Friesland boerenzwaluwenland bij uitstek.

Dit jaar leek het er eerst op dat de boerenzwaluwen op meerdere lokaties waar ik in de provincie Friesland ring en onderzoek dat het aantal toch minder is dan vorige jaren. 

Toch zijn er in 2015 tot op heden(6-9-2015)  2282 boerenzwaluwen gevangen/geregistreerd. Daarvan zijn er 1688 voor het eerst geringd (1066 pulli,456 adult en 166 eerste jaars). Teruggevangen met ring werden er 534 (488 adult en 46 eerste jaars) waarvan er zeker 196 individuen waren die een eigen ring van voor 2015 droegen. Vijf boerenzwaluwen met een niet eigen ring (alle NLA) werden door mij gecontroleerd en 55 boerenzwaluwen met ring (42 nestjong, 5 adult en 8 eerste jaars) werden dood gevonden.

 De terugkeer naar de broedplekken duurde lang, tot zeker in juni keerden er nog vogels terug op de broedplek. Kennelijk hebben de zwaluwen deze winter meer zuidelijk overwintert of zouden ze toch langer over de terugtocht gedaan hebben door tegenvallende weersomstandigheden op de lange weg terug?. Koude,harde (tegen)wind en regen kunnen ze slecht over als ze lange afstanden moeten afleggen. Hun vetreserves zijn dan zo opgebrand en dan moeten ze maar net op de goede plek zijn waar voedsel in de vorm van veel insecten aanwezig zijn.

Door tijdsgebrek ben ik helaas op een flink aantal lokaties niet geweest, ook vielen er enkele plekken weg doordat de boerderij een andere bestemming kreeg of dat er uitgebreide werkzaamheden waren die het niet toelieten om intensief te vangen.  Verder waren er enkele nieuwe situaties die zich aanmelden (Warns 2x, Kortehemmen 1x, De Knipe 1x) waar veel zwaluwen aanwezig waren. In Warns op Skarl was er op kleine schaal zelfs sprake van een "kolonie" (Fam. Smid, Fam.P.J.Dijkstra, Fam. B.Dijkstra). Daar waren enorm veel broedparen in de stallen te vinden. Bij Fam.P.J.Dijkstra kwam ik pas eind juli te ringen toen een groot deel van de 1e legsels met jongen al verdwenen waren en bij Fam. B.Dijkstra pas eind augustus, het gros was toen al vertrokken uit de stal. Dat beloofd wat voor 2016 als alle broedparen terugkeren!

Ook waren er dit jaar nogal wat (196) terugvangsten van geringde boerenzwaluwen van voor 2015.  Verreweg de meesten werden in stallen teruggevangen waar al jaren achtereen boerenzwaluwen geringd zijn. Zo valt het op in de Bijlage dat de gevangen en geringde aantallen in Warns gemakkelijk  terug te herleiden zijn tot een minimaal aanwezig aantal broedparen. Bij B.Smid 54 broedpaar,bij P.J.Dijkstra zeker 39 broedpaar. Dat is bijna 100 paar op nog geen 100 meter van elkaar. Dergelijke hoge  broedichtheden had ik nog niet eerder  meegemaakt in Friesland.Ben benieuwd of er op meer plekken in ons land dergelijke hoge broeddichtheden zijn vastgesteld.

Ook in september nog overnachten er grote aantallen (rond de 200) boerenzwaluwen in de ligboxen  aldus Bauke Smid die gisteren (5-9-2015)zelfs nog zag dat er op diverse plekken nog actief  jongen gevoerd werden. Ben benieuwd of er op meer plekken in september ook nog  grote aantallen in stallen overnachten.De kans is groot dat vooral met de regenachtige perioden in augustus en september dit jaar er velen nog wat langer in de veilige (warme )schuur zullen verblijven voor ze de lange zware  reis naar hun overwinteringsgebied (Afrika) vertrekken.

Let eens op de masale zang van de boerenzwaluwen die ze vaak in de avond  vlak voor  hun vertrek in schuren en stallen laten horen. Een indrukwekkende beleving die  menig "zwaluwenboer" al eens heeft gehoord. De zwaluwen zijn de avond erg druk en kwetteren er op los. 

Groeten van; Jan de Jong Joure. Email; j.d.jongringer403@home.nl