Op 10 augustus 2012 werd de 12e CES (Constant Effott Site project) periode van dit jaar volgemaakt aan de noordoever van het Tjeukemeer. Het project loopt al vanaf 1994 en ieder jaar is er met succes alle 12 perioden gevangen. Vanaf 1985 wordt er al met de CES methode aan het Tjeukemeer in Friesland gevangen volgens de toen geldende richtlijnen van de BTO (Engelse Ringcentrale). Hiermee waren we de vroegste Cessers in Nederland.In de periode tussen 1985 en 1994 werd er dus al gewerkt volgens een vaste mistnet opstelling. Uit de vangsten van 10 augustus bleek dat er op die dag al duidelijk sprake was van dat een groot deel van de Kleine karekieten al vertrokken was. De vogels hadden in ons gebied een zeer slecht broedseizoen achter de rug. Ook op 10 augustus was het bij aankomst muisstil in het riet en de rietzoom. Na een slechte overwintering in Afrika (winter 2011/2012) troffen ze hier ook nog een slechte broedperiode met veel regen en harde wind en stevige hagelbuien. Het is dan ook niet verwonderlijk dat van de vele nesten in de rietzoom er niet een overbleef waaruit jongen kwamen. Op 15 augustus werd er voor het eerst dit jaar weer gevangen met geluid. Direct al bleek dat er toch nog veel Kleine karekieten (van elders) doortrokken , we vingen er maar liefst 55 op die morgen. Alle vogels waren ongeringd en enkele hadden al vetreserve opgebouwd. Bijgaande de verslagen van 10 en 15 augustus .
Van Jan Bok uit Joure kreeg ik onlangs een pootring van een steltloper die door een kennis van hem ,Kees Borst uit Hoogmade, in Leiderdorp in de Rodepolder in een weiland langs de slootskant was doodgevonden op 7 april 2012. Vleugels en resten van de poten waren nog aanwezig aldus de vinder. Op de ring stond Riksmuseum Stockholm 8064588,een vogelring uit Zweden. In eerste instantie wisten we niet om wat voor soort het ging doch na opgave van de vondst bleek deze afkomstig te zijn van een Wulp die als nestjong geringd was op 14 juni 2011 in Bytraskvagen, Overkalix in Zweden , op maar liefst 1867 km van de plek waar hij gevonden was. Deze vondst van een Wulpen nestjong is de meest noordelijke die ooit in ons land is aangetroffen uit Zweden.De vogel heeft de ring slechts 298 dagen gedragen. Veel steltlopers , maar ook meeuwen en andere vogels, sterven al vroeg in hun eerste levensjaar. Van Wulpen worden maar weinig pootringen gevonden zodat de opgave van Kees Borst uit Hoogmade , via onze plaatsgenoot Jan Bok , een wezenlijke bijdrage leverde aan het trekonderzoek naar deze soort. Mochten er mensen zijn die ook pootring(en) van andere vogelsoort(en) hebben gevonden en deze nog niet gemeld hebben schroom dan niet om deze op te geven. Vers dode vogels met ring graag direct melden zodat we nog belangrijk Biometrisch onderzoek kunnen verrichten.
Van Familie Vos in Nieuwehorne ontving ik een berichtje dat ze op 25 juni 2012 tijdens een wandeling in de omgeving van Nieuwehorne een veer van een vogel hadden gevonden waarop een nummer(6156970) stond afgebeeld. Ook Annemarie Ferkranus uit De Knipe vond op er op 15 juli in de omgeving van De Knipe een met het nummer 6156980. Deze veren blijken afkomstig te zijn van Buizerden, deze vogels zijn beide de afgelopen winter geringd en gemerkt door R.Riem Vis uit Jubbega. Het stempelen van de veren leverd naast de pootring belangrijke informatie op over o.a. de verblijfplek tijdens de rui van de vogel zonder dat hij daar nog eens voor gevangen moet gaan worden. Aan de hand van de individuele veren van de vleugel (hand -en armpennen) kan men zien welke pennen er geruid zijn en waar deze vogel zijn ruigebied heeft. Het is dus belangrijk dat deze veren bewaard en gemeld worden. De veer met nummer 6156970 bleek op 29 januari 2012 gestempeld te zijn en afkomstig van een volwassen mannetje Buizerd (ouder dan 3 jaar) te Oudehorne.. De andere veer met nummer 6156980 is op 12 februari 2012 gestempeld te zijn en afkomstig van een volwassen wijfje Buizerd (ouder dan 3 jaar) uit De Knipe. Gestempelde veren met nummers hebben dus voor de wetenschap een grote waarde. Het vinden van zon'n veer is toeval, doch als je er speciaal om gaat zoeken is het een hele toer om er eentje te vinden. Mochten er mensen zijn die ook zo'n dergelijke veer met stempel gevonden hebben dan zouden we daar graag mee in contact komen.
Op vangdagen 23-24 en 25 juli 2012 veel vogels aan Tjeukemeer.
Tijdens de 3 achtereen volgende dagen aan het Tjeukemeer plotseling veel vogels gevangen .Op 23 en 24 juli notabene met 2 netopstellingen (B14 en B15) maar liefst 24 Zwartkoppen op een totaal van 99 vogels. De 25e juli met volledige netopstelling gevangen en maar liefst 140 vogels in mijn eentje. Dat was druk. De netten zijn dan ook al om 10.35 uur opgeruimd om al de vogels nog goed te kunnen verwerken. op 25 juli ook 1 Gekraagde Roodstaart, deze soort vangen we eigenlijk maar weinig op trek aan het Tjeukemeer. De verslagen met de aantallen staan in de onderstaande Bijlagen.
Hoge Hoogspanningsleidingen
door Friese veenweidegebieden.
Als
burger verbaas ik me steeds meer over de overheid en de plannen om de al maar
zieker wordende economie te redden. Het mensdom wordt opgejaagd in een
onheilspellend tempo wat door een gewoon burger al niet of nauwelijks meer te
volgen is.
Het
Rijk, de ministeries van infrastructuur en economische zaken, heeft onlangs besloten
dat een hoogspanningsleiding tussen de Eemshaven en Diemen midden door het
Friese landschap zal moeten lopen. De stroom wordt vanuit Eemshaven naar de
Randstad gevoerd. Een tracé wat midden door het Friese veenweidegebied loopt,
de bakermat van de Friese weidevogels. De 55 meter hoge 380 KV hoogspanningsmasten
zullen de 220 KV leidingen vervangen, en straks met een tussenruimte van 22 m in
paren worden geplaatst.
Boeren
worden (weer) economisch gecompenseerd, LTO Noord is erg kritisch over de
beloning die boeren daarvoor zullen gaan ontvangen. Vreemd genoeg hoor je LTO Noord
maar ook de Friese Vogelbescherming nu niet over compensatie voor de
weidevogels die daar(nog) op de weidegronden moeten zien te overleven. Velen,
ja zelfs vele duizenden zullen sterven door een aanvaring met de maar liefst 55
meter hoge masten. Om maar niet te spreken van de enorme hoeveelheid trekvogels
die er mede zullen sneuvelen. De natuur krijgt wederom weer de rekening
gepresenteerd. Recent hebben we kunnen lezen dat het WNF (Wereld Natuur Fonds)
vind dat Friesland zijn natuur verkwanseld en dat de provincie sinds 1975 90%
(!) van zijn weidevogels kwijt is geraakt. Hoogleraar Theunis Piersma uit Gaast
spreekt al van een silent spring.
Zou er voor deze aanleg/vervanging van de
hoogspanningsleidingen thans een MER onderzoek zijn uitgevoerd en hebben de
economen het verslag van het Hoogspanning slachtoffer onderzoek (KEMA Keur) wat
destijds in Friesland werd uitgevoerd bij Heerenveen (projectnummer 1282) en
wat in 1981 verscheen ook geraadpleegd?
Destijds
heb ik me samen met het toenmalige PEB, de KEMA keur, het RIN en de BFVW enorm
ingezet om slachtoffers te voorkomen. Helaas heeft dit mede door de economische
situatie (toen ook al!) er niet toe geleidt dat het Friese veenweidegebied
optimaal beschermd zou worden. Ook nu laat het zich aanzien dat dit bij de
vervanging en verhogingen van de hoogspanningsleidingen, in mijn ogen enorme
verslechtering, dit weer het geval zal zijn, tenzij de Friezen zich hiertegen
gaan verzetten.
Op 12 juli 2012 was er na het middageten telefoon. Fam. Bruinsma van de Dr.Wumkesstraat in Joure meldde me dat er aan de Wumkestraat plotseling een nog jonge uil was gevonden. Het eksemplaar was al behoorlijk in de veren en je kon zien dat het nog een jong eksemplaar was omdat er nog donsveren aan de kop zaten. De vogel die stellig uit een nest is gekomen uit de omgeving kon uit zichzelf niet opvliegen. Daar men niet wist waar zich het nest bevond is contact opgenomen met de Dierenambulance en is de vogel naar het asiel gebracht in Ureterp. Veel jonge uilen vliegen in deze en komende weken uit en kunnen dan op allerlei plekken worden aangetroffen.Het bedelen van de jongen in de late avond en nacht kan soms menigeen uit de slaap houden. Overdag houden de jongen en ouden zich vaak rustig, het zijn vogels die snachts actief zijn. Opmerkelijk is dat de laatste tiental jaren er steeds meer broedgevallen van Ransuilen midden in dorpen en steden worden gemeld. Soms helpt het om een jonge vogel weer terug te zetten in een dichte boom of struik , doch met veel katten in de omgeving is het zaak om daarmee voorzichtig te zijn.Van Jappie en Cobbie Bruinsma ontving ik enkele mooie fotos van de "jonge spruit". Deze gaan hierbij.
Oeverlanden van het Tjeukemeer bij Rohel hebben aantrekkingskracht op velen.
Dit keer geen foto sessie van badgasten aan de schone stranden van de Friese Meren maar een melding van een opmerkelijke vrouwelijke gast uit Belgie. Opmerkelijk daar ze zelfs een mooie Belgische ring droeg. Aan de noordoever van het Tjeukemeer troffen we in de vroege morgen van 15 juli een vrouwtje aan die luidsterd naar de naam Sylvia. Haar achternaam is Atricapilla. Ach wel manneke het gaat hier om een vrouwelijk vogelsken met de schone naam Sylvia atricapilla. Wel eentje die van zonnebaden houdt doch altijd haar "kleertjes" aanhoudt. Haar herkomst is duidelijk Belgisch daar de inscriptie op de ring (Brussels 1000) ook al is dat maar klein, duidelijk te lezen is.We mochten de inscriptie zelfs van dichtbij bekijken. Werkelijk een uit duizenden ! Zo vaak hebben we hier geen Belgische gasten van dit caliber. Daar we nog niet achter de juiste plek zijn gekomen waar in Belgie ze vandaan komt, we hebben wel de inscriptie gegevens (2286574) van haar mooie ring genoteerd en melden dit trouw, in de hoop ooit nog eens iets van haar te horen. Nieuwsgierig geworden? Kijk eens op bijgaande verslag.
De afgelopen weken is het qua ringwerk aan vogels behoorlijk druk geweest . Aan het Tjeukemeer is op 26 juni en 7 juli weer de 8e en 9e CES dag volbracht met veel vogels. Hieronder een samenvatting van de verslagdagen. Aan soorten niet te klagen de afgelopen perioden, zelfs de Grote Bonte Spechten lieten zich zien.
Jammer dat door het slechte weer van de afgelopen dagen er nogal wat nesten van de Kleine karekiet zijn vernield door de harde wind/regen en zelfs hagelbuien. Dat resulteerde in veel lagere vangsttotalen voor deze soort. De Kleine karekiet is vaak een van de meest geringde vogels aan het Tjeukemeer. Dit jaar lijkt het anders te worden. Hopelijk komt er in het najaar nog een flink aantal uit de goede broedgebieden langs.
Op 19 juni werden er aan de noordoever van het Tjeukemeer zeker een 94 vogels onderzocht voor het wetenschappelijk ringonderzoek. Zeker 44 vogels (ruim 46%) waren eerste jaars waaronder opvallend veel Tjiftjaffen en Fitissen. Bij de Zwartkop waren de volwassen vogels in de meerderheid waaronder opvallend veel wijfjes met broedvlekken, slechts 1 vogel was eerste jaars. Het aantal soorten wat gevangen werd was hoog (20) waaronder zelfs een Kuifmees , Boomkruiper , een Groenling en een paartje Putters. Ook overvliegend was er het nodige te zien, in de eerste uren zelfs twee Roerdompen (!) en een Lepelaar die overvlogen. Een verslag van de vangsten gaat hierbij.Jammer was dat de mooie vangmorgen werd overschaduwt door een Ree die door een netopstelling schoot en een gat veroorzaakte van zeker 3.0 meter.
Eerste jonge Koolmees en Pimpelmees aan het Tjeukemeer.
Oude vogels met jongen zwerven langs oever.
Op 5 juni was ik smorgens vroeg aanwezig aan de noordoever van het Tjeukemeer om ringonderzoek te doen voor het Vogeltrekstation Wageningen betreffende het CES (Constant Effort Site)onderzoek.Aan de hand van de verzamelde gegevens op diverse lokaties in Nederland kan men statistisch onderzoek doen betreffende verschillende soorten in allerlei biotopen.De oever van het Tjeukemeer is een typische rietoever met begroeiing van wilg en els waar verschillende soorten voorkomen. Typische soorten die gevangen worden zijn o.a. Kleine karekiet, rietgors, Fitis, Tjiftjaf, Rietzanger, Zwartkop , Tuinfluiter en Bosrietzanger. Na het broedseizoen komen er ook meer mezen voor waaronder meerdere Koolmees en Pimpelmees, vaak in de juni maand vergezeld nog van hun jongen. ok op 5 juni waren de eerste oude vogels met jongen van deze beide soorten aanwezig. Hieronder het dagverslag van 5 juni.
Ringdagen 17 en 26 mei aan Tjeukemeer in Friesland.
Op 17 en 26 mei jl. is er aan de Tjeukemeer oever bij Rohel weer een CES onderzoek (NIOO/KNAW) uitgevoerd voor het Vogeltrekstation Wageningen. Tot 17 mei waren er nog maar weinig kleine karekieten terug uit het overwintergebied. Op 26 mei werden er al een tiental gevangen en was de zang in de vroege ochtenduren al weer volop te horen. Een van de vogels droeg al een ring en bleek op 7 juni 2008 als volwassen mannetje op dezelfde plek geringd te zijn. Meteen als de Kleine karekieten terugkeren dan worden de Koekoeken actiever aan de noordoever van het Tjeukemeer wat promt een vangst opleverde van een naar nestjes zoekend eksemplaar op de ringplek. Het was nog een vrij jonge vogel van vorig jaar.
Naast de Kleine karekieten waren ook de Sprinkhaanzangers, Zwartkoppen, Rietzangers en Grasmussen al volop aan het nestelen of broeden. Koekoeken leggen hun eieren in nesten van zangvogels en broeden hun eieren niet zelf uit. Keuze genoeg dus aan het Tjeukemeer.
Van beide vangdagen zijn verslagen toegevoegd zodat een ieder de bijzonderheden kan lezen. De vangst van een prachtige Koekoek maakte op de warme ochtend veel goed. Verder kroop er een meer dan 1 meter lange Ringslang rond die zich gemakkelijk liet fotograveren.
Zeldzame Koereiger laat zich in Rottum fotograveren.
Op 13 mei ontdekten Kor en Aletha van de Meulen uit Rottum (bij Heerenveen) een vreemde vogel die achter en bij de koeien in het land aan de Badweg liep. De vogel liet zich op afstand gemakkelijk door hen fotograveren en toen bleek dat het om een voor Skarsterlan (en Friesland) zeldzame Koereiger te gaan.De soort wordt zelden in deze omgeving waargenomen en doet zijn naam eer aan en wordt regelmatig in de omgeving van koeien gezien. De Koereiger is een insectenetende vogel die als broedvogel vanuit Frankrijk langzaam oprukt naar het noorden. Toch worden Koereigers nog naar zelden in ons land gezien. In 1998 broeden er voor het eerst Koereigers in ons land , onder anderen in de Wieden in noord West Overijssel (SOVON,2002) zo staat vermeld in de Atlas van de Nederlandse Broedvogels. Het is nog de vraag of er in de directe omgeving van het Ooster en Westerschar nog een partner aanwezig is, de vogels broeden graag in Aalscholver of Blauwe reiger kolonies. De vogel begint eind april/begin mei met het broeden en ze leggen in de regel 4 a 5 eieren die ze tussen de 21 en 24 dagen bebroeden voor de jongen uitkomen. Ze nestelen zowel in lage struiken als hoge bomen en maken hun nest ook wel in dichte rietpartijen in moerassen en natuurgebieden. Het is de komende weken dus opletten of de vogel (s?) nog aanwezig zijn of dat het hier gaat om een zwerver die op zoek naar voedsel regelmatig op andere plekken opduikt. Ik wordt graag op de hoogte gehouden van nieuwe meldingen van deze wel bijzondere reigerachtige.
In Noordbergum had K.van Kammen een nestkastje voor de woning hangen waarin al enkele dagen jonge Pimpelmezen in zaten. Op 4 mei bleek dat de ouders de af en toe de jongen voerden. Met het koude weer waren er nog niet zoveel rupsjes en insecten voorhanden. Vanmorgen vreesde van Kammen het ergste, de voedertijden werden steeds langer en de ouders bleven voor het kastje hangen. Snel in het kastje gekeken en alle nestjongen bleken al dood. Door het koude weer van de afgelopen tijd zullen er stellig meer legsels verloren zijn gegaan. Zijn er op meer plekken nestjongen door de kou gestorven.? Bij van Kammen waren Pimpelmezen achter de woning al weer druk bezig om in een ander nestkastje een nieuw nest te maken.
Ondanks koude dagen draagt Fitis al een ei. Vanmorgen om 4.00 uur was ik al aanwezig op de ringplek aan het Tjeukemeer. Op de heenweg kwam ik lichte motregen tegen doch de wind was gelukkig zwak. Direct bij aankomst in het donker keken twee ogen me strak aan, het bleek een grijze vlekjes kat te zijn op de polderdijk.Geschrokken van mijn hoofdlamp zette hij het op een lopen richting boerderij. Na het opzetten van de netten was de lichte motregen verdwenen en kwam de eerste zang van de vogels langs de oever langzaam op gang. Opvallend veel Fitis en Tuinfluiter lieten hun zang horen. Er werden vanmorgen een 30 tal vogels gevangen, zie bijgaande verslag.
Een mooie ringmorgen op Koninginnedag aan het Tjeukemeer.
De ringmorgen aan het Tjeukemeer begon met veel grondmist doch bleek een succesvolle morgen te worden. Vooral Zwartkop en Fitis waren duidelijk nog op doortrek. Maar liefst 15 soorten werden er gevangen en daarbij waren diverse die we dit jaar voor het eerst op de ringplek worden gezien. In de Bijlage een verslag van de prachtige ringmorgen.
Ondersoort transitiva van Boerenzwaluw aan het nestelen in Nederland?
Als Boerenzwaluw ringer en onderzoeker hou ik me al enige tijd bezig met de Boerenzwaluwen en ring en onderzoek ze. Op www.waarneming.nl vond ik enkele dagen geleden een foto van een Boerenzwaluw mannetje (fotograaf Dirk Huitzing) die op 25 april in de Krimpenerwaard in Polder de Nesse was gemaakt. De vogel was aan het nestmateriaal (modder) verzamelen en dus duidelijk een eksemplaar dat in de omgeving een nest aan het bouwen was. Opvallend aan deze Boerenzwaluw was dat de gehele keel,buik en onderstaart sterk donkerbruin tot roodbruin was hetgeen bij Boerenzwaluwen maar weinig voorkomt.Dit noemen we de "boissonneauti" vorm en is een variant op bij ons broedende vorm Hirundo rustica rustica.
Roodbruine onderzijde bij Boerenzwaluwen heb ik wel vaker in Friesland aangetroffen bij volwassen vogels (vaak mannetjes) zij het dan in verschillende fases, doch m.i. nooit hoger dan score 3 volgens het Handboek Birds of the Western Palearctic (BWP),deel 5, 1988 blz 272.
De scores volgens het Handboek zijn;
0.Virtually white. 1.Dingy-white or cream-white. 2.Cream or cream-pink. 3.Pinkisch cream-buff with rusty tinged under tail-coverts. 4.Rufous-buff, like Hirundo rustica transitiva 5.Rufous-chestnut, like Hirundo rustica savignii and Hirundo rustica tyleri.
De scores van 0 t/m 2 komen regelmatig voor in Friesland (en Nederland?) , score 3 is tot nog toe de hoogste die ik in Friesland zag (Terwispel). De scores 4 en 5 volgens het Handboek zijn m.i. zeldzaam voor Nederland en duiden mogelijk op de ondersoort(en) H.r. trasitiva /savignii of tyleri. De waarneming en foto van Dirk Huitzing is m.i. een Hirundo rustica transitiva. Kees Roselaar van het NCB Naturalis wees me erop dat de de z.g. "boissonneauti" vorm eigenlijk maar moeilijk te onderscheiden is van de vorm transitiva , eigenlijk moet je een geringde broedvogel uit het transitiva gebied hebben en deze vergelijken met de "boissonneauti" vorm die hier aangetroffen wordt. Voor ringers, en ook fotograven, ligt hier een mooie uitdaging om ook eens te kijken naar al deze varianten bij de Boerenzwaluw die in ons land voorkomen. De foto van Dirk Huitzing is m.i. de eerste die een score van 4 bereikt (zie ook Boerenzwaluw Journaal 2011 blz.9). Ringers en fotograven in Nederland (en Belgie?) zouden fotos kunnen maken van ringvangsten en waarnemingen van broedvogels om zo de verschillende scores te kunnen vastleggen. Ik ben eigenlijk wel benieuwd hoe de verhoudingen van deze kleurvariaties bij broedvogels.
In de Bijlagen heb ik de verschillende kleur variant codes op een rij gezet. Van de codes 0 en 5 heb ik eigenlijk nog niet zulke mooie fotos gevonden. Codes 1 t/m 3 komen het meeste voor in Nederland? Wie heeft er nog duidelijker voorbeelden?
Op 20 april 2012 tijdens de eerste ronde van het Constant Effort Site (CES) ringproject aan de noordoever van het Tjeukemeer kwam een Houtduif in een van de vangbanen terecht. De vogel probeerde door middel van "schrikrui" te ontkomen. Houtduiven worden maar zelden aan de noordoever van het Tjeukemeer gevangen, in de periode 1985 -2011 waren dat er maar zes (1988 -1,1995-1, 1998-2, 2003-1en 2007-1). De soort kan behoorlijk oud worden volgens de literatuur zelfs meer dan 16 jaar. Ze broeden op allerlei plekken, ook in steden en dorpen in parken. De vogels leggen 2 eieren per legsel en kunnen vaak meerdere keren per seizoen jongen groot brengen. Soms worden er in Friesland tot in december nog nesten met jongen gevonden. De soort broedt niet op de ringplek Rohel Tjeukemeer doch komt verder richting Vierhuis wel voor als broedvogel, zij het dan in gering aantal. Een verslag van de ringactieviteiten en verdere bijzondere waarnemingen zie de Bijlagen.
Op 12 april al vroeg in de ochtend afgereisd naar de noordoever van het Tjeukemeer.De weersvoorspellingen waren goed en bij aankomst was er dan ook weinig wind en er was geen mistvorming. De vangsten waren vanmorgen niet slecht. Vooral veel Fitis en Tjiftjaf, doch ook de Zwartkop liet zich meer zien en vangen. Zelfs een nieuw Witsterblauwborstje kreeg een nieuwe ring. Maar wat spannend was kwam toch later in de morgen vanuit het westen onze kant op. Plotseling hoorden we rondom allerlei gekrijs in de struiken en vlogen er verspreidt een 8 tal Gaaien over naar oost. De vogels vlogen niet hoog en een deel kwam zelfs in de bosjes. Bijgaande een verslag van de succesvolle ringmorgen.
Al vijf ringvangsten aan noordoever van Tjeukemeer
Op 5 april smorgens om 4:20 uur al aanwezig op de ringplek te Rohel. Koud en zwaar bewolkt.Eigenlijk geen mooi weer voor de kleine zangertjes,doch de wilgenkatjes bloeien al en als dat er is kan ook de eerste fitis al snel terplekke zijn. Op 2 april hoorde Durk Visser uit Joure er bij de Put van Nederhorst bij Langweer al een eerste zingen doch zelf had ik er nog geen waargenomen laat staan gehoord op die dag. Vanmorgen heb ik het geluid ook niet gehoord, doch plotseling tussen de diverse Tjiftjaffen trof ik er een vijftal aan. Ze zijn er dus al! Naast de Fitissen werden er weer een flink aantal andere soorten vogels gevangen . In de onderstaande Bijlage een verslag van de vangsten met nog een vroege gast!
Als ik dit schrijf zijn er op
enkele plekken in Friesland al vroege Boerenzwaluwen waargenomen.
Het is nog vroeg voor onze
lenteboden doch in het zuiden en midden van ons land zijn ze al volop
waargenomen. In de regel keren de vroegste vogels zo rond eind maart hier terug
en zoeken hun plekjes op in de stallen of schuren. De hoofdmoot verschijnt echter in de 1e of 2e decade van april.Wie zag de eersten in uw woonplaats?
De aankomst kan soms wat door weersomstandigheden
uitgesteld worden. In De Hoeve,Oudega, Makkinga en Burgum waren in de eerste dagen van april al enkele te zien doch de hoofdmoot komt vaak
in de eerste week van april. Vroeg was een melding van 19 maart toen er eentje bij Bolsward gezien werd door Otte Spoelstra. Op de 21e maart waren er ook al Boerenzwaluwen in HilaerderMieden bij Hylaard en het Fochteloerveen .Eind maart doken er bij Ter Idzard, Stiens en de Leonserpolder tussen Hylaard en Jorwerd ook al vroege Boerenzwaluwen op.
Maar eentje maakte er nog melding van dat de eerste in de schuur terug was gekeerd en dat was in Wommels bij Fam.Schraa waar op 27 maart al een vroege vogel in de schuur zat te kwetteren.
Het gaat de laatste jaren steeds
minder goed met de Boerenzwaluw, ze komen in steeds minder hoge aantallen terug
uit het verre Afrika. Met het vinden van voedsel hebben ze in Friesland minder
moeite doch het vinden van een geschikte broedplek wordt elk jaar slechter.
Veel oude boerderijen met een (hooi) schuur en of kalver hok verdwijnt en de
moderne ligboxstallen herbergen niet allemaal meer van die geschikte broedplekken.
In oudere boerderijen met nog een grupstal komen nog de meeste broedparen voor,
zo waren er bij boer Talsma in Warga zelfs in 2011 maar liefst meer dan 40
paar.
Voor het onderzoek naar de achteruitgang van de soort in ons land doe ik
al vanaf 1992 mee aan de studie naar de oorzaken van deze achteruitgang, heb
van het Ministerie een speciale vergunning om ook aan de vogels zelf biometrie
onderzoek te doen. Graag kom ik in contact met boeren of bewoners die hoge
concentraties van broedende zwaluwen in hun stallen of schuren hebben.
In 2011, het jaar van de
Boerenzwaluw, zijn er op verschillende lokaties in Nederland Boerenzwaluwen
voorzien van speciale geolokators,kleine zendertjes op de rug, voor Friesland zijn 20 van deze speciale
geolokators door ons aangebracht op plekken waar de vogels gemakkelijk teruggevangen kunnen worden. Deze geolokators
moeten ons veel meer informatie verschaffen over de trekroute, treksnelheden en
om de overwinter gebieden beter in kaart te brengen.
Dit voorjaar komen de Boerenzwaluwen met zenders (0.7 gram) terug uit Afrika en is het dus opletten of je er eentje ziet! Graag direct melden op 0513-414788 of j.d.jongringer403@home.nl
Verder horen we graag jullie ervaringen
en belevenissen met zwaluwen hoe vroeg ze terug keren en op welke
plekken ze wel tot nestelen komen. Het blijkt dat er in sommige jaren ook
minder eieren geproduceerd worden, en bij koude voorjaren komt het nogal eens
voor dat er veel jongen omkomen door de kou, nesten zitten dan net op plaatsen waar
veel koude wind door stallen (vooral in ligboxen) waait. Soms kan daar wat aan
gedaan worden door op voor de vogel geschikte broedplekken te creeeren.
We zijn er benieuwd of er in Friesland
ook sprake is van afname van de broedpopulatie van Boerenzwaluwen.
Tijdens wandeling veren met stempels gevonden.
Op vangdagen 23-24 en 25 juli 2012 veel vogels aan Tjeukemeer.
Veel ringwerk aan zangvogels aan het Tjeukemeer.
Ringdagen 17 en 26 mei aan Tjeukemeer in Friesland.
Zeldzame Koereiger laat zich in Rottum fotograveren.
Door koude weer dode nestjongen in Noordbergum.
Ondanks koude dagen draagt Fitis al een ei.
Ondersoort transitiva van Boerenzwaluw aan het nestelen in Nederland?
