Mamaia -Nord

Als het heel stil is en de zee kalm gebeurt het wel eens dat je een zwakke smekende stem over het water “mamaia” hoort roepen. Deze roep om hulp komt van een Roemeense schone die door Turkse zeerovers werd gekaapt en op haar moeder roept, zo vertelt de saga.

Een aardig optisch gevoel was: als ik ’s morgenvroeg op het strand uitkeek naar de horizon, de rode bol van de ontwakende zon opkwam aan mijn linkerzijde, waar hij verondersteld werd eigenlijk onder te gaan. Ik was dan ook niet aan het Noordzeestrand maar keek 180° gedraaid uit over de Zwarte Zee naar het zuiden. Als je geen andere ankerpunten hebt dan water, lucht en de kim, al of niet met een schip, lijkt alles hetzelfde. De zon steeg dan ook van hieruit gezien oost uit over de grote plas, aan mijn linkerzijde dus.

Het beloofde weer een snikhete dag te worden. Het brandende zand zou niet door mijn tere voeten te betreden zijn zonder croc’s.Dra zou de verhitte strandvloergeplaveid wordenmet naakte lichamen die zich het tere bleke vlees zouden laten verbranden tot een gezond ogend bruin kleurtje.

De brandende zon zou dan t’s avonds laat in de verte, in het westen neerstrijken en met als avondstralen uitstervende vlammen als een reusachtige rode bol verzwolgen worden door de zee. Je verwacht tevergeefs nog een stomende dampwolk te zien opstijgen. Die komt er niet. Enkel de wolken zouden er ons nog een tijdje aan herinneren met een schakering van hun mooie kleurenpracht. De avondkoelte keerde weer over het strand en tussen de bomen. De zandvlakte werd verlaten op enkele late slenterde wandelaars langsheen de waterlijn na.

Genoeg gemijmerd. Wat we nog nodig hebben aan de Vlaamse kust zijn nachtstrandbars. Deze etablissementen laten je de ganse nacht meegenieten van het lawaai. Kampeertenten, hotelbedden en appartementen daveren dan gezellig mee op het ritme van de zware bassen. De West-Europeanen worden er ’s morgens wakker (voor zo ver er van slapen iets terecht kwam) met een kater. De Roemenen weten beter: oordopjes. Is in Finland de stilte van de taiga een verkoopsargument. Roemenië betekent lawaai.

Ook gedurende de dag bleef het strandgedaver voor ergernis zorgen. Op de camping hadden we een restaurantterras met een vijf man sterk orkest dat live optrad. Prachtige genietbare muziek uit den oude doos! Het leek wel een onevenwichtig gevecht met de ongenietbare stranddisco’s die het monotoon geluid met de wind meevoerde als de klank van afgedankte wasmachines die men tegen beter weten nog in gebruik had. Een kakofonie als op de meifoor, waar ook al tal van ongenietbare klanken door hun luid gedram de concurrentie een hak trachten te zetten.

Los hiervan hadden we het best naar onze zin. Deze camping (www.holiday.ro, van de groep www.gpm.ro) ontdekten we op onze eerste reis. Nu waren we vaste gasten. Deze camping, in Mamaia-Nord, ligt direct aan zee. Het strand bestaat uit een mengeling van schelpen en zand en kleurt wit. Het zeewater is 25°C. Het strand glijdt zachtjes af naar zee waar je na vijftig meter nog als volwassen tot heuphoogte rechtop in het water staat. Ideaal met kleine kinderen.

Bovenop een driemeter hoge stranduitkijkpost duidt een roodgele vlag aan dat er strandbewaking is in de zona (plaja, ‘supravegheata’) door de salvamar (salvamont voor de bergen). Een aparte extra gele vlag betekent ‘antetiepericoli!’ oppassen geblazen dus, wilde zee. Rood: ‘interzisinotul!’ is dan weer zwemmen verboden. Ik zag geen blauwe vlaggen die aangaven dat het water zuiver is. Douche nemen na badkuur is de boodschap.

Op het strand lagen de zonnekloppers schaamteloos nietsdoend te bruinen. Een eigenaardigheid is hier aan de Zwarte Zee hoe sommigen zich in een houding weten te kronkelen om minder aan de zon bloot lichaamsvlees te laten braden. Probeer zelf maar eens uit om de geschoren oksels onder de armen van een gezond chocokleurtje te voorzien.

Op zee was natuurlijk meer te beleven. Kitesurfers en lawaaierige waterscooters. Er hing ook wat in de azuurlauwe lucht: wat denk je van een gele zetel hangende aan een overmaatse parachute, waarop drie personen hadden plaats genomen en door een motorboot werden voortgetrokken? Of een persoon die twee meter boven het water op twee waterzuilen wandelt (aquafly)?

Enkele jaren geleden was Mamaia-Nord nog door een duingebied met bosjes van het heel drukke toeristische Mamaia, het Britse Black Pool van Roemenië, gescheiden. De bosjes zijn gerooid en de gaten volgestouwd met hotels en appartementen. Gelukkig niet in een aaneengesloten betonmuur zoals aan de Vlaamse kust, maar wel met ruimten en groen eromheen. De bouwstijlen van de nieuwe buildings zijn ook genietbaarder door hun originele architecturale bouw en kleurenpalet, met respect voor de natuur.

Ook de zonverzadigde duinen met zandrimpelingen, door de wind gevlochten, werden plat gewalst voor strandanimatie. De bar Le GaGa met een eigen zwembad op het strand is hier wel de max. Je houdt het niet voor waar.

De camping zelf ligt in een wild olijvenbos. De bomen hebben grillige vormen veroorzaakt door stormwinden en moesten ondersteund worden door houten blokken. Zodoende groeiden ze toch schots en scheef omhoog en zorgden voor een schaduwrijk bladerdak. De camping wordt in de zomer bewoond door 95 % Roemenen, meestal gezellig ouderwets in tenten zoals bij ons in de jaren ’50 - ’60. Wel met de onontbeerlijke TV en schotelantenne geplaatst aan de tentopening. Ook caravans, tweedehands gekocht in Nederland en Duitsland, stonden op het terrein. De landsticker D en NL verraadden hun originele oorsprong. De weinig andere nationaliteiten die we hier aantroffen waren voornamelijk: Oost-Europeanen, Duitsers, fietsende Fransen en enkele Nederlanders met motorhomes. Ook Roemenen maken tegenwoordig veel gebruik van de camper. Als je geen tent of wat dan ook hebt zijn de talrijke te huren chalets op de camping een oplossing.

De kookles

Schuin achter ons parkeerde op een dag een Mercedes bestelwagentje met Duitse nummerplaat. Een man stapte uit, gekleed in wit gestreken overhemd met geknoopte lange mouwen, blauwe das, grijze pet, jeansbroek en begon de ganse inhoud eruit te halen. Wat erin bleef was een eenmansbed. De inhoud: tafeltje, groot geel terraszonnescherm en keukenbenodigdheden vonden een plaats naast en op het dak van de auto. Vervolgens toverde hij er nog uit een tuinzetel, vijfliter fles water, campinggasvuur, nog wat keuken- en tafelbenodigdheden en een fiets uit.

We zouden meemaken dat hij bij dag en dauw met de fiets naar de vroegmarkt in Constanta trok en beladen met zakken verse eetwaren terug kwam. De rest van de dag besteedde hij aan het bereiden van eten. Wilfred (68), zo heette de man, had er een dagtaak aan: “geleerd in een kookcursus met 14 vrouwen,” wist hij ons te vertellen. Naar eigen zeggen was zijn vrouw een dokter in een Duits ziekenhuis. Zelf was hij op doorreis naar Turkije. Wat opviel was zijn eigenaardige schelle lach als van een wolf die tekeer gaat tegen een volle maan. Niet dat er veel te lachen viel, maar hij lachte onverwachts, altijd een tijd voor of na het ogenblik dat iedereen lachte.

We kregen van Wilfred dagelijks kookles en staken heel wat op van de plaatselijke ingrediënten. Bv hoe je met het teveel aan overrijpe wegwerpvruchten van de markt goedkoop confituur kon brouwen.

Zwerfhonden

Een minpuntje waren de talrijke zwerfhonden, continu op zoek naar eten, niet gevaarlijk, eerder schuw en sommigen aaibaar. Roemenië heeft een ernstig zwerfhondenprobleem. Men spreekt van meer dan 2 miljoen loslopende honden. Een eerdere poging tot reductie van het ongemak werd door de voormalige Franse filmdiva Brigitte Bardot, sexpoes op retour, met wereldwijde protestacties van dierenorganisaties in 2001 verhinderd. Het probleem werd uit het regeringsakkoord geschrapt en kwam sindsdien niet meer aan bod.

Op de camping was er wel een klein voedingswinkeltje voor het aller noodzakelijkste. Voor supermarkten (Lidl, Kaufland en Penny) moet je wel naar Navodari, zeven km noordelijk. Of zuid naar Constanta (350.000 inw.) Daarheen moet je door Mamaia waar vroeger voor iedere doortocht péage betaald moest worden (nu afgeschaft).

Nog een pluspunt dat ik wil aanhalen was de netheid van het complex: toiletdames staan continu garant voor de drie blokken tellende douches en sanitaire voorzieningen. De vuilnisbakken worden constant door twee werklieden opgehaald en er is doorlopend toezicht van bewakers van een surveillancefirma op het terrein. Zowel aan de straattoegang als aan de strandpoort was er toezicht dat onbekenden het terrein betreden. De kampeerders dragen als herkenning een geel bandje om de pols.

Pocketboekjes

Het was ook hier op de camping dat ik de naoorlogse pocketboekjes herontdekte. In onze bibliotheek hadden we een sterke toevloed van tweedehands boekskes ontvangen die blijkbaar niemand nog kon charmeren. In een moment van nostalgie had ik een stapel van het oud papier weten te redden. Een twintigtal paste precies in een oude schoendoos (18X1,5 cm). Twee dozen volgepropt met pockets vonden plaats in een verloren hoek van de camper. Het bleek al rap dat ze handiger en lichter in de hand lagen dan de 23x15 cm paperbacks. Ook de goede kwaliteit van het vakmanschappelijk inbinden verraste me. Je kon ze gewoon openplooien zonder dat er bladzijden van de rug losscheurden en in het rond gingen dwarrelden.

Deze boekjes van o.a. de Zwarte Beertjes, Poema thrillers, Bruna (James Bond), enz. waren meestal vertalingen uit het Engels.

In de meeste Oost-Europese landen is er geen Nederlandse-, Franse- of Engelstalige lectuur, -krant of wat dan ook in andere talen dan de plaatselijke vocabularia te verkrijgen. Door onze langdurende zwerftocht in de vreemde werden dan ook gelezen boeken uitgewisseld met Nederlanders of Vlamingen. Tot mijn afgrijzen was ook deze wereld veranderd: tablets. Wel nuttig speelgoed, maar toch. Als ik er aan denk krijg ik al nekkramp. Het verhaal moet je voelen in de tinteling van de vingers, in het papier de geur van het bos en de inkt opsnuiven, in bed lezen en er mee zalig in de armen van Morpheus ontspannen in slaap vallen.

Marea Neagra (zuid)

Genietend van de verfrissende zeebries waren we 45 dagen blijven kamperen. Het binnenland van Roemenië was niet te harden door de hoge temperaturen. Later zullen we vernemen dat gans Europa zuchtte onder de hoge temperatuur. Op een haar na de warmste zomer sinds de waarnemingen van het Belgische Koninklijk Meteorologisch Instituut (KMI, Ukkel).

Maar er is een tijd van komen en een tijd van gaan. De schoolvakantie duurt hier van eind juni tot half september. Marie en Ana, twee dertienjarige meisjes die met de tent van hun ouders naast ons stonden, wisten te vertellen dat ze in de school een jaar Frans onderricht kregen om te vergeten en vier jaar Engels om te onthouden! Stelling die ik kan bijtreden: moedertaal en Engels redden de wereld van een babylonische spraakverwarring. Roemenen die de vakantie doorbrachten in Frankrijk waren verwonderd dat de Franse jeugd zo goed met het Engels overweg kon (!).

We namen afscheid van onze vrienden en de vijf campingmuzikanten van de ‘Studio 4-band’. Samen met ons zetten ze een punt achter hun verblijf op de camping en vertrokken naar de westkust van Amerika. Ze zouden aanmonsteren op het cruiseschip ‘Radiance Of The Seas’ van de rederij ‘Royal Caribbean Cy’ en de passagiers entertainen tussen Alaska en de Hawaï eilanden.

Petite fleur

We waren stom weg in contact gekomen met de saxofonist Tahase Necjlai met te vertellen dat zijn instrument een Belgische uitvinding was. Wist hij veel. “Ja, van Dinant, in de French speaking part of Belgium”. En of hij al gehoord had van Sidney Beschet? In de jaren vijftig van de vorige eeuw maakte ik kennis Beschet in ‘my home town: Knocke-sur-Mer, you know’. Zijn bekendste lied was: ‘Petite fleur’, dat ik sindsdien nooit meer mocht aanhoren (Beschet stierf in 1959).

” ‘k Ga dat voor jou spelen,” beloofde hij mij. Voor mij een raadsel hoe ze een door God vergeten lied zonder partituur zouden spelen. En warempel, voor ons alleen speelde de vijf muziekanten tellende band, zomaar uit het hoofd, foutloos ‘Petite fleur’. Tournee générale! Het kostte me vijf wodka’s aan de totale som van 15 lei (3 euro).

 Terug en route

In Constanta werden we uitgewuifd door ouderen, die met een sleutelbos stonden te rammelen: ‘Cazare’ (kamer), gepensioneerden die wat wilden bijverdienen met een kamer aan de bezoekers te verhuren.

Techiorghiolmeer

Verder de E87 volgende vanuit Constanta naar het zuiden (de Bulgaarse grens) ligt de badstad Eforie nord en meer landinwaarts het Techiorghiolmeer. Dit meer is ‘s werelds bekendste kuuroord vanwege zijn zwarte modder, een middel tegen reumatische aandoeningen. Met deze heilzame blubber moet je de gewrichten op het naakte lijf insmeren, in de zon laten drogen en dan met zeewater terug afspoelen. Het water van het Techiorghiol is viermaal zouter dan dat van de zee en ligt twee meter onder het zeeniveau. Ook in sommige hotels kan je (een geprijsde) ‘baia de namo’ of ‘baiatermale’ volgen met deze black stuf.

Voor de specialisten onder ons: de totale minerale samenstelling is 52 g/l (het zeewater heeft een concentratie van 15,5 g/l NaCI) en bestaat verder uit Mg2+Br-,I,SO42. Techiorghiol is afgeleid van het Turkse ‘takir’, wat zout betekent.

 Neptun-Olimp

Voor de revolutie van 1989 was Neptun-Olimp, 6 km ten zuiden van Costinesti, de exclusieve badplaats van de Roemeense Communistische Partij. Ceausescu had er zijn eigen luxe (koninklijke) villa.

Jupiter, Aurora, Venus en Saturn

Deze resem naar hemellichamen vernoemde badplaatsen worden druk bezocht door de Roemenen. Ze stralen dan ook een vrolijke volkse Blankenbergse sfeer uit.

Mangalia

De oude Griekse stad Callatis heet tegenwoordig Mangalia (45.000 inw.) Het is de tweede voornaamste zeehaven van Roemenië en het herbergt ook de oorlogsvloot.

Doi Mai en Vama Veche

Doi Mai betekent 2 mei. Vama Veche ‘de oude grens’, (spreek uit: vama vekké). Als je de grens naar Roemenië dwarst moet je maar eens aan de douane van dienst verklaren dat je naar Vama Veche gaat. Je bent op slag zijn beste maat.