Een Ontdekking: Mutatie van Glen Coe

Een paarse framboos

In 1992 zag ik een annonce voor bramen in het Engels fruitteeltblad Fruit.

Derek Jennings, de grote onderzoeker van het Scottish Crop Research institute, nu herdoopt in het James Hutton Lmt, was na zijn pensionering verhuisd naar het dorpje  Otham , deel uitmakend van Maidstone, de hoofdstad van Kent.

We passeerden er toen als we, zoals telkenjare, de zaden gingen halen bij Chase Organics in Groot Londen.                                                                              We stopten er op de heenrit en werden er hartelijk ontvangen. Hij nam ons mee naar de farm waar hij zijn experimenten verder zette. Ik herinner mij vooral het enige productieveld met Taybes dat ik ooit zag. De nieuwe ranken waren samengebonden om die wanneer er serieuze vorst dreigde  te laten zakken naar de bodem en te bedekken met stro. Want vanaf -10° C bevriezen de ranken en zijn  er dat jaar geen vruchten. Het wortelgestel blijft wel intact. In vroegere jaren is de Taeybes bij mij meermalen bevroren. Ook mijn gestekelde bramen ondergingen hetzelfde lot. De Amerikaanse stekelloze rassen kunnen beduidend meer vorst verdragen. Zo herinner ik mij dat de Thornless Evergreen, de braam met het peterselievormig, ingesneden blad, slechts eenmaal bevroor in het jaar 1986. Toen was het -20°C geweest.

Naast Loch Ness, de thans commercieel de meest geproduceerde braam, door hem ontwikkeld, kocht ik, naast ook Waldo –die wel lekker is, doch met slechts enkele bessen, en zeker niet de moeite loont – ook zijn purperen framboos Glen Coe.                                                                                                        Sinds een paar jaar, na afdekking van de belendende strook met worteldoek om de netels te onderdrukken en de nieuwe Kornoeljebessen (Cornus mas) van Zoetewei te kunnen planten, kwam de Glen Coe aan de rand weer tot volle wasdom. Voordien had die een zeer kommervol bestaan geleid en had ik die jarenlang niet geproefd.                                                                                   Tot een maand terug waren er weer veel, zij het kleinere, paarse frambozen. De stengels zijn intussen afgestorven en bruin verkleurd. De nieuwe zijn forse, lange ranken, gedeeltelijk rechtopstaand.

Voor een paar dagen zag ik opeens grote, paarse bessen aan een nieuwe tak, tussen de vele andere, die zoals de zomerframbozen pas volgend jaar  zullen dragen.

Hier heeft zich een mutatie voorgedaan. Het is een primocaine geworden of herfstframboos. Herfstframbozen bloeien en geven vruchten hetzelfde jaar dat ze groeien. Als je het gedeelte dat gedragen heeft afknipt, komen aan dezelfde tak hetvolgend jaar weer zomerframbozen, waarna de tak afsterft.

De laatste jaren zijn vooral doordragende  rassen ontwikkeld en die vervangen nu reeds dikwijls de zomerframbozen.

Die ene tak maakt deel uit van het kluster takken. Glen Coe groeit in een cluster vanuit een cetraal punt net als bramen of braambozen, niet verspreid als de wortels van frambozen die op uitlopers staan.

Mijn fruitvriend Louis Eelen, de man die ent met de bijtel, kwam op bezoek en proefde de vrucht: een uitstekende, intense smaak.

Ik veronderstel dat die mutatie-tak stekbaar is?

Ik denk ook aan afleggen van de top?                                                             Bij  Taybes is mij de vermeerdering al gelukt door het inleggen van de top van een nieuwe scheut. Maar hoe zit het in dit geval?

Het topgedeelte dat gedragen heeft wordt afgeknipt.

Wellicht zijn ook stekken te nemen van het resterende gedeelte? Taybes kan je vermenigvuldigen door stekken. Ik heb ooit iemand wel stekken laten nemen. Wellicht kan dit ook van de resterende rank?                                                 Een dergelijke stek zal wellicht op een speciale manier moeten behandeld worden? Ik zie mijzelf dat niet direct doen.

Kan ik beroep doen op specialisten terzake?

Op het eerste zicht denk ik dat het een waardevolle mutatie is.