Roemenië

Marea Neagra (noord)

Zwerven is een werkwoord. En als zwervers werkmensen zijnde hadden we ook recht op vakantie. Onze keus viel op de Roemeense ‘Litoral’ (kust). Zoals West-Vlaanderen de kustprovincie van de Belgische Noordzee is, is de provincie Noord-Dobruja (Dobrogea) dat van de Roemeense Zwarte Zeekust.

Laten we even de kust afwandelen van noord naar zuid. De Donaudelta, is een splitsing van de hoofdrivier in drie armen, waarvan is de noordelijkste, de Chilia-arm (Bratul Chilia), die zoals we hebben gezien, de grens uitmaakt met Oekraïne. Het is ook de grootste die het meeste water (5 à 6000 m3/sec) naar zee loost. Tussen beide oeverstaten is er al menigmaal ruzie geweest omdat de Oekraïeners deze rivierarm willen uitbaggeren en verdiepen ten voordele van de zeescheepvaart. Het Oekraïense gedeelte dreigt dan ook een soort Hollandse Maasvlakte te worden.

Vanuit Galati namen we de veerboot (26,50 lei) naar de rechteroever. Zo werd de weg 50 km korter via de baan over Braila (met toch nog een veerboot over de Donau) naar Tulcea. We reden vervolgens op een dijk aangelegd door een overstromingsgebied van de rivier.

Tulcea, de poort tot de Donaudelta, is de binnenhaven van waaruit je via de middelste arm – de Bratul Sulina, een boot kan boeken naar Sulina. Een vakantieoord, enkel te bereiken per schip.

Langsheen deze arm zijn er nederzettingen, bewoond door vissers, nazaten van de Lipoveniërs. Dat zijn mensen die hier tweehonderd jaar geleden vanuit hun Russische stek zijn overgewaaid. Ze mogen niet roken, maar het drinken van alcoholische drank is wel toegestaan. Het dragen van een baard zou verplicht zijn.

De enige hotel/camping (Pelican) ligt in Murighiol, op de rechteroever van de derde arm: de BratulSfantu-Gheorghe. Routeplanner: N 45°2’27”, E 29°9’23”.

 Donaudelta

In totaal is de oppervlakte van de Donaudelta, met de lagunes Razelm en Sinou (88.000 ha) meegerekend, 434.000 ha (4340 km2)

De Donauarmen zijn voortdurend sterk onderhevig aan verzanding. De rivier brengt jaarlijks gemiddeld 70.700.000 ton aanslibbingsmateriaal in de delta. Elke Donau-arm verplaatst zoveel mogelijk rommel van de rivier en zet dit af aan de monding. De Sulina-arm bijvoorbeeld voert elk jaar 5.800.000 ton met zich mee. De Sfintu-Gheorghe-arm 16.500.000 ton en de Chilia-arm 48.400.000 ton. Daarmee zouden iets meer dan 7 miljoen wagens van elk tien ton en niet minder dan 98.000 goederentreinen van elk 80 wagons gevuld kunnen worden ( Bron: Eugen Paninghiant in het Nederlands vertaald door Gerard Crone ISBN 90 6029 0453.)

 Babadag

De hoofdroute die we nu vanuit Tulcea volgden was de kustweg (E87) die helemaal doorloopt tot aan de Bulgaarse grens. Deze route loopt doorheen het plaatsje Babadag. Het stadje ligt aan het zuidwesten van het Babadag- en het Razimmeer. De place to be voor bird-watchers, voornamelijk de pelikanen trekken hier de aandacht. Babadag is Turks en heeft twee moskeeën, waarvan de Al-Gazi-Pasha uit de 17^de eeuw de oudste is van Roemenië.

De kust tussen de delta en Navodari heeft verder weinig toeristisch te bieden. Enkele moeilijk bereikbare stranden bestaan uit een dik tapijt van miljarden schelpen (Corbu plaja) en Istria, de resten van een verzande oude Griekse haven. De belangrijkste rijkdom, wat betreft de fauna van de delta, in economisch opzicht was de vis. Zo schijnt deze visrijkdom van de Itros (Grieks voor de tegenwoordige Donau) een van de redenen te zijn geweest waarom de Grieken uit Klein-Azië in het jaar 636 v. Chr. de vesting Historia (Istria) hier hadden gesticht. De ontblote ruïnes zijn nu bewoond door zwermen wilde honden.

De drie nutteloze megawerken van het Ceausescu regime

Het gedeelte dat nu volgt is een smalle landtong tussen Navodari tot aan Mamaia. Zo iets als toen Oostende en Westende ontstonden op een zandbank dat later volledig verzandde met het vastenland. Hier heeft het aanslibben zich nog niet volledig voltrokken en is er een binnenzee overgebleven.

Vanuit Navodari reden we over de bruggen van het Donau-Zwarte Zeekanaal ook het Doodskanaal genoemd. Aan dit project werd door 30.000 werklieden negen jaar gewerkt. 300.000 m3 grond werd met de hand uitgegraven.

Dit gedeelde moest het sluitstuk worden van Charlemagne’s gedachtegoed hoe hij eeuwen geleden het plan ontwierp de Noordzee te verbinden met de Zwarte Zee. In die tijd begon men inderdaad de Main, een zijrivier van de Rijn, met een vaargeul uit te diepen naar de Donau. Pas eeuwen later, in 1992, werd dit project met succes afgewerkt en kwam het verbindingsvaarwater tussen Main en Donau, klaar in Duitsland.

Omdat men niet wilde tornen aan de Delta zelf, werd het sovjetplan uitgewerkt aan de zuidkant van de havenstad Navodari.

Met de Roemeense bouw kwamen duizenden werklieden om het leven tussen 1949 en 1953. Hierdoor ontstond de bijnaam ‘canalmortii’. Een 180.000-tal politieke dwangarbeiders werden hiervoor ingezet. 40.000 zouden bij deze slavenarbeid bezwijken. Het werk werd in 1953 stilgelegd. Pas na grondig onderzoek en studie werden de werken in 1975 hervat. In 1992 werd het kanaal, indertijd als een prestatie van Nicolae Ceausescu, het genie van de Karpaten, afgewerkt.

De bouw van ‘het volkshuis’ (nu het parlement) in Boekarest en de Transfagaras, een 90 km lange kronkelweg doorheen de Fagarasbergketen (Karpaten), werd met dit kanaal de era van de kostelijkste projecten van de communisten afgesloten. Deze drie nutteloze werken van grootheidswaanzin kregen wel hun nut als rariteit voor het toerisme. Het Volkshuis, naast het Pentagon in Amerika, het grootste functionele gebouw ter wereld en de Transfagaras, wellicht de mooiste autoroute ooit aangelegd doorheen een bergketen, zijn dan toch uniek in hun soort.

Foto: DonHoeiophaling, Veerboot op de Donau, haven van Tulca en Roemeens strand