Goudbes (Physalis pubescens of pruinosa)

De Engelse naam : Cape goosberry

De goudbes groeit van nature in de bovenste staten van de Verenigde Staten. Nog in de tijd van de zeilvaart werden ze opgemerkt om hun vitamine C en maanden bewaarbaarheid.

Daarom werden ze massaal gezaaid in Zuid-Afrika rond de kaap De Goede Hoop om ze mee te nemen op de zeilboten tegen de scheurbuik. Vandaar de naam Cape Goosberry (kruisbes).

Vandaag kon ik de eerste bessen oogsten. De rijpe bessen vallen namelijk af.

Bij mij zaait de soort zich uit sinds 2.000., biozaad van Terre de Semences. Dit gebeurde feilloos tot voor een 5 tal jaar.  Toen stierven de planten af door een (nieuwe?) schimmelziekte. Een paar jaar terug schoten er toch een paar over. Vorig jaar al enkele meer.

Dit jaar bleef een groot stuk onbewerkt en vrij veel planten konden zich ontwikkelen, mede dankzij de zonnige voorzomer.

15-08-2017, 23:49 geschreven door Daan

Gele Knolamaniet  (Amanita citrina var. Citrina)

Beschrijving
Hoed bolvormig, dan gewelfd tot vlak, Ø 4-10 cm, glad, ivoorwit tot bleek citroengeel in het centrum, vaak bedekt met witte tot gelig-bruine plakjes.
Lamellen wit.
Steel 6-8 cm x 8-12 mm, gestreept boven de vliezige, witte ring, ivoorwit met gelige top, met een brede, door een beurs omgeven knolvoet. Vlees wit. Geurt naar rauwe aardappels.
Verdacht.

Zijn broer de groene Knolamaniet is wel dodelijk giftig.

Deze paddenstoel al een drietal weken terug opgemerkt in het aardbeienbed van vorig jaar. Vandaag 3 uitgegroeide exemplaren opgemerkt.  Opgemeten: 12cm en 15cm. De schede rond de voet van de knol ontbrak grotendeels. Ook geen plakjes op de hoed.

15-08-2017, 23:14 geschreven door Daan

Open Deur Kwekerij Zoetewei 120 2580 Putte

Vandaag en morgen 13/08 is het open deur bij deze gespecialiseerde kwekerij van Dimitri Jacobs.

Ze waren al ver op het veld en ik sloot mij aan. Ze hadden het over de vijgen, doch aan de andere kant troffen mij de Gojibessen zoals ik die nog nooit gezien had. Dimitri kweekt die als eentakkers op en zorgt voor kruisbestuiving.

Nog meer trok ik mijn ogen open als we bij de Kornoeliebessen(Cornus mas) kwamen: een hele rij toprassen. Bij enkele konden we de afgevallen, rijpe vruchten proeven: enorm grote, goedsmakende bessen.

Ook een meidoorn met lekkere, grote vruchten wist mij te bekoren.

Ik schafte mij ook een Ukraïnse kweepeer aan die zelfs rauw te eten is.

Hij heeft ook nog tal van andere gewassen waaronder zoete aardappel enz.

12-08-2017, 16:46 geschreven door Daan

Oostenrijk Abtenau Salzburgerland

Met De Stille Kempen 17 -22 juli 2017

2 Chauffeurs: Theo (eigenaar) en Eddy. Reisgezelschap: senioren Landelijke Gilde en Okra Malle.

Op de heenrit een beetje per vergissing van dichtbij de Arena van Bayern München gaan bekijken. De rit op zondag viel goed mee. Beperkt aanschuiven. Het werd wel een laat avondmaal om 21u30.

Ma 17/7 in de voormiddag Abtenau gaan verkennen. Mooie kerk. Oostenrijk blijkt een vrij katholiek land. Een non in het habijt van vroeger. We wandelden omhoog met een panoramisch zicht op het dorp.

Na het middagmaal rijden we over mooie bergwegen met betoverend zicht op het Drakensteingebergte naar een groot alpenweide gebied of Almgebied. De glooiende, kort gemaaide weiden charmeerden mij een heel stuk meer dan het landschap van de Haute Savoie dat ik eind mei- begin juni bezocht met de senioren van Zoersel.

FOTO’S

Ons hotel Post

Gezelschap

Kerk Abtenau

Theo met non

Theo

Zicht op de omringend bergen en het dorp

Dorp

Gezelschap

Theo geeft uitleg

08-08-2017, 22:56 geschreven door Daan

Vervolg

Naar de Alm (Bergweidengebied

Idem

Dagsteingebergte

Gezelschap

De Alm

Idem

Gezelschap met Theo

Bergkapel

Uitrusten

08-08-2017, 22:39 geschreven door Daan

s Dit is een oude myrobolaan of kerspruim, Prunus cerasifera.
Deze soort plant zich voort uit zaad. Geeft geen uitlopers.
De vruchten variëren van geel, rood en mengvormen over blauw tot zwartblauw. Ik heb variëteiten die behoorlijk te eten zijn. Je hebt er kleinere en grotere. Er zijn er ook met rode blaadjes en rode vruchten die je op het eerste zicht voor kersen zou houden.
Met de diverse vruchten maak je uitstekende confituur. Gele vruchten zijn het aantrekkelijkst.
Deze soort bloeit al van begin maart. Vorstschade komt regelmatig voor, maar meestal niet zo erg als dit jaar.
Op 19 en 20 april 2017 zijn ze echter TOTAAL bevroren. Het waren al talloze groene bolletjes die er na een dag zwart bijhingen. In een goed jaar zijn er een paar 100 kg te rapen. Vogels zaaien die lustig uit. Ik heb al tientallen exemplaren weggeven.
Je dient er wel rekening mee te houden dat het gemakkelijk een zware boom van minstens 8 m wordt. Wegens de zeewinden op Terschilling moest hij het wel in de breedte zoeken. Zelf verjong ik mijn bomen af en toe voor brandhout. Dit doe ik in de winter. Hierbij heb ik nog nooit problemen gezien. Bij andere soorten pruimen mag je enkel snoeien tijdens het groeiseisoen.
(Ik heb dit antwoord ook op mijn blog gezet: http://blog.seniorennet.be/fruit2

05-08-2017, 15:26 geschreven door Daan

Labbonen Tuinbonen

Wat een weelde, wat een opbrengst!

Vanmiddag de tweede halve rij van de tuinbonen geoogst. Ik sra echt te kijken van de geweldige opbrengst. Vroeger heb ik daar nooit bij stilgestaan.

Net voordien had ik de rest van de capucijners geoogst. Ik was te gerust geweest. Vogels laten de blauwe peulen lang met rust tot een gevorderd rijpheidsstadium en daar had ik niet op gelet!

Labbonen teel ik al sinds 1963. Ook de kinderen lustten die zeer graag.

Vorig jaar in Lier, op de eerste Velt zadenbeurs heb ik heel wat zaden uitgedeeld. Ik stond versteld hoe weinig mensen dit gewas kenden.

28-07-2017, 21:36 geschreven door Daan

VELT FRUITWERKGROEP KEMPEN

Bezoek: tuin Daniël Willaeys

Datum: 15 07 2017

KLEINFFRUIT

De  blauwe bes is duidelijk aan een opmars bezig. Het laatste jaar steeg het verbruik met liefst 500%, zo werd het nog pas in de media vermeld.

De meeste blauwe bessen worden momenteel ingevoerd vanuit Chili en Argentinië, in gasgevulde containers, om de bessen die toch enkele weken onderweg zijn, te bewaren. Bij aankomst worden ze onderworpen aan een fytosanitaire test (controle op infectie, schimmels enz.).

Daarom schakelen momenteel heel wat plaatselijke telers over op het telen van kleinfruit met als gevolg dat er reeds heel wat varianten te verkrijgen zijn.

vb Mark Geens , een vakkundige leverancier van vele soorten kleinfruit (www.proeftuin.eu).

De fruittuin van Daniël bevat een 40 tal verschillende rassen blauwe bessen waar we volop van mochten proeven. Een variëteit die me bijgebleven is had de smaak van de  bosbes (Chippawa). Een andere met roos-rode vruchten had de smaak van champagne (Pink lemonade).

Als je de overvloed zag, loont het zeker de moeite om het ook te proberen.

Het telen blijkt toch wel specifiek te zijn: de blauwe bes vraagt een zure grond die je kan bereiken door het toevoegen van grof witveen turf (te verkrijgen bij Aveve) en een grondbedekking van dennennaalden of andere zure materialen.

De nadruk werd ook gelegd op de toch wel delicate waterhuishouding van de plant, niet te nat en niet te droog. De range (min / max water) van de plant blijkt klein te zijn, een slechte water huishouding kan de plant moeilijk verdragen en leidt tot slechte groei en kleine vruchten.

De blauwe bes ( vooral va,n Amerikaanse oorsprong) vraagt, in tegenstelling tot onze inheemse bosbes volop zon en op onze kempische zandgrond doet ze het goed, er hoeft niet echt veel te worden bijgemest.. Daniël snoeit in het winterseizoen wel regelmatig oud hout weg, hoe groter de plant hoe gemakkelijker je kan plukken. Zijn oudste plant is intussen minimaal 55 jaar.

Indien de grond te basisch of te droog of nat is, kenmerkt zich dit door trage groei (geen nieuwe scheuten, dus ook geen bessen) en gele bladeren (dit vooral als de PH te hoog wordt.). Te verhelpen met elementaire zwavel.

De blauwe bes kan perfect in potten geteeld worden, je hebt dan meer controle over vocht en zuurtegraad. 

Buiten de blauwe bes staan er ook vele rassen bramen en frambozen, allen opgebonden aan horizontale draden (zie foto). De grond wordt met worteldoek afgedekt en de planten groeien onder een vogelkooi om de oogst te beschermen tegen de vogels, echt onontbeerlijk om zelf fruit over te houden.

Nog genoteerd:

Dorman Red Raspberry: kleine framboos, sterk gelijkend op de Japanse Wijnbes maar dan groter en zeer fris en zoet van smaak.

Octavia: smakelijke en gemakkelijk te kweken late zomerframboos.

Sonata: nieuwer  ras gezond groeiende aardbei.

Ecolette: interessante rode eetappel met half Elstarbloed. Groeit veel gezonder dan Elstar.

Greenstar: nieuwe groene appel (opvolger van Granny Smith). Kruising van Delcorf en Granny Smith. Saladeappel, wordt niet bruin na doorsnijden.

Chandler: zeer grote blauwe bes

Loch Tay: vroege braam zonder stekels, met grote vaste vruchten.

Info over blauwe bessen is te verkrijgen bij Vlamings b.v. (www.vlamings.nl).

Nota: op 23 september gaat het over grootfruit. Sinds 2005 heeft hij een blog op het Seniorennet. Nu   http://blog.seniorennet.be/fruit2

Werner Pauwels

24-07-2017, 21:19 geschreven door Daan

Een intense namiddag over Kleinfruit

o.a .40 rassen blauwe bessen zijn te beoordelen.

Volgende zaterdagnamiddag, 15 juli vanaf 13u30 op de Lage Weg 60 te Halle-Zoersel.

Er is hopelijk een nieuwe Velt-fruitwerkgroep Kempen groeiende. Zelf heb ik de vruchten geplukt van de eerste Velt Fruit-Werkgroep Antwerpen-Voorkempen en die kennis wil ik, met nog andere leden van die groep doorgeven.

Als je echt geïnteresseerd bent in kleinfruit, ben je van harte welkom. Ook niet-leden kunnen aansluiten.

Daniel Willaeys  daniel@willaeys.be

12-07-2017, 21:24 geschreven door Daan

Vlinders

Op zaterdag 24/6 maakte ik de vlinderwandeling met Wim Veraghtert mee in het Natuurpunt Reservaat te Wechelderzande.

Met de overtrokken lucht en neiging tot motregen en wat wind vroeg ik mij af of we wat te zien zouden krijgen.

We kwamen maar net aan een strook met ruig gras of er fladderden koevinkjes dat het een lust was. We zagen er direct een tiental. Telkens als we op zo’n open kant met opgeschoten gras aan de kant van een weide kwamen waren de vele koevinkjes present.

En mijn frank viel: wat ik steeds voor een niet bestaande zwart zandoogje hield was eigenlijk het koevinkje! De bovenkant is zeer donkerbruin. De onderkant bleekpruin met meerder oogjes.

We zagen ook meerdere bruine zandoogjes en zelfs het pas ontpopte oranje zandoogje. Het geaderde witje blijkt een bosbewoner. Wel zijn de strepen nu minder opvallend dan bij het begin van het vlinderseizoen. Meerdere keren werd een ijsvogelvlinder opgemerkt doch die fladdert een heel stuk hoger rond de top van struiken.

Een paar dagen terug fladderden er meerdere zandoogjes rond der Himalayabraam bij de achterinkom. Een gelegenheid om te fotograferen.

FOTO’S

Bruin zandoogje

Koevinkje

Bruin zandoogje boven; koevinkje onder

Bruin zandoogje

Koevinkje

Bruin zandoogje

01-07-2017, 18:51 geschreven door Daan

Beurré Hardenpontpeer

Met Dank aan Wim van Velzen

01-07-2017, 18:08 geschreven door Daan

Grootste studie ooit stelt vast: "Bijen sterven door pesticiden"

29/06/17 - 22u35  Bron: Nature, The Guardian © thinkstock.

Uit een nieuwe studie naar het gebruik van neonicotinoïde pesticiden, blijkt dat de omstreden bestrijdingsmiddelen gevaarlijk zijn voor bijen. De onderzoekers stelden vast dat honingbijen die aan de chemicaliën werden blootgesteld, minder kans maken om de winter te overleven, terwijl hommels en solitaire bijen minder koninginnen voortbrengen. De resultaten zijn koren op de molen van tegenstanders van de controversiële producten.

"We zien duidelijke negatieve effecten in kritieke stadia van de levenscyclus. Dat is een reden tot bezorgdheid", vertelde Richard Pywell, medeauteur van de studie die vandaag werd gepubliceerd in het vakblad Science.

De studie van het Centrum voor Ecologie en Hydrologie in het Verenigd Koninkrijk is het meest grootschalige onderzoek dat tot op heden naar de kwestie werd gevoerd. Nochtans werd ze voornamelijk gefinancierd door twee grote neonicotinoïdeproducenten, Bayer CropScience en Sygentia. De onderzoekers zelf zeggen dat ze volledig onafhankelijk te werk gingen.

De studie komt op een cruciaal tijdstip, want de Europese Unie stemt in het najaar over een totaal verbod op neonicotinoïden. Momenteel mogen de pesticiden al niet meer gebruikt worden op bloeiende gewassen.

30-06-2017, 09:42 geschreven door Daan

Feedback Prunus Spinosa

Via Liefhebbers Fruit en Fruitteelt

Marc Geens Prunus spinosa kan hermafrodiet zijn terwijl andere enkel door insecten worden bestoven. In het geval dat je opgeeft dat er geen vruchten kwamen, waren er dan wel bloemen? Gewoon een stuifmeelkiemproef kan dan veel verduidelijken  ·  · 

• 21 juni om 10:38

Koen De Wilde Welke groei mag je dan verwachten van prunus Spinoza? Vergelijkbaar met myrobalaan?

Leuk

 ·  · 22 juni om 9:10

Bij mij: Prunus spinosa: 6m  Myrobolaan (kerspruim, Prunus cerasifera):  8m

24-06-2017, 11:33 geschreven door Daan

Beurré d’Hardenpont

Nicolas d’Hardenpont (1705-1774) studeerde eerst wetenschappen aan de universiteit te Leuven en werd daarna priester te Mons.

Hij werd de eerste van de befaamde pomologen uit de 18^de en 19^de eeuw die een reeks merkwaardige peren creeerden. Hij had een speciale interesse voor fruit en experimenteerde met gunstig resultaat in de perenkweek. De Beurré d’Hardenpont is een van zijn scheppingen. Heb ik die ooit al geproefd?

Mijn nicht Christiane Lagrou heeft te Kortemark een meer dan 100 jaar oude boom staan.

De speciale peervorm –wat kweeachtig- viel mij op. De boom vertoonde een goede dracht, ondanks de strenge nachtvorst van 20 april.

Een week later kwam ik bij Ger Vansantvoort te Someren (N.Br.) en zag er een jonge boom B. d’Hardenpont met vruchten die veel weg hadden van de boom te Kortemark.

Zijn het dezelfde vruchten?

24-06-2017, 11:03 geschreven door Daan

Atavisme bij Medana Taybes (de gestekelde)

Een van mijn Taybessen vertoont atavisme: terug verschijnen van verborgen erfelijke eigenschappen. De braamboos Taybes is immers een samenstelling van verschillende bramen en verschillende (?) frambozen.

De Taybes is een schepping van Derek Jennings aan het toenmalige Scottish Crop Research Institute ( nu herbenaamd als The James Hutton Institute, 2011). Introductie 1978.

Mijn goede fruitvriend, wijlen Howard Stringer had het niet zo voor de Taybes, wellicht wegens al vroegere ontaarding? Vandaar dat men wellicht de Medana Taybes geselecteerd heeft voor de verdere verkoop. Zoals je ziet op de foto’s overwoekeren de nieuwe scheuten, lichter van kleur dan de Taybesranken. De ranken van vorig jaar bloeien nu pas en vormen wellicht kleine dauwbraamachtige vruchtjes?

Bij de Buckingham Taybes, de ongestekelde mutatie van 1997 heb ik die terugval nog niet opgemerkt.

FOTO’S

1. De gehele plant

2. Detail van de ontaarde scheuten

3. Kleine vruchtvorm

4. Idem

5. Nog intacte tak met vruchten die nu rijp worden

23-06-2017, 14:44 geschreven door Daan

Biologische Fruittuin van Dirk Depestel en Nancy Termote te Aartrijke

16/6/2017

Samen met mijn goede vriend Louis Eelen – superkrak wat enten betreft: de meer dan 10 entingen bij mij allemaal gelukt – sloten we ons aan bij de uitstap van de Velt Fruitwerkgroep Beernem.

Dirk heeft de Tuinbouwschool van Oedelem gevolgd en dan heb je een streepje voor.
We bekeken eerst de tuin bij het huis. Hij heeft er een paar rijen aardbeien op worteldoek. Elk jaar zorgt hij voor nieuwe planten. Hij heeft ook een rij asperges liggen. Zijn zomerpostelein is de groene die het midden houdt tussen de gecultiveerde gele en de wilde kleine groene. De kiwibessen waren ook hier bevroren.

Hij heeft een rode melde staan die anders groeit dan de gewone. Zie de foto. Deze plant heb ik nog nooit gezien. Ik zag nog de Thornles Evergreen braam met het peterselieblad. Echter met stekels. Als je de wortels beroert schieten er gestekelde uit.  Slechts de opperhuid van deze braam is stekelloos. Voor nieuwe planten moeten de ingelegde toppen bewortelen.Er staat Boskoop Glory als druif.

Zijn grootste aanplant bevindt zich aan de overkant van de straat. Twee grote tunnels van 8,5m.breed. De ene met net overtrokken de andere met plastiekfolie. In deze laatste kweekt hij zijn tomaten, paprika en eierplanten enz.

In de tunnel met net staan kleine kersen en allerhande kleinfruit. De gestekelde, rechtop groeiende Kiowa braam (foto) Het worden grote vruchten, Taybes, de braamboos Metolius (foto rijpe vrucht), Loganbes, Silvan, zwarte en rode bessen.

Als je bij de tunnel komt iets heel speciaal: als bodembedekker: aardbeien; diverse rassen. We konden proeven. Na 4 jaar staan ze er nog goed bij.

Naast de tunnel staan ijzeren kubussen, gebruikt voor houtverkoop, daarin staan zijn verschillende frambozen. Goed gevonden! Men snoepte van de Golden Everest.

De grond voor de blauwe bessen is beslist niet in orde: een veel te hoge PH. Zie de gele kleur. PH verlaging zou kunnen gebeuren met elementaire zwavel. Er staan nogal wat rassen. Het ras Elisabeth deed het nog redelijk goed. Eén ras krijgt men niet rijp: Centra blue, een ras waarvan ik nog nooit gehoord heb.

Er is een perk met fruitbomen. De vorige eigenaar heeft die geplant en we zijn niet van dichtbij gaan kijken. We wandelen door een nieuw aangeplant wilgenbos: stookhout voor zijn speckkachel. Hier ook geen vruchten aan de okkernoten. Er zijn nog grootvruchtige hazelnoten.

Een interessant bezoek.

19-06-2017, 17:44 geschreven door Daan

Sleedoorn of Sleepruim  (Prunus spinosa)

Vorige zaterdag zag ik in de grote tuin van nicht Christiane een rij sleepruimen. Mij trof het dat sommige struiken overvol hingen, naast andere totaal vruchtenloos.

We begonnen al te speculeren op tweehuizigheid: enerzijds vrouwelijke, anderzijds mannelijke planten. Doch bij pruimen gaat dit niet op. Vriend Louis Eelen, pruimenman, kent dit verchijnsel ook. Hij weet struiken staan die nooit dragen.

Wat hebt u opgemerkt?

Wat is dan wel de verklaring, of zijn er meerdere ???

19-06-2017, 15:19 geschreven door Daan

Black Satin

Is bij mij de braam met de meest opvallende, wit-violette blooeiwijze.

Dit ras stond het laatst in de 17^de Rassenlijst voor Fruitgewassen 1985, een Nederlandse lijst voor de beroepsteelt.

Krachtige groeier met opgaande, stekelloze stengels met een zeer goede productiviteit. Rijpt van eind juli tot half oktober. De grote bessen zijn teer en moeten 2 maal per week geplukt worden. Ze zijn beperkt houdbaar, van smaak tamelijk zuur en sappig. Gevoelig voor vruchtrot.

Dit ras werd geïntroduceerd in 1974. Komt van Carbondale, Illinois V.S.

Een kruising van (US 1482xDarrow) met Thornfree.

16-06-2017, 11:56 geschreven door Daan

Van Waaslandhaven, Doel, Liefkenshoekfort tot Cortewalle in Beveren.

Met Egenhoven 14/6/2017

We startten met koffie en een koek in het café van de Golfclub bij de Kallosluis. Met de gids werd de sluis ons eerste bezoek en tevens goede uiteenzetting over de Waaslandhaven.(Zie foto met liggingsplan). Vervolgens maakten we een verkenningsrit langs de vele bedrijven. Deze van de Katoennatie van Fernand Huts springen in het oog. Ik wist niet dat ook zoveel auto’s gelost worden in Antwerpen, zelfs op 2 plaatsen met telkens grote terreinen. Containers stapelen zich op in steeds groter aantal. Onlangs wist het grootste containerschip ter wereld Antwerpen te bereiken: 399m lang en een dekoppervlakte van 22.000 m2., 2,2 Ha. In de breedte staan er 21 containers in de rij.

Het binnenrijden van Doel maakte op mij een onwezenlijke indruk om van te huiveren. We hadden een smakelijke lunch in café Doel 5, op een steenworp van de Scheldedijk waarop we daarna gingen kijken. (Vergelijk met de blog van 22/06/2009 op de eerste blog http://blog.seniorennet.be/fruit  (Van Doel slechts een paar foto’s maar vooral interessant hoe De Red Star er toen uitzag!)

Vandaar naar Fort Liefkenshoek. Destijds werden de wegens ziekten afgekeurde kandidaten voor de overtocht naar Amerika hierheen gebracht. Nu vervullen enkele zalen een museumfunctie. Buiten trok een 83 jarige reuzenpopulier mijn aandacht. De zeldzame iepen of olmen flankeren aan weerszijden de inkom van het fort.

Te Beveren gingen we nog het kasteel Cortewalle bezoeken, helemaal terug opgeknapt door de gemeente, met tevens een museumzolder.

Addendum

1. U zijt welkom op het 12de Afrikaans Tuinfeest bij ons op de Lage Weg  60 te Halle-Zoersel op zaterdag 8 juli.
2. Er is nog plaats op mijn laatste reis naar Engeland op 9-10 september.  Meer gegevens op de blog van 30 maart.

FOTO’S

15-06-2017, 00:00 geschreven door Daan

VERVOLG

15-06-2017, 00:00 geschreven door Daan