Mijn meer dan 50 jaar ervaring met tuinieren en het telen van vele soorten (klein)fruit zonder scheikundige bemesting en - spuiten wil ik meedelen en zelf nog bijleren. Doch de wereld is groter dan de tuin. Daar is eveneens veel te zien en te beleven.
14-06-2018
Domein Herkenrode
Domein Herkenrode
De nonnenabdij van de jaren 1100 werd opgeheven met de Franse revolutie. Het klooster is eveneens afgebroken. Resten nog de indrukwekkende hoevegebouwen, in handen van de Vlaamse gemeenschap en bestuurd door diverse instanties.
Weer met twee gidsen volgen we de Proevertjesroute van 3,5 km door de 100 ha van het Natuurgebied in de Demervallei van het domein Herkenrode en iets daarbuiten. We worden al vlug verrast met speculoos. In de hoeve van de verdwenen watermolen wacht een Herkenrode appelsap. Je kon er ook een Herkenrode trippel bestellen. Eerst gingen we nog een kijkje nemen achter de hoeve. Men heeft er een bakoven gerestaureerd waar men met een groep, naast brood ook pizza’s kan bakken.
De gidse maakte ons attent op echte kamille met holle bloempjes en naar appel geurend, de valse kamille met volle bloemhoofdjes en de Schijfkamille met enkel een geel bloemhoofdje, geen witte bloemblaadjes. Het verwonderde mij dat er zoveel schijfkamille groeide. De volgende stop is de Lavendelhoeve met een heerlijke bonbon. Er groeit 4 Ha lavendel van even goede kwaliteit als in de Provence verzekerde de eigenaar mij. Terug op Herkenrode proeven we nog twee Herkenrode bieren, een blond en een bruin, met kaas.
FOTO’S
1. Aan de poort
2. Poortgebouwen
3. Idem
4. Binnenplein
5. Kaart Domein Herkenrode. Wij volgen de ‘Proevertjeswandeling’, 3,5 km, aangeduid met de gele bolletjes.
6. Gidse Myriam Engelen bij de grote vijver
7. Hoevegebouwen
8. Idem
9. Boomgaard Telt een 100 tal verschillende, oude rassen.
Dankzij de e-mails van Hugo Dhooghe van Brasschaat, de man van de zadenwerkgroep Velt, was ik op de hoogte van deze Veltactiviteit.
Andre Verbist had voor de afdeling Brasschaat een uiteenzetting gegeven over de grond. Vanavond toonde hij zijn manier van werken.
Hij wil echt het waarom kennen. Daarbij consulteert hij diverse meettoestellen.
Meten is weten
Voor het maken van zijn compost gaat hij zorgvuldig te werk. Alles groeit er voorbeeldig. De tomaten in zijn serre staan al in een ver gevorderd groeistadium. Met het watergeven springt hij zuinig om. Zijn weelderig ajuinenbed wordt zorgvuldig met gaas beschermd.
Naast het huis staat een machtige tulpenboom. Nog een idee die hij opdeed tijdens zijn wielerloopbaan. Hij was een rappe sprinter. Zo won hij o.a. de Scheldeprijs van zijn gemeente. Hij klopte zelfs ooit Rik Vanlooy. Toen de doping opkwam haakte hij af.
Ik keek ook naar zijn fruitbomen. Enkel de James Grieve draagt uitstekend. De 3 andere Cox, Jonagold en Schone van Boskoop hebben maar weinig vruchten. Dit jaar zou men er meer verwachten. Wellicht een te dichte kroon? Luchtig snoeien kan verbetering brengen. Misschien kan er nog een Ecoletteappel bij. Desnoods de Cox door deze vervangen?
Voor de deelnmers had Hugo Dhooghe plantjes meegebracht. Zo zal ik straks weer Chinese bieslook in het kruidenbed hebben staan.
Mede dankzij het goede weer zijn de ecotuindagen met een 130 tal bezoekers weer uitstekend verlopen. Ik heb mijn enthoesiasme voor groot – en kleinfruit kunnen doorgeven. Bovenal heb ik de Ecolette appel gepromoot.
Ecolette is een resistent appelras, ontwikkeld door Wageningen University & Research (WUR) en kwam in 2006 op de markt.
Vroeger heette dit instituut ‘Instituut voor Veredeling van Tuinbouwgewassen’ IVT.
Hieraan was onder andere Piet De Sonnaville (31-08-1917 20-02-1995) verbonden. Ik heb het geluk gehad samen met Vincent deze man te Winsen te mogen ontmoeten. Aan vele bomen hingen zakjes met nieuwe kruisingen. Hij toonde ons diverse kruisingen met als resultaat rode peren en liet ons eigen mirabellen proeven.
Zijn Karmijn de Sonnaville deed het bij mij op zandgrond minder goed. Laatst bij mijn bezoek aan dochter Veerle te Vancouver reisden we op Vancouver eiland (iets groter dan België). Bij de twee boomkwekers die ik daar ontmoette was de Karmijn hun appel nr 1.
Eerst kwam het stadhuis, geflankeerd door het Belfort aan de beurt. Dit was eerst lakenhal in witte zandsteen van Balegem en arduin van Doornik in sobere rococo-stijl. Men bouwde tegen het al bestaande belfort (1369). (UNESCO-werelderfgoed samen met de andere belforten.)
In het stadhuis prachtige, zichzelf dragende, monumentale trap.
Verder uniek smeedwerk – gevecht van de arend met de draak - van kunstsmid Louis Van Boeckel (Lier 16 januari 1857- 6 juli 1944). Op de wereldtentoonstelling van Parijs, 1900 was hij de primus van de 378 meedingende kunstsmeden!
Op weg naar het Begijnhof kwamen we eerst op het plein met de godshuizen.
Rijke, barokke begijnhofkerk met veel beeldhouwwerken. De aandacht trokken vooral de biechtstoelen.
Verdere wandeling tot op de tweede omwalling, nu een 4 km lange wandelweg. Bij een vorig bezoekvolgden we deze met de cursisten van de gemeentelijke taalleesen Engels. (Staat op de eerste blog,26-04-2013).
FOTO’S
10. Stadhuis
11. Trap in het stadhuis
12. Gevecht Arend en de Draak (Louis Van Boeckel)
13. Godshuizen
14. Rijk interieur van de begijnhofkerk
15. Biechtstoel
16. 17de eeuwse uitbreiding begijnhof
17. Lierenaars= schaapskoppen, daar zij een veemarkt verkozen boven de universiteit.
Proeftuin Daniël Willaeys Lage Weg 60 2980 Halle-Zoersel
Maak kennis met een landschappelijke, een bloemrijke, een eetbare, een bos-, een moes- en een zeer diverse enorme fruittuin. Op 1 hectare in de Schijnvallei, tegen het Zoerselbos is er heel wat te zien: ook kippen, houtkweek, een composttoilet, maar vooral een uitgebreide verzameling groot- en kleinfruit in vele soorten en rassen. In het bijzonder de grote kleinfruitkooi en de bramengalerij. Daniël wil de bezoekers laten kennismaken met de ECOLETTE, een resistente top-appel, die in geen enkele ecotuin mag ontbreken, ook al heb je slechts plaats voor één boompje, gedeeltelijk zelfbestuiver. Vorig jaar –omdanks de rampspoed vorst- droeg hij uistekend. Zeker bijschrijven op de lijst in het Velt-boek Fruit! De eigenaar put uit vele jaren ervaring. Hier werd op 20 januari 1974 Velt als vzw gesticht. Jarenlange waarnemingen, info en belevenissen op 2 blogs http://blog.seniorennet.be/fruit2. (Vanaf 2015) En fruit (2005-2014)
Ook Vincent Turkelboom zal aanwezig zijn met een uitgebreide boekenstand. Als uitstekende fruitkenner kan je hem ook veel vragen stellen.
Open op zaterdag 2 juni, vm 10 - 13 u zaterdag 2 juni, nm 13 - 18 u zondag 3 juni, vm 10 - 13 u zondag 3 juni, nm 13 - 18 u
De loquat (Eriobotrya japonica), Japanse (wol)mispel of neffel is een vruchtuit derozenfamilie. De plant staat in het Spaans bekend als nísperero del Japón en de vrucht als níspero japonés. Het is een groenblijvende, 5-10 m hoge boom met een ronde kroon en een korte stam. Waarom Japanse mispel in het Spaans? Een mispel is er helemaal niet in te herkennen.
De eivormige, oranje vrucht is 3-8 x 2-5 cm groot. Onder de oranje schil zit het zeer sappige, aromatische, zoetzure vruchtvlees, wat enigszins doet denken aan abrikoos. De vrucht bevat één tot tien (meestal twee tot vijf) tot 2 cm grote, ovale, afgeplatte, bruine zaden. De vruchten kunnen uit de hand gegeten worden of worden verwerkt tot fruitsalades, vruchtensappen,compote, consumptieijs enjam. Ook worden de vruchten onder andere in China en Taiwan ingeblikt.
De loquat kan ook in het Nederlandse en Belgische gematigd zeeklimaat overleven, de plant zal echter zelden in bloei komen.
Ik kreeg de vruchten zopas van Monique en Bob,,meegebracht van hun reis naar Spanje. Vroeger hebben ze de vruchten nog, in het wild geplukt van blijkbaar niet zo’n hoge bomen..De vruchten zijn niet zolang houdbaar. We moesten die direct consumeren.
Ik kende het woord Loquat, maar hadde vruch nog nooit gezien. De smaak valt mee. Er zaten 3 zaden in, twee grote en 1 klein.
Ik nam er enkele foto’s van. Van hen kreeg ik in het vroege voorjaar ook een plantje. Het staat tegen een muiur; dus droog en ik vergat het water te geven.
Teek verwijderen met vloeibare zeep en prop watten
Ik kreeg volgend bericht toegestuurd
Teek verwijderen met vloeibare zeep en prop watten
"Ik had een kinderarts die mij vertelde dat dit de beste manier is om een teek te verwijderen”.
Dit is geweldig, want het werkt op die plaatsen waar het soms moeilijk is om aan te komen met een pincet: tussen de tenen, in het midden van een hoofd vol donker haar, etc. "
"Breng een klodder vloeibare zeep aan op een prop watten.
Bedek de teek met de zeep -doordrenkte prop watten en dep het een paar seconden (15-20),
De teek zal zich spontaan losmaken en zichzelf vasthouden aan de watten wanneer u de prop weg neemt. Deze techniek heeft gewerkt elke keer als ik heb het gebruikt (en dat was vaak),
en het is veel minder traumatisch voor de patiënt en makkelijker voor mezelf .. "
"Tenzij iemand allergisch is voor zeep, zie ik niet in dat deze techniek schadelijk zou zijn op enigerlei wijze.
Zelfs de vrouw van mijn mijn arts belde mij voor advies omdat ze een teek op haar rug had die ze niet kon bereiken met een pincet.
Ze gebruikte deze methode en meteen belde zij me terug om te zeggen, dat het werkte!
Her en der hebben eekhoorntjes noten verborgen. Die zijn gaan groeien. Ik heb er al een zestal uitgeplant.
Vorig jaar bevroren mijn meeste noten. Nu heb ik bemerkt dat een van die noten beduidend later uitloopt. Het is nog een jong exemplaar. Ik schat 5 jaar. Misschien verschijnen dit jaar de eerste noten?
Anderzijds zijn er een drietal jonge boompjes die nog later uitbotten.
Ik ben ze daarstraks gaan fotograferen. Een paar dagen terug stonden ze nog in bot. Met de 27° van de laatste dagen is het ontluiken versneld.
De vorst van vorig jaar indachtig, denk ik een paar van de al uitgeplante door deze laat tot ontwikkeling komende te vervangen, om in de toekomst de lente nachtvorsten te verschalken.
Mijn vroegst uitlopend ras is het Nederlandse entras Coenen: mooie en goed smakende noten, doch hier in de Kempen zijn het ook de eerste die bevriezen. Broadview en nog meer Buccaneer zijn wat later.
Okker- of walnoten komen de laatste jaren meer in de belangstelling. Ik verwijs naar de blog over de notenexpo op 11 en 12 november vorig jaar door Pieter De Ridder te Sint-Pieters-Leeuw.
FOTO’S
1. Nr 1 Nog het minst ontwikkeld; echter nog een zeer klein boompje. Misschien daardoor iets vertraagd, in vergelijking met een ouder exemplaar?
“Ondanks zware aantasting van krulziekte is de vruchtzetting op deze perzik dit jaar toch redelijk. Nu vraag ik me al lang iets af. Elk jaar probeer ik de gekrulde bladeren volledig te verwijderen, maar heeft dit enig effect? Er zijn zoveel schimmelsporen dat de aantasting elk jaar toch het zelfde is. Bovendien heb je toch alleen infectie in de wintermaanden? Ook als je de gekrulde bladeren niet verwijdert komen er als het warm wordt toch weer gezonde bladeren aan de boom. En zelfs een aangetast blad heeft nog enige assimilatie. Kortom, wat voor nut heeft het wegplukken van die zieke bladeren dan nog?? (Behalve visueel?) Wie van ons weet dat? Ondanks zware aantasting van krulziekte is de vruchtzetting op deze perzik dit jaar toch redelijk. “
Ik ben gaan kijken naar mijn perzikbomen:
Bij mijn oude Fertile de Septembre zie ik geen aantasting.
Een jong exemplaar Fertile de Septembre is zeer goed gezet en heeft geen aantasting.
Aan Benedicte zie ik een paar gekrulde bladeren. De zetting is minder.
Een oudere selectie uit een Broechemse is zo goed als niet aangetast. Ik heb de boom van Karel Bolansee van Pulderbos. Een aantal jaren terug had hj zeer veel vruchten. Een aantal kwam op de composthoop terecht en het volgende jaar schoten in zijn tuin wellicht een twintigtal planten uit. Sommigen grooiden vrij gezond. Ik plantte er bij mij enkele uit. En gaf die daarna weg. Ik heb er nog één exemplaar van, een grote boom en nog steeds gezond.
Ook een oudere Wangenheimer groeit vrij gezond.
Een jonge Grosse Mignonne heeft eveneens geen last van de krulziekte.
Ik heb geen verklaring voor het gebrek aan aantasting. Benedicte zou de meest resistente zijn en hier bemerk ik wel enkele gekrulde bladeren.
In het verleden heb ik ooit wel krukzieke bladeren getrokken, maar al een hele tijd niet meer.
Bij mij moet alles zijn natuurlijke gang gaan.
Op 2 en 3 juni doe ik nog eens mee aan de Velt-ecotuindagen. U kan komen kijken.
Bij mij verschijnen de mannelijke bloemen het eerst. Ze zijn wat takvormig.
Enkel aan de Weiki verschijnt al een begin van vruchtzetting. Geneva die ernaast staat en veertien dagen vroeger rijp is, laat zijn b loemen nog niet zien.
“De Reinette Hernaut werd begin jaren 1930 gevonden in West-Brabant op het kasteel van Wittouk in Zuun en is genoemd naar tuinman Jean Hernaut. Hij kende niet alleen in de directe omgeving succes, maar verspreidde zich over meerdere fruitstreken.”
Anderzijds is er wat boomkweker Adams junior mij +/- 1989 vertelde toen ik de eerste release van RGF rassen ging ophalen in Ruisbroek. In de Kempen waren die toen nergens te vinden.
“Neem ook de Reinette Hernaut (op zaailing?) mee. Mijn vader heeft die vermeerderd via Monsieur Hernaut. Hij vond de boom op het stort van Anderlecht. Vanuit onze kwekerij is hij verspreid in het Pajottenland Soms gaf men aan de boom de naam dubbele Speeckaert.”
Destijds was de kwekerij Adams befaamd, vooral via de kwee Adams onderstam, die ook nu nog gebruikt wordt.
Kort daarop, in de jaren negentig stopte de kwekerij.
Later heeft Marc Lateur het ras opgeomen in de lijst van de RGF rassen. Nu spreekt men van de Certifruit Telers die instaan voor de verdeling.
Ik heb meer vertrouwen in wat de heer Adams junior mij vertelde: gevonden op het vooroorlogse stort van Anderlecht.
Mijn ervaring met Reinette Hernaut: grote, lekkere eetappel die bewwaart tot maart. Jaren bleef de boom gezond, maar toen was er plots veel kanker. Ik heb twee vermeerderingen op MM106. Op één boom heb ik nooit kanker gezien. Op de andere dien ik regelmatig kankertakken weg te snijden. Vermeld ik nog dat de boom onderhevig is aan vroege vruchtval.
Vorig jaar waren er volop vruchten, ondanks de vorst van 19 en 20 april 2017.
Op Vancouver Eiland, iets groter dan Balgië, kwamen we bij de fruitboomkweker Bob Duncan in de streek van Victoria, de hoofdstad van Brittish Columbia. Het klimaat is nog zachter dan bij ons.
Kweker Bob Duncan legt zich toe op meer mediteraan fruit. Tegen de gevels van zijn huis groeien sinaasappelachtigen en zagen we rijpe zwarte olijven. Hij beschut de planten met vliesdoek.
Zijn topic zijn vijgen: 140 rassen.
Ik informeerde naar Brown Turkey. Hij vindt Desert King nog een stuk beter. Beide rassen zijn ongeveer vergelijkbaar betreffende weerstand tegen koude. Zijn Desert King is een nieuw leven begonnen in Zoersel.
Desert King – the best variety for this area, as it has a large Breba crop. The fruit is green-skinned with strawberry-coloured flesh, delicious and good for drying. Ripens in August. Hardy, best adapted to cool areas such as the Pacific Northwest.
This is a fast growing tree with long and erected branches that the foliage is unable to completely cover, giving the tree a little “bare” appearance. In Spring, to force the tree to produce new ramifications and to prevent it from rising up too rapidly, the terminal buds of few ramified, but strong, branches must be pinched. The result of this pinching is that two or three new lateral branches will appear and will probably already bear new fruits the following year.
The resistance to cold is quite strong. No cold damages were ever observed, even in 2013, after two weeks of -15° at night and -10° at day. The fruit buds resist to Winter frost, and to sudden temperatures changes in Spring. Desert King has some resistance against wind, but in very cold, rainy and windy Springs, brebas could significantly fall.
This fig tree produces brebas with excellent organoleptic qualities, of large size, melting in the mouth and very sugared. At complete maturity, the skin color changes from light green to pale yellow.
The fruit resists quite well to rain showers, but can split in case of long rain periods. It is earlier than most breba varieties by about two weeks, with a fruiting duration that lasts two to three weeks and usually starts in the middle of summer.
It is important to highlight that Desert King is one of the most productive, if not the most productive, fig tree for brebas, each branch can bear up to 6-8 fruits.
This fig tree also produces a main crop, pyriform and flattened with a dark strawberry pulp. The organoleptic quality of the fruit is exceptional; melting texture, taste reminding of mulberry and strawberry, higher sugar content than the breba fruit with seeds that are felt in the mouth but remaining very pleasant. Finally the fruit possesses a medium skin size and weighs about 47 gr. Unfortunately, a mature tree will only produce 10-20 fruits !
If the tree becomes too tall and large, and that trimming is envisaged in Spring, do not trim back all terminal branches because it would mean annihilating the entire breba crop; ideally trim one branch out of two or out of three.
To conclude, this fig tree is highly recommendable for its exceptionnal early crop with numerous brebas fruits, and the excellent resistance to cold.
Brown Turkey – commonly available, but has a small Breba crop of purple -brown fruit with deep pink flesh and rich flavour.
'Brown Turkey' is a large deciduous shrub with bold, deeply lobed leaves and insignificant flowers followed by edible fruit to 10cm in length, at first green, but purplish when ripe. Usually one crop of fruit per year, but sometimes two in a hot summer or under protection
Most figs are balmy Mediterranean varieties, but the Brown Turkey Fig is the exception. This cold-hardy type features the finest qualities of a traditional fig, but it endures winters that would devastate most other fig trees.
The fruit is medium to large in size, and sports a reddish-brown skin tinted with a deep purple hue. The meat of the fruit is a deep pinkish-red and of excellent quality when it comes to the various fig varietals.
Hint: Never pick your figs green, and always let them ripen fully on the tree before picking for the sweetest and richest flavor.
Fig fruit contains a higher quantity of fiber than any other dried or fresh fruit you can buy. They are super healthy and are a great source of calcium, potassium, magnesium, copper and iron. There is even some evidence that figs are beneficial in defending against breast and colon cancer.
Dried for a sweet holiday snack, eaten fresh off the tree or cooked and canned as delicious fig preserves, this fruit should not be missed. A tantalizing and easy appetizer can be made by wrapping a piece of prosciutto around a fig with a slice of blue cheese on top.
The Brown Turkey Fig can be considered either a small tree or a multi-stemmed shrub (referred to as a 'trub') decided only by the way you choose to train it.
The Turkey Fig is as versatile as it is attractive. With a mature height of anywhere from 10-25 feet, this plant is as comfortable in a container as it is in the garden. Just remember, this goddess worships the sun and performs best when positioned to enjoy a full day's worth or sunny rays.
Brown Turkey Fig sports beautiful deep green leaves that are large and a bit bristly on both sides and provide interesting texture in the landscape.
Train figs to a bush shape where winter damage is likely. Cut back tops after planting to half their original height to force side shoots.
Cut all but three to eight strong shoots back to the ground during the first winter. Pick shoots with enough separation to allow growth to from 3 to 4 inches in diameter without crowding. Prune the tops back to 1 foot tall.
Cover brown turkey figs during severe cold snaps. Carefully bend branches to the ground and lay tarps over the top. Weigh down the edges of the cover with dirt or stones and add a 6-inch layer of airy mulch or straw.
Cut back the annual growth after the brown turkey fig's second winter. Top-prune from 1/3 to 1/2 of the previous year's growth. Trim back to 1/2 inch before a bud or to the branch collar at the base of the limb to minimize dead wood.
Trim out all dead and damaged wood each spring. Brown turkey figs sometimes die back to ground level from severe winter cold but healthy trees quickly regrow.
Proeftuin Daniël Willaeys Lage Weg 60 2980 Halle-Zoersel
Maak kennis met een landschappelijke, een bloemrijke, een eetbare, een bos-, een moes- en een zeer diverse enorme fruittuin. Op 1 hectare in de Schijnvallei, tegen het Zoerselbos is er heel wat te zien: ook kippen, houtkweek, een composttoilet, maar vooral een uitgebreide verzameling groot- en kleinfruit in vele soorten en rassen. In het bijzonder de grote kleinfruitkooi en de bramengalerij. Daniël wil de bezoekers laten kennismaken met de ECOLETTE, een resistente top-appel, die in geen enkele ecotuin mag ontbreken, ook al heb je slechts plaats voor één boompje, gedeeltelijk zelfbestuiver. Vorig jaar –omdanks de rampspoed vorst- droeg hij uistekend. Zeker bijschrijven op de lijst in het Velt-boek Fruit! De eigenaar put uit vele jaren ervaring. Hier werd op 20 januari 1974 Velt als vzw gesticht. Jarenlange waarnemingen, info en belevenissen op http://blog.seniorennet.be/fruit2. (Vanaf 2015) En fruit (2005-2014)
Ook Vincent Turkelboom zal aanwezig zijn met een uitgebreide boekenstand. Als uitstekende fruitkenner kan je hem ook veel vragen stellen.
Open op zaterdag 2 juni, vm 10 - 13 u zaterdag 2 juni, nm 13 - 18 u zondag 3 juni, vm 10 - 13 u zondag 3 juni, nm 13 - 18 u
