Mijn meer dan 50 jaar ervaring met tuinieren en het telen van vele soorten (klein)fruit zonder scheikundige bemesting en - spuiten wil ik meedelen en zelf nog bijleren. Doch de wereld is groter dan de tuin. Daar is eveneens veel te zien en te beleven.
21-11-2017
Wintersnoei van bloedende bomen
Wintersnoei van bloedende bomen
(Seizoenen 6 blz 31)
Onbegrijpelijk. Ik heb sterk de indruk dat de auteur van dit stukje de klok heeft horen luiden, maar de klepel niet weet hangen.
ABC: Acer, Betula, Carpinus Dat klinkt geleerd! Op zijn minst zou in een doorsneeblad als Seizoenen de Nederlandse naam moeten staan: esdoorn, berk, haagbeuk. De meesten weten niet waarover het gaat. En dan nog Juglans. Heel velen zullen niet weten dat hiermee okker –of wafnoten bedoeld worden.
Net het tegenovergestelde van wat ik verwachtte wordt aangeraden: wintersnoei.
Dat deze bomen in de vroege herfst nog kunnen gesnoeid worden, geen probleem , maar nu en verder tijdens de winter???
Die gaan dan zeker bloeden. Bij haagbeuk betwijfel ik dit wel.
In de vroege lente kan je op een bepaald moment wel berkensap of esdoornsap aftappen. Bij deze laatste soort heb ik dit eenmaal gedaan en het vocht smaakte nopg beter dan berkensap.
Abdij van het Park Heverlee en tentoonstelling Parcum
Abdij van het Park en tentoonstelling Parcum
17/11 met groep Egenhoven
De Parkabdij werd gesticht in 1129, op initiatief van Godfried I met de Baard, graaf van Leuven en hertog van Neder-Lotharingen. Hij vroeg aan de toenmalige abt van de Norbertijner abdij van Laonom een abdij in de buurt van Leuven te stichten. De graaf stond hiervoor een park en een jachtslot af. De meier van Leuven schonk nog meer gronden met daarop een watermolen. Dit gebouw is nu de brasserie De Abdijmolen. De watermolen zelf is eveneens gerestaureerd en functioneert bij gelegenheid.
Een paar jaar voordien had diezelfde graaf aan de Benedictijnen van Affligem gevraagd de abdij van Vlierbeek op te richten. Die bezochten we vorig jaar. (Blog van 11/04/2016)
Hertog Jan IV van Brabant verleende de abt van de Parkabdij in 1416 de titel van aartskapelaan van de hertogen van Brabant. De abt behoorde hiermee tot de hertogelijke hofhouding en had mee bestuurlijke macht in het graafschap. Mede hierdoor groeide de abdij uit tot een machtig complex. Nu wonen er nog 4 paters.
Het complex maakt een grootse indruk. Ik hoorde zeggen: “de boeren van Postel, de heren van Averbode en de prinsen van het Park”. De site wordt door de stad Leuven gerestaureerd. Veel is al gebeurd, maar er is nog veel te doen.
We bezoeken de pas gestartte religieuze tentoonstelling Parcum.
Achteraf praten we na in de brasserie met koffie en taart.
FOTO’S
1. Abdij
2. Poortgebouw (1223)
3. De gekanaliseerde Molenbeek, aanvoer voor de watermolen, nu geïntrigeerd in de brasserie Abdijmolen.
4. Herfstkleuren
5. Nog een poortgebouw
6. Leuven Mindgate
7. Nog te restaureren
8. Van boomgaard tot kerkhof
9. Abdijkerk met Parcum Al in 1131 stond er een romaanse kapel. Deze romaanse kerk kwam er in de 13de eeuw. De eerste steen voor de toren werd pas gelegd in 1729.
Pieter De Ridder van het grote Tuincentrum Groendecor te St. Pieters- Leeuw nam het initiatief voor de grootste notenshow. 80 Okkernotenrassen uit België en Nederland werden er samengebracht, van klein tot zeer groot.
Opvallend is dat de eerder kleine noten het best smaken en daarbij ook het langst bewaren.
Het probleem met noten is de vorstgevoeligheid in het bloeistadium.
Wegens de nachtvorst ( –2 °—3° bij mij) van 19 en vooral 20 april 2017 had ik haast geen noten. In het Pajottenland had het ook -2° gevroren. Pieter liet mij een artikel zien: Broadview, Buccanier en Coenen, allemaal geënte noten, droegen bij de auteur zeer goed. Bij mij in Zoersel zeer pover. Aan het vroegst bloeiende Nederlands ras Coenen geen enkele vrucht.
Op vorstgevoelige plaatsen zijn laatbloeiende rassen aanbevolen. Dit moet ik nog verder uitzoeken.
Vincent toonde mij de St Jansnoot, klein, doch uiterst laat bloeiend; Omstreeks Sint Jan 21 juni!
Traveller I en II, een kruising van Roemeense noten door Eric Van de Plas (Limburg) smaakte bij de beoordelaars het best.Wellicht ook een te vroege bloeier?
ER was ook notenlikeur Milog van 19° te proeven en notenolie, notenpasta van walnoot en van hazelnoot van de Firma Migino (Peter De Rycke) te Hove.
FOTO’S
1. Pieter De Ridder van Groedecor en Vincent Turkelboom met bijdragen over noten in het blad Fruit
2. Pieter De Ridder
3. Jacques Bosschaerts
4. Zijn noot Boss, die vroeger al bekroond werd. Deze zaainoot droeg ook dit vorstjaar overvloedig in Mortsel (genietend van een stadsklimaat?)
5. Voedseldriehoek
6. Bloeiperiode notenrassen (NBS)
7. Buccaneer, Nederlands ras. Bloeit wat later. Op mijn Kempische grond draagt hij maar matig.
12. Hij toonde mij het oxalisplantje Oxalis tet ’Iron Cross’
13. Notenliefhebber met Vincent
14. Bezoekers mevr en mr Jef Peeters
15. Peter Rita Andre Willy
16. Peter De Rycke van Migino met Dorothea Lequeux van de ‘Plukplek’ Ternat, aangesloten bij CSA Community Supported Agriculture -Landbouw gesteund door de gemeenschap.
Minister Joke Schauvliege: Géén subsidieroof voor biologische landbouworganisatie
Biologische landbouw is de voortrekker van duurzame landbouw door aan te tonen dat ook zonder chemisch‐synthetische hulpmiddelen geteeld kan worden. Terwijl in Nederland stemmen opgaan om de BTW op bio‐voeding terug te brengen naar nul procent, beslist Joke Schauvliege in ons land om de subsidies terug te schroeven voor BIOFORUM, de sectororganisatie die de biologische landbouw en voeding ondersteunt. Dit is een miskenning van vele burgers die een overheid willen die meer belang hecht aan een chemievrije wereld, waar ecologie, dierenwelzijn en gezonde voeding centraal staan. Het informeren van de consument is meer dan ooit essentieel, in een door economische belangen geregeerde wereld waarin agro‐chemische pesticidereuzen als Monsanto, die machtiger zijn dan onze overheid, miljoenen investeren om wetenschappelijke studies te manipuleren en overheidsbeslissingen te beïnvloeden.
Vorige donderdag 16/11 werd Jonathan, de jongste van de 14 kleinkinderen 16.
Van de school St. Jan in Westmalle kregen zij de opdracht een museum te bezoeken en dan iets te maken. Hij koos het kaartenmuseum in Turnhout, kocht een boek kaarten en zette zich 6 u aan het werk.
Nr 1 is denieuwe Gageeler Sour White - No Hops. na de Gageleer en de donkere Gageleer. Hiermee gaat men terug naar de tijd van de gruyt. U weet wel Gruythuze in Brugge. Dit bier viel bij mij danig in de smaak met zijn iets fruitigheid, dorstlessend en je wordt er niet zat van: 4,3% !
nr2 Lion 5 Een alluminium fles! Witbier 5 % Waterloo Goed
Nr3 Rookop van De Plukker, eigen brouwerij van de enige Bio-hoppeteler te Poperinge 6,5% donker roodbruin Niet mijn smaak Een Rodenbach is stukken beter. Achteraf schafte ik van De Plukker, een grote fles Single green Hop (2016) aan. 5,5%, niet gedroogde hop. Viel nog zeer goed mee, alhoewel men aanraadt het bier jong te drinken.
Nr4 Kameleon amber 6,5% van Den Hopperd Ramsel. Goed Toch een tikje gebrande mout, wat ik minder graag heb.
Nr 5 Avena Saison 5,5% van Deseveau Boussu Henegouwen Lekker
Nr 6 LaZoevel anberkleurig8% Brasserie bde la Lesse Eprave Notitie: smaakt!
Nr 7 Ducassis 3 % Brasserie des Légendes Ellezelle (Henegouwen) Bier van hoge gisting met echte cassis- of zwarte bessen Viel in mijn smaak.
Nr 8 Bufo 4,7 % Wordt geschonken in een eigen glas Ongefilterd Hoge gisting Was in 2013 het 2de bier van de Gageleer; werd overgedragen aan Biosano. Citrussmaak die ik zeer waardeerde. Bufo is het Latijn voor pad. Eind jaren 80 werd een relict populatie van de Bufo calamita, Rugstreeppad ontdekt in het Noorden van België. Dank zij een succesvol beschermingsproject heeft deze zeldzame soort zich over de hele streek verspreid, ook in de Liereman.
Nr 9 Zwarte Madam 9,3% Een biostoutbier Warmenbol, pas in 2014 begonnen brouwen Smaakvolle stout.
Nr 10 Pimpernel 8% van Jessenhofke Kuringen Gebrouwen bij brouwerij Anders te Diest. Goed Smaakt inderdaad lang na.
Nature Today 7-NOV-2017 - Dit najaar worden opvallend grote aantallen appelvinken gezien. Zowel in Nederland als in de omringende landen. Het is de grootste invasie die tot nu toe is opgemerkt.
Appelvinken in Nederland leven in de winter van boomzaden, vooral van zaden van Spaanse aak (veldesdoorn), haagbeuk, diverse soorten kersen en taxus. Een appelvink is met zijn imposante snavel en kaken in staat om niet alleen kersenpitten te kraken, maar zelfs die van de kerspruim.
Appelvink zien?
Om appelvinken te zien (en wie wil dat nou niet, want het is een van de mooiste vogels van Europa) moet je goed op het geluid letten. Ze laten een explosief, roodborstachtig “ptiek!” horen en ook vaak een zachter “jiiis”. In vlucht valt het grote formaat, de dikke kop en het vele wit in vleugel en staart op. De mannetjes zijn bonter getekend en rijker van kleur dan de vrouwtjes.
De DAG VAN HET FRUIT te Liempde op 22/10/2017 werd georganiseerd door de Stichting FRUITcultuur Brabant en werd gehouden in de Liempdsen Herd in Liempde (halverwege Eindhoven- ’s Hertogenbos). De stichting FRUITcultuur Brabant is opgericht in 2015 en zetelt in de gemeente Boxtel. De stichting heeft ten doel: a: Het behoud en de bevordering van de fruitcultuur in de provincie Noord-Brabant en in het bijzonder die in het Groene Woud, alsmede de vergroting van de kennis daarvan, dat alles in de ruimste zin. b; Het verrichten van alle verdere handelingen die met het vorenstaande in de ruimste zin verband houden of daartoe bevorderlijk kunnen zijn.
Het was er een heel gezellige bedoening in een vroegere hoeve pal in het dorpscentrum. Het plein ervoor deed mij denken aan de vroegere Frankische blijk of dorpswei. Er kwam verrassend veel volk op af.
Het enige spijtige vond ik het samenvallen met andere fruitexpo’s. Zo konden wij niet naar de grote NBS tentoonstelling, dit jaar in de Tuinbouwschool van Vilvoorde. Ze misten daar ook Johan Baecke die zich geëngageerd had voor Liempde. Hij had o.a. zijn reuzenpeer Jean van Geert bij.
Hennie Rossel van de Noordelijke Pomologische Vereniging deed de determinaties.
Wouter Den Boer verzorgde lezingen over het snoeien van Hoogstam.
Zelf had ik een tafeltje voor kleinfruit dat ik moest delen met koffiedrinkers. Ik had o.a. de druif Rolland bij. Mijn voornaamste advies? Hak uw huidige druiven, die problemen stellen af. Vervang ze door een lekkere, resistente druif. Er zijn bv. meerdere pitloze rassen. De wortels mogen gerust blijven zitten. De nieuwe aanplant vindt er geen hinder van. Ik toonde ook mijn goudbessen, Cape goosberry in het Engels, massaal gezaaid aan Kaap de Goede Hoop om mee te nemen op de zeilschepen tegen scheurbuik om wille van hun vitamine C. Daarnaast ook de subtropische verwant de Ananaskers (Physalis peruviana).
We zagen er Bart Vanden Hove en Dieter Dewitte van de Velt Fruitwerkgroep Menen-Wevelgem terug. Gisteren waren ze eveneens in Villeneuve d’Ascq. De opkomst in Vilvoorde was eerder beperkt vonden ze.
FOTO’S
1. Dag van het Fruit
2. Liempsen herd
3. Persen van de appels Van Jef Peeters heb ik geleerd dat het durect oxyderen bij handmatige persing niet bijdraagt aan de kwaliteit.
4. Hennie Rossel en Wouter Den Boer
5. Woutert Den Boer en ik
6. Sterappel
7. Glorie van Holland
8. Court pendu Rosat
9. De vrucht van een M26, een veel gebruikte onderstam bij liefhebbers, sterker dan M9. Ik heb ook zo’n boompje. Destijds had ik ook vruchten aan een M7, waarvan de ent opgegeten was door de geiten. Deze appelen zijn totaal niet te genieten.
Vanavond hoorde ik een special geluid. De kat had de Appelvink gevangen.
De vogel direct afgepakt en die plantte zijn grote bek in mijn vel. Ferm moeten trekken om die los te krijgen. Toch geen huidbeschadiging.
De vogel naar het Vlaams OpvangCentrum in de Holle Weg 43 te 2050 Kapellen gebracht. In de wachtplaats van een apart gebouw plaats je het dier in een kooi, die op slot gaat. Nog een document invullen en klaar is kees.
Pas onlangs de mezenbollen opgehangen. Gisterenmorgen kwam een bonte specht mee snoepen met de pimpel – en koolmezen.
’s Namiddags ging ik in de tuin en zag een speciale vogel, was het lopen op laag vliegen? En zich verbergen in een bos Oost-Indische kers. Voorzichtig gaan kijken en onmiddellijk een appelvink herkend aan de zeer dikke bek. Decennia geleden die een paar keren gezien op Wielewaal wandelingen in boomgaarden in de Vlaamse Ardennen en Brabant. Als ik terugkwam om te fotograferen was die verdwenen. Was de vogel wel gezond? Zo’n gedrag op de grond?
Vanmorgen kwamen een paar boomklevers op hun beurt snoepen en ze doen het op hun speciale manier onderst te boven hangend! Ook hier heb ik die vogels nog nooit waargenomen. Ze maken opvallend heldere geluiden die ik meermaals gehoord heb. Op een wandeling naar vogelgeluiden hoorden we die wel in de dorpskom.
Vorige vrijdag 27/10 hield de nieuwe FruitwerkgroepKempen zijn eerste bijeenkomst in café Hoebenschot te Lichtaart. Jef Peeters verzorgde de avond met een uiteenzetting over de meting van suiker in appels en peren.
Als medestichter van de Wijnmakersgilde werkt hij vooral met Öchslemethode, gebruikt in Duitsland, Zwitserland en Benelux.
Meer en meer wordt nu de internationale Brixmethode gebruikt.
Jef had een onogelijk, klein, afgeleefd Frans ciderappeltje bij: enorm hoog in suikergehalte. Maar als je het proeft zou je het liefst onmiddellijk uitspuwen!
Naast suikers zijn ook zuren zeer belangrijk bij het smaakprofiel. Appelzuur, citroenzuur. Ook die kunnen gemeten worden.
Dat peren over het algemeen zo zoet smaken is door hun laag zuurgehalte.
Wat de verdere werking betreft komt men samen op de laatste vrijdagavond van de maand, onderbroken door de buitenactiviteiten, over snoeien bv.
Om de twee jaar gaat te Villeneuve d’Ascq de Pomexpo door op zaterdag en zondag. Eraan verbonden is een markt voor regionale producten. Bio is opvallend aanwezig met de meeste aantrek.
We kwamen voor ’t eerst in Viilleneuve d’Ascq in 1987 (30 jaar terug!) op de ferme du Heron waar de Verger Conservatoir zich bevindt. Het was al laat op het seizoen en haast geen bladeren op de bomen. De Cabarette, de Franse naam voor de President van Dievoet, een appel van Poperinge, op de schreve, zoals in West-Vlaanderen de grens genoemd wordt, hing afgeladen vol. Even verder de rode gloed van de Collapuis.
We leerden er Jean Wisniewsky, de man van de zaailingen op de koolmijn terrils van Rens. Hij publiceerde een boekje ‘Fruits des Systes’ en zijn vriend Michel Duflot kennen.
Het was een plezier monsieur Duflot voor de zoveelste keer terug te zien. Ze zijn ook nog naar activiteiten van de NBS (Nationale Boomgaarden Stichting) gekomen. Mr Duflot is er intussen 86.
Ook Bart Vanden Hove en Dieter Dewitte, de mannen van de Velt Werkgroep Menen-Wevelgem teruggezien.
Zoals steeds waren er proevertjes. Vrucht nummer één is steeds de Saint Mathieu, bakpeer van de streek. Thuis in West-Vlaanderen was dit de Saint Remi. Hier in Halle-Kempen weet ik een Pondspeer staan. Daarnaast is er nog de Catillac. Verder kon je proeven van de gebakken Reinette de Flandre, Reinette des Capucins en Reinette de France. Ook appelmoes van de Jaques Lebel.
Eindelijk kreeg ik het rekeningnummer van de Croqueurs de Pomme Nord, Pas de Calais et Belgique Iban FR76 1562 9027 4000 0866 9794 067 Bic CMCIFR2A lidgeld €30 zodat ik weer lid kan worden.
FOTO’S
1. Aankondiging
2. Saint Mathieu gebakken
3. De Saint Mathieu
4. Reinette De Flandre
5. Reinette de Flandre
6. Saint Remy
7. Catillac
8. Du Livfe – Pondspeer
9. Er was zowel een lange tafel voor de appels als voor de peren waarop deze voorbeeldig per ras gerangschikt lagen. Foto Vincent.
Trezeke Meyers geeft zeer goede appelmoes, bewaarde lang en gezonde boom. Mogelijk waren er nog culinaire toepassingen.
'Jaques Lebel' werd vroeger de koning van de appelmoes genoemd. Dit ras bewaart echter niet zo lang.'Bramley 's Seedling' bewaart veel langer. (In Engeland is dit de meest geliefde culinaire appel en wordt nog op grote schaal geteeld.)
Vroeger was appelmoes goedkoop, belangrijk voedsel voor mensen op het platteland.Dat dit licht verteerbaar is en de darmflora positief beïnvloedt is niet zo bekend meer.In oudere kruidenboeken wordt hier geregeld naar verwezen.Mensen met appelallergie verteren appelmoes zonder problemen.Peuters en oude mensen aten zeer graag en veel appelmoes.Het kon zelfs zonder suiker bereid worden.
Vandaag wordt appelmoes met schil aanbevolen.De schil is het meest waardevolle van de appel.
Dus nooit weg gooien.Vroeger werd er een heilzame thee van getrokkken.'Ananas Reinette' was hiervoor bekend en geprezen bij onze oosterburen.
Met de mixer kan je de schil evt.fijn mixen in de appelmoes.
Een mespuntje zeezout in de appelmoes wordt aanbevolen in yin yang.
Nog een weetje.West Berlijn had in de koude oorlog een grote voedselvoorraad tegen een mogelijke voedselblokkade.Een belangrijk deel was Nederlands appelmoes in blik.Als de koude oorlog werd beeïndigd, was dit een financiële tegenslag voor de Nederlandse appelmoesindustrie.
Van Piet Moesen van Dilbeek die er een hoogstam boomgaard beheert kreeg ik een oorspronkelijk document betreffende de appel Trezeke Meyers.
Ik heb die geënt in 1991 op MM106, doch de vruchten vond ik maar middelmatig. Had ik een juiste ent gekregen? De boom gedeeltelijk omgeënt met Ashmead’s Kernel.
Daarstraks gaan kijken: mooie vruchten van de Engelse Appel, dikwijls niet moeders mooiste. Alhoewel soms nummer één op proeverijen in Engeland, moest deze vrucht zeer lang wachten op een award van de Royal Horticultural Society.
Nog een paar vruchten van de Trezeke Meyers(?) gevonden: alwat melig maar nog wat smakend.
In het plantaanbod van de NBS omschrijft men: dessert en keukengebruik, spilmvorm, nov.-febr. groot, geribd, vast, vrij zoet, sappig, met wijnsmaak, weinig schurtgevoelig. Mijn vrucht beantwoordt daar alleszinds niet aan.
Piet
Ik heb samen met een bevriend pomoloog eindelijk na veel zoeken en gesprekken met oudere fruitkenners uit O-Vl en Vl-Bt de oorsprong van de hier in deze regio voorkomende variëteit Trezeke Meyers gevonden. Het was mijn vriend Peter De Ridder uit St-Pieters-Leeuw die een stapel oude tuinbouwtijdschriften gekocht had en er de beschrijving van de moederboom in vond.
Ik stuur je de bewuste tekst uit Het Tuinbouwblad 1922. Ik heb vroeger al onvolledige berichten over deze merkwaardige appel in ons tijdschrift Pomologia laten plaatsen met verhalen van oude kwekers over de boomgaard van een oud vrouwtje Trezeke in de gemeente Drongen bij Gent. Nu weten we quasi zeker dat de zaailing of de moederboom in de boomgaard van het jachtwachtershuis van het kasteel te Landegem gevonden werd en dat is inderdaad een locatie grenzend aan Drongen. De vrouw of de dochter van de jachtwachter heette blijkbaar Trezeke Meyers.
Rond 1913 stond de moederboom er nog en was toen waarschijnlijk reeds 100 jaar.
Het Tuinbouwblad 1922 kan je ook zelf raadplegen in de biblioteek van de Plantentuin Meise. Er zijn slechts een twintigtal jaargangen verschenen
Vorige week heb ik de vruchten geplukt van de nieuwe zaailing peer.
De zaailing staat er reeds lang. Een paar jaar terug heb ik die flink ingekort.
Met de vorst van 19 en 20 april had ik zo goed als geen peren, behalve David, een tamelijk recente Duitse Peer van Pillnitz, Dresden en nog het meest verwonderlijk de zaailing droeg voor ’t eerst met een behoorlijke bezetting. De vruchten zijn nog hard. Er zit wel wat smaak in. OP 14/10 een suikergehalte van 12,5 Brix°.
(ZIE OOK EEN FOTO VAN DE BOOM OP DE BLOG REFRACTOMETER)
