Aan knoflook worden vele gunstige gezondheidseffecten toegeschreven, maar het heilzame effect op hart- en vaatziekte is het best onderbouwd. Maar zelfs daarover concludeerde een recente review in Molecular Nutrition & Food Resarch (4 oktober) dat er nog onvoldoende studies zijn, bovendien met te kleine effecten, om knoflook om die reden te adviseren. Nu de werkzame delen van knoflook bekend zijn, kan er mogelijk beter onderzoek worden gedaan.

Die werkzame stoffen zijn zwavelhoudende bestanddelen (polysulfides). In het lichaam worden deze omgezet in waterstofsulfide (H₂S). H₂ S is een zogenaamde boodschapperstof. Het geeft een signaal aan spiercellen in de wand van bloedvaten: ontspan maar. Daarop verwijden de bloedvaten zich en daalt de bloeddruk. Biologe Gloria Benavides en haar collega’s van de University of Alabama in Birmingham (VS), ontrafelden het mechanisme aan de hand van rode bloedcellen en plakjes rattenaorta in laboratoriumbakjes.

De wetenschappers kochten verse knoflook in de supermarkt en persten de teentjes uit na ze gewogen te hebben. Menselijke rode bloedcellen werden in verdund knoflooksap gelegd. De knoflookconcentratie was hetzelfde als het sap van twee knoflooktenen in al het bloed van een volwassene. Vervolgens maten de biologen of er H₂S vrijkwam.

Toen duidelijk was dat de boodschapperstof H₂S inderdaad voortkwam uit knoflook, werd de werking onderzocht op plakjes van de grote lichaamsslagader waarvan de spiercellen in de vaatwand samengetrokken waren. De diameter van het bloedvat was daarom minimaal. Als de aortaplakjes in verschillende concentraties knoflooksap werden gelegd, bleek het vat te verwijden. Hoe hoger de concentratie, hoe meer effect.

De zwavelverbindingen in Allium sativum, hebben een specifieke groep atomen aan zich hangen, een allyl-groep. Deze verbindingen komen in weinig planten voor, en knoflook is de enige die ook gegeten wordt. En juist die verbindingen zijn van belang voor de productie van H₂S.