Mijn meer dan 50 jaar ervaring met tuinieren en het telen van vele soorten (klein)fruit zonder scheikundige bemesting en - spuiten wil ik meedelen en zelf nog bijleren. Doch de wereld is groter dan de tuin. Daar is eveneens veel te zien en te beleven.
10-03-2015
Feed back : Haarlem (Wim)
Feed back : Haarlem (Wim)
Leuk dat je een dagje in Den Haag bent geweest om de schilderijen te bekijken.
Als je nog eens een museum in Nederland wilt bezoeken, wil ik je attanderen op Haarlem,
halverwegen Den Haag en Midden Beemster.
Het Frans Hals museum heeft bijzondere portretten, geschilderd zo'n 300 jaar voor dat de Haagse school begon. Maar geeft ook de ontwikkeling van de schilderkunst weer in die periode. In de tijd van Frans Hals bestond de bevolking in Haarlem voor de helft uit mensen geboren in Antwerpen. Het Teylers museum vind ik ook altijd iets heel leuk.
Na de middag brengt de bus ons naar het grote Gemeentemuseum (1935). Ik behoor tot de groep die eerst de vaste collectie kan bezoeken. Hoofdaccent is moderne kunst vanaf het begin van de 19 de eeuw. Het Gemeentemuseum bevat de grootste collectie Mondriaan’s ter wereld.
Piet Mondriaan (1872 -1944,NY) is de pionier van de abstracte en non-figuratieve kunst. Vooral zijn latere, geometrische werken met horizontale en verticale zwarte lijnen en primaire kleuren zijn wereldberoemd.
Er is ook een afdeling kunstnijverheid, met accent op Delfts blauw, verder mode en muziek.
This extraordinary and unique book contains a detailed survey of 500 varieties of pears, accompanied by beautfiul botanic colour illustrations. The first book in this series, The Book of Apples, received many accolades and was quickly recognised as a classic (later updated as The New Book of Apples). The Book of Pears includes full historical, geographical and botanical details as well as exploring the role of pears in cooking, gardening and history. With a full directory, index and comprehensive notes, this is an indespensable and one-of-a-kind reference guide.
Den Haag: Mauritshuis en de tijdelijke tentoonstelling Frick
Den Haag: Mauritshuis en de tijdelijke tentoonstelling Frick collectie New York – Gemeentemuseum en Mark Rotko (tot 1 ma.)
7 febr. Met Art Travel Waregem
Het Mauritshuis is na een ondergrondse verbouwing van twee jaar met de helft uitgebreid. Hier loopt een tijdelijke tentoonstelling met 38 topstukken uit de de Frick collectie van New York. Henry Frick (1849-1919) was een cocks- en staalbaron en kunstverzamelaar. Mij spraken de naast elkaar hangende, magnifieke werken van Jacob van Ruisdael (1628-1582), Nederlands beroemdste landschapsschilder en John Constable (1776 – 1837) het meest aan.
Hier mocht niet worden gefotografeerd. Men kondigt de tentoonstelling aan met het prachtige portret van Louise de Broglia ( Ingres 1845).
Het Mauritshuis herbergt een wereldberoemde collectie Hollandse schilderkunst uit de zeventiende eeuw bv. Het meisje met de parel (Vermeer). Daarnaast is er een schitterend overzicht van de Hollandse en Vlaamse schilderkunst van de vijftiende tot de achtiende eeuw.
Geniet van de foto’s
Na de middag brengt de bus ons naar het grote Gemeentemuseum. Ik behoor tot de groep die eerst de vaste collectie kan bezoeken.
Het Gemeentemuseum bevat de grootste collectie Mondriaan’s ter wereld. Piet Mondriaan (1872 -1944,NY) is de pionier van de abstracte en non-figuratieve kunst. Vooral zijn latere, geometrische werken met horizontale en verticale zwarte lijnen en primaire kleuren zijn wereldberoemd.
Wortels van biofruitbomen nemen meer voedingsstoffen op 02.03.2015
Op de wortels van fruitbomen in biologisch beheerde boomgaarden zitten meer schimmels om voedingsstoffen uit de grond te halen. Dat blijkt uit onderzoek van de KU Leuven. De schimmels zorgen voor de opname van fosfor en stikstof uit de bodem in ruil voor suikers afkomstig van de fruitboom, en beschermen de boom tegen ziektekiemen in de bodem.
Biofruitbomen halen dankzij schimmels meer voedingsstoffen uit de bodem. Dat zegt Maarten Van Geel van het departement Biologie van de KU Leuven na onderzoek in enkele boomgaarden in Sint-Truiden. "De Arbusculaire Mycorrhizale Fungi (AMF) zijn schimmels die zorgen voor de opname van fosfor en stikstof uit de bodem in ruil voor suikers afkomstig van de fruitboom", legt Van Geel uit. "Bovendien kunnen AMF de boom beschermen tegen ziektekiemen in de bodem."
Die gunstige wisselwerking tussen fruitbomen en schimmels ging heel lang goed, tot conventionele meststoffen roet in het eten gooiden, aldus Van Geel: "Zij bevatten veel fosfor, waardoor de boom de schimmel niet meer nodig heeft om deze stof op te nemen uit de grond. Daardoor krijgt de schimmel niet langer de nodige suikers en verdwijnt hij."
AMF hebben het potentieel bij te dragen aan een meer ecologische fruitteelt: "Met de hulp van de schimmels kan de fruitboom gedijen zonder een grote nood aan meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen. Dit heeft een gunstig effect op het leefmilieu, onder andere op de biodiversiteit en de kwaliteit van het grondwater. Verder onderzoek zal moeten uitwijzen welke schimmel uit de AMF-familie het beste werkt voor welke fruitboom. Op basis daarvan kan op termijn waarschijnlijk een biologische meststof ontwikkeld worden", aldus nog Van Geel.
Met Vincent en Andre de grote Tuinbeurs in het Duitse Essen bezocht: 12 zalen, 1500 standhouders, waarbij 33 op de stand Vlaanderen. (27jan) Op de Duitse stand van Artevos proefden we o.a. hun best smakende appel, de blozend, gestreepte, schurftresistente Karneval. Ik vergat een foto te nemen; zie www.artevos.de Op de stand van het Franse Delbard smaakte de bewaarappel Delgollune (beter bekend onder de commerciële naam Delbard Jubelé). Vorig jaar had ik geen vruchten, zoals op de meesten van mijn bomen. Dit jaar veel beter?
FOTO’S
Gelazerde appel
Leifruit , met Andre en Vincent
Dwergappel. Mini Cox Om toch nog wat groei te bekomen gebruikt men de groeikrachtige onderstam MM 111
Jofela, nieuwe pruim, kruising van Jojo, tot heden het enige scharkaresistent ras en nu als tweede Jofela en het lekkere ras Felsina. Zelfvruchtbaar, rijp september (kwetsentijd). losse steen, begint vlug te dragen, regelmatig en zeer vruchtbaar.
Prunus spinosa Reto, een veredelde sleedoorn met grotere vruchten
Zuilvormige kriek Jachim
Platte perzik Platifortwo, rijptijd aug. Witvlezig, smeltend doch vast vlees, losse steen, minder krulziekte gevoelig.
In de boomgaard van Fik Denissen te Wommelgem is een nieuw perzikras ontstaan.
Hoogst waarschijnlijk is het de kruising van twee rassen uit zijn eigen boomgaard : de ene is de kogelvormige Grosse Mignonne, en de andere is de eivormige Witte Perzik, waarvan hij geen andere naam vindt. Die werden in zijn familie en in de omgeving 'Appelkokken' genoemd. Die bomen zijn afkomstig van zijn overgrootouders uit Deurne-Eksterlaar. Het nieuwe ras heeft een moeilijk definieerbare kleur (goud - of amberkleurig of iets dergelijks -Hij zal nog moeten wachten naar de nieuwe oogst eind augustus) maar is eivormig zoals zijn Witte perzik en had een suikergehalte van 14 %.
Vincent Turkelboom uit Vremde heeft in het begin van september 2014 al enkele oculaties en enten uitgevoerd op perzikzaailingen in zijn boomgaard.
Fik heeft ondertussen in september enkele bladen van het nieuwe ras en van de waarschijnlijke ouders van dat ras gedroogd in een telefoonboek.
Nu wacht hij de nieuwe bloesem af om daar foto-opnamen van te maken.
Bio-consumenten hebben minder pesticiden in hun lichaam
Bio-consumenten hebben minder pesticiden in hun lichaam
Wetenschappers hebben ontdekt dat mensen die biologische producten eten minder pesticiden in hun lichaam hebben. De studie is gepubliceerd in Environmental Health Perspectives van 5 februari 2015.
De blootstelling aan Organofosfaten (OP's) van de Amerikaanse bevolking wordt gedomineerd door inname via de voeding. De omvang van de blootstelling aan deze middelen vanuit de voeding is gedeeltelijk afhankelijk van persoonlijke beslissingen, zoals welke voedingsmiddelen ze eten en of ze voor biologisch voedsel kiezen.
De studie is één van de eerste die de blootstelling van een persoon aan pesticiden voorspelt op basis van informatie over hun gebruikelijke dieet. Cynthia Curl stond aan de leiding van het onderzoek. Zij en haar collega's analyseerden de inname van OP's via de voeding van bijna 4.500 mensen uit zes Amerikaanse steden. Er werd onder meer gevraagd hoe vaak de deelnemers biologische producten eten. Vervolgens werd de urine gecheckt. Daaruit bleek dat mensen die veel biologische groenten en fruit eten minder pesticiden in hun urine hebben dan mensen die conventioneel geteelde producten eten. Bovendien hadden mensen die vaak appelen, nectarines en perziken eten, fruitsoorten die in de conventionele teelt doorgans met meer pesticiden behandeld worden, geassocieerd met een significant hogere blootstelling.
"Voor de meeste Amerikanen is voeding de primaire bron van blootstelling aan OP pesticiden", aldus Curl. "De studie suggereert dat door het eten van biologisch geteelde varianten van deze voedingsmiddelen met de hoogste residuen van bestrijdingsmiddelen, we een meetbaar verschil kunnen maken in de niveaus van pesticiden in ons lichaam."
(Na de beginblogs over de reis in Polen, 26 en 30/8 en 10 en 19/9, neem ik de draad weer op)
Het lukte om met ons gezelschap van 12 man toch om 7u te vertrekken!
Stop in de stad Torun voor een ontbijt op de markt. We hebben zopas het standbeeld van Copernicus gezien, de wetenschapper die definitief de planeten rond de zon liet draaien, hier geboren op 19-02-1473. Toen heette de stad Thom.
Nog voor 18u bereiken we Krakau en vinden voor de wagens een private parking enkele 10 tallen m. verder.
We logeren net buiten de stadsgordel, de groene band rond de binnenstad, de Planty. Het park werd in de jaren 1822-1830 aangelegd op de verwijderde stadsmuren en wallen en is 4 km lang en beslaat 21 Ha.
De binnenstad is niet groot, maar prachtig in zijn oude gedaante bewaard, gespaard van oorlogsverwoesting en door de Unesco tot werelderfgoed uitgeroepen.
Naast de stad stroomt de brede Weichsel (Wisla), monding in de Oostzee, een tak bij Gdansk, de andere een eind verder.
Aan de stadskant in het zuiden, naast de stroom bevindt zich de Wawel, een heuvel (25m boven de Wisla). Hierop werden de burcht en de kathedraal gebouwd. Imposant. In dat kasteel resideerden gedurende 5 eeuwen de Poolse koningen. Een van hen was Casimir de Grote, die in 1364 de universiteit van Krakau stichtte, na deze van Praag de oudste van Midden-Europa.
Na het uitpakken trekken we de stad in en worden al direct getrakteerd op een volksdansfestival. We stappen verder naar de grote, Grote Markt ( Rynek Glowny, 200 op 200m: 4Ha) met in het midden de oude Lakenhal. Op het terras van een Georgisch restaurant vinden we voor allemaal een plaats met zicht op de Mariakerk waar elk uur trompetgeschal weerklinkt dat plotseling afgebroken wordt. Dit is de Hejnal, het signaal dat ’s morgens en ’s avonds gespeeld werd om de poorten te openen en te sluiten. Tijdens de Middeleeuwen zag een torenwachter de Tartaren komen en blies op zijn trompet om de poorten te sluiten. Een vijandelijke pijl trof hem hierbij zodat het blazen abrupt stopte. Desondanks konden dankzij zijn oplettendheid de stadspoorten net op tijd worden gesloten en de Tartaarse aanval worden afgewend. Sinds de 19e eeuw wordt deze afgebroken hejnal als herinnering aan deze gebeurtenis elk uur gespeeld op de hoogste toren van de Mariakerk. Sinds 1927 speelt de Poolse radio deze melodie dagelijks om 12 uur 's middags.
De kelner is een Georgische student muziek, die er aan denkt beiaardier te worden en overweegt later naar de Beiaardschool van Mechelen te komen. Lekker gegeten, besproeid met Georgische wijn. Wel eens wakker geworden van zat nachtlawaai in de straat.
’s Anderendaags (zo.10/8) bezoeken Aminou, Leen en Co Auschwitz-Birkenau (Oswiecim in het Pools). Ik ben er geweest tijdens mijn eerste bezoek aan Krakau in 2005 op terugweg van het wereldcongres van de Esperantisten te Vilnius, hoofdstad van Litouwen. Ik herinner mij de druilerige motregen in het beklemmend, grote rangeerstation van Birkenau waar de vele duizenden slachtoffers toekwamen voor vergassing.
Wij lieten ons rondrijden in een paar van de elektrische toeristenwagentjes, bediend door Jobstudenten. Enkele keren wordt er uitgestapt voor bezoeken. We laten ons naar Kazimierz brengen, de joodse wijk. Een gedeelte van de film van Steven Spielberg Schindler’s List werd hier opgenomen. In deze film is ook Birkenau te zien.
Langs de brede Weichsel wandelen we tot de Wawel. Die verkend met Peter. We wandelen de stad in over de schilderachtige en voorname Kanonicza straat met oude patriciërshuizen van o.a. de Kanunniken van de kathedraal (vandaar de naam). Aan een pleintje steken we over naar de parallel lopende Grodzka, een slagader van de stad die naar de Grote Markt voert. We komen uit tegenover de barokke Jezuïetenkerk met ernaast de Romaanse kerk van de Clarissen.
Voor het avondeten vinden we nog een van de Milkbars, vroeger meer bekende basiseethuizen. Het smaakte.
Zeer goed geslapen; geen nachtlawaai meer.
FOTO’S
Folkloristische groep
Ons gezelschap
Mariakerk
De anderen op het elektrisch toeristenwagentje
De raadhuistoren op een hoek van de Grote Markt. Het Middeleeuws raadhuis zelf is reeds lang afgebroken. De toren liet men staan. Erachter zie je een deel van de Lakenhal.
Mariakerk, nu bij dag
Kerkinterieur met veel kerkgangers (Het is zondag)
Vandaag (11/8) trek ik er alleen op uit. De rest bezoekt de zoutmijn van Wieliczka. Ik bezocht die ook in 2005, doch kon er maar matig van genieten met in mijn hoofd de belevenissen van het geweldige roetsjen op de lange glijbanen van de zoutmijn in het Oostenrijkse Hallein. Onze jongste dochter Tinneke was toen vier en net groot genoeg om mee te mogen met de rest van het gezin.
In de milkbar verorber ik een grote Spaanse omelet (4 eieren + olijven). Daarna wandel ik naar de grote Botanical Garden van de universiteit. Slechts 4 Zloty = €1. Veel gezien; kerspruimen en verschillende rijpe = afgevallen kornellebessen (Cornus mas) geproefd. Best te genieten.
In bloem- en kruidenperken zijn wellicht vrijwilligers onkruid aan het wieden dat vooral bestaat uit een massa hanepoot. Ik heb compassie met die mensen. In mijn tuin heb ik het erg gemunt op dit onkruidgras om uitzaaien te voorkomen. Een al iets grotere plant kan je niet meer uittrekken. Je moet die uitgraven. Verder zie ik nog eeuwenoude, uit moerassen en rivieren bovengehaalde, versteende boomstammen. Ik heb bij dit bezoek echt genoten van al die vormen en kleuren, kennis opgefrist en vooral veel bijgeleerd.
Tegen 14u terug in de stad voor een lunch met een lekkere, Argentijnse Malbec.
s ’Avonds wandelt het ganse gezelschap naar Kazemierz voor een heerlijk joods diner met dito Israëlische wijn. Onderweg wordt de nodige wodka aangekocht.
FOTO’S
Bloemen in de Botanical Garden van de universiteit
Vanmiddag (12/8) vertrekken we naar het Pension Lenno van Luc Vanhauwaert op het berggehucht Lenno te Wlen in het vroegere Duitse Silezië. (+/- 500km rijden).
Ik raad aan op Google bij zoeken in te vullen: Luc Vanhauwaert Lenno en een massa foto’s en info komt tevoorschijn.
In de voormiddag bezoeken we nog een tentoonstelling van Poolse symbolisten en doen wat inkopen.
Het is wat aanschuiven in Krakow voor we op de snelweg geraken. Voor het avondeten stoppen we bij een grill restaurant: kip met een stevige sla.
Ik herkende het niet meer bij Luc, alhoewel we ter plaatse stonden. Na een seintje kwam hij ons verwelkomen en de kamers toewijzen.
Nog gezellig op het terras gezeten en de wodka’s geproefd.
13/8. Was vroeg wakker. De omgeving gaan verkennen tot aan de middeleeuwse burcht die voornamelijk bestaat uit een ronde toren die men nu aan het restaureren is met geld van Europa. De arbeiders waren al aan het werk.
Om 9u wandelen we een eerste keer naar het zeer rijkelijke ontbijt in het kasteel. Elke morgen zal Bernadette ons daarenboven verwennen met telkens een ander gebak.
Daarna geeft Luc een rondleiding. We zien nog het andere, half gerestaureerde gedeelte van het kasteel.
Luc Vanhauwaert kocht in 2000 dit domein. De Duitse eigenaars waren kort na de oorlog van de ene dag op de andere verdreven met achterlating van zo goed als alles. Dit was het geval met meerdere miljoenen Duitsers.
Hij had Aleide en mij in 2002 uitgenodigd om de rassen in zijn grote boomgaard te determineren. Toen reden we tot Dresden waar we overnachten in de Cityherberge. Onze eerste kennismaking met het heropgebouwde, rijkelijke, oude stadsgedeelte. Ik kocht het boek Alte Obstsorten, maar bij Luc kon ik nauwelijks een of twee rassen determineren. Daarna is het Duitse Pomologen Verein bij hem geweest. Over een ras waren ze bepaald enthousiast en namen veel enten. Nu zijn enkel de Oogstappelen, Transparente Blanche of in het Duits de Klarapfel, rijp. Ik tel een vijftal bomen van dit ras. Er zijn kleine, individuele verschillen.
Het kasteel is een sober gebouw in neo-classistische stijl. In U-vorm aan de voorkant tegen de straat en tegenover het kasteel staan reusachtige hoevegebouwen. Een tussengelegen woongedeelte tegenover het kasteel is prachtig gerestaureerd. In het midden ligt een groot rechthoekig plein. Het gebouw waarin we logeren staat er apart van en was ooit een tuin-landbouwschool.
Luc heeft de vroegere, grote moestuin heraangelegd en er ook een serre neergepoot. Aldus heeft hij zijn eigen groenten. Een gedeelte wordt ook verkocht.
We zouden daarna naar het lager gelegen Wlen wandelen. Ik ging alvast voorop op het weggetje naast de boomgaard. Ik zie de imposante rij van een twintigtal bijenkasten staan. In het struikgewas aan de andere kant groeien in het wild meerdere pruimen, kwetsen; doch die zijn nog niet rijp. Het is een heel eind dalen naar het dorp. De anderen zie ik niet terug, want die hebben de andere kant genomen. Door het dorp gewandeld en een wat andere terugweg gezocht. Aan een overweg van de spoorlijn bemerk ik de groene en gele tekens van de uitgestippelde wandelingen. Op mijn ochtendverkenning had ik die ook opgemerkt bij de burcht. Dus een makkie om de terugweg te vinden. De groene merktekens leiden pal naar omhoog. Het werd klimmen. Een gepaste stok hielp mij daarbij, want het was soms wel vrij steil. Tenslotte kom je uit bij de burcht. Als ik op het paadje kom dat naar de straat loopt kom ik een jonge Pool per fiets tegen. We hadden elkaar in het dorp gezien. Hij was verwonderd mij daar plots terug te zien. We hielden een lange babbel in het Engels. Per fiets verkende hij historische plaatsen.
’s Avonds rijden we voor het avondeten een 20 tal km naar de mooie stad Jelenia Gora. In de straten rond de marktplaats loop je onder barokke arcaden. Alles is kleurig geschilderd, vooral in oker en geel, maar er zijn ook roodachtige en blauwachtige tinten.
Vandaag (14/8) staat een grote dagwandeling op het programma. We klimmen eerst naar de nieuwe woning die Luc – naar eigen ontwerp- aan het bouwen is bovenop de heuvel met wijds uitzicht op het verder gelegen Reuzengebergte ( Karkanosze Nationaal Park) op de grens met Tsjechië. Ik voel pijn in de borststreek van de te grote inspanning om de jeugd te volgen. Een sein om het wat kalmer te doen. Een gevoel dat ik tot nog toe niet kende. Dan over zijn 20 ha groot weidegebied afgedaald. Hier wordt er ’s winters geschied op de flink dalende hellingen. We lopen door bos en open stroken en over landwegen (We zien o.a. weer de blauwe korenbloemen uit mijn jeugd) tot we weer in meer bewoonde gebieden komen. Bij een boerderij staat een kwetspruim met wat gevallen, rijpe vruchten. Uitrusten aan een winkeltje. De oudere mevrouw ernaast trakteert ons met haar radijsjes. Gelukkig dat Tom al een mondje Pools kent. Tenslotte eindigen we aan de supermarkt van Wlen voor inkopen voor de stoofpot van straks. We vergeten de Bulgaarse wijn niet. Het is al laat in de namiddag en iedereen is wat moe. Peter en Aminou offeren zich op om boven op de berg de wagens te gaan halen.
Luc heeft een plek laten maaien waar we vuurke-stook kunnen doen. De ketel die we niet meer gebruikt hebben sinds ons eerste verblijf te Seleczyno in Noord-Polen wordt weer gevuld met allerlei groenten en boven het vuur gehangen. Al bij al hebben we geluk, want de regen wacht tot de pot klaar is. In de schuur vinden we een uitwijkplaats.
FOTO’S
Gedeeltelijk zicht op de gebouwen van het domein (behalve de kapel rechts). Vooraan het woongedeelte, erachter links het kasteel
Ons gezelschap voor de nieuwe woning in aanbouw van Luc
De volgende morgen (15/8) hebben luc en ik een afspraak met zijn buur. Deze heeft nogal wat bessen staan: zwarte en rode. Hij heeft vooral een zwak voor zomerframbozen, omwille van de betere smaak. Als druiven kweekt hij Rondo en Regent. Als we in een prieel zitten brengt hij een drank aan van framboos en appelbes (Aronia); best lekker. Hij herinnerde zich de Taybes niet, die hij bij het vorige bezoek net geplant had. Ik dacht toen dat die soort daar niet kon overleven. Op het weggetje naar de burcht, palend aan het domein van Luc staat een kapel. Toen we hier de vorige keer waren was er op zondag nog een dienst. Vandaag halfoogst, toch een belangrijke katholieke hoogdag, gebeurt er niets meer.
Voor ’s namiddags is de 2 uren durende afvaart van de snel stromende, tamelijk brede, maar ondiepe rivier gepland. Wij zitten met zijn zeven in een rubberboot. Leen en Aminou gebruiken hun eigen kano. Onderweg krijgen we af en toe wat druilregen en schuilen onder de afhangende takken van bomen. Leen en Aminou willen dit ook doen, grijpen ook een tak, maar varen te snel, en hun kano slaat om. Aan het eindpunt worden we weer opgehaald.
