekleurd dak, dat alle licht filtert zodat er een duidelijke kleurzweem ontstaat.
Hoe te corrigeren?
Kies WB (witbalans) en laat LR het meeste werk doen door meer naar rechts te kiezen voor -> Automatisch
LR doet nu zelf twee aanpassingen: a. Meer geel om het overtollige blauw eruit te halen b. Meer groen om het teveel aan magenta te verwijderen Op de schuifbalk zie je die tegenpolen: blauw tegenover geel en groen tegenover magenta (roodachtig)
Omdat ik nog niet helemaal tevreden was, heb ik zelf nog een kleine aanpassing gedaan door Temperatuur te zetten op 20 Kleurtint te zetten op -60
De tekst achter WB is vanzelf veranderd van Automatisch naar -> Aangepast
Opm. Bij het aanpassen van de kleurtint probeer ik twee zaken in de gaten te houden:
De kleur van de huid
Iets wat verondersteld wordt wit te zijn (hier het schoeisel van de man)
De eerste stap is bij mij het eventueel aanpassen van de compositie (LR 13).
De tweede stap is een kleurcorrectie, indien nodig (LR 16).
De derde stap is de eerste aanpassing van de belichting (LR 17).
Voor niet automatisch, maar liever handmatig.
Ik geef hier een opzet voor een persoonlijke voorkeur bij het werken:
Open de originele (RAW)foto
Schuif bij Belichting tot het belangrijkste deel van de foto goed belicht is. Let niet op delen die misschien te licht lijken te worden.
De regel Contrast sla ik gewoonlijk over; ik prefereer meestal Helderheid
De regel Hooglichten is heel belangrijk. Bij vrijwel alle foto’s schuif ik die meer of minder naar links. Ik ga dat hier o.m. doen vanwege de wolken en het lichte gebouw links
De regel Schaduwen gebruik ik ook veel, zeker bij donkere vlakken die het verdienen om opgehelderd te worden
De regel Witte tinten gebruik ik minder frequent, omdat het vaak niet nodig is
De regel Zwarte tinten daarentegen wel regelmatig, maar met voorzichtigheid, omdat Helderheid (daarover de volgende keer) vaak betere resultaten geeft. Schaduwen en Zwarte tinten lijken elkaars tegenpolen, maar kunnen vreemd genoeg toch soms best samen gebruikt worden. Experimenteren dus!
LR 17: Standaard paneel -> automatische belichting
LR 17: Standaard paneel -> automatische belichting
We vervolgen met module Ontwikelen en het rechterpaneel: Standaard.
In de eerstvolgende regel staat nu:
Tint en Autom.
Dat laatste Automatisch staat altijd al in het Wit om direct aangeklikt te worden.
Vroeger gebruikte ik dat regelmatig. Om een eerste indruk te krijgen van een aanpassing, maar de laatste jaren vind ik het resultaat bijna altijd nogal licht.
Om vertrouwd te raken met LR, is dit wel een goed middel.
Klik op Autom, kijk hoe het je bevalt en let vooral ook op de verschuivingen eronder; dat kan heel leerzaam zijn
Doe hierna CTR-Z (of ga terug in de Historie (linkerscherm) om weer terug te komen bij de oorspronkelijke opname.
Probeer nu zelf wat wijzigingen aan te brengen
Ik maak nu even een uitstapje hoe Lightroom de automatische aanpassing doet. Dit deel van de uitleg kunt u eventueel overslaan. Het is niet voor de eerste beginners.
Klik bij onze beginfoto (uitproberen met eigen foto’s wordt hierna ook aanbevolen) op Autom.
Als ik hierna met het indrukken van de letter J controleer op onder en overbelichting, zie ik slechts een geringe onderbelichting (dat wordt met blauw gemarkeerd)
Hoe was het vroeger? Neem als uitgangspunt weer de oorspronkelijke foto. Klik in het rechterpaneel helemaal onderaan op Cameracalibratie. Klik nu in de eerste regel bij Procesversie naast het jaartal 2012 en kies 2010.
Doe nu weer bij Standaard een Automatische aanpassing. U kunt nu zien dat de versie van 2012 net weer wat lichter is.
Voor alle duidelijkheid laat ik ook nog de cijfers zien bij de aanpassingen die Lightroom maakt bij procesversie 2012 en procesversieversie 2010
Dit alles is de reden dat ik de automatische belichtingscorrectie bijna nooit (meer) gebruik. Mijn voorkeur is handmatig. Wat nog niet wil zeggen dat ik het beter doe dan LR. Aan u de keuze.
We zitten zoals gebruikelijk in de module Ontwikkelen.
Het standaardpaneel staat in het rechterscherm.
Dat is het startpunt voor iedere fotobewerking.
Zorg dat je kunt lezen en schrijven met dit Standaard paneel, het is echt uitermate belangrijk.
In de eerste regel staat: Behandeling: Kleur | Zwart-wit Kleur is standaard. Op Zwart-wit kom ik een andere keer terug.
In de volgende regel zie je links een pipet. Daarmee kun je een plek aanklikken in de foto om een correct wit deel aan te wijzen. Gebruik het pipet vooral als je veel tijd over hebt en weinig vorderingen wil maken. Ik gebruik het nooit, maar anderen zijn handiger dan ik.
Meer naar rechts staat WB (witbalans): als opname. Dat heeft te maken met de witbalans die je in de camera gekozen hebt. Gewoonlijk verander ik hier niets, maar bij een nachtopname zou het je soms kunnenhelpen. Gewoon even experimenteren. Liever gebruik ik de volgende regel.
Dat is Temperatuur. Als je de druppel op de lijn naar links schuift wordt de foto blauwer (koeler), naar rechts juist warmer. Ik gebruik dit regelmatig voor een eerste gevoelsmatiger correctie. Behalve schuiven kun je ook rechts naast de lijn een getal intypen. Dat is handiger bij heel kleine correcties.
De volgende regel zegt: Kleurtint. Ik gebruik dit soms, maar mijn advies op dit moment is: afblijven!
IK WEET HET NIET MEER! Behalve de druppel bij de temperatuur, zul je in het begin nog veel meer druppels gaan verschuiven om van alles uit te proberen. Hoe kom ik nu weer bij de begin-instelling als alles in de wat lijkt? Oplossing: dubbelklik op de druppel of dubbelklik op het woord links en je druppel springt weer naar de begin-instelling.
Ik ga nog even verder met de foto van de vorige keer.
Toen hebben we vooral gekeken naar de compositie en uitsnede.
Gewoonlijk begin ik met het standaardpaneel voor de eerste algemene aanpassingen. Maar deze foto leent zich daar minder voor.
We werken dit keer voor de eerste aanpassingen middels o.a. het gegradueerd filter. Dat biedt vaak goede mogelijkheden om het accent te leggen op het meest belangrijkste deel van de foto.
Kies gegradueerd filter voor het donkerder maken van het rechterdeel van de foto. Ik doe dit om de aandacht meer naar het gezicht te brengen.
Zie het eerste voorbeeld.
Vervolgens idem met het linkerdeel waar vooral de arm moet verdwijnen. Hier wordt daarom gekozen voor een donkerder filter.
Tenslotte nog even naar de ogen kijken. Gewoonlijk werkt het penseel met de keuze Iris verbetering goed, maar bij mensen met donkere ogen is penseel met toegevoegde belichting een betere optie.
Toen ik voor het eerst met LR (toen versie 3) begon, was een van de allereerste “zegeningen” de hulplijnen om tot een goede compositie te komen.
De nachtelijke foto (geen flits) die ik hier als voorbeeld gebruik, beviel me niet vanwege de half afgesneden hand en het opzichtige horloge.
Reden voor een stevige crop.
Bij geen van de layoutlijnen staat een oog precies op een sterk punt, maar regels zijn aanwijzingen die vooral voor de beginner heel nuttig kunnen zijn, maar ook weer geen dwangmaatregelen.
Over de layoutlijnen (bij Abobe uitsnijdhulplijn genoemd):
Ik wissel vaak even snel tussen verschillende opties, met een voorkeur voor Gouden verhouding (veel gebruikt in de oude schilderkunst) en derden (de regel van drie).
Dat wisselen doe je met de letter O (je moet wel de layoutlijnen zien)
In totaal zijn er zeven versies van layoutlijnen die je kunt gebruiken
Je kunt kiezen welke je daarvan wily benutten bij het wisselen (sommige gebruik ik nooit en zet ik daarom uit)
Om dit in te stellen ga je naar -> Gereedschappen -> Bedekking Uitsnijdhulplijn -> Overlays kiezen om te doorlopen
Je ziet dan een nieuw venster (Cyclische overlays) en kruist aan welke je regelmatig wilt gebruiken; sluit af met OK
Wil je wat beter bekijken hoe de nieuwe uitsnede eruit ziet, klik 1 2 of drie keer op de letter L voor meer variaties
Een foto met een vage achtergrond kan heel mooi zijn, zoals bij bijv. portretten of macro. De beste manier is om dat te doen bij de opname. Een lens met een wijde opening kan helpen, maar ook fotografische kennis waar je op moet letten om dat te bereiken.
Achteraf iets vervagen in een foto gaat heel goed in Photoshop, maar ook bij Lightroom zijn er mogelijkheden.
Kies de penseel
zet de helderheid op -100
grootte, doezelaar naar keuze
rustig borstelen, want het kost veel computertijd
In het voorbeeld zie je van links naar rechts:
originele foto
het gebied in rood dat ik geborsteld heb met helderheid -100
het resultaat
Twee opmerkingen:
je kunt het resultaat van de bewerking versterken door te rechtsklikken op de bewerkingspunt en dan te dupliceren
Wil je in één keer maximaal vervagen zet dan zowel contrast, als helderheid en scherpte op -100
Klik op start -> er verschijnt een kruisje met grote lijnen
Klik op beginpunt van je tekstfile (Word), houd linker muisknop ingedrukt en klik dan op ander hoek rechtsonder van je Wordfile.
Als alles goed gegaan is, staat nu de tekstfile met de extensie PNG in de goede submap en kun je da aangeven in Lightroom (zie punt 7 openingstekst alhier)
Mocht je er helemaal niet uitkomen, dan moet je me maar even een privémailtje sturen.
In Lightroom kun je het naamplaatje “Lightroom”vervangen door een ander woord of zelfs een afbeelding. Niet meer dan een leuke aardigheid waar je in feite niets aan hebt.
Toch heb ik er een tweetal kleine toepassingen voor.
Tijdens de trainingen merkte ik regelmatig dat cursisten in de knoei zaten, omdat ze niet in de gaten hadden dat ze in een andere module van Lightroom bezig waren. Dat was voor mij de reden om de naan van de werkzame module felgeel te maken voor een duidelijker onderscheid.
Omdat ik vanwege Sennet regelmatig moet wisselen tusen Nederlands en Engels (standaard hier) en soms ook tussen versie LR 5 en LR CC, heb in in het naamplaatje een onderscheid gemaakt tussen beide versies. Overigens kunnen twee verschillende versies niet tegelijk gedraaid worden op de PC.
Veranderen naamplaatje
Kies Bewerken -> Naamplaatje instellen
Er verschijnt een nieuw scherm
links kun je van de naam van alles veranderen: lettersoort, cursief, vet enz., grootte en kleur
rechts idem voor de namen van de modules
Taal
De taal kun je (in tegenstelling tot Photoshop) per keer gemakkelijk veranderen.
Klik op Bewerken -> Voorkeuren
Bij de tab Algemeen kun je helemaal bovenaan de taal veranderen
Zet gelijk daaronder meteen tonen splash-screen uit, want dat is verloren opstarttijd
Klik helemaal onderaan links op Lightroom opnieuw optarten en de nieuwe taal is direkt zichtbaar
Naar aanleiding van een vraag over het exporteren van een foto het volgende.
Je foto’s staan ergens op de harde schijf. Ik zet zelf de foto’s gewoon per jaar en daaronder in submappen per maand:
Foto-2016
- 2016-01
- 2016-02
- 2016-03
- enz.
Twee zaken zijn heel belangrijk:
zorg dat je wéét waar je originele foto’s op je schijf staan
zorg dat de bewerkte foto’s vanuit lightroom altijd in een andere map terecht komen, bijv. de map LR_foto
Lightroom doet niets met je originele foto, maar houdt in een database (de catalogus) alleen de veranderingen bij. Je kunt je origineel dus nooit verpesten met Lightroom.
Dan nu de werkwijze van het exporteren.
Klik linksboven op Bestand -> Exporteren
Je krijgt nu een nieuw scherm te zien
Ik loop dat van boven naar beneden even langs.
Helemaal bovenaan wil LR weten waar de bewerkte foto naartoe moet:
Kies Vaste schijf
Exportlocatie
Het handigste is om te kiezen voor een Specifieke map, want dan weet je precies waar je foto’s terecht komen.
Je kunt exact aangeven in welke submap dit moet zijn (bij mij staat het nu op LR tips)
Bestandsnaamgeving
Ik kies altijd voor de naam van het bestand met daarachter een of meer cijfers.
Op die manier weet ik van een bewerkte foto altijd bij welk origineel deze hoort.
Welk cijfer je kiest, maakt niet zoveel uit. Je kunt bijv. 8 kiezen omdat we in de achtste maand zijn. Zo kun je zelf betekenissen geven aan de toevoeging. Overigens is het jammer dat je hier geen letters kunt toevoegen. Kies nooit Bestandsnaam, want dat werkt verwarrend met het origineel.
Bestandsinstellingen
Voor plaatsing op internet kies je altijd voor JPEG en sRGB. Je kunt rechts ook de omvang van de foto beperken, bijv. tot 425 k.
Afbeeldingsgrootte
Voor een liggende foto voor Sennet kun je kiezen voor max. 1024 pixels.
Bij een staande foto moet je wat anders doen, want Sennet wil niet dat de hoogte meer is dan 800 pixels. Dan moet je de lange rand dus zetten op 800 pixels. Gelukkig kan het eenvoudiger. Kies bij Passend maken nu voor Niet vergroten en 1024 x 800 pixels.
Klik als laatste op de knop Exporteren (rechts onderaan) en je bewerkte foto staat in de door jou gekozen submap onder de naam Bestandsnaam-8.jpg.
Veel praktische toepassingen zijn er niet voor, maar soms is het leuk om eens uit te proberen: een foto waar nog maar één kleur in zit.
Als begin neem ik een foto van een etalage in de binnenstad alhier. Ik wil alleen het geel in het centrale hemd overhouden, de rest van de foto moet zwart-wit worden.
Ga naar Module Ontwikkelen
Kies in het rechterscherm HSL
Kies vervolgens in de regel eronder Verzadiging
Schuif de druppels van alle kleuren (behalve geel) helemaal naar links
De foto is nu grijs, behalve het hemd en wat restjes (zie rode markeringen)
Van die restjes gaan we de laatste kleur wegborstelen
Kies de borstel (penseel)
Kies als effect Verzadiging en zet de verzadiging op nul
Borstel de restjes kleur boven en onder helemaal weg (Vaak kost dit nogal wat tijd van de computer).
Deze tip is naar aanleiding van een vraag. Voor mij is dat heel prettig, want dan weet ik waar ik mensen het beste mee kan helpen.
Even een korte inleiding over het ontstaan van Lightroom. Adobe had met Photoshop een geweldig programma, maar toen eind 2005 Apple op de markt kwam met Aperture, schrok men bij Adobe. Aperture was namelijk een soort database van foto’s, die je kon waarderen, sorteren en bewerken. Lightroom moest ook zoiets worden, maar natuurlijk niet Photoshop gaan verdringen. Begin 2006 (men was bij Adobe al langer bezig met het idee) kwam Lightroom op de markt. In mijn herinnering was versie drie werkbaar, versie vier een duidelijke verbetering en versie vijf een dijk van een programma. Inmiddels is versie zes uit, in de cloudversie CC genoemd.
Terug naar de vraag die ging over hoe het beste samen te werken tussen Lightroom en Photoshop.
De meest gebruikelijke werkwijze is om te beginnen in Lightroom. Foto importeren en aanpassingen doen. Lightroom doet overigens niets met je origineel , maar legt alleen de bewerkingen vast.
Wil je verder gaan in Photoshop, dan klik je CTRL-E (een van de meest bekende shortcuts). Photoshop wordt automatisch geopend en je krijgt hetzelfde beeld te zien, inclusief je bewerkingen. De file heeft nu standaard de extensie TIFF, maar daar hoef je je niet druk om te maken. In Photoshop kun je nu verder gaan. Ik heb als voorbeeld een duidelijke bewerking gedaan. Hierna kun je twee kanten op: de foto saven vanuit Photoshop. Voor het internet is dan een filenaam met de extensie JPG. Maar je kunt ook teruggaan naar Lightroom om daar weer verder te gaan. Dat doe je met het commando Save. De foto, inclusief de bewerking van Photoshop, zit nu weer in Lightroom.
Samengevat: Lightroom -> (A) foto bewerken (B) en dan ⦁ Exporteren of ⦁ Via CTRL-E verder gaan in Photoshop Photoshop -> foto verder bewerken (C) en dan ⦁ Save als JPG ⦁ Save -> foto gaat weer terug naar Lightroom (D)
Opm. Als je de eerste bewerking doet in Photoshop is er voor zover ik weer, geen shortcut om direkt verder te gaan in Lightroom.
Soms is het charmant om de lucht wat meer accent te geven, zeker in combinatie met witte wolken. Ik neem hier een vrijwel wolkenloze lucht.
De lucht donkerder maken met de borstel (penseel) is hier vervelend vanwege o.a. het standbeeld waar je omheen moet borstelen, maar het kan wel.
Werken met de gradient is hier ook lastig, omdat je heel snel zowel standbeeld als hoofden meeneemt in de verdonkering.
Dat is te corrigeren met een borstel om hoofden enz. weer lichter te maken (in LR CC eenvoudiger met de erase funktie van de borstel), maar het blijft een heel gedoe.
Omdat de lucht (altijd) een blauwe tint heeft, is de snelste manier het veranderen van de luminantie bij de kleur blauw. Zie het geel omrande deel dat komt uit het rechterscherm.
Als je het blauw te overdreven vindt, kun je bijv. de saturatie minder maken (dat heb ik hier niet gedaan)
Omdat ALLE blauw in de foto verdonkerd wordt, zijn bijv, ook de shirts van de man en vrouw vooraan donkerder geworden. Dit kan eventueel op diverse manieren met de borstel gecorrigeerd worden (lichter maken, kleurtoon warmer zetten, saturatie verminderen).
De hond is erg donker -> ga naar schaduwen en schuif naar rechts
Het gras ziet er nogal bleekjes uit -> omdat het gras overwegend groen is, nemen we de kleur groen, klikken op luminantie en schuiven naar links voor een donkerder gras
Mocht je het gras nu te opvallend groen vinden, dan kun je de verzadiging van het groen terugbrengen door -> klikken op verzadiging en naar links schuiven
